Hasan ZENG‹N
Üçüncü gün, "Yaflanabilir Gelecek ‹çin Kent" ve "Yaflanabilir Gelecek ‹çin Su ve Enerji" panelleri yap›ld›. Yürütücülü¤ünü
HKMO Eski Genel Baflkan› Hüseyin ÜLKÜ’nün yapt›¤›
"Yaflanabilir Gelecek ‹çin Kent" panelinde, Dokuz Eylül Üniversitesi fiehir ve Bölge Planlama Ö¤retim Üyesi Prof.Dr.
Hülya KOÇ, HKMO Adana fiube Baflkan› Hasan ZENG‹N yaflanabilir kent tan›mlanarak ilkeleri vurguland›. Mevcut konut
çevrelerinde yaflanabilirli¤i ve niteli¤i art›rmak üzere neler yap›labilece¤i hakk›nda bilgiler verildi. Yaflanabilir bir kentin,
yaln›zca do¤ru tasar›mlar ve etkin uygulamalar ile de¤il;
tasarlay›c›lar›, uygulay›c›lar›, denetleyicileri ve kullan›c›lar›n›n tümünün katk›lar› ile gerçekleflebilece¤i vurguland›. Uygulanan neo-liberal politikalar sonucu k›rdan kentlere yap›lan bilinçsiz ve zorunlu göçler nedeniyle kentlerde afl›r› nüfus art›fl› ve buna karfl›l›k planlama, arsa stoku, sosyal konutlar vb. konular›nda yaflanan eksiklikler ayr›ca gecekondulaflmadaki politik bak›fl ve
beraberinde çarp›k kentleflmenin h›zla artmas› ve sa¤l›ks›z altyap›n›n anlat›ld›¤› oturumda ayr›ca siyasi rantlar ve oy kayg›s›yla yap›lan imar aflar›n›n kentleri içinden ç›k›lmaz,
çarp›k bir konuma soktu¤u dile getirildi.
Oturumun sunumu Dokuz Eylül Üniversitesi ö¤rencisi Özlem fiAH‹N taraf›ndan yap›ld›.
PANEL
Hüseyin ÜLKÜ
De¤erli gençler, Odam›z›n
de-¤erli yöneticileri ve konuklar›-m›z, HKMO ad›na hepinize hofl-geldiniz diyorum. Kat›l›m›n›z için teflekkür ederken bu panele katk›lar›n›z› bekledi¤imi özellikle vurgulamak istiyorum.
HKMO ‹zmir fiubesinin ve ge-nel merkezinin böylesine güzel bir etkinli¤i sekizinci kez baflar›y-la gerçeklefltirmesinden ötürü kendilerini kutluyorum. Bu et-kinli¤in TMMOB’de özel bir yeri oldu¤unu biliyorum. Di¤er odala-r›m›z›n da ayn› etkinlik konusun-da ad›m atmalar›nkonusun-dan dolay› se-vinç duydu¤umuzun alt›n› çiz-mek istiyorum. Say›n Hülya Koç ve Hasan Zengin’e panele kat›l›m ve katk›lar› için flimdiden teflek-kür ediyorum. Sözü Hülya Ha-n›m’a b›rak›yorum.
Hülya KOÇ
Zaman› iyi kullanmak ad›na iki slaytla bafllamak istiyorum.
Dünyam›zdan gidecek baflka bir yerimiz de yok. Yaflanabilir bir kent dedi¤imizde yaflanabilirlik bizim akl›m›z› çokça meflgul edi-yor. Yaflanabilirli¤in özelli¤inin ne oldu¤unu tan›mlamak konu-sunda yap›lan çal›flmalar var. Ge-rek yurt içi, geGe-rekse yurtd›fl› lite-ratürde birçok çal›flma var. 1996 y›l›nda ‹stanbul’da yap›lan Habi-tat-2 konferans›nda Türk heyeti taraf›ndan yaflanabilirli¤in, bir
yerleflimin amaçlar› aras›nda ol-mas› gerekti¤i ilkesi ortaya kon-du. Sürdürülebilirlik yan›nda ya-flanabilirlik ilkesini, Türk heyeti bir yerleflmenin gerçeklefltirmesi gereken koflullar aras›nda say›-yor. Yine Türk delegasyonu tara-f›ndan bir y›ll›k bir süreçte haz›r-lanan kitapta ortaya konuyor.
Yaflanabilirli¤in kentlerle ba¤-lant›s› nedir? ‹nsanlar›n yaflant›-s›nda nas›l etkisi vard›r? Buna
de-¤inmeye çal›flaca¤›m. Bir aç›dan bakt›¤›m›zda, yaflanabilir kent dedi¤imizde insan›n mekana geç-mesi olarak tan›mland›¤›n› söyle-yebiliriz. ‹nsan haklar›n› düflün-dü¤ümüzde en temel olan›n› ya-flama hakk› olarak görüyoruz.
Havadaki belirli bir orandaki kü-kürtdioksit oran›n› tan›mlamak yaflam hakk›n›n belirli bir ortam-da olmas›n›n hayata geçmesini gösteriyor.
1948 y›l›nda ‹nsan Haklar› Be-yannamesi yay›nland› biliyorsu-nuz. Sadece fizyolojik yaflam hak-k›n› biraz ötesinde tan›ml›yor, onurlu yaflam hakk› olarak vur-guluyor. Do¤rudan do¤ruya ya-flam kalitesiyle iliflkili bir mesele.
Örne¤in tarihsel de¤erleri koru-makla, kimlik sorunun korunma-s› onurlu yaflama hakk›n›n bir parças› olarak görülebilir. Onurlu yaflam hakk›n›n bir bölümü de yönetim ile ilgili konular. Kentin herhangi bir performans›n›n, ör-ne¤in birçok hizmetin birilerinin taraf›ndan sunulmas› de¤il, bu-nun etkileflim ile, insanlar›n ken-di katk›lar› ile birlikte yaflama ge-çirilmifl olmas› ve insanlar›n buna kolayca ulaflmas› yaflanabilirlik kapsam›nda düflünülmesi gereki-yor. Maslow gereksinmeler hiye-rarflisini duymuflsunuzdur. Psi-kolojiyle ilgili pek çok kitapta vard›r. Fizyolojik düzeyden bafll›-yor, güvenlik, sevgi, ait olma, say-g›, kendini gerçeklefltirme olarak.
Her bir insan›n bir aflamay› ta-mamlad›ktan sonra bir üst gerek-sinmeye ihtiyaç duydu¤unu belir-tiyor. Ancak kabul edilen fludur ki onurlu bir yaflam hakk› için bu
gereksinmelerin tümünün sa¤-lanmas› gereklidir.
Fizyolojik gereksinmeler ola-rak bildi¤imiz yiyecek ve su ol-maks›z›n yaflam›m›z› sürdüreme-yece¤imizi biliyoruz. ‹ç ortam dengesinin, yani hava, s›cakl›k, nem gibi koflullar›n uygun olmas›
gerekiyor. Bunun sa¤lanm›fl ol-mas› yeterli de¤il; beden, ifl, kay-naklar, aile, sa¤l›k, mülk konula-r›nda da güven içinde olmak isti-yorlar. Korku, bask› ve güvenlik halinin olmas› diye tan›mlan›yor sözlükte ve böyle bir ihtiyac› var insan›n. ‹nsanlar kendi bafllar›na bir yerde var olma ötesinde bir toplum içinde yer almay› istiyor-lar. Aile, arkadafll›k, dostluk, sa-mimiyet gibi gereksinmeleri var bunun da sa¤lanm›fl olmas› gere-kiyor. Ayn› zamanda sayg› gör-me, sayg› göstergör-me, özgüven, bir ifli baflarmak, bunun da bir üst kademede gerçekleflmesi gereki-yor. Bütün bunlar›n yan› s›ra kendini gerçeklefltirme, moral, yarat›c›l›k, spontanl›k, problem çözme, gerçeklerin kabullenilme-si, önyarg›n›n kalkmas› gibi reksinmelerin gerçekleflmesi ge-rekiyor. Bu gereksinmelerin kar-fl›lanmas› yaflam kalitesiyle ilgili bir durum. Yaflam kalitesi günlük ihtiyaçlar›n karfl›lanmas›ndan, hayatta kalman›n ötesinden bir varl›k içinde yer alma kademesin-den söz edebiliriz. Alt düzeylerin tatmin edilmesi yeterli de¤il, in-san›n sa¤l›k içinde, güvenlik için-de olmas› yeterli için-de¤il. Ayn› za-manda var olmas›, kendini ger-çeklefltirmesi, üst düzeyde varo-lufl fleklinde de ortaya ç›k›yor.
Varl›k içinde olma ayn› za-manda bir yerde tüketmeyi de içermiyor, onun oluflumuna kat-k›da bulunmay› içeriyor. Bu kentlerimiz aç›s›ndan çok önem-li. Kentlerimizin planlanmas› aç›-s›ndan çok önemli, çünkü insan-lara tüketebilece¤i bir fleyleri sunman›n ötesinde onlar›n ürete-bilece¤i, yarat›c› olaürete-bilece¤i, kat-k›da bulunabilece¤i ortamlar›n haz›rlanm›fl olmas›n› da
gerekti-riyor. Herfleyin birlikte olmas›, hem bir yer - mekan, hem de onun içinde yaflayacaklar›n bir-likte olmas› anlam›na geliyor.
Demokratik, insanlar›n kendi-lerini kamusal özne olarak hisset-tikleri, o yerin oluflmas›nda ken-dilerinin katk›lar›n›n oldu¤u or-tamlar istiyor; böyle bir yaflam ge-reksinmesi duyuyoruz. O zaman yaflanabilir bir çevreye insanlar›n yaln›zca fizyolojik gereksinmele-rinin de¤il, güvenlik, sevgi, ait ol-ma, sayg› görme ve kendini ger-çeklefltirmenin tümünün sa¤lana-bildi¤i bir çevre olarak görüyo-ruz.
Yap›l› bir çevreyi de ancak bu gereksinimlerinin sa¤lanabildi¤i sa¤l›k bir ortam olarak niteleyebi-liyoruz. Tasar›m› yön verecek il-keler ele al›nd›¤›nda sa¤l›¤›n› ko-ruyabilece¤i bina ve donat›lara sahip, do¤al ve insandan kaynak-lanacak tehlikelere karfl› sa¤lam, eriflilebilir, kullan›c›lar›na kendi-lerini ifade olana¤› verebilen, kul-lan›c›lar›n geçmifl ve bugün ile ba¤lant›lar›n› kurabilen do¤a ile ba¤lant›lar›n› kurabilen özel ve yar› özel d›fl mekanlar›n bütünle-flebildi¤i yerel ve kendine özgü kimli¤ini yans›tabilen, ortak ileti-flim alanlar›n›n sa¤lanm›fl oldu¤u insanlar kadar, ekosistemi
olufltu-kunun hakim olmad›¤› bir kent anl›yoruz. Kamusal alan› çocuk-lar ve gençler için vazgeçilmez bir toplumsal mekan olarak su-nuyor yaflanabilir kent. Yaflayan-lar birbirlerini onayl›yor ve bir-birlerine de¤er verebiliyorlar.
Fiziksel çevrenin estetik du-rumu yaflanabilir kentte ne kadar önemlidir? Yani kaba, sert, davet-kâr olmayan bir kentin iyi bir ya-flam sunmas› yan›lg›s›n› tafl›m›-yor yaflanabilir kent. Tüm kent sakinlerinin ak›l ve bilgilerinden de¤erleniyor, yararlan›yor. Bu fle-kilde yaflanabilir bir kenti bir in-san›n organlar›na benzeten ben-zetimler var. Benben-zetimler tehlike-lidir, ama burada çok uygun düfl-tü¤ü kan›s›nday›m.
‹nsan› sinir sistemi, kalbi, or-ganlar› ve dolafl›m sistemi ile ta-n›ml›yor. Beyin ve sinir sistemi, yönetiflim, kat›l›m, izleme, ölçme ve de¤erlendirmeyi öngörüyor.
Kalbi, ortak de¤erlerimizi, kimlik duygumuzu, yer duygumuzu or-taya koyuyor. Yaflanabilir kentin organlar› aras›nda tüm yerleflim-lerin bütünü var. Kentin merke-zi, sanayi alanlar›, yeflil alanlar var. Dolafl›m sistemi de bir insa-n›n dolafl›m sistemi gibi do¤al kaynak ak›fllar›n›n, yeflil koridor-lar›n, enerji a¤lar›n›n, iletiflim, ran canl› ve cans›z varl›klar›n da
dengede bulundu¤u bir ortam›
yaflanabilir bir ortam olarak nite-leyebiliyoruz.
Yaflanabilir bir kentin
niteli-¤inden söz ederken de insanlar›n tüm eserlerine ve fiziksel gelifli-mine katk›da bulunan bir kentsel sistemden söz ediyoruz. Bu tema-ya güç katan temel ilkeler ise ada-let, insanl›k onuru, eriflebilirlik, canl›l›k, kat›l›m ve yetkilendirme gücü olarak ortaya ç›k›yor.
De¤iflik yaflanabilir kent n›mlar› var. Bunlardan bir kaç ta-nesini buraya getirebildim. Yafla-nabilir kent “sa¤l›kl› bir yaflama sahip olunan; bisiklet, kamu toplu tafl›m ya da araba d›fl›nda baflka bir alternatifin oldu¤u kenttir” di-yor bir tan›m. Yaflanabilir kent tüm insanlar›n kentidir. Bu yafla-nabilir kentte çocuklar, yafll›lar için de çekici ve güvenli bir yer oldu¤u anlam›na geliyor. Yine ya-flanabilir kentin ilkelerini ortaya koyan yazarlar var. Herkesin bir-birini duyabildi¤i, görebildi¤i, tüm kamusal alan›n yaln›zca in-san olmak nedeniyle, birçok akti-vitenin (kutlamalar, e¤lenceler, anmalar) tüm hemflehrilerin bir araya gelmesini mümkün k›lan bir alan›n oldu¤u kentten söz edi-yor. Yaflanabilir bir kentten,
kor-ulafl›m›n oldu¤u bir alandan söz ediyoruz.
Beyin ve sinir sistemi dedi¤i-mizde kentte yaflayan tüm grupla-r›n izleme, planlama ve sonuçlar›
gözleme bak›m›ndan planlama ve mekansal sorunlara aktif olarak kat›labilmesine olanak sa¤layan bir kentten söz ediyoruz. Yine fi-kirlerin denenmesi, geliflimi ölç-mek, deneyimden ö¤renölç-mek, di-namikleri göz önünde bulundur-mak, stratejileri uygulamak ve f›rsat vermek, yaflanabilir bir kent gelifltirme yolunda ad›m at›yor.
Yaflanabilir bir kentin kalbi kendi özünü yans›tmak, ortak bir kimlik yaratmak, ortak de¤erler konusunda diyalog oluflturmak, tarihi hat›rlamak, çocuk ve genç-lerin toplumsallaflmas› için aktif bir kamu alan› bulunduruyor.
Yaflanabilir kentin organlar›n-da, al›flverifl, istihdam, kültür merkezi, yaya dostu eriflim a¤lar›
var. Ödenebilir ve karma konut olarak gerçeklefltirmifl konut var.
Ortak altyap›s›, tar›m alanlar›, sa-nayi öbekleri ile eksiksiz kentlefl-meyi ihtiva ediyor. Su, malzeme, at›k çöp dahil aktiviteleri sürdü-rebilen kaynak ak›fllar› var. Enerji kaynaklar›na eriflim var. Biyolojik çeflitlili¤e sahip yeflil koridorlar var. Bilgi ve haber teknolojilerine dahil eriflim sistemleri var. Ula-fl›m a¤lar› ile, özellikle yaya dostu ulafl›m a¤lar› ile ba¤lant›land›r›l-m›fl bir kenti ifade ediyor.
Yaflanabilir bir kente ulaflmak için ne yapabiliriz? Asl›nda logo-lardan oluflan bir set var, bunlar›
pek çok yerde görüyoruz. Bu set-ler ile internette araflt›rma
yapt›-¤›n›zda çokça karfl›n›za ç›kacak-t›r, ben bir tanesini ald›m ve ne yap›labilece¤ini az çok biliyorum.
Örne¤in fiehir Planc›lar› Odas›, Makina Mühendisleri Odas› belki Harita Kadastro Mühendisleri Odas› da zaman zaman de¤iflik vesilelerle kentlerin yaflanabilir olmas› için ne yap›lmas›
gerekti-¤ine de¤iniyor. Ekolojik planla-ma, temiz, do¤al enerji sistemleri,
sunda müzakere süreçlerinin oluflturulmas› gerekti¤ine inan›-yorum.
Engelsiz fiziksel çevreler olufl-turulmas› konusunda fiziksel çevrenin düzenlenmesi olarak uluslararas› örneklere uygun ve ülke koflullar›na göre tasarlanan rehberler haz›rlayabiliriz. Bunun örnekleri o kadar çok var ki, bi-zim yönetmeliklerimizde de za-man zaza-man bunlara de¤inmekle birlikte uygulamaya geldi¤imizde çok basit önlemlerin sa¤lanama-d›¤›n› görüyoruz. Üniversitemiz ne kadar eriflilebilir diye bir anket haz›rlam›fl, bina girifllerinde yüz-de 6 e¤imli rampalar var m›, diye sormufltuk. Yüzde 6’y› nas›l ölçe-ce¤iz diye geri bildirimler oldu.
Bunun nas›l ölçülece¤i konusu-nun bile problem oldu¤u görül-dü. Bu çok basit deneyimlerden geçiyor. Konut alanlar›nda trafik durultma ile, öncelikli yol uygu-lamalar› teflvik edilebilece¤ini dü-flünüyorum. ‹mar yönetmelikleri-mizde bizim yaya yollar› var, tafl›t yollar› var. Bu yollara iliflkin bir lejant›m›z bile yok. Bu yollar gös-terilip gelifltirilebilir.
Bisiklet yollar›n›n artt›r›lmas›-na yönelik çal›flmalar yap›labile-ce¤ini düflünüyorum.
‹klime duyarl›, enerji koru-numlu bina ve yerleflim alan› tefl-vik edilebilir. Bu konuda yönet-meliklere bir tak›m maddeler ila-ve edilmesini önerdi¤inizde, ge-nellikle mimar arkadafllar›m›z,
“biz zaten biliyoruz, ne gerek var bu kadar ayr›nt›l› yazmaya” di-yorlar. Biliniyorsa neden yap›lm›-yor? Biraz daha bildiklerimizi uy-gulamaya dökmemiz gerekiyor.
Yerleflim esteti¤ine önem ver-memiz gerekli. Bunun da müza-kere sonucu oluflmufl bir dengeyi gözeten bir yöntemle oluflturul-mas› gerekiyor. Baz› belediyeler kendi yönetmeliklerini oluflturu-yor. Ancak bunlar›n nas›l bir dö-neme tafl›nd›¤› da ayr› bir tart›fl-ma konusu olarak gündeme geli-yor.
günefl mimarisi, do¤al enerjiden yararlan›lmas›, do¤al alanlar›n korunmas›, kamu alanlar›n güç-lendirilmesi, su tasarrufunun ya-p›lmas›, temiz ulafl›m sistemleri gibi de¤iflik öneriler getiriliyor.
Yap›labilecekleri çokça biliyo-ruz, ama herhalde yap›labilecek-leri bir kez daha hat›rlatmak, gö-revimdir diye düflündüm. Burada sunaca¤›m öneriler ‹zmir Kent Sempozyumunda, ça¤dafl, planl›, sa¤l›kl›, güvenli bir ‹zmir için gö-rüfl ve öneriler kapsam›nda kent-sel mekana yönelik öneriler ola-rak sunulmufltu. Acaba biz mev-cut konut çevrelerimizde yaflana-bilirli¤i ve niteli¤i artt›rmak üzere neler yapabiliriz? Bu önerileri bel-ki hemen uygulanabilecek, basit olduklar› için gündeme getirdim.
Yap›labileceklerin yelpazesine bakt›¤›m›zda; bir çiçek dikmek-ten bafllayan, muslu¤u uygun bir flekilde kullanmaya giden basit önerilere kadar gidiyor. Konut çevrelerimizde site baz›nda ör-gütlenme, toplu konut bak›m ve organizasyona yönelik düzenle-melerin teflviki olabiliyor. Yük-sek yo¤unluklu parsel baz›nda gerçekleflmifl konut alanlar›, ada baz›nda organizasyonlar aray›fl›-na girmemiz mümkün olan alan-lar oalan-larak görülüyor.
Kullanmad›¤›m›z yan bahçe-lerimiz var. Yan bahçeleri ortak kullan›m alan› olarak de¤erlendi-ren, buradaki sert zeminleri azal-tan, yeflil alanlar›n artt›r›lmas›n›
teflvik eden uygulamalar öncelik-le denenebilir. Biz bunu de¤iflik vesilelerle öneriyoruz. Örne¤in Kalk›nma Planlar› ve Yerleflme fiuras›’nda yan bahçelerin yeflil alan olarak artt›r›lmas› yerine ne-den otopark olarak önermedi¤i-mi insanlar sormufltu. Dengeli yap› ve nüfus yo¤unluklar›n›n belirlenmesi konusunda derinle-mesine müzakere süreçleri gerek-li, Habitat 2 raporumuzda yer al›-yor. Özel veya kamusal kullan›m ile yeflil alanlar ve yap›l› çevre ile dengeli arazi kullan›lmas›
konu-Benzer flekilde arazi kullan›fl-lar› konusunda dengelerin müza-kere edilmesi gerekti¤ini düflü-nüyorum. Yönetmeliklerimiz var, rehberlerimiz olabilir diye düflü-nüyorum. Bu rehberlerin daha çok kat›l›mla ve tasar›mla hemfi-kir olarak gelifltirilebilece¤ini dü-flünüyorum.
Kentsel tar›m bizim gündemi-mizde pek olmayan bir konu. Ta-r›msal aktivitelerin d›fl›nda aktivi-telerin oldu¤unu tan›ml›yoruz.
Kentlerde tar›m›n da
yap›labilece-¤ini düflünüyorum. Bu birçok ge-liflmekte olan ülke genelinde, özellikle beslenme aç›s›ndan öne-rilen çözümler, baflka geliflmifl ül-ke ül-kentlerinde ise rekreasyon an-lam›nda hobi bahçeleri ölçe¤inde önerilen çözümler geçerli. Toplu konutlarda flu kadar metrekare kifli bafl› yeflil alan ay›r›rken ne-den insanlar›n kendi ihtiyaçlar›n›
yetifltirebilecekleri yerler olarak düflünmeyelim. Bunu imar yönet-meliklerimizde neden belirtmeye-lim.
Çat› bahçelerimiz yine günde-me gelgünde-meyen konular aras›nda.
Semt baz›nda topluluk mer-kezleri kurulabilir. Bizim koru-nakl› sitelerimiz son zamanlarda çok artt›. Lüks konut satmak yenlerin de özellikle yapmak iste-dikleri bir fley var; hemen her si-teye bir yüzme havuzu önerili-yor. Asl›nda diflimizi f›rçalarken bile muslu¤u çok açmamam›z önerilirken, bu yüzme havuzlar›-n›n ne kadar su gideri oldu¤u dü-flünüldü¤ünde her site için bir yüzme havuzu yapmak yerine kent baz›nda topluluk merkezleri kurarak, hem okuma hem de be-densel geliflim ile ilgili tesisleri oluflturabilir miyiz? diye düflünü-yorum.
Korunakl› siteler yerine gü-venli¤i sa¤lamak yönünde neler yapabiliriz, bu konuda insanlar›n nas›l e¤itilebilir, görülebilir? Bu-yulabilir olmas› sa¤lanabilir bu-nun için müzakere edilmesi ge-rekti¤ini düflünüyorum.
En önemlisi ekosistem duyar-l›l›¤›na dayanan bir yaflam kültü-rü sa¤lanmas› yönünde kampan-yalar yap›labilir. Temiz çevreler, yaya öncelikli sokaklar gibi kam-panyalar teflvik edilebilir.
Eriflilebilir tesislerimizin ol-mas› ve bunlara nas›l eriflilebile-ce¤ini bildi¤imiz rehberler haz›r-lanabilir diye düflünüyorum.
Do¤al afetler ve yang›nlar kar-fl›s›nda engellilerin ve yafll›lar›n güvenli bir flekilde tahliye edilebi-lecekleri gerekli düzenleme ve bilgilendirme çal›flmalar› yap›la-bilir. Özellikle kentlerimizde ya-flanabilirlik ve güvenlik dedi¤i-mizde çok katl› binalarda yang›n merdiveni bulunmamas›n›n ö-nemli bir sorun teflkil etti¤ini dü-flünüyorum.
Sa¤l›kl› ve nitelikli yerleflme-ler konusunda e¤itimin destekle-nebilece¤ini düflünüyorum. Psi-kiyatristler yaflam çevresinin kali-tesinin; kullan›c›lar›n yaflad›klar›
mekana kök salmas›, kendisini ifade etmesi ve sahiplenmesi ile mümkün oldu¤unu söylüyor. ‹n-san bir kilometre tafl› gibi bir yere oturmuyor. Burada oturdu¤u-muzda bile, flu masay› kendimi-zin olmas› için acaba kalemim ne-rededir, suyum nene-rededir, ka¤›-d›m nerededir diye bir düzenleme yap›yoruz. Her gitti¤imiz yerde bunu yap›yoruz. Dolay›s›yla insa-n›n çeflitli mekanlarda kendine ait bir mekan bulundu¤unu his-setmesi bu çevrenin oluflumuna bir flekilde katk›da bulunmas›yla mümkün oldu¤u söyleniliyor.
Bunun için ne gerekli? ‹letifli-mi güçlendirecek örgütlenme ge-rekli. Yerel yönetim ile halk ara-s›nda do¤rudan aç›k ve eriflilebilir bir iletiflim ortam› olmas› önemli.
‹letiflimin veya kat›l›m›n sadece bilgilendirmekten öte, projeler hakk›nda görüfl alma ve de¤erlen-dirmeyi kapsamas› da önemli.
Mutlaka geri bildirimler yapma-m›z gerekiyor. Yani mevcut çev-relerimizin kullan›m›na iliflkin ne sorunlar›m›z var, kullan›m
sonra-s› de¤erlendirmeleri yapmam›z gerekiyor. Bu özellikle koopera-tifler eliyle TOK‹ gibi, gerçeklefl-tirilmifl konut aç›s›ndan daha da önemlidir diye düflünüyorum.
Yaflanabilir bir kent sadece do¤ru tasar›mlar, etkin uygula-malarla olmaz. Tasarlay›c›, uygu-lay›c›, denetleyici, kullan›c›lar›n ortak katk›s›yla
gerçekleflebilece-¤i aç›k. Daha yaflanabilir kentle-rin oluflmas›nda toplumdaki her-kesin etkisi ve çabalar›n›n yön-lendirilmesi gerekir. Bu yönlen-dirmede yerel yönetimler, kitle iletiflim araçlar›, sivil toplum ku-rulufllar›n›n rollerinin
bulundu-¤unu biliyoruz. Yaflam çevresi ile kalitesi, toplumsal yap› birbiriyle karfl›l›kl› etkileflim içinde olmal›.
Çevrenin niteli¤inde ve yaflamda olumlu geliflmeler de mekandaki olumlu etkide bulunacak unsur-lar. Bu etkileflimin giderek etkili nitelik konusunda duyarl› bir ya-flam kültürü konusunda deneyim zenginli¤i sa¤layaca¤› da umulu-yor. Teflekkür ederim.
Hasan ZENG‹N
‹zmir fiubesinin de¤erli yöne-ticileri, de¤erli ö¤renciler, de¤erli kat›l›mc›lar, hepinizi sayg›yla se-laml›yorum.
Y›llardan beri TMMOB olsun yerel yönetimler olsun kentleflme ile ilgili etkinlikler yaparlar.
HKMO olarak da bu konuda bir-çok etkinlik yapt›k. Kentleflme
sorunu, teknik altyap› sorunu de-vam etmekte. Hep çözüm yollar›
ar›yoruz ama gelinen noktada bu sorunlar bilinçli olarak çözülmü-yor. Bunu söyleyerek konuflma-ma bafllad›m, zira konuflkonuflma-mam›n ileriki bölümlerinde, gerçekten bu iflin de siyasete nas›l alet edil-di¤ini anlatmaya çal›flaca¤›m.
Öncelikle teknik altyap› hak-k›nda sizlere bilgi vermek istiyo-rum. Teknik altyap› temiz su, pis su, havagaz›, do¤algaz, telefon, kablolu televizyon, ›s›tma gibi hatlar ile su kazanma, ar›tma çöp yok etme tesislerinin verilen ge-nel isimdir. Bilindi¤i gibi Türk Medeni Kanunu’nun 704. Mad-desine göre tafl›nmaz mal olarak nitelendirilmeyen altyap› sistem-leri kent planlaman›n önemli bi-leflenleridir.
15 Haziran 2006 tarih ve 26199 say›l› Büyükflehir Belediye ve Koordinasyon Merkezleri Yö-netmeli¤i ve Altyap› Koordinas-yon Merkezi (AKOME) ve Ula-fl›m Koordinasyon Merkezi (UKOME) yönetmeli¤i diye de adland›r›l›yor. Altyap› tesislerini de kapsayan teknik altyap› tesis-leri orada flöyle tarifleniyor: ‹çme suyu ve kanalizasyon projeleri elektrik do¤algaz, kablolu vizyon ba¤lant› hatlar› gibi
tele-komünikasyon projeleri hafif rayl› toplu tafl›ma ve metro proje-leri, termal ›s›nma ve enerji
tele-komünikasyon projeleri hafif rayl› toplu tafl›ma ve metro proje-leri, termal ›s›nma ve enerji