Hz Ali'nin Evlenmesinde Hz Osman'ın Rolü

Hz. Fatıma'yı ilk önce Hz. Ebû Bekir talip olmuştu. Şöyle ki, Hicret'in ikinci yılı içinde (623-624) onu, Hz. Peygamber'den iki yaş küçük olan ve o sırada 52-53 yaşlarında olan Hz. Ebû Bekir istemişti. Rasûlüllah (s.a.s) ona "Ey Ebû Bekir! ben onun hakkında ilâhî hükmü

bekliyorum" buyurmuştu. Hz. Ebû Bekir bu durumu Hz. Ömer'e haber verince o, "Ey Ebû Bekir! Rasûlüllah seni reddetmiş!" dedi. Hz. Ebû Bekir, Hz. Ömer'e "Fatıma'yı Rasûlüllah'tan bir de sen iste" dedi. Hz. Ömer gidip isteyince, Rasûlüllah, Hz. Ebû Bekir'e söylediği gibi

"Ben onun hakkında ilâhî hükmü bekliyorum" buyurdu. Hz. Ömer Hz. Ebû Bekir'e haber verdi ve Hz. Ebû Bekir ona "Ey Ömer! Rasûlüllah seni reddetmiş!" dedi.140

Kureyş eşrafından daha başka zâtlar da, Hz. Fatıma'yı Rasûlüllah'tan istediler. Rasûllüllah, hepsine de, Hz. Ebû Bekir'e verdiği cevap gibi cevaplar verdi.141

Hz. Ali der ki: "Azadlı kadın kölem bana 'Fatıma'nın Rasûlüllah'tan (s.a.s) istenildiğini

biliyor musun?' diye sorumuştu. Ona, 'bilmiyorum' dedim. 'Rasûlüllah'a gidip Fatıma'yı nikâhlamasını istemekten seni alıkoyan nedir?' diye sormuştu. 'Yanımda, onunla evlenebileceğim bir şeyim yok!' dedim. 'Rasûlüllah'a (s.a.s) gidersen, onu muhakkak sana nikâhlar!' demişti. Vallâhi, bu hususta bana yalvarmaktan geri durmamıştı."142

Bu kez Haşimoğullar'ı Hz. Ali'yi "sen de iste" diye harekete geçirdiler.143

Hz. Ali henüz bekârdı. Ama bu konuda tereddütleri vardı ve onlara şöyle dedi: "Ebû Bekir ve Ömer'den

138 _{Bkz. Zahîr, eş-Şîa ve Ehlü'l-Beyt, s. 74.}

139 _{Bkz. Zahîr, eş-Şîa ve Ehlü'l-Beyt, s. 75; Meclisî, Celâu'l-Uyûn, I/176.} 140 _{İbn Sa'd, et-Tabakât, VIII/19.}

141

Muhıbüddîn et-Taberî, er-Riyâz, II/240.

142 _{el-Beyhakî, Ebû Bekir Ahmed İbnü’l-Hüseyn b. Ali el-Beyhakî (v. 458/1066), Delâilü’n-Nübüvve, Thk.}

Abdülmu’tî Kal’acî, Dârü’l-Kütübü’l-İlmiyye, Beyrut, 1405, III/160; Zehebî, Megâzî, s. 111; İbn Kesîr, el-

Bidâye, III/346.

34

sonra ha!"144 "Ebû Bekir ve Ömer reddedildikten sonra, ben de reddedilmeyeceğimden emin

değilim."145

"Rasûllüllah (s.a.s), Fatıma'yı isteyen Kureyş eşrafından hiçbirine nikâhlamadı." dedi.146

Hz. Ali'ye, akrabaları, kendisinin Rasûlüllah (s.a.s) ile olan yakın akrabalığını ileri sürerek147 Hz. Fatıma'yı ondan istemesi için baskı yaptılar.148

Hz. Ali der ki: Nihayet Rasûlüllah'ın huzuruna girdim. Kendisinin bütün ma'nevî vakar ve heybeti üzerindeydi. Önüne oturdum, susup durdum, konuşmaya kâdir olamadım. Bana 'Sen neye geldin, senin bir hacetin mi var? Herhalde Fatıma'yı istemeye geldin!' buyurdu. 'Evet!' diyebildim.149

Peygamberimiz, Hz. Ali'ye 'Fatıma'ya mehir olarak verebileceğin, yanında bir şey var

mı?' diye sordu. Hz. Ali: 'Atım ve küçük bir zırh gömleğim var!' dedi. Rasûlüllah (s.a.s) 'Atın sana lazımdır. Zırh gömleğini sat!' buyurdu."150

Başka bir kavle göre Hz. Ali, Fatıma'ya dünür gelince Rasûlüllah hemen kızına bundan söz etmiş, kızı susarak ona gönüllü olduğunu açığa vurmuştu. Zaten Hicret'e kadar Hz. Ali ve Fatıma aynı çatı altında bulunmuşlar, çocuklukları ve gençlikleri birlikte geçmişti. Bu durum üzerine Rasûlüllah (s.a.s) onu Hz. Ali ile evlendirmeye karar verdi.151 Hz. Ali mehir olarak ne verebileceğini düşündü. Durumunu açıkça dile getirdi:"Ona mehir olarak verebileceğim bir

şey yok."152

Rasûlüllah (s.a.s) sordu: "Sana verdiğim zırh gömleğin nerede?"

"Bende."

"Onu Fatıma'ya mehir olarak ver."153

Hz. Ali emir üzerine zırhlı savaş gömleğini satışa çıkardı. Hz. Osman ona müşteri çıkıp 480 dirhem gümüşe satın aldı.154

Fakat zırhı tekrar Hz. Ali'ye hediye etti. Bu hareketi ve zor

144 _{İbn Sa'd, et-Tabakât, VIII/19; Köksal, İslam Tarihi, IV/51.} 145

Belâzürî, Ensâb, I/402; Köksal, İslam Tarihi, IV/51.

146 _{Muhıbüddîn et-Taberî, er-Riyâz, II/240-241.} 147 _{İbn Sa'd, et-Tabakât, VIII/19.}

148 _{Belâzürî, Ensâb, I/402.}

149 _{Belâzürî, Ensâb, I/402; Beyhakî, Delâil, III/160; İbnü'l-Esîr, el-Kâmil, II/23; Zehebî, Megâzî, s. 111; İbn}

Kesîr, el-Bidâye, III/346; Köksal, İslam Tarihi, IV/51; Sallâbî, Ali Murtezâ, s. 160.

150 _{Muhıbüddîn et-Taberî, er-Riyâz, II/238.}

151 _{İbn İshâk, Sîre, s. 230. Sallâbî, Ali Murtezâ, s. 161.} 152

İbn İshâk, Sîre, s. 230; Sallâbî, Ali Murtezâ, s. 161.

35

zamanda kendisine yardımcı olması, Hz. Ali'yi duygulandırdı. Parayı Hz. Peygamber'e getirip Hz. Osman'ın yaptığı iyiliği anlattı. Hz. Osman'ın cömertliği ve âlicenaplığı, Hz. Peygamber'in de hoşuna gitmişti.155

Rasûlüllah (s.a.s), ondan (paradan) bir avuç alarak Bilal-i Habeşî'ye verip koku alınmasını ve Hz. Fatıma'ya çeyiz hazırlamalarını emir buyurdu.156

Hz. Peygamber, kızı Hz. Fatıma'nın nikâhında hutbe îrad edip nikâhını kıyarken şahit olarak Hz. Ebû Bekir, Ömer, Osman ve diğer güzîde sahâbîleri görmekteyiz. Hz. Enes bunu şöyle nakletmektedir: "Günlerce sonra, Rasûlüllah (s.a.s), beni yanına çağırıp 'Ey Enes! Git,

bana Ebû Bekir, Ömer, Osman b. Affân, Abdurrahman b. Avf, Sa'd b. Ebû Vakkâs, Talha ve Zübeyr ile Ensardan bir hayli sayıda Ensarı benim yanıma çağır!' buyurdu. Ben de gidip onları çağırdım. Onlar, Rasûlüllah'ın yanında toplandıkları zaman, Rasûlüllah hamdele'den157 sonra 'Yüce Allah, Hatice'nin kızı Fatıma'yı, Ebû Tâlib'in oğlu Ali'ye nikâhlamamı bana emir buyurdu. Sizler şahit olunuz: Fatıma'yı 400 dirhem mehirle Ali'ye nikâhladım buyurdu'. Sonra da, bir tabak hurma koruğu ve çağlası getirtip önümüze koydurdu ve kapıştırdı. Fatıma ile Ali hakkında da 'Allah sizin dağınık işlerinizi toplasın! Nikâhınızı mübarek kılsın! İkinizden güzel ve pek çok nesil çıkarsın!158 Allah'ım! Bu evliliği ikisi hakkında da mübarek kıl!' diyerek dua etti."159

Murat Sarıcık'ın dediği gibi, Hz. Osman böylece düğünün bütün masrafını karşılamış oluyordu ve artık onun en küçük bacanağı Hz. Ali'ydi. Ayrıca Hz. Ali'nin nikâhının kıyılması anında hazır bulunması da, Hz. Osman ile Hz. Ali ilişkisi açısından açıkça çok olumlu bir durum tespiti yapma imkânı tanımaktadır.160