6.Alt Problem: Mevcut firmada yaĢanan kaza sıklık ve ağırlık oranları nelerdir? Bu alt problemle ilgili çalıĢmalar, elde edilen bulgular ve bulgulara dayalı yorumlar aĢağıda yer almaktadır.
HTEA nın tamamlanıp hayata geçirilmesinden sonra, 2014 yılında 12 aylık dönem dikkate alınarak iĢyeri kaza sıklık ağırlık oranları hesaplanmıĢtır. Yapılan hesaplama;
a-) Kaza Sıklık Oranı (Accident frequency rate):
KSO = ( Toplam Kaza Sayısı / Toplam Ġnsan Saat ÇalıĢma Sayısı )*1000000
b-) Kaza Ağırlık Oranı (Accident severity rate):
KAO = (Kazalardan Dolayı Kayıp Gün /Toplam Ġnsan Saat ÇalıĢma) * 1000 Yıllık çalıĢan personel sayısı:172
ÇalıĢılmayan iĢ günü:2 580
Kazalardan dolayı toplam kayıp gün sayısı:75 OluĢan kaza sayısı:2
Yıllık alınan iĢ günü:300 Günlük çalıĢma süresi:7,5
⟦( ) ( )⟧ =5,4
ġekil 36. Yıllara göre KSO ve KAO oranları
Yapılan çalıĢma sonrası iĢyerinde oluĢan kazaların iĢ yerine getirdiği yükler ve kayıplar göz önüne alındığı zaman yaĢanan kazalarda hissedilir oranda düĢüĢ yaĢandığı ortaya çıkmıĢtır.
BÖLÜM V
SONUÇ VE ÖNERĠLER
Bu bölümde; araĢtırma sonucunda elde edilen verilere göre sonuç ve önerilere yer verilmiĢtir.
ÇalıĢmamızda, Ġstanbul ilinde faaliyet gösteren dokuma giyim imalatı yapan özel bir hazır giyim firmasında için iĢ sağlığı ve güvenliği kapsamında risk analizi çalıĢması yapılmıĢtır. Yapılan çalıĢmada imalatın tüm aĢamaları için risk değerlendirmeleri yapılmıĢ ve bir HTEA takımı kurularak üretim hatlarında tehlike ve riskler tanımlanmıĢ ve iyileĢtirme önerileri getirilmiĢtir. Hata Türü ve Etkileri Analizi metodu kullanılarak yapılan uygulamalarda, kullanılan tekniğin karar vericiye kolaylık sağlayan, riskleri öncelik sırasına göre sıralamada, belirsizliklerin iyi tahlil edilmesine gerçekçi sonuçların oluĢumuna fırsat veren ve geliĢime açık bir risk değerlendirmesi metodu olduğu görülmüĢtür.
Her aĢamadaki her tanımlı risk için HTEA bileĢenleri ortaya çıkma, Ģiddet ve farkedilebilirlik değerleri geçmiĢ istatistiki verilere ve takım yargısına dayanılarak verilmiĢtir. Bu belirleme ile her risk tanımı için RÖS değeri elde edilmiĢtir. Belirlenen risklere alınan düzeltici ve önleyici önlemlerle yeni RÖS değerleri ortaya çıkmıĢtır. Böylelikle yeniden değerlendirilen risklerin RÖS değerinin kabul edilebilir risk düzeyine indiği görülmüĢtür.
Literatürde risk değerlendirme metodu ile ilgili hazır giyim sektöründe, hata türü ve etkileri analizinde uygulayan benzer çalıĢma olmaması yönüyle bu çalıĢma bir ilk niteliği taĢımaktadır. Bu nedenle ileride hazır giyim sektörü için yapılacak çalıĢmalarda yol gösterici nitelikte olması beklenmektedir.
Bu çalıĢma ile bir hazır giyim firmasındaki iĢ sağlığı ve güvenliği uygulamaları incelenmesi amaçlanmıĢtır. Bu doğrultuda, firmada iĢ kazaları ve meslek hastalıklarını meydana getirebilecek potansiyel riskler belirlenmiĢtir. Önlemek amacıyla tedbirler
alınmıĢ ve alınan bu tedbirler hızlı bir Ģekilde uygulamaya konulmuĢtur. AraĢtırmada elde edilen veriler, RÖS değerleri doğrultusunda önem arz edenler alt problemlere göre sonuç ve önerileri aĢağıda verilmiĢtir.
5.1. Sonuçlar
Hazır giyim firması adı altında yapılan hata türü ve etkileri risk analizinde belirlenen potansiyel riskler belirlenmiĢ ve tüm potansiyel riskler Ek 1‟de detaylı olarak verilmiĢtir. Belirlenen potansiyel risklerden Hazır giyim firması olarak ele alındığında en yüksek RÖS değerlerine sahip potansiyel risk, çalıĢanların kiĢisel koruyucu donanım eksiklikleri ve bazı çalıĢanların var olan kiĢisel koruyucularını kullanmadıklarının tespiti yapılmıĢ, gereken eğitimler ve önlemler alınmıĢtır.
KumaĢ deposu - kalite kontrol bölümü adı altında yapılan hata türü ve etkileri risk analizinde belirlenen potansiyel riskler belirlenmiĢ ve tüm potansiyel riskler Ek 2‟de detaylı olarak verilmiĢtir. Belirlenen potansiyel risklerden kumaĢ deposu - kalite kontrol bölümünde en yüksek RÖS değerlerine sahip potansiyel risk, depo bölümünde yük taĢıyan çalıĢanların kaldırabileceklerinden fazla yük taĢımaları ve yanlıĢ taĢıma sonucu oluĢabilecek sırt ve bel incinmeleri tespit edilmiĢ, gereken eğitimler ve önlemler alınmıĢtır. Kesimhane bölümü adı altında yapılan hata türü ve etkileri risk analizinde belirlenen potansiyel riskler belirlenmiĢ ve tüm potansiyel riskler Ek 3‟te detaylı olarak verilmiĢtir. Belirlenen potansiyel risklerden kesimhane bölümünde en yüksek RÖS değerlerine sahip potansiyel risk, Ģerit hızar makinesinde takılması gereken bıçak muhafazalarının çalıĢanlar tarafından çıkarıldığı gözlenmiĢ, gereken eğitimler ve önlemler alınmıĢtır.
Dikim üretim bölümü adı altında yapılan hata türü ve etkileri risk analizinde belirlenen potansiyel riskler belirlenmiĢ ve tüm potansiyel riskler Ek 4‟de detaylı olarak verilmiĢtir. Belirlenen potansiyel risklerden dikim üretim bölümünde en yüksek RÖS değerlerine sahip potansiyel risk, ütü kazanlarının basınç göstergelerinin maksimum ve minimum değerlerinin iĢaretlenmemiĢ olduğu tespit edilmiĢ, gereken eğitimler ve önlemler alınmıĢtır.
Ütü- kalite kontrol ve paket bölümü adı altında yapılan hata türü ve etkileri risk analizinde belirlenen potansiyel riskler belirlenmiĢ ve tüm potansiyel riskler Ek 5‟te detaylı olarak verilmiĢtir. Belirlenen potansiyel risklerden ütü- kalite kontrol ve paket bölümünde en yüksek RÖS değerlerine sahip potansiyel risk, leke çıkarma odasında kimyasal teması
sonucu yüze ve vücuda gelen kimyasalların temizlenmesi amacıyla boy ve göz duĢlarının bulunmadığı tespit edilmiĢ, gereken eğitimler ve önlemler alınmıĢtır.
HTEA nın tamamlanıp hayata geçirilmesinden sonra, 2014 yılında 12 aylık dönem dikkate alınarak iĢyeri kaza sıklık ve ağırlık oranları hesaplanmıĢtır. Yapılan çalıĢma sonrası iĢyerinde oluĢan kazaların iĢ yerine getirdiği yükler ve kayıplar göz önüne alındığı zaman yaĢanan kazalarda hissedilir oranda düĢüĢ yaĢandığı ortaya çıkmıĢtır. Kaza sıklık ve ağırlık oranlarındaki düĢüĢ sonrası iĢ güvenliği uzmanı, çalıĢan temsilcisi ve iĢveren ile toplantı gerçekleĢtirilmiĢtir. Toplantı sonrası 2015 yılında HTEA metodunun tekrarlanması alınan kararlar arasında yer almıĢtır.
5.2. Öneriler
Ülke ekonomileri ve kullandıkları yeni teknolojiler son yıllarda çok hızlı bir Ģekilde büyümektedir. Buna paralel olarak üretim de çok hızlı bir Ģekilde geliĢmekte ve yeni teknolojiler hızla iĢ hayatında yer bulmaktadır. Türkiye devlet olarak iĢ sağlığı ve güvenliğine geçmiĢ yıllardan çok daha fazla önem göstermektedir. Sürekli yeni mevzuat çalıĢması yapmakta ve önleyici yaklaĢımları teĢvik etmektedir. Ancak teoride baĢarılı olan bu durum pratikte gerçekleĢmemektedir. Ölümler ve yaralanmalar sürekli artmaktadır. ĠĢ sağlığı ve güvenliği yaklaĢımı geçmiĢte temelleri sağlam zemine oturtulmadığı için bir türlü istenilen sonuca ulaĢılamamaktadır. Bunun en önemli sebebi iĢletmelerin olaya bilimsel yaklaĢmamaları, gönülden önleme politikaları geliĢtirmemeleri sadece mevzuatta zorunluluk olduğu için göstermelik bazı çalıĢmalar yapmalarıdır. Devlet denetleme görevini tam olarak yerine getiremediğinden yakın gelecekte de iĢletmelerin olaya daha ciddi, kazaları önleyici yaklaĢmaları beklenmemektedir. Türkiye iĢ kazası sayısına göre Avrupa‟da birinci, dünyada dördüncü durumdadır. Bu istatistiki verilere göre ivedilikle denetleme mekanizmasına çözüm getirilmesi ve yaptırımların arttırması ve iĢverenlerin iĢ sağlığı ve güvenliği konularına proaktif olarak yaklaĢması gerekmektedir.
Her yıl yaĢanan milyonlarca iĢ kazası, yaralanmalar ve hastalıklar çalıĢanları, iĢletmeleri ve çevreyi tahrip etmektedir. ĠĢ sağlığı ve güvenliği konularında yapacağımız iyileĢtirmeler, risklerin kaynağında alınacak önlemler, çalıĢanlarımıza ve iĢverenlerimize verdiğimiz eğitimler ile bir iĢ güvenliği kültürü ve proaktif bir yaklaĢım oluĢturabiliriz. Unutmayalım ki, iĢ kazalarını önlemek, ödemekten daha ucuzdur. ĠĢ görenlerin sağlıklı ve iĢ kazası risklerinden arındırılmıĢ bir ortamda çalıĢmaları, en temel haklarındandır. ĠĢ kazalarının
önlenmesini sağlamada öncelikli görev devlete, sonrasında iĢverene ve son olarak da iĢ görene düĢmektedir.
Firmada yapılan incelemelerde öncelikle kiĢisel hata ve yanlıĢ hareketlerden kaynaklı risklerin çoğunlukta olduğu akabinde iĢyeri ortam ve Ģartlarının geldiği gözlemlenmiĢtir. Firmanın en önemli önlem olan sürekli eğitim (iĢbaĢı ve periyodik eğitimler) sadece kağıt üstünde kalmamalı hem ĠSG görevlisi hem de iĢveren konuya yeterli destek ve önemi vermelidir.
Öncelikle devlet politikası ve iĢveren amacı “ÖNCE ĠNSAN” sloganı ile ortaya çıkmalıdır. ĠĢ sağlığı ve güvenliği konusu her Ģeyden önce bir kültür konusudur. Bu konuda yapılan tüm faaliyetlerin odak noktası insan olmalıdır. Çünkü iĢ kazaları ve meslek hastalıkları kaçınılmaz değil, önlenmesi gereken risklerdir.
Ülkelerin geliĢmiĢlik düzeyi, insana verdiği önem ve insana yaptığı yatırım ile doğru orantılıdır. Gerekli eğitim ve önlemler ile iĢ sağlığı ve güvenliği kültürü oluĢturularak, iĢ kazaları ve meslek hastalıklar giderek azaltılmalı ve ardından ortadan kaldırılmalıdır. Yine yapılan çalıĢmalarda ortaya çıkan sonuçlara bakıldığı zaman iĢ kazaların sadece ve sadece % 2 lik gibi bir kısmı önlememektedir. Buradan çıkan sonuç ile %98 gibi büyük bir iĢ kazasını alacağımız önlemler ve eğitimler ile ortadan kaldıracağımızdır.
Hayata geçirilen uygulamaları sadece izlenilen kamu spotları olarak kalmayıp dizilerde, filmlerde ve iĢ sağlığı ve güvenliğini yaĢam kültürü olarak kılınması için çocuk yaĢta öğrenilmesi adına çocuk programlarında konu olarak iĢlenmesi öneriler arasında yer almaktadır.
Geçtiğimiz aylarda yaĢadığımız, Soma maden faciasında kaybettiğimiz çalıĢanlarımızı unutmamalı ve unutturmamalıyız.
KAYNAKÇA
Acar, B. (2007). Risk değerlendirilmesi temelli yönetim anlayışının denizcilikte
uygulanması ve Türk deniz ticaret filosunun risk değerlendirmesi yöntemi ile analizi. Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ġzmir.
Ağaç, S., & Çeğingir, N. (2006). Üniversite öğrencilerinin giyim ihtiyaçlarını karĢılama ve moda konusundaki görüĢ ve davranıĢları. Hacettepe Üniversitesi Sosyolojik
Araştırmalar E-Dergisi, (2),1-13. 7 Ekim 2014 tarihinde http://www.sdergi.hacettepe.edu.tr/sagac.pdf sayfasından eriĢilmiĢtir.
Akın, B., Vedat, E., & Çetin, C. (1998). Toplam kalite yönetimi ve ISO 9000 kalite
güvence sistemi. Ġstanbul: Beta.
Akkök, A. (1977). İş kazalarının maliyeti ve iş güvenliği. Ankara: MPM, Aksoy, C. (1982). İş kazaları: tanımı, önemi, nedenleri. Ankara: MPM. Akyüz, N. (1980). İş güvenliği. Ġstanbul: Arpaz.
Arıcı, K. (1999). İş sağlığı ve iş Güvenliği. Ankara: Tes-ĠĢ.
Aruoba, Ç. (1999). Dünya tekstil ekonomisi: Anadolu’da hızla sanayileşen kentler:
Kahramanmaraş örneği. Türkiye Ekonomi Kurumu,
Atılgan, T., & ġen, A. (2006). Tekstil ve Hazır Giyim Sektöründe 01 Ocak 2005 Tarihinden Ġtibaren Uygulanmaya BaĢlayan Korunma Önlemleri ve Türkiye (Bölüm 1). Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, 3, 147–152.
AydoğuĢ, Ġ., & Diler, G. H. (2009). Tekstil ürünleri ihracatında stratejik dıĢ ticaret yaklaĢımı: Türkiye ve Çin üzerine bir uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi
İ.İ.B.F. Dergisi, 11(2), 1-17.
Balıkçı, Y. (2009). İşletmelerde risk yönetim. Ġstanbul: Cinius.
BaĢ, A. (2005). Türk hazır giyim sektörünün rekabet analizi ve global pazarlama
stratejileri önerisi. YayımlanmamıĢ Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal
BaĢer, G. (1998). Dokuma tekniği ve sanatı cilt-I. Ġzmir: TMMOB Tekstil Mühendisleri Odası.
Bayar, N. (2010). İstanbul Boğazı’nda deniz trafik güvenliğinin risk tabanlı bulanık- AHP
ve FMEA yöntemleri ile incelenmesi. Doktora Tezi,Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen
Bilimleri Enstitüsü, Ġstanbul.
Baykoca, Z. (2012). Üniversitelerde idari personelin iş doyumlarına ilişkin algıları (gazi
üniversitesi örneği). Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri
Enstitüsü. Ankara.
Binyıldırım, T. (1999, Kasım). İş kazalarının oluşumu ve iş kazalarının sınıflandırılması. ĠĢ Sağlığı ve Güvenliği Konferansı Bildiriler Kitabı, TMMOB Makine Mühendisleri Odası, Ġstanbul.
Centel, T. (1992). Çocuklar ile gençlerin iş güvenliği. Ġstanbul Üniversitesi, Ġstanbul. Çakmak, Ö. A. (2005). AçıklanmamıĢ karĢılaĢtırmalı üstünlükler ve rekabet gücü: Türkiye
tekstil ve hazır giyim endüstrisi üzerine bir uygulama. Ege Akademik Bakış Dergisi,
1(5), 65-76.
ÇalıĢma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı. (1998). İşçi sağlığı ve iş güvenliği ile ilgili genel
bilgiler. ĠĢçi Sağlığı Daire BaĢkanlığı, Ankara.
Çivitçi, ġ., Özeren, F., & Ölçer, H. (2010). Assyst CAD programında giysi kalıbı
hazırlama. Ankara: Detay.
Çoban, O., & Kök, R. (2005). Türkiye tekstil endüstrisi ve rekabet gücü: AB ülkeleriyle karĢılaĢtırmalı bir analiz örneği (1989-2001). İktisat-İşletme ve Finans Dergisi, 228, 68-81.
Çolakoğlu, M.H., & ACAR, U. (2006, Haziran). Küreselleşme sürecinde kobi’lerin rekabet
stratejisi ve kümelenmeler. 5. Orta Anadolu ĠĢletmecilik Kongresi‟nde sunulmuĢ
bildiri, GaziosmanpaĢa Üniversitesi, Tokat.
Dal, V. (2001). Hazır giyim işletmeleri için işletme yönetim ve organizasyon modeli. Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ġstanbul.
Demir, Musa. (2003, Nisan). Dünya tekstil ve konfeksiyon ticaretini etkileyecek
gelişmelerin değerlendirilmesi. Türkiye VI. Pamuk, Tekstil ve Konfeksiyon
Demircan, V., Hatırlı, A. S., & Özkan, B. (2003, Nisan).Avrupa birliği ve Türkiye‟de tekstil ve konfeksiyon sektörünün dıĢ ticaret yapısı. Türkiye VI. Pamuk, Tekstil ve Konfeksiyon Sempozyumu‟nda sunulmuĢ bildiri, Akdeniz Üniversitesi, Antalya. Demircioğlu, A. M., & Centel, T. (2002). İş hukuku, Ġstanbul: Beta.
Devlet Planlama TeĢkilatı. (2001). 8. kalkınma planı (2001-2007), tekstil ve giyim sanayi özel ihtisas komisyonu raporu. Ankara: T.C. BaĢbakanlık Devlet Planlama
TeĢkilatı. 7 Ekim 2014 tarihinde
http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/zel%20htisas%20Komisyonu%20Raporlar/Attac hments/47/oik668.pdf sayfasından eriĢilmiĢtir.
Dilber, Ġ. (2004). Tekstil ve konfeksiyon sanayinin rekabet gücü. Celal Bayar Üniversitesi
İ.İ.B.F. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 11(2), 85–97.
Durhan, D. (2006). Hata türü etkileri analizi (FMEA) ve bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara
Ehrick, L. C. (1994). The problematic nature of dress for women managers. Queensland
University of Technology, 9(2), 32-46.
Emek, A., & Sevim, Ü. (2006). Hazır giyim. T.C. Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı
İhracatı Geliştirme Etüd Merkezi, 1–16.
Eraslan, Ġ. H., Bakan, Ġ., & Helvacıoğlu, Kuyucu, A, D. (2008). Türk Tekstil ve Hazır giyim Sektörünün Uluslararası Rekabetçilik Düzeyinin Analizi, İstanbul
Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13, 265–300
Erbay, N. Ö. (1994). ĠnĢaat sektöründe iĢ güvenliği. Türkiye Mühendislik Haberleri, 374, 56.
Erbay, N. Ö. (1996). ĠĢçi sağlığı ve iĢ güvenliği. İstanbul Bülten Dergisi, 27, 22.
Ezgin, R. (1995). İş sağlığı ve güvenliği kavramının irdelenmesi ile otomotiv sanayinde
işçi sağlığı ve iş güvenliği uygulamaları üzerine bir araştırma. Yüksek Lisans Tezi,
Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ġstanbul.
Gacener, A., & Güçlü, M. (2003, Nisan). Türk tekstil ve konfeksiyon sektörünün rekabet
gücünü azaltan sorunlar ve çözüm önerileri. Türkiye VI. Pamuk, Tekstil ve
Konfeksiyon Sempozyumu‟nda sunulmuĢ bildiri, Akdeniz Üniversitesi, Antalya. Gerek, N. (2000). İş sağlığı ve iş güvenliği. EskiĢehir: Anadolu Üniversitesi.
Gökpınar, S. (2004). ĠĢçi Sağlığı ĠĢ Güvenliğinin Temel Ġlkeleri. İş Sağlığı ve Güvenliği
Dergisi, 19(2), 18-24
Göktolga, Z. G., Gündüz, O., & Karkacıer, O. (2003, Nisan). Türkiye’de Dokuma ve Giyim
Sanayinin Bazı Makro Ekonomik Göstergelerle İrdelenmesi. Türkiye VI. Pamuk,
Tekstil ve Konfeksiyon Sempozyumu‟nda sunulmuĢ bildiri, Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
Güvercinci, M. (2005). ĠĢ sağlığı ve güvenli konusunda yeni dönem. İşveren Dergisi,
43(9), 28-30
Hatırlı, S. A., Demircan, V., & Özkan, Burhan. (2003, Nisan). Tekstil ve konfeksiyon
ihracatında Türkiye’nin rekabet durumu. Türkiye VI. Pamuk, Tekstil ve
Konfeksiyon Sempozyumu‟nda sunulmuĢ bildiri, Akdeniz Üniversitesi, Antalya. HSE, (Health and Safety Executive). (2006). Five steps to risk assessment, Sufolk: HSE
Books.
IRM, (The Institute of Risk Management). (2002). A risk management standard. Londra: AIRMIC (The Association of Insurance and Risk Managers).
ISO 31000. (2002). Geçerli risk yönetimi sözlüğü. ISO/IEC Guide 73.
Ġnal, F. (2004). İş sağlığı ve güvenliği esasları eğitim notları. Ġstanbul: Eğitim DanıĢmanlık.
ĠĢ‟te Kobi, Tekstil Sektörüne BakıĢ, (2013). 7 Ekim 2014 tarihinde http://www.istekobi.com.tr/sektorler/tekstil-s9/sektore-bakis/tekstil-b9.aspx
sayfasından eriĢilmiĢtir.
Kahraman Ö. (2009). Bir otomobil fabrikasında iĢ sağlığı ve güvenliği alanında HTEA (FMEA) yöntemi ile risk analizi. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
Kaplan, S., & Garrick, B. J. (1981). On the quantitative definition of risk. Risk Analysis,
Vol. 1, 11-27.
Kaplan, T. S.(2005). 4857 Sayılı iĢ kanunu ile iĢ sağlığı ve güvenliği ‟ne iliĢkin olarak getirilen yükümlülükler. İşveren Dergisi, 43(9), 48-51.
Kara-Zaitri, C., Keller, & A., Fleming, P. (1992, January). A smart failure mode and effect
analysis package. Proc. Annual Reliability and Maintainability, Sempozyumu‟nda
sunulmuĢ bildiri, Nevada Üniversitesi, Las Vegas.
Kayar, M. (2008). Hazır giyim işletmelerinde verimsizliği ortaya çıkaran nedenlerin
araştırılması ve bunların çözümüne yönelik alan çalışması. Doktora Tezi, Marmara
Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ġstanbul.
Kaynak, T., Adal, Z., ,Ataay, Ġ., Uyargil, C., Sadullah, Ö., Acar, C.A., Özçelik, O., Dündar, G., & Uluhan, R. (2000). İnsan kaynakları yönetimi. Ġstanbul: Dönence.
Kök, R., & Çoban, O. (2003). Türkiye tekstil endüstrisi ve rekabet gücü; AB ülkeleriyle karĢılaĢtırmalı bir analiz örneği. İktisat, İşletme ve Finans Dergisi, 13, 2-9.
Kulupçu, M. A., & Gün, K. (2003). Isparta ili ihracatçı tekstil sektörü firmalarının rekabet gücü sorunları-yenilik ve yerel iĢbirliği temelli bir analiz. Süleyman Demirel
Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(2), 193–211.
Lim, T.E., & Tracy, L.Y. (2004). İş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemleri OHSAS
18001:1999 değerlendirme ve kurma el kitabı. (S. Öncü, Çev.) Ġstanbul.
Mastamet, M. A., & Kachieng'a, M. O. (2009, September). Development of competitive
advantage in the apparel industry in Kenya, IEEE Africon Nairobi, Kenya.
MIL-STD – 1629 – A. (1984). Procedures for performing a failure mode effect and
criticality analysis. U.S. Military Standard, 1-19.
Musubeyli, E. N. (2004). Tasarım hata türü ve etkileri analizinin etkinliği için bir model uygulaması. Makine Mühendisleri Odası Endüstri Mühendisliği Dergisi, 15(3), 17- 26.
Müngen, M. U. (1990, Nisan). Türkiye’de inşaat iş kazalarının analizleri ve iş güvenliği
sorunu. ĠĢ Güvenliği Ve ĠĢçi Sağlığı Sempozyumu‟nda sunulmuĢ bildiri, Yapı
Endüstrisi Merkezi, Ġstanbul.
Orkun, T. (2007). Türkiye’de tekstil sektörü ve enformal istihdam. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Öktem, R. (1994). İş sağlığı ve iş güvenliği. Ankara: KOSGEB.
Öngüt, E. Ç. (2007). Türk tekstil ve hazır giyim sanayinin değişen dünya rekabet şartlarına
Öz Ġplik ĠĢ Sendikası. (2005). Tekstil sektörü-sorunlar ve çözüm önerileri, Ankara: Öz
iplik-ĠĢ Sendikası. 7 Ocak 2014 tarihinde
http://www.hakis.org.tr/raporlar/ozipliktekstilraporu.pdf sayfasından eriĢilmiĢtir. Özgen, H., & SavaĢ, H.(1996). Bir tekstil sanayi iĢletmesinde esnek üretim sistemlerinin
firma verimliliğine katkısı üzerine bir araĢtırma. VerimlilikDergisi, 25(2), 81–98. Özkılıç, Ö. (2005). İş sağlığı ve güvenliği yönetim sistemleri ve risk değerlendirme
metodolojileri. Ankara: TĠSK.
Pıllay, A., & Wang, J. (2003). Modified failure mode and effects analysis using approximate reasoning. Reliability Engineering and System Safety, vol. 79, 69–85. Rowe, W. D. (1977). An anatomy of risk: wiley series on systems engineering and analysis
wiley - interscience publication. Newyork: R.E. Krieger Publishing Company.
Saatçioğlu, C., & Gür, B. (2005). Tekstil ve hazır giyim anlaĢması‟nın sona ermesi sürecinde Çin‟in Türk tekstil ve konfeksiyon ticaretine etkisi. Süleyman Demirel
Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), 149–170.
Sabuncuoğlu, Z. (2000). İnsan Kaynakları Yönetimi. Bursa: Ezgi.
Sage, A. P., & White, E. B. (1980). Methodologies for risk and hazard assessment: A survey and status report. IEEE Transactions on Systems, Man and Cybernetics,
Vol. SMc-10(8), 425-446. 07 Ağustos 2014 tarihinde http://ieeexplore.ieee.org/stamp/stamp.jsp?tp=&arnumber=4308532&isnumber=43 08528 sayfasından eriĢilmiĢtir.
Sanayi Genel Müdürlüğü. (2010). Tekstil, hazır giyim, deri ve deri ürünleri sektörleri.
Ankara: Sanayi Genel Müdürlüğü. 7 Ekim 2014 tarihinde
http://www.sanayi.gov.tr/Files/Documents/tekstil_sektoru_raporu-14- 16082010142717.pdf sayfasından eriĢilmiĢtir.
Sezer, H., Bilgin, F.,& Kayaoğlu, A. (2006). Hazır Giyim Üretimi. Ankara: Gazi.
TMMOB Ġstanbul Ġl Koordinasyon Kurulu. (2011). 11 Kasım 2013 tarihinde http://www.ikkistanbul.org/is%20kazalari%20(web).pdf sayfasından eriĢilmiĢtir. TMMOB Makine Mühendisleri Odası Adana ġubesi. (2003, Mayıs). 2.ĠĢ sağlığı ve
Tüsiad, (Türk Sanayici ĠĢ Adamları Derneği). (2008). Kurumsal risk yönetimi raporu. http://www.tusiad.org.tr/__rsc/shared/file/KurumsalRiskYonetimi.pdf sayfasından eriĢilmiĢtir.
Uzunoğlu, H., (2008). Türk hazır giyim ve tekstil sektörünün 2008 yılı rekabet durumu (II). AR&GE Bülten Dergisi Sektörel, Aralık 23–27.
Vural, T., & Çoruh, E. (2008). Hücresel imalat sistem yaklaĢımı ve hazır giyim sektörüne yönelik bir model önerisi. Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, 18(4), 297–305.
Wang, Y. M., Chin, K.S., Poon, G., & Yang, J. (2009). Risk evaluation in failure mode and effect analysis using fuzzy weighted geometric mean, Expert System With
Applications, 36, 1-13.
Yavuz, F. (2000). Osmanlı imparatorluğu XVI.-XIX. yüzyıllar arasındaki sultan giysileri
üzerine bir araştırma. Yüksek lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Güzel Sanatlar
Enstitüsü, Ankara.
Yıldıran, Mustafa., & Yıldıran, Mine. (2006, Haziran). Sektörel rekabet gücünün kur
etkisine açıklığı: Türk tekstil sektöründe uygulama. 5. Orta Anadolu ĠĢletmecilik
Kongresi‟nde sunulmuĢ bildiri, GaziosmanpaĢa Üniversitesi, Tokat.
Yılmaz, A. (1997). Hata türü ve etkileri analizi. Yüksek Lisans Tezi, ĠTÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Ġstanbul.
Yılmaz, S. B. (2000). Hata türü ve etki analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler
Enstitüsü Dergisi, 2(4), 1.
Zhang-Lin, G., Jing, T., & Hui-Qiang, S. (2007 September). On the understanding of risk concep. 1st International Advances in Studies on Risk Analysis and Crisis Response, Konferansı‟nde sunulmuĢ bildiri, Shanghai/China.
Zimmerman, R., & Bier, V. M. (2002, Nisan). Risk assessment of extreme events. Risk Management Strategies in an Uncertain World Semineri‟nde sunulmuĢ bildiri, Colombia University, New York.
140
EK-1. Hazır Giyim Firması HTEA Risk Değerlendirme Formu
RÖS<40; ÖNLEM ALMAYA GEREK YOK, 40≤RÖS≤100 ÖNLEM ALINABĠLĠR, RÖS>100 ÖNLEM
ALINMASI GEREKLĠ HTEA RĠSK DEĞERLENDĠRME
OLASILIK (1/2 VE FAZLA →10), (1/3→ 9), (1/8→8), (1/20→7), (1/80→ 6), (1/400→5), (1/2000→4), (1/5000→ 3), (1/150000→2),
(1/150000 AZ ĠSE; 1)
OLUġTURMA TARĠHĠ: 08.07.2013
ġĠDDET (ÇOK YÜKSEK → 10-9) ( YÜKSEK → 8-7) (ORTA→ 6-5-4) (DÜġÜK → 3-2) (ÇOK DÜġÜK → 1)
HAZIRLAYANLAR: Emekli ĠĢ BaĢ MüfettiĢi A Sınıfı ĠĢ Güvenliği Uzmanı, Necmettin DEMĠRSOY, A Sınıfı ĠĢ Güvenliği Uzmanı Ali AYYAKIN, A Sınıfı ĠĢ Güvenliği Uzmanı, Ayhan MĠLLĠ
FARK EDĠLEBĠLĠRLĠK (FARK EDĠLMEZ→10), (UZAK ĠHTĠMAL→ 9), (HĠÇ DĠKKATE DEĞMEZ→8), (DĠKKATE DEĞMEZ→7),
(DÜġÜK→ 6), (ORTA→5),(ORTA DERECELĠ YÜKSEK→4 ), (YÜKSEK→ 3), (ÇOK YÜKSEK→2), (KESĠN → 1)
DEĞERLENDĠRME TABLOSU DERECELENDĠRME
TABLOSU ÖNLEM TABLOSU
DERECELENDĠRME TABLOSU
SIRA
NO BÖLÜM FAALĠYET TEHLĠKE RĠSK SONUÇ
OLAS IL IK ġĠD D E T FA R K E D ĠL E B ĠL ĠR L ĠK R ÖS ALINACAK ÖNLEMLER OLAS IL IK ġĠD D E T FA R K E D ĠL E B ĠL ĠR L ĠK R ÖS