Geçici Vergi Beyannamesinin Verilmesi ve Ödeme Süresi

GVK’nun 217 nolu Genel Tebliğinde açıklandığı üzere, kendilerine özel hesap dönemi tayin edilen mükellefler için geçici vergi dönemleri, özel hesap döneminin başlangıç tarihinden itibaren üçer aylık dönemler olacaktır.

Örneğin, 1 Ağustos- 31 Temmuz özel hesap dönemi için geçici vergi dönemleri şöyle olacaktır;

1. Dönem : Ağustos – Eylül – Ekim 2. Dönem : Kasım – Aralık – Ocak 3. Dönem : Şubat Mart – Nisan

4. Dönem : Mayıs – Haziran – Temmuz

Bu dönemlere ilişkin hesaplanan geçici vergi üçer aylık dönemleri izleyen ikinci ayın 10.

günü akşamına kadar bağlı olunan vergi dairelerine beyan edilecek ve 17. günü akşamına kadar ödenecektir.

Örneğimizdeki 1. dönem (Ağustos – Eylül – Ekim) geçici vergi beyannamesi Aralık 10’una kadar beyan edilecek ve 17’sine kadar ödenecektir.

1.3.4 5024 sayılı kanun kapsamında enflasyon düzeltmesindeki ihtiyarilik hakkından yararlanan ÖHD tabi mükelleflerde Finansman Gider Kısıtlaması Uygulaması 1.1.1.3 bölümünde açıklandığı üzere; VUK 14 numaralı sirküleri gereğince, gerek 2004 yılı ikinci geçici vergi dönemi sonu itibariyle Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci

maddesine göre enflasyon düzeltmesi şartlarının oluşmuş olması, gerekse de 5024 sayılı Kanunun geçici 1 inci maddesindeki ihtiyarilik hükmünün sadece 2004 yılına ilişkin geçici vergi dönemlerini kapsaması nedeniyle söz konusu ihtiyarilikten yararlanarak 31/12/2003 tarihli bilançolarını düzeltmemiş olan gelir veya kurumlar vergisi mükellefleri, 31/12/2003 tarihli bilançolarını Vergi Usul Kanununun geçici 25 inci, 31/12/2004 tarihli bilançolarını da mükerrer 298 inci maddesine göre enflasyon düzeltmesine tabi tutacaklardır.

Anılan mükelleflerin, 2004 yılına ilişkin olarak ikinci, üçüncü ve dördüncü geçici vergi dönemleri sonu itibariyle enflasyon düzeltmesi yapmalarına ve geçici vergi beyanlarını enflasyon düzeltmesi yapılmış bilançolarına dayandırmalarına gerek bulunmadığı belirtilmiştir.

Bu kapsamda ihtiyarilikten yararlanan mükelleflerden özel hesap dönemine tabi olan işletmelerde kanundan çıkartılan finansman gider kısıtlaması işlemlerine ait oranın nasıl kullanılacağı bu bölümde açıklanacaktır.

1.3.4.1 Finansman Gider Kısıtlaması Uygulaması

GVK’nun yürürlükten kaldırılan 41/8. maddesinde, finansman gider kısıtlaması indirim oranı, Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre o yıl için tespit edilmiş olan yeniden değerleme

oranının, ilgili kuruluşlardan alınan bilgilere göre Maliye Bakanlığınca o yıl hesaplanan ortalama ticari faiz oranına bölünmesi suretiyle bulunulacağı belirtilmiştir.

Kanun maddesinden de anlaşılacağı üzere finansman gider kısıtlaması indirim oranı yıllık olarak hesaplanacaktır. Geçici Vergi dönemleri itibariyle uygulanacak olan finansman gider kısıtlaması oranın ise 217 nolu Gelir Vergisi Genel Tebliğinde Bakanlık tarafından ilan edileceği açıklanmıştır.

Bakanlık geçici vergi dönemleri itibariyle söz konusu indirim oranını üçer aylık dönemler itibariyle Kurumlar Vergisi genel tebliğleriyle ilan etmektedir.(Tebliğ numaraları 54, 55, 58, 61, 62, ....)

1.3.4.2 Yıllık hesaplanacak finansman gider kısıtlaması oranı

Finansman gider kısıtlaması uygulaması ilk defa 1995 yılında başlamış olup, kendilerine özel hesap dönemi tayin edilen işletmelerden finansman gider kısıtlamasına tabi olanlar için, KVK’nun 54 nolu Genel Tebliğinde özel hesap dönemi 1996 yılında biten işletmelerin hangi oranı kullanacağıyla ilgili açıklama yapılmıştır. Söz konusu tebliğin C Bölümünde, özel hesap dönemin 1996 yılında biten mükelleflerin 1995 yılı için Maliye Bakanlığı’nın yayınlamış olduğu gider kısıtlama oranının kullanılacağı bildirilmiştir.

Örneğin gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerin 1 Kasım 2003 – 31 Ekim 2004 özel hesap dönemine ilişkin kazançları için gider indirimi kısıtlaması uygulamasına esas alınacak indirim oranı % 14,9 olarak alınacaktır. Bu oran Maliye Bakanlığınca 2003 yılı için belirlenmiş olan orandır.

1.3.4.3 Geçici Vergi dönemleri itibariyle hesaplanacak finansman gider kısıtlaması oranı

Geçici vergi dönemleri itibariyle finansman gider kısıtlaması indiriminde hangi oranın

alınacağı ile ilgili olarak GVK 217 nolu Genel Tebliğinde açıklama yapılmıştır. Buna göre her geçici vergi dönemi itibariyle Bakanlık tarafından ilan edilen oranın kullanılacağı yine bu tebliğde belirtilmiştir. Ancak, özel hesap dönemine tabi işletmeler için herhangi bir açıklama yapılmamıştır.

Özel hesap dönemine tabi işletmelerde geçici vergi dönemleri itibariyle uygulanacak olan finansman gider kısıtlaması indirim oranı için, yeniden değerleme uygulamasına paralel olarak, hesap döneminin başladığı yıldaki geçici vergi dönemleri için Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen oranların dikkate alınmasını en uygun yöntem olarak dikkate alınması gerektiğini düşünüyoruz.

Buna göre, Geçici vergi dönemleri itibariyle, kendilerine özel hesap dönemi tayin edilen işletmeler, ilk geçici vergi döneminde hesap dönemin başladığı yılın ilk geçici vergi dönemi için ilan edilen oranı kullanacaklardır.

Örnek:

Kendisine 1 Kasım 2003 – 31 Ekim 2004 özel hesap dönemi tayin edilen mükellefin geçici vergi dönemleri aşağıdaki gibidir,

1. Dönem : Kasım – Aralık – Ocak 2. Dönem : Şubat Mart – Nisan 3. Dönem : Mayıs – Haziran – Temmuz 4. Dönem : Ağustos – Eylül – Ekim

Maliye Bakanlığı’nın 2003 yılı geçici vergi dönemleri itibariyle ilan etmiş olduğu finansman gider kısıtlaması indirim oranları;

1. Dönem : Kasım – Aralık – Ocak % 16,53 2. Dönem : Şubat Mart – Nisan % 18,00 3. Dönem : Mayıs – Haziran – Temmuz % 15,70 4. Dönem : Ağustos – Eylül – Ekim % 14,90

Mükellefler arasında genel olarak ortak bir uygulamanın sağlanabilmesi açısından Bakanlığın bir tebliğ yayınlayarak konuya açıklık getirmesine ihtiyaç duyulmaktadır.

1.3.5 Ücretlilerin Kümülatif Gelir Vergisi Matrahlarının Hesaplanması

GVK’nun 104. maddesinin 2.bendinde, ücretlerin vergilendirilmesinde aylık vergi; yıllık verginin 12’ye bölünmesi, günlük verginin aylık verginin 30’a bölünmesi suretiyle bulunacağı belirtilmiştir.

Normal hesap döneminden özel hesap dönemine geçen işletmelerde, personelin kümülatif ücret gelir vergisi matrahı tekrar “0” dan başlatılmadan devam edilmelidir.

İlk faaliyete başlangıçta özel hesap dönemi olarak tayin edilen kurumlar ise ücretlilerin

vergilendirilmesinde takip eden yılın başından itibaren tekrar kümülatif gelir vergisi matrahını

“0” dan başlatarak devam edilmelidirler.

1.3.6 5228 sayılı Kanunla 31.07.2004 tarihinde yürürlüğe giren KVK Mükerrer 14.

maddesi kapsamında Bağış ve Yardımların ÖHD tabi işletmelerde indirimi 5228 sayılı kanunla 31.07.2004 tarihinde yürürlüğe giren KVK Mükerrer 14/1-(b)ve (c) bentlerine göre; genel ve özel bütçeli kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve

köylere, Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıflara, kamu menfaatlerine yararlı sayılan derneklere ve bilimsel araştırma ve geliştirme faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluşlara makbuz karşılığında yapılan bağış ve yardımların toplamının o yıla ait kurum kazancının % 5'ine kadar olan kısmı ve yukarıda bahsedilen aynı kamu kurum ve

kuruluşlarına bağışlanan okul, sağlık tesisi, yüz yatak (kalkınmada öncelikli yörelerde elli yatak) kapasitesinden az olmamak üzere öğrenci yurdu ile çocuk yuvası, yetiştirme yurdu, huzurevi ve bakım ve rehabilitasyon merkezi inşası dolayısıyla yapılan harcamalar veya bu tesislerin inşası için bu kuruluşlara yapılan her türlü bağış ve yardımlar ile mevcut tesislerin faaliyetlerini devam ettirebilmeleri için yapılan her türlü nakdî ve aynî bağış ve yardımların tamamı, kurumlar vergisi matrahının tespitinde, kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek üzere, kurum kazancından indirilir.

Dolayısıyla kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde indirim olarak dikkate alınacak olan bağış ve yardımlar için 31.07.2004 tarihinden sonrakiler dikkate alınacaktır. Bu tarihten öncekiler için eski uygulamaya devam edilecektir.

Bu doğrultuda kendilerine ÖHD tayin edilen mükelleflerde bu tür yapılan bağış ve yardımlar için yine 31.07.2004 tarihi dikkate alınarak işlem yapılacaktır. Bu tarihten önceki yapılan bağış ve yardımlar için ilgili ÖHD kayıtlarında ve beyannamesinde eski hükümlere göre, bu tarihten sonrakiler içinde KVK Mük.14. Maddeye göre yine ilgili hesap dönemi

beyannamesinde indirim yapılacaktır.

1.3.7 ÖHD tabi mükelleflerde 24.04.2003 tarihinde yürürlüğe giren yeni yatırım