2.3. Eğitim Fakülteleri
2.4.3. Gazi Eğitim Fakültesi Özel Yetenek Sınavlarında Değerlendirme ve
Değerlendirme, Canlı Modelden Desen Çalışması ve İmgesel Tasarım Çalışmalarından alınan puanlar ile ÖSS puanı ve ağırlıklı ortaöğretim başarı puanlarından elde edilmektedir.
Adayların yaptıkları çalışmalar, her çalışma ayrı olmak üzere 5 jüri üyesi tarafından bağımsız olarak değerlendirilmekte ve her çalışma için 100 üzerinde puanlar verilmektedir. Bu iki bölümden her birinde bir adaya 5 jüri üyesi tarafından verilen puanların ortalaması alınmakta ve bu ortalama adayın o bölümdeki puanını oluşturmaktadır. Canlı modelden desen çalışması puanının %40’ı ve imgesel tasarım çalışması puanının %60’ı alınarak ortalama bulunur ve ortalaması 49.0 ve aşağısı olanlar değerlendirmeye alınmamaktadır.
Tablo II-2: Gazi Eğitim Fakültesi Özel Yetenek Sınavı Puan Dağılımı
Canlı Modelden Desen Çalışması İmgesel Tasarım Çalışması Toplam
Puanlar %40 %60 100
Özel Yetenek Sınavı Puanı (ÖYSP) = Canlı Modelden Desen Çalışması Puanı + İmgesel Tasarım Çalışması puanından oluşmaktadır.
Özel Yetenek Sınavı Puanının (ÖYSP) ağırlıklandırmaya girebilmesi için bu puanlar standart puanlara çevrilmektedir.
ÖYSP’lerin Toplamı Ortalama =
Aday Sayısı
ÖYSPlerin Toplamının Karesi ÖYSPlerin Karelerinin Toplamı -
Aday Sayısı Standart sapma =
ÖYSP dağılımının ortalaması ve standart sapması bulunduktan sonra her aday için ÖYSP standart puanı hesaplanmaktadır. Bu hesaplamada aşağıdaki formül kullanılmaktadır.
Adayın ÖYSP Puanı - ÖYSP Puan Dağılımının Ortalaması ÖYSP Standart Puanı = 10 X + 50
ÖYSP Puan Dağılımının Standart Sapması
⎛ ⎞
⎜ ⎟
⎝ ⎠
Bu durumda her adayın bir ÖYSP Standart Puanı (ÖYSP-SP) olacaktır. (ÖYSP-SP) dağılımının ortalaması 50, standart sapması 10’dur.
Yerleştirmeye esas olacak puan (Yerleştirme Puanı = YP) aşağıdaki gibidir: a. Aday aynı alandan geliyorsa (Liselerin resim alanından);
YP = (1 x ÖYSP-SP) + (0,52 x AOBP) + (0,36 x ÖSS-P)
b. Aday diğer alanlardan geliyorsa (genel lise vb.);
YP = (1 x ÖYSP-SP) + (0,16 x AOBP) + (0,47 x ÖSS-P)
Yerleştirme işlemi, adayların yerleştirme puanları, tercihlerine ve kontenjanlarına göre bilgisayarla yapılmaktadır. Sistemin esasları şu şekilde özetlenebilir.
a. Bir programa tercihlerinde yer vermiş adaylar arasında kontenjan sayısı kadar öğrenci yerleşecektir. Yerleştirme puanına göre yapılacak yerleştirme işleminde yerleştirme puanı yüksek olan adaya öncelik verilecektir.
b. Bir adayın yerleştirme puanı ne denli yüksek olursa olsun yalnız bir programa kayıt hakkı kazanabilir. Bu program adayın yerleştirme puanıyla girebildiği en üst tercihidir.
Yukarıda ifade edildiği üzere özel yetenek sınavı tüm öğrenci seçme yöntemlerinden farklılıklar göstermektedir. Tamamıyla öğrencilerin yaratıcılıklarını
ön plana çıkarabilecekleri ve görme yetilerinin ölçüldüğü 2 basamaklı bir sınav biçimidir.
Eğitim Fakülteleri bünyelerinde yer alan Resim-İş Eğitimi Anabilim dalları, toplumun görsel ve zihinsel duyarlılığının gelişimini sağlayacak sanat eğitimcilerini yetiştiren eğitim birimleridir. Özel yetenek sınavı ile öğrenci alması sanat eğitiminin; salt beceriye, yeteneğe dayalı bir eğitim sürecine sahip olduğunu göstermez. Tüm uygulamalarda, kendini ifade etme, bu ifade yolu ile iletişim kurma, yaratıcı düşünme, problem çözme, bilgi ve malzeme seçiminde niteliğe önem veren bir anlayış esas alınmıştır. Sanat eğitimi alanındaki çağdaş gelişmeler ve yaklaşımlar sonucunda öğrenciye güzellik kavramının kazandırılması, algı birikimi, el-göz ve zihin birlikteliğinin sağlanması, bu amaçla çeşitli tekniklerin bilinçli bir rehberlikle uygulatılması amaçlanmıştır.
Bu nedenle yapılan özel yetenek sınavlarında, sanat eğitimcisi adaylarından özel yeteneğin dışında temel bilgi birikimi de beklenmektedir. Bu temel bilgi birikiminin ölçülmesinde, var olan eğitim sistemi içerisinde Öğrenci Seçme Sınavı kullanılmaktadır.
Tüm bu beklentiler ışığında sınavı kazanan öğrencilerin özellikleri büyük önem kazanmıştır. Öğrenci özelliklerinin belirlenmesinde dikkat edilmesinde izlenecek yol bir sonraki bölümde açıklanmıştır.
2.5. Profil Belirleme
Profil kavramı, TDK’ye (2008) göre, “bir kişi veya eşya için ayırt edici özelliklerin bütünü” olarak tanımlanmaktadır. Elde edilen bireysel bilgiler, bireyin ve ait olduğu topluluğun genel özelliklerini belirlemektedir.
Dinamikleri her geçen gün değişen dünyada elbette ki, belli ve yeterli bir teorik bilginin yanı sıra uygulama yetisine sahip, zaman içerisinde ortaya çıkacak bilimsel ve teknolojik ilerlemeleri takip eden, bunları özümseyebilen, takım ruhuna sahip, var olan kaynakları etkili ve verimli kullanabilen, sağlıklı sosyal ilişkiler kuran bireyler çağın insanının özelliklerini oluşturacaktır.
Gün geçtikçe artan yeni bilgi üretimi ve yeni üretilen bilgilerin çoğunun şimdiye kadar hiç bilmediğimiz alanlarda olması, geleceğimize ışık tutmaktadır. Günümüzde geleneksel eğitimde kabul edilen bilginin kesinliği ve değişmezliği kavramının yerine sürekli yenilenen ve değişen bilgi kavramı ortaya çıkmıştır (Er, 2003).
Profil belirleme çalışmaları, günümüzde hemen hemen her alanda, belli dönemlerde gerçekleştirilmektedir. Çok sayıda kurum ve kuruluş, hitap ettikleri kitleyi tanıma yoluna gitmektedir. Üniversiteler, devlet kurumları, kurumsallaşma yolundaki özel şirketler, meslek odaları, sendikalar vb. birçok kurum profil belirleme ile son derece değerli bir bilgi birikimini ortaya çıkarmayı hedeflemektedir.
Özellikle bilginin üretim merkezi olan üniversitelerde profil belirleme çalışmaları büyük önem kazanmaktadır.
Öğrenci profiline yönelik çalışmalar, öğrencilerin sosyo-ekonomik durumlarının, üniversitedeki akademik ve sosyal yaşama ilişkin görüşlerinin ve geleceğe yönelik beklentilerinin ortaya çıkarılması açısından önemlidir (Şenses, 2005). Öğrenci kitlesinin daha iyi tanınmasını sağlayarak iletişimi artırıcı özellikler taşıdıkları ve eğitim olanaklarından yararlanan kitlenin görüş ve izlenimlerine ilişkin bir dönüt oldukları için bu tür çalışmalar eğitim kalitesinin iyileştirilmesiyle de yakından ilişkilidir. Eğitimin her alanında kullanılan kalite kavramı önemle üzerinde durulan bir konudur (Tepecik, Eraslan, 2007, s.505).
Kalite süreçleri, yükseköğretim kurumlarının sürekli olarak kendilerini değerlendirmeleri için bir fırsattır. Bu kurumlar, kalite süreçlerinden gelen veriler ışığında kendi kurumsal temelleri ve stratejileri için gerekli gördükleri değişimleri,
eğitim ve araştırma faaliyetlerindeki kalite düzeylerini iyileştirmek amacıyla yaparlar.
Bu açıdan bakıldığında, kurumların belirli aralıklarla uygulayacakları profil belirleme çalışmaları, kurumların gelişimleri açısından her şeyden önce bir durum tespiti niteliği taşımaktadır. Akademisyenlerin gerek eğitim gerekse bilimsel çalışmaları için de yol gösterici özellikler taşıdıkları söylenebilir.
Üniversite kaynaklarından yararlanan önemli bir kesimin yani öğrencilerin izlenimlerini yansıttıkları bir araç olması, kaynakların etkin kullanımı konusunda yöneticilere önemli ipuçları sağlamaktadır (Şenses, 2005, s.185). Bu aşamada en önemli nokta profil çalışmalarının, belirlenen kitlenin temel özelliklerini ve beklentilerini yansıtmasıdır. Öğrenci profili konusunun ülkemizde de son yıllarda önem kazandığı ve kurumsal ve bireysel düzeyde yapılan araştırmalara konu olduğu görülmektedir.
BÖLÜM III
3. YÖNTEM
3.1. Araştırmanın Modeli
Bu araştırmada; Gazi Eğitim Fakültesi Resim-İş Eğitimi Anabilim Dalı 2006- 2007 eğitim-öğretim yılı için yapılan yetenek sınavlarını kazanan öğrencilerin profilini belirlemek amaçlandığından; tarama modeli kullanılmıştır.
3.2. Evren ve Örneklem
Bu araştırmanın evrenini Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Resim-İş Eğitimi Anabilim Dalı öğrencileri, araştırmanın örneklemini ise, Gazi Eğitim Fakültesi Resim-İş Eğitimi Anabilim Dalı 2006-2007 eğitim-öğretim yılı için yapılan yetenek sınavları sonucu kayıt yaptıran 105 öğrenciden oluşturmaktadır.
3.3. Verilerin Toplanması
Bu araştırmada, veri toplama amacı ile literatür araştırması (makale, tez, bildiri, kitap, dergi vs.), üniversite kütüphaneleri ve internet taramaları yapılmıştır. Bunun yanında Gazi Üniversitesi Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı’nın arşivi ihtiyaç duyulan bilgilerin elde edilmesini sağlamıştır.
Araştırmada veri toplama aracı olarak anket tekniği uygulanmıştır.
Anket hazırlanırken alan uzmanları ve öğrencilerle görüşme yapılmış, ayrıca alanla ilgili yazılar taranarak taslak oluşturulmuştur. Hazırlanan taslak anket ile ilgili uzman kanısı alınarak kapsam geçerliği sağlanmıştır. Alan uzmanlarından alınan görüşler doğrultusunda taslak anket gerekli görülen düzeltmeler ışığında son halini almıştır.
Uygulanan anket, 6 bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümdeki 4 soru öğrencilerin kişisel bilgilerini, ikinci bölümdeki 6 soru öğrencilerin aile bilgilerini, üçüncü bölümdeki 5 soru öğrencilerin sosyo-ekonomik durumlarını, dördüncü bölümdeki 15 soru öğrencilerin sosyo-kültürel durumlarını, beşinci bölümdeki 9 soru yetenek sınavlarındaki tercih ve alanla ilgili geçmiş bilgilerini ve son olarak altıncı bölümde öğrencilerin beklentilerine ilişkin görüşleri incelenmiştir.
3.4. Verilerin Analizi
Anketten elde edilen veriler ile ilk olarak taslak tablolar oluşturulmuştur. Bu tablolar, anket sorularının cevapları için verilen seçeneklerden oluşmaktadır. Ankette yer alan her sorunun analizi ayrı birer tabloda yapılmış ve ortaya çıkan sonuçlar ışığında yorumlanmıştır.
Birden çok seçeneğe cevap verme imkânı bulunan sorularda, frekans ve yüzdelerin uyuşması aranmamıştır. Her seçenek kendi içerisinde frekans ve yüzdelere dayanarak yorumlanmıştır.
BÖLÜM IV
4. BULGULAR VE YORUMLAR
Gazi Üniversitesi Öğrenci İşleri Daire Başkanlığı’nın Mart, 2007 verilerine göre 2006-2007 öğretim yılı özel yetenek sınavları sonucunda, normal öğretimde 55, ikinci öğretimde 50 kayıtlı öğrenci bulunmaktadır. Uygulanan anket doğrultusunda elde edilen veriler, 6 ana başlıkta incelenmiştir.
4.1. Kişisel Bilgiler
Tablo IV-1: Öğrencilerin Doğum Yerleri
ŞEHİR f % ŞEHİR f % Adana 1 1,02 Karabük 1 1,02 Adıyaman 2 2,04 Karaman 1 1,02 Afyon 1 1,02 Kastamonu 1 1,02 Amasya 2 2,04 Kayseri 4 4,08 Ankara 27 27,55 Kırıkkale 1 1,02 Antalya 1 1,02 Kırklareli 2 2,04 Aydın 1 1,02 Kırşehir 3 3,06 Balıkesir 1 1,02 Konya 3 3,06 Bartın 1 1,02 Malatya 3 3,06 Bitlis 1 1,02 Mardin 2 2,04 Bolu 1 1,02 Mersin 1 1,02 Burdur 1 1,02 Muğla 1 1,02 Bursa 1 1,02 Nevşehir 1 1,02 Çankırı 2 2,04 Niğde 1 1,02 Çorum 6 6,12 Ordu 4 4,08 Denizli 4 4,08 Rize 1 1,02 Edirne 1 1,02 Sakarya 1 1,02 Elazığ 1 1,02 Şanlıurfa 1 1,02 Erzincan 1 1,02 Trabzon 1 1,02
Gaziantep 1 1,02 Tekirdağ 2 2,04
Hatay 2 2,04 Yozgat 1 1,02
İstanbul 2 2,04 Zonguldak 1 1,02
Toplam 98 100
Tablo IV-1’ de görüldüğü üzere öğrencilerin %27,55’i Ankara doğmuştur. Ankara’yı %6,12 ile Çorum, %4,08 ile Kayseri ve Ordu izlemektedir. Verilere göre Ankaralıların çoğunlukta olduğu gözlenmektedir. Ardından İç Anadolu Bölgesi’nin 2 kenti Kayseri ve Çorum en çok öğrenci gönderen iller olmuşlardır. Ankara’nın başkent ve ülkemizin 3 büyük kentinden biri olması 44 ayrı şehirde doğmuş öğrencilerin Gazi Eğitim Fakültesi Resim-İş Eğitimi Anabilim Dalı’nı tercih etme nedenidir. Başka bir açıdan bakıldığında 80 yıllık geçmişe sahip köklü bir kurumun ülkenin dört bir yanından, sanat eğitimcisi adaylarını Ankara’ya getirdiği söylenebilir.
Tablo IV-2: Cinsiyetlerine Göre Öğrenci Dağılımı
Kız Erkek Toplam
f % f %
Normal Öğretim 38 70 17 30 55
İkinci Öğretim 37 74 13 26 50
Genel Toplam 75 70 30 30 105
Tablo IV-2’ ye göre, normal öğretimde %70 kız, %30 erkek bulunmaktadır. İkinci öğretimde ise %74 kız, %26 erkek öğrenci olduğu görülmektedir. Genel toplamda öğrencilerin %70’ini kız öğrenciler oluşturmaktadır. Bu durum, toplumda bayanlara yakıştırılan öğretmenlik mesleğinin bir yansıması olarak yorumlanabilir.
Tablo IV-3: Öğrencilerin Cinsiyet Dağılımına Göre Doğum Tarihleri Cinsiyet Cinsiyet Kız Erkek Kız Erkek Doğum Yılı f % f % Doğum Yılı f % f % 1976 2 2,7 1985 4 5,5 5 22,7 1980 1 1,3 1986 17 23,6 2 9 1981 1 1,3 1987 9 12,5 3 13,6 1983 4 5,5 3 13,6 1988 23 31,9 8 36,36 1984 4 5,5 1989 6 8,3 1 4,5 Toplam 72 100 22 100
Tablo IV-3’e bakıldığında, kız öğrencilerin %31,9’u 1988 yılında doğmuştur. Aynı şekilde erkek öğrenciler de %36,36 ile 1988 yılında dünyaya gelmişlerdir. Ardından kız öğrencilerin %23,6’sı 1986 yılında, erkek öğrencilerin %22,7’si 1985 yılında doğmuştur. Doğum tarihlerine bakıldığında farklı yorumlar getirilebilir. Standart bir ilk ve ortaöğretim sürecinden geçmiş öğrencinin 1989 yılında doğmuş olması gerekmektedir. 1989 yılının oranlarına baktığımızda, bu tarihte sadece 7 kişinin olduğunu görmekteyiz. Ancak 1988’de doğmuş öğrencilerin alanla ilgili olan meslek lisesi veya Anadolu güzel sanatlar lisesinden gelmiş olma durumları söz konusudur. Bu durumda öğrencilerin büyük çoğunluğunun ortaöğretimi bitirir bitirmez özel yetenek sınavları ile Gazi Eğitim Fakültesi Resim-İş Eğitimi Anabilim Dalı’nı tercih ettikleri söylenebilir.
Tablo IV-4: Öğrencilerin Cinsiyetlerine Göre Medeni Hali Bekar Evli Toplam f % f % f % Kız 72 97 2 3 74 100
Erkek 30 100 30 100
Tablo IV-4’e göre, kız öğrencilerin %97’si bekar, %3’ ü evlidir. Erkeklerin ise, tamamı bekârdır.
Tablo IV-5: Öğrencilerin Yaşadıkları Yerler
Ev Yurt Bir Yakınımda
Cinsiyet
f % f % f %
Kız 46 63 24 33 3 4
Erkek 20 66,6 10 33,3
Toplam 66 64 34 33 3 3
Tablo IV-5’ e bakıldığında, öğrencilerin %64’ü evde, %33’ü öğrenci yurdunda, %3’ ü de bir yakınında yaşamaktadır. Cinsiyetlerine göre baktığımızda yurtta kalan kız ve erkek öğrencilerin oranlarının hemen hemen aynı olduğunu, tüm öğrenci mevcudunun 1/3’ünün yurtlarda yaşadığını görmekteyiz. Tablo IV-1’e bakıldığında öğrencilerin büyük çoğunluğunun Ankara doğumlu olması öğrencilerin kendi evlerinde veya aileleriyle birlikte yaşadıklarının da bir göstergesidir.
4.2. Aile Bilgileri
Tablo IV-6: Kardeş Sayısı
Tablo IV-6’ya göre, %40’ının 1 kardeşi, %21’ inin 2 kardeşi, %13’ünün 4 kardeşi olduğu belirlenmiştir. Sadece %2’sinin hiç kardeşi yoktur.
Tablo IV-7: Kardeşlerin Yaş Aralıkları
0-6 7-12 13-18 19-25 26-30 30 ve üstü Toplam
f % f % f % f % f % f % f %
7 2,17 23 7,14 56 17,39 83 25,77 36 11,18 17 5,27 322 100
Tablo IV-6.a’ nın verilerine göre, öğrencilerin kardeşlerinin %25,77’si 19-25, %17,39’u ise 13-18 yaş aralığındadır. Bu durum, Tablo IV-3’ ki veriler ışığında,
0 1 2 3 4 5 6 8 9
f % f % f % f % f % f % f % f % f %
Kardeş Sayısı
öğrencilerinin yaklaşık ¼’ ünün kardeşlerinin kendilerinden büyük olduğunu göstermektedir. Aritmetik ortalama alındığında kişi başına 3,06 kardeş düşmektedir.
Tablo IV-8: Öğrenci Annelerinin Yaş Aralıkları
35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60 ve üstü Toplam
f % f % f % f % f % f % f %
13 15,29 32 37,64 23 27,05 12 14,15 3 3,52 2 2,35 85 100
Tablo IV-8’de öğrencilerin annelerinin %37,64’ ü 40-44 ve %27,05’ i 45-49 yaş aralığındadır. Tabloya göre, orta yaş olarak ifade edebileceğimiz bir anne profili oluşmaktadır. Birçok annenin yirmili yaşları ve otuzlu yaşlarının başında çocuk sahibi olduğu söylenebilir.
Tablo IV-9: Öğrenci Annelerinin Öğrenim Durumu
Eğitimsiz İlk Orta Lise Lisans Lisans
Üstü
Toplam f % f % f % f % f % f % f %
2 2,02 42 42,42 15 15,15 27 27,27 12 12,12 1 1,01 99 99,99
Tablo IV-9’ da, öğrenci annelerinin %42,42’si ilkokul, %27,27’s, lise ve %15,15’ i ortaokul mezunudur. Anne Çocuk Eğitim Vakfı’nın (AÇEV, 2008) verilerine göre Türkiye’de çoğunluğunu kadınların oluşturduğu 7 milyon kişi, yani nüfusun %10’u okuma-yazma bilmemektedir. Bu durum, öğrenci anneleri ile kıyaslandığında oran %2,02’ de kalmaktadır. Böylelikle öğrenci annelerinin, okuma- yazma oranı bakımından Türkiye ortalamasının üstünde olduğu görülmektedir.
Tablo IV-10: Öğrenci Annelerinin Meslek Grupları Meslek f % Aşçı 1 1,36 Emekli 7 8,33 Esnaf 1 1,36 Ev Hanımı 67 79,77 İşçi 1 1,36 Memur 2 2,38 Mühendis 1 1,36 Öğretmen 1 1,36 Serbest 1 1,36 Sigortacı 1 1,36 Toplam 84 100
Tablo IV-10’ a göre öğrenci annelerinin %79,77’si ev hanımı, %8,33 ise emeklidir. Tablo IV-9’ da ifade edilen düşük eğitim seviyesine sahip annelerin çalışmadıkları da gözlenmektedir. Bu durum eğitim düzeyi düşük bireylerin iş bulma ve çalışma konusundaki yetersizliklerin bir göstergesidir.
Tablo IV-11: Öğrenci Babalarının Yaş Aralıkları
35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 60 ve üstü Toplam
f % f % f % f % f % f % f %
2 2,272 16 18,181 21 23,863 34 38,636 9 10,23 6 6,818 88 100
Tablo IV-11’ de öğrenci babalarının %18,181’i 40-44, %23,863’ü 45-49, ve %38,636’ sı 50-54, yaş aralığındadır. Bu tabloya göre öğrenci babaları, orta yaş düzeyinde bir görüntü sunmaktadır. Tablo IV-8’de verilen öğrenci annelerinin yaşları ile kıyaslandığında, öğrenci babalarının daha yaşlı olduğu sonucuna varılmaktadır.
Tablo IV-12: Öğrenci Babalarının Öğrenim Durumu
Eğitimsiz İlk Orta Lise Lisans Lisans
Üstü Toplam
f % f % f % f % f % f % f %
- - 17 16,66 20 19,607 35 34,321 29 28,431 1 0,98 102 99,99
Tablo IV-12’ de öğrenci babalarının %34,321’i lise, %28,431’ i lisans mezunudur. Verilere göre eğitimsiz öğrenci babası bulunmamaktadır. Bu durumda öğrenci babalarının, öğrenci annelerine göre eğitim düzeylerinin daha yüksek olduğu görülmektedir.
Tablo IV-13: Öğrenci Babalarının Meslek Grupları
Meslek F % Meslek f %
Apt. Görevlisi 1 1,265 Memur 11 13,924 Asker 1 1,265 Muhasebeci 2 2,531 Aşçı 3 3,797 Mühendis 2 2,531 Çiftçi 2 2,531 Müteahhit 1 1,265 Doktor 1 1,265 Öğretmen 4 5,063 Emekli 26 32,911 Öğr.Gör. 1 1,265 Esnaf 6 7,594 Sigortacı 1 1,265 İşçi 10 12,658 Şoför 4 5,063
İşsiz 2 2,531 Teknik Ressam 1 1,265
Toplam 79 100
Tablo IV-13’ e göre öğrenci babalarının %32,911’ i emekli, %13,924’ ü memur ve %12,658’ i işçidir. Öğrenci babalarının yaklaşık 1/3’ünün emekli olması Tablo IV-11’ de yer alan sonuçlarla açıklanabilir. Büyük çoğunluğunun 50 yaş ve üstü yaş grubunda oluşu emeklilik oranını artırmaktadır. Bunun yanında memur babaların oranı da, bürokrasi kenti olan Ankara’nın genel çalışan yapısının bir sonucu olarak açıklanabilir.
Tablo IV-14: Öğrenci Ailelerinin Yaşadığı Yerler
Şehir İlçe Kasaba Köy Toplam
f % f % f % f % f %
Tablo IV-14’ e göre öğrenci ailelerinin %72,11’ i şehirlerde, %22,11’i ilçelerde, %0,96’ sı kasabalarda ve %4,82’ si köylerde yaşamaktadır. Bu durum, şehirlerde yaşayan ailelerin çocuklarının yükseköğretim için büyük bir şehre gelme oranlarının yüksek olduğunu göstermektedir.
4.3. Sosyo-Ekonomik Bilgiler
Tablo IV-15: Öğrenci Ailelerinin Yaşadıkları Evin Kime Ait Olduğu Bilgisi f %
Evet 74 71,15
Kira 27 26
Bir Yakınımıza Ait 3 2,85
TOPLAM 103 100
Tablo IV-15’ e göre “Ailenizin Yaşadığı Ev Sizin mi?” sorusuna öğrencilerin %71,15’ i “Evet”, %26’ sı “Kira” ve %2,85’ “Bir Yakınımıza Ait” yanıtını vermiştir. Yanıtlardan anlaşılacağı üzere öğrenci ailelerinin büyük çoğunluğu kendi evlerinde yaşamaktadırlar.
Tablo IV-16: Öğrencilerin Aylık Harcama Tutarları f %
0-500 YTL 62 60,2 500-1000 YTL 34 33
1000-… YTL 7 6,8
Toplam 103 100
Tablo IV-16’da, öğrencilerin %60,2’si aylık 0-500 YTL arası, %33’ ü 500- 1000 YTL arası ve %6.8’ lik bölümü de 1000 YTL ve üstü para harcamaktadır. Bu tablodan öğrencilerin büyük çoğunluğunun ortalama bir asgari ücretle geçindiği söylenebilir. Bunun yanında küçük bir grubun da öğrencilerin sosyo-ekonomik düzeyinin iki kat üstünde para harcadığı görülmektedir.
Tablo IV-17: Öğrenci Ailelerinin Aylık Net Geliri f % 500-1000 YTL 44 42,71 1000-1500YTL 33 32,03 1500-2000 YTL 18 17,5 2000-… YTL 8 7,76 Toplam 103 100
Tablo IV-17 verilerine göre öğrenci ailelerinin %42,71’ i aylık 500-1000 YTL arası, %32,03’ ü 1000-1500 YTL arası, %17,5’ i 1500-2000 YTL arası ve %7,76’ sı 2000 YTL ve üstü net gelire sahiptirler. Öğrenci ailelerinin büyük çoğunluğunun 500-1000 YTL’ lik bir gelirle çocuklarını üniversitede okuttukları söylenebilir. Yine bu ailelerin en az iki çocuğa sahip olduklarını Tablo IV-6’dan bilmekteyiz. Bu durumda tüm ev masraflarının (yiyecek, barınma, giyecek, yakacak vb.) sahip oldukları aylık net gelirden karşılandığı düşünüldüğünde, öğrencilerin kendi kişisel gelişimleri açısından katılabilecekleri her türlü sosyal, kültürel ve eğitim faaliyetlerinden geri kalacağı açıkça görülmektedir.
Tablo IV-18: Eğitim Masraflarının Nasıl Karşılandığı Bilgisi f %
Ailem Karşılıyor 71 70 Burs Alıyorum 51 50,5 Çalışıyorum 14 14
Diğer 1 1
Cevap veren kişi 103
Tablo IV-18’ de, öğrencilerin soruya birden çok seçeneğe cevap verdikleri görülmüştür. Buna göre seçeneklerin oranları hesaplanırken, seçeneklerin toplam işaretlenme sayılarının ankete katılan kişi sayısına oranı kullanılmıştır. Bu yüzden oranların toplamının %100’ e gitmesi beklenmemektedir ve birden çok seçeneği işaretleyen kişilerin bu tercihleri yoruma tabi tutulmamaktadır. Bundan sonraki tüm birden çok seçenekle cevap verilebilen sorularda bu yöntem izlenmiştir.
Tablo IV-18’ e göre öğrencilerin %70’ i eğitimi için ailesinden destek aldıklarını, %50,5’i burs kullandıklarını masrafları ve %14’ü çalıştıklarını ifade etmiştir.
Tablo IV-19: Çalışan Öğrencilerin Çalıştıkları Yerler, Çalışma Saatleri ve Aldıkları Ücretler
Tablo IV-19’ da, eğitim masraflarını çalışarak karşılayan 14 öğrencinin çalıştıkları yerleri ve aldıkları ücretlere yer verilmektedir. Tablo IV-19’ a göre devlet kurumları ve özel sektör kuruşları olmak üzere çeşitli alanlarda çalışan öğrenciler bulunmaktadır. Bunlar arasında en çok reklam ajanslarında çalışan öğrencilerin olduğu görülmektedir. Bu durum grafik anasanat atölye tercihi ile 3. yarıyıldan itibaren uzmanlaşmak istediği alanı belirlemiş öğrencinin reklam sektöründe çalışarak hem deneyim kazandığı hem de ihtiyaçlarını bu yolla karşıladığı şeklinde yorumlanabilir.
Çalıştıkları Yer Haftalık
Çalışma Saatleri
Aldıkları Net Ücretler
Türk Silahlı Kuvvetleri 70
Gazi Üniversitesi Hastanesi 30 900 YTL (Aylık) Rehabilitasyon Merkezi /
Fizyoterapist
24 1200 YTL (Aylık)
Pazarlama 6 Prim
Burger King 21 800 YTL (Aylık)
Hitit Resim Kursu 16 200 YTL (Aylık)
Kızılay 10 80 YTL (Haftalık)
Tigem 45 650 YTL (Aylık)
Reklam Ajansı 54 1000 YTL (Aylık) Reklam Ajansı Yarı Zamanlı 200 YTL (Aylık) Reklam Ajansı Yarı Zamanlı 25 YTL (Günlük) Düğün Salonu Yarı Zamanlı 30 YTL (Günlük) Memur Tam Zamanlı 1000 YTL (Aylık) Elektrik Üretim A.Ş. Genel
Müdürlüğü
4.4. Sosyo-Kültürel Bilgiler
Tablo IV-20: Öğrenci Ailelerinde Sanatla İlgilenen Başka Fertlerin Varlığı f %
Evet 26 25,75 Hayır 75 74,25
Toplam 101 100
Tablo IV-20’ ye göre, “Ailenizde Sizden Başka Sanatla İlgilenen Var mı” sorusuna öğrencilerin %74.25’ i “Evet”, %25,75’ i “Hayır” cevabını vermiştir. Bu durum öğrencilerin yaklaşık dörtte üçünün sanata olan ilgisinin aileden gelmediğini göstermektedir. Kalan yaklaşık dörtte birlik dilime bakıldığında ise aşağıdaki tablo ortaya çıkmaktadır.
Tablo IV-21: Öğrenci Ailelerinde Sanatla İlgilenen Aile Fertlerinin İlgilendikleri Sanat Dalları
Sanat Dalı f % Resim 17 58,68 Müzik 6 20,73 Tiyatro 3 10,39 Fotoğraf 1 3,44 Edebiyat 1 3,44 Mimarlık 1 3,44 Toplam 29 100
Tablo IV-21’ e öğrenci ailelerinde sanatla ilgilenen fertlerin %58,68’ inin resimle, %20,73’ ünün müzikle ve %10,39’ unun tiyatro olduğu görülmektedir. Tabloya göre 29 öğrencinin sanata olan ilgilerinin ilk olarak ailede başladığı söylenebilir. Bunun yanında, 3 öğrencinin ailesinde birden çok sanat dalı ile ilgilenen aile fertleri olduğu saptanmıştır.
Tablo IV-22: Öğrencilerin Kitap Okuma Oranları f % Evet 87 84,46 Hayır 15 14,56 Toplam 103 100
Tablo IV-22’ ye göre, “Kitap Okuyor musunuz?” sorusuna, öğrencilerin %84,46’ sı “Evet”, %14,56’sı ise “Hayır” cevabını vermiştir. Oranlara bakıldığında, öğrencilerin büyük çoğunluğunun kitap okudukları görülmektedir.
Tablo IV-23: Öğrencilerin Okudukları Kitap Türleri
Kitap Türü f % Sanat 42 48,3 Roman 63 72,4 Şiir 15 17,2 Tarih 20 23 Diğer 19 21,8
Cevap veren kişi sayısı 87
Tablo IV-23’ te öğrenciler, birden çok seçeneğe cevap vermişlerdir. Buna göre, %48,3 oranında sanat kitapları, %72,4 roman, %23 tarih ve %17,2 şiir kitapları okunmaktadır. Buradan öğrencilerin büyük çoğunluğunun roman okuduğunu, hemen hemen yarısının sanat kitaplarını takip ettikleri anlaşılmaktadır.
Tablo IV-24: Öğrencilerin Görsel Sanatlar İle İlgili Dergi Takip Etme Oranları f %
Evet 45 43,68 Hayır 58 56,32
Toplam 103 100
Tablo IV-24’ te görüldüğü üzere, öğrencilerin %43,68’i görsel sanatlar ile ilgili devamlı veya zaman zaman bir dergi takip etmekte, %56,32’ si ise herhangi bir yayın takip etmemektedir. Bu durum şöyle yorumlanabilir:
Yayın takibi alışkanlıklarının önceki eğitim dönemlerinde geliştirilmemesinden kaynaklı öğrencilerin bu konuda bir alışkanlıkları olmamıştır. Eldeki veriler doğrultusunda öğrenciler alt sosyo-ekonomik seviyede ailelerin çocuklarıdır. Bu öğrenciler, temel ihtiyaçlarını gidermekte sıkıntı çekmektedir. Bunun yanında, yayında olan dergilerden habersiz olma durumu da söz konusudur.
Tablo IV-25: Öğrencilerin Görsel Sanatlar İlgili Takip Ettikleri Dergiler