BÖLÜM 4: TANINMIŞ KİŞİLERİN MARKALAŞMASINDA SOSYAL
4.8. Gülşen ile Yapılmış Olan Röportaj
4.8.1. Anket Sonuçları
4.8.1.4. Gülşen’in Sosyal Medya Faaliyetlerine Yönelik Beğeni Düzeyenin
Katılımcıların, Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerine yönelik beğeni düzeylerinin cinsiyetleri açısından farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek için ölçeğin geneli ve alt boyutları olan tutum ve etki boyutları için ayrı ayrı olmak üzere bağımsız gruplar t-testi gerçekleştirilmiştir. Bu t-test sonuçları tablo 7’de verilmektedir.
Tablo 6:
Gülşen’in Sosyal Medya Faaliyetlerine Yönelik Beğeni Düzeyenin Cinsiyet Açısından Farklılaşmasına Yönelik Gerçekleştirilen T-Test Sonuçları
Boyut Cinsiyet Sayı Ortalama Ss t-test
Tutum E 294 3.26 0.85 t (398) = 2.948, p < 0.05 K 106 2.99 0.71 Etki E 294 2.94 1.088 t (398) = 1.483, p = 0.139 K 106 2.76 0.96 Toplam E 294 3.21 0.80 t (398) = 2.961, p < 0.05 K 106 2.95 0.66
Erkek katılımcıların Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerine yönelik tutum puanlarının ortalaması (𝑋̅ = 3.25) kadın katılımcıların tutum puan ortalamalarından (𝑋̅ = 2.99) daha yüksek olup iki grup arasındaki fark istatistiki olarak anlamlı ve erkeklerin lehinedir [t (398) = 2.948, p < 0.05].
Erkek katılımcıların Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerinin kişi üzerindeki etkisine ilişkin görüşlerinin ortalaması (𝑋̅ = 2.94) kadın katılımcıların ortalamalarından (𝑋̅ = 2.76) daha yüksektir, ancak iki grup arasındaki fark istatistiki olarak anlamlı değildir [t (398) = 1.483, p = 0.139].
Erkek katılımcıların Gülşen’in Sosyal medya faaliyetlerine yönelik genel beğeni puanlarının ortalaması (𝑋̅ = 3.21) kadın katılımcıların etki puan ortalamalarından (𝑋̅ = 2.95) daha yüksek olup iki grup arasındaki fark istatistiki olarak anlamlıdır ve erkeklerin lehinedir [t (398) = 2.961, p = 0.139].
Erkek ve kadın katılımcıların Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerine yönelik beğeni düzeylerinin farklılaşıp farklılaşmadığına yönelik yapılan t-test analiz sonuçları, tutum
84
boyutu ve ölçeğin geneline ilişkin erkek ve kadın katılımcılar arasında anlamlı bir farklılığın olduğunu ve bu farklılığın erkek katılımcılar lehine olduğunu göstermektedir. Ancak, her ne kadar erkek katılımcıların etki boyutundaki puanları kadın katılımcılardan daha yüksek olsa da bu farklılaşma istatistiki olarak anlamlı değil. Bu sonuçlar birlikte dikkate alındığında, erkek katılımcıların Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerini daha fazla beğendikleri, Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerine yönelik tutumlarının daha olumlu olduğu anlamına gelmektedir. Dolayısıyla “Gülşen’in sosyal
medya faaliyetlerine yönelik beğeni düzeyleri, takipçilerinin cinsiyetine göre anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır” hipotezi kabul edilmiştir.
4.8.1.5. Gülşen’in Sosyal Medya Faaliyetlerine Yönelik Beğeni Düzeyenin Yaş Açısından Karşılaştırılması
Katılımcıların, Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerine yönelik beğeni düzeylerinin yaşları açısından farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek için ölçeğin geneli ve alt boyutları olan tutum ve etki boyutları için ayrı ayrı olmak üzere tek yönlü varyans analizi (ANOVA) gerçekleştirilmiştir. Yaş gruplarından 55+ yaş grubunda bulunan bir kişi olduğundan ve bu sayının karşılaştırma yapmak açısından yetersiz olmasından dolayı, 55+ ile 45-54 yaş grupları birleştirilerek 45+ şeklinde yeni bir yaş grubu oluşturulmuştur. ANOVA sonuçları tablo 8’de verilmektedir.
Tablo 7:
Gülşen’in Sosyal Medya Faaliyetlerine Yönelik Beğeni Düzeyenin Yaş Açısından Farklılaşmasına Yönelik Gerçekleştirilen ANOVA Sonuçları
Boyut Yaş Sayı Ortalama Ss ANOVA
Tutum 17-24 159 3.16 .89 F (3, 396) = 0.614, p = 0.606 25-34 187 3.17 .81 35-44 44 3.34 .62 45 + 10 3.08 .85 Etki 17-24 159 2.88 1.17 F (3, 396) = 0.145, p = 0.933 25-34 187 2.87 1.02 35-44 44 2.98 .76 45 + 10 2.85 1.00 Toplam 17-24 159 3.11 .84 F (3, 396) = 0.612, p = 0.608 25-34 187 3.12 .75 35-44 44 3.28 .60 45 + 10 3.04 .83
85
ANOVA analiz sonuçları, katılımcıların yaşlarının onların Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerine yönelik tutumlarına [F (3, 396) = 0.614, p = 0.606], Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerinin kişi üzerindeki etkisine ilişkin görüşlerine [F (3, 396) = 0.145, p = 0.933] ve Gülşen’in Sosyal medya faaliyetlerine yönelik genel beğeni düzeylerine [F (3, 396) = 0.612, p = 0.608] istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin olmadığını göstermektedir.
Bu sonuç, katılımcıların yaşlarının Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerine yönelik beğeni düzeylerine anlamlı bir etkisinin olmadığı anlamına gelmektedir. Tabloda yer alan yaş gruplarına ilişkin genel ortalamalar incelendiğinde, özellikle 35-44 yaş grubundaki kişilerin beğeni düzeyleri en yüksektir. Ancak, yaş grupları arasında beğeni düzeyi açısından istatistiksel olarak bir farklılaşma söz konusu değildir. Dolayısıyla, “Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerine yönelik beğeni düzeyleri, takipçilerinin yaşına
göre anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır” hipotezi ret edilmiştir.
4.8.1.6. Gülşen’in Sosyal Medya Faaliyetlerine Yönelik Beğeni Düzeyenin Eğitim Düzeyi Açısından Karşılaştırılması
Katılımcıların, Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerine yönelik beğeni düzeylerinin eğitim düzeyleri açısından farklılaşıp farklılaşmadığını tespit etmek için ölçeğin geneli ve alt boyutları olan tutum ve etki boyutları için ayrı ayrı olmak üzere tek yönlü varyans analizi (ANOVA) gerçekleştirilmiştir. ANOVA sonuçları tablo 9’da verilmektedir.
Tablo 8:
Gülşen’in Sosyal Medya Faaliyetlerine Yönelik Beğeni Düzeyenin Eğitim Düzeyleri Açısından Farklılaşmasına Yönelik Gerçekleştirilen ANOVA Sonuçları
Boyut Eğitim
düzeyi
Sayı Ortalama Ss ANOVA
Tutum İlkokul 6 3.11 1.13 F (3, 396) = 0.868, p = 0.458 Lise 78 3.26 .87 Üniversite 252 3 20 .80 Lisansüstü 64 3 04 .83 Etki İlkokul 6 2 25 .88 F (3, 396) = 1.811, p = 0.145 Lise 78 2 90 1.10 Üniversite 252 2 84 1.02 Lisansüstü 64 3 10 1.12 Toplam İlkokul 6 2 97 1.03 F (3, 396) = 0.511, p = 0.675 Lise 78 3 20 .80 Üniversite 252 3 14 .76 Lisansüstü 64 3 05 .78
86
ANOVA analiz sonuçları, katılımcıların eğitim düzeylerinin onların Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerine yönelik tutumlarına [F (3, 396) = 0.868, p = 0.458], Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerinin kişi üzerindeki etkisine ilişkin görüşlerine [F (3, 396) = 1.811, p = 0.145] ve Gülşen’in Sosyal medya faaliyetlerine yönelik genel beğeni düzeylerine [F (3, 396) = 0.511, p = 0.675] istatistiksel olarak anlamlı bir etkisinin olmadığını göstermektedir.
Bu sonuç, katılımcıların eğitim düzeylerinin Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerine yönelik beğeni düzeylerine anlamlı bir etkisinin olmadığı anlamına gelmektedir. Tabloda yer alan eğitim gruplarına ilişkin genel ortalamalar incelendiğinde, özellikle lise mezunu katılımcıların beğeni düzeylerinin en yüksek olduğu, ancak eğitim düzeyleri arasında beğeni düzeyi açısından istatistiksel olarak bir farklılaşmanın söz konusu olmadığı görülmektedir. Dolayısıyla, “Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerine
yönelik beğeni düzeyleri, takipçilerinin eğitim düzeyine göre anlamlı düzeyde farklılaşmaktadır” hipotezi red edilmiştir.
87
SONUÇ
Bilgi toplumlarının egemen olduğu, tüketicilerin istediği bilgiye istediği zaman ulaşabildiği günümüzde, teknoloji ve internetin gelişmesiyle yaşam standartları da değişmeye başlamıştır. Özellikle teknolojik gelişmeler, iletişimin şeklini değiştirmiş, kitle iletişim araçlarının yerini yeni medya adı verilen internet teknolojileri ve dijital iletişim biçimleri almaya başlamıştır. Sosyal medyanın hayatımıza girmesi, kişiler arası iletişimin de form değiştirmesine sebep olmuştur.
Bu çalışmada genel olarak marka kavramından, amaç ve öneminden bahsedilmiş, marka işlevlerine, çeşitlerine, marka yönetimi ve sürecine detaylı olarak yer verilmiştir. Marka geliştirme stratejileri de incelenerek, sosyal medyada marka yönetimi konusuna odaklanılmıştır. Kişisel marka yaratım süreci ve oluşumunun nasıl olduğu üzerinde durularak, kişisel markanın uygulama alanları ve ünlü kişilerin markalaşma çalışmaları ele alınmıştır. Son olarak sosyal medyada içerik yönetimi ve kişisel marka ilişkisi vurgulanmış; sosyal medyada kişisel marka olmakla ilgili olarak bir araştırma yapılmıştır. Araştırmada sanatçı Gülşen ile röportaj yapılmış; sosyal medyayı nasıl kullandığına ve kişisel marka olup olmadığına yönelik sorular sorulmuştur. Öte yandan farklı yaş grupları ve mesleklerden 400 kişiye bir anket uygulanarak, sosyal medyada kişisel marka olmak araştırması somut verilere dayandırılmıştır.
400 sosyal medya kullanıcısının Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerine yönelik beğeni düzeylerini ortaya koymak ve beğeni düzeylerinin cinsiyet, yaş ve eğitim düzeyi açısından farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek amacıyla gerçekleştirilen bir tarama çalışmasıdır. Bu çalışmanın sonuçları şu şekildedir:
1. Gülşen ile yapılan röportaj sonunda; tanımış bir kişi olarak Gülşen’in kendi markasının oluşumunda profesyonel bakış açısının önemli olduğu, markayı geliştirmede yeni eğilimleri takip etmenin, kendi dinleyicilerinin hoşlandıkları şeyleri ve güncel ilgilerini bilmenin önemli olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
2. Tanınmış bir kişi olarak Gülşen’in markası için zihnini taze ve açık tuttuğu, kendisini anlayan ve geliştiren kişilerle çalıştığı, risk almaktan korkmadığı ve maddi olarak her türlü yatırımı yaptığı sonucuna ulaşılmıştır.
88
3. Tanınmış bir kişi olarak Gülşen’in, sosyal medyanın kendi markasının güçlenmesine, albüm satışları ve konserlere katılımı artırmasına etkisinin yüksek olduğuna inanmadığı sonucuna ulaşılmıştır.
4. Katılımcıların Gülşen’in sosyal medya kullanım tarzı ve sosyal medyadaki paylaşımlarına ilişkin hem olumlu hem de olumsuz görüşler ifade ettikleri görülmüştür.
5. Katılımcıların, Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerine yönelik beğeni düzeyleri cinsiyetleri açısından anlamlı bir şekilde farklılaşmakta olup, erkek katılımcıların beğeni düzeyleri kadın katılımcıların beğeni düzeylerinden daha yüksektir.
6. Katılımcıların, Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerine yönelik beğeni düzeyleri yaşları açısından anlamlı bir şekilde farklılaşmamaktadır.
7. Katılımcıların, Gülşen’in sosyal medya faaliyetlerine yönelik beğeni düzeyleri eğitim durumları açısından farklılaşmamaktadır.
Elde edilen anket sonuçları ve sanatçı Gülşen ile yapılan röportaja göre, içinde bulunduğumuz dönemde, sosyal medya üzerinden birçok aktivite ve iletişim çalışmasının yapılabildiği, sosyal medya kullanıcılarının ünlü kişilerin aktivitelerini takip ettiği söylenebilir. Bu bağlamda artık marka yönetimi çalışmaları ve markalaşma faaliyetleri de sosyal medya mecralarından yürütülmektedir. Markalaşma çalışmaları sadece ticari ürünler için değil, kişiler için de yapılabilmektedir.
Ancak kişisel marka çalışmasını yapabilmek için bir kişinin tek başına çok yakışıklı veya çok güzel olması, çok başarılı olması yeterli değildir. İyi bir kişisel markalaşma sürecinde, kişinin diğer insanların kendisiyle ilgili fikirlerini yönetebilme becerisine sahip olması gerekir. Sahip olunan prensipler, kişinin değerini ve güvenilirliğini arttıracak, kişisel farkların ortaya konulması, onun piyasa rakiplerinden ayırt edilebilirliği sağlayacaktır. Böylece bireyin kendisine biçtiği değerin başkaları tarafından bilinmesi, anlaşılması ve onaylanması kolaylaşacaktır. Bu bağlamda kişisel marka oluşturma süreci, kişinin başkaları tarafından nasıl algılandığını tespit ekmek ve bu algıların doğru ve istenilen yönde olmasını sağlamaktır.
Bu süreç, sistemli olarak yürütüldüğünde, kişinin, insanların zihninde belirli bir şekilde konumlanmış olacaktır. Bütünsel ve tutarlı bir bakış açısıyla ele alınması gereken bir
89
çalışma olan kişisel marka çalışması, kapsamında çok fazla detay barındıran, sabır isteyen ve uzun vadede sonuç veren bir çalışmadır.
Sanatçı Gülşen örneğinde, Gülşen’in markalaşmak adına maddi yatırımı yaptığı, sosyal medyayı aktif kullandığı, profesyonel bakış açısıyla yaklaştığı söylenebilir. Katılımcılar, Gülşen’in sosyal medya paylaşımları ile ilgili hem olumlu hem de olumsuz görüş beyan etmişlerdir. Eğitim düzeyi ve yaş bakımından Gülşen’in sosyal medyada beğenilmesi arasında anlamlı bir fark bulunmamış olup; cinsiyet açısından değerlendirildiğinde, erkek takipçilerin, kadınlara oranla daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu da sanatçı Gülşen’in kadın takipçi beğenilerini arttırmaya yönelik çalışmalar yapması gerektiği şeklinde yorumlanabilir.
Çalışmanın kişisel marka kavramı üzerinden geliştirilmesi için kavramın, ileride bu alanda yapılacak anket çalışmaları ile pekiştirilmesi önerilmektedir.
90
KAYNAKÇA
Kitaplar
ADORNO, W. T., HORKHEIMER, M. (2010), Aydınlanmanın Diyalektiği, İstanbul: Kabalcı Yayınevi
AGGER, B. (2011). Sanal Benlik. Çev., Volkan Hacıoğlu, İstanbul: Babil Yayınları AKAR, E. (2011). Sosyal Medya Pazarlaması (2. Baskı ). Ankara: Efil Yayınevi. AKSOY, R. (2012), İnternet Ortamında Pazarlama, Ankara: Seçkin Yayınları.
AKSU, H, ÇANKAYA, M. N. VE CANDAN U. (2011) Her Şey Çıplak Bildiğiniz
İnternetin Sonu: Web 3.0, İstanbul: Kapital Medya Hizmetleri A.Ş.
AKTAŞ, H. (2011). İnternet Reklamcılığı, Konya: Tablet Kitabevi Yayınları AKTUĞLU, Işık K.(2011). Marka Yönetimi Güçlü ve Başarılı Şirketler İçin Temel
İlkeler, İstanbul: İletişim Yayınları.
BALOĞLU, A. VE KARADAĞ, L. (2008). İnternetten Pazarlama Teknikleri, Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım
BORÇA, G. (2007). Bu Topraklardan Dünya Markası Çıkar Mı?. Kapital Medya Hizmetleri A.Ş., İstanbul: Mediacat Kitapları
ÇAKIR, Ö. (2004). Profesyonel Yaşamda Kişisel İmaj Ve Sosyal Yaşam Etiketi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
ÇAYIROĞLU, A. (2010), Markalaşma ve Reklam, İstanbul: Etap Yayınevi
DERELİ, T. VE BAYKASOĞLU, A. (2007). Toplam Marka Yönetimi, İstanbul: Hayat Yayıncılık
DİNÇER, Müjde Ker (2001). Kişisel İmaj. İstanbul: Alfa Yayınları
DÖKMEN, Ü. (20039. İletişim Çatışmaları ve Empati. İstanbul: Sistem Yayınları FIRLAR, G. Ve YEYGEL, S. (2004). Sanal Ortamda Bütünleşik Pazarlama İletişimi,
İzmir: Ege Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayınları
KAPUTA, C. (2014). Sen Bir Markasın, Çev. Evren Yıldırım. İstanbul: Mediacat Yayınları
KOTLER, P., (2007). A’dan Z’ye Pazarlama. 4. Baskı. İstanbul: Kapital Medya Hizmetleri
KUYUCU, M., (2013). Yeni İletişim Teknolojileri ve Yeni Medya. Yeni İletişim Aracı
Olarak Sosyal Medya ve Sosyal Ağlar üzerine Bir Güncelleme, (Ed.M. Kuyucu
91
MESTÇİ (2013). İnternette Reklamcılık: Dünyada ve Türkiye’de İnternet ve Internet
Reklamcılığı Kavramları, İstanbul: Pusula Yayıncılık
MUCUK, İ.(2006). ‘’Pazarlama İlkeleri’’. 17.Baskı, İstanbul: Türkmen Kitabevi
ODABAŞI, Y. VE OYMAN, M. (2011). Pazarlama İletişimi Yönetimi, İstanbul: Mediacat Yayıncılık
ÖZER, A. (2008). 21. Yüzyılda Yönetim Ve Yöneticiler. Ankara: Nobel Yayın.
ROJEK, C. (2003). Şöhret. (Çev.S. K. Akbaş, & K. Kızıltuğ), İstanbul: Ayrıntı Yayınları,
TAŞOĞLU, P. N., AKBAŞ, Ç. D. (2014). Ünlülerin Marka Yönetimi, İstanbul: Beta Yayınları
TOSUN, B. N., (2014). Marka Yönetimi. İkinci Basım, İstanbul: Beta Yayınları. TÜRKOĞLU, N. (2004). İletişim Bilimlerinden Kültürel Çalışmalara Toplumsal
İletişim. İstanbul: Babil Yayınları
TİMİSİ, N. 2003. Yeni İletişim Teknolojileri ve Demokrasi, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları.
UZTUĞ, F. (2004). Siyasal İletişim Yönetimi: Siyasette Marka Yaratmak. İstanbul: Kapital Medya Hizmetleri, Mediacat Yayınları.
ÜNÜSAN, Ç. SEZGİN, M. (2007). Pazarlama İlkeleri, İstanbul: Literatürk Yayınları YENGİN, D. (2012). Yeni Medya ve… 1. Baskı. İstanbul: Anahtar Kitaplar Yayınevi
92 Süreli yayınlar
AK, M. (2000). Franchising, Marka, İmaj, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Sayı:10
AKÇAY, H.(2011). Kullanımlar ve Doyumlar Yaklaşımı Bağlamında Sosyal Medya
Kullanımı: Gümüşhane Üniversitesi Üzerine Bir Araştırma. Gazi Üniversitesi
İletişim Fakültesi Kuram ve Araştırma Dergisi, Sayı 33, 137-162.
AKYAZI, ERHAN VE A. T. ÜNAL. (2013). İletişim Fakültesi Öğrencilerinin Amaç,
Benimseme, Yalnızlık Düzeyi İlişkisi Bağlamında Sosyal Medyayı Kullanımı.
Global Media Journal, Sayı 6, 1-24.
ALİKILIÇ, Ö. A.(2016). Sosyal Medyada Kimlik Temsili Aracı: ‘Selfie’ler, İletişimde Post Yazılar, Literatürk Academia, S. 535-572.
ALNIAÇIK, Ü.(2011). Kurumsal İtibarı Oluşturan Farklı Bileşenlerin Müşteri
Bağlılığı Üzerindeki Etkileri, Pazarlama ve Pazarlama Araştırmaları Dergisi,
Sayı: 7, ss.65–96. http://dergipark.gov.tr (3 Şubat 2019).
ALTAŞ, S.(Ağustos 2002). Ülkemizde Holding Şirket Uygulaması, Yaklaşım Dergisi, Sayı:116, ss.217–221
ARGAN, M. VELİOĞLU, M. VE ARGAN, M. TOKAY (2007). Marka Yerleştirme
Stratejilerinin Hatırlama Üzerine Etkisi: Gora Filmi Üzerine Araştırma.
Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 6(19), ss.159–178.
http://dergipark.gov.tr (4 Şubat 2019).
ARKLAN, Ü. ve KARTAL, N.Z. (2018). Y Kuşağının İçerik Tüketicisi Olarak Youtube
Kullanımı: Kullanım Amaçları, Kullanım Düzeyleri Ve Takip Edilen İçerikler Üzerine Bir Araştırma, Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik
Dergisi, Cilt:6, Sayı:2, ss.929-965, Gümüşhane
ARRUDA, WILLIAM (2008). Jump on the brandwagon-now or get run over by it.
PersonalBranding Magazine, Vol:2, Issue:2, 3.
AVCILAR, Y. M., (2008). Tüketici Temelli Marka Değerinin Ölçümü, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. Sayı:17 (1), ss. 11-30.
http://dergipark.gov.tr (6 Şubat 2019).
BARUTÇU, E. VE HAŞILOĞLU, B. (2010). Organizasyonlarda İnternetin İnformal ve
Viral İletişim Aracı Olarak Kullanımı, Pamukkale Üniversitesi İşletme Bölümü
Dergisi, Sayı:1(2), ss.5-16, Denizli
BAŞFIRINCI, Ş. Ç. (2008). Marka Kişiliği ve Pazarlama Teorisi İçindeki Yeri, Pi- Pazarlama ve İletişim Kültürü Dergisi, Sayı:04, ss. 24-34
BİŞKİN, F.VE KAYA, Y.(2011). İş Yaşamında Kişisel Marka, Selçuk Üniversitesi, Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, Sayı:15(21), ss.555–570, Konya
93
BOYD, D. VE ELLISON, N. (2008). Social Network Sites: Definition, History, And
Scholarship. Journal of Computer-Mediated Communication, Vol:13,
ss.210-230.
BOYD, D. Michele (2004). Friendster and Publicly Articulated Social Networking, Conference on Human Factors and Computing Systems (CHI 2004). Vienna, ACM, ss.24-29, https://www.danah.org/papers/CHI2004Friendster.pdf , (05
Mart 2019)
BURSA, O. ve ÜNALIR, M.O. (2010). Sosyal Ağlar Ve Profil Yönetimine Etkileri, Akademik Bilişim, 10 - XII. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri, 10 - 12 Şubat 2010 Muğla Üniversitesi, ss. 543-548,
https://ab.org.tr/ab10/kitap/bursa_unalir_AB10.pdf (20 Mart2019).
CAN, E.(2007). Marka ve Marka Yapılandırma, Marmara Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt: 12, Sayı: 1, ss.225-237, İstanbul.
COP, R., BEKMEZCİ, M., (2005) Marka Ve Bilinirliği Yüksek Markalı Çamasır
Deterjanı Üzerine Bir Uygulama, Ticaret Ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi,
Sayı: 1, ss.66-72, http://dergipark.gov.tr (4 Şubat 2019).
ÇAKIR, V.(2003), Ürün, Marka, Marka Özlemi ve Magazin, Media Cat Dergisi, Yıl: 8, Sayı: 63, Ankara, ss.87-90
DOĞAN, V. ve YALIN, B. (2014), İnternet Ortamında Marka Güveninin Online
Markaların İmajı Üzerindeki Rolü, Journal of Internet Applications and
Management, Vol:14(3), Eskişehir, ss.5-20
DOĞAN, S., KILIÇ, S. (2009). Örgütlerde İzlenim Yönetimi Davranışı Üzerine
Kavramsal Bir İnceleme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi,
Sayı:23(3), Erzurum
ERDİL, T. S. BAŞARIR, Ö.(2009). Marka Çağrışımları ve Satın Alma Davranışı
Üzerine Olan Etkisinin Ölçümlenmesi, Marmara Üniversitesi,
İ.İ.B.F.Dergisi,Cilt27, Sayı 2, ss.217-231, İstanbul.
ENGİN, B. H., (2016). Markalaşma Kavramı Çerçevesinde Marka Ederi. Öneri Dergisi. Sayı:12 (46),ss. 277- 294. http://dergipark.gov.tr (6 Şubat 2019).
ERKUL, E. R., Aralık 2009. Sosyal Medya Araçlarının (Web 2.0) Kamu Hizmetleri ve
Uygulamalarında Kullanılabilirliği, Türkiye Bilişim Derneği Dergisi, Sayı 116,
ss.96-101
EROĞLU, S.(2003). Soyut Renk, Ses Ve Üç Boyutlu İşaretlerin Marka Olarak Tescili, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Sayı:5, (1),ss.106-110. İBİCİOĞLU, H., ÇELİK C., ATILGAN Ö. K.. (2014). Kişisel Markalama Ölçeğinin
Geliştirilmesi Ve Bireylerin Kariyer İlgisi Düzeyleri Bakımından Farklılıklarının İncelenmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi,
94
JOHNSON, M.D. ,A. HERRMANN VE F. HUBER, (2006) The Evolution of Loyalty
Intentions. Journal of Marketing, Sayı:70 (2) pages.122-130.
KAHRAMAN, A. ve SÖZEN, C. (2018).Bireylerin Ağ Düzeneğindeki Yerinin Oluşmasında Lider-Üye Etkileşiminin Rolü: Sosyal Ağ Analizi Yaklaşımı, Lefke Avrupa Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 9(1), ss.12-34, Lefke, KKTC
KAPLAN, A. ve HAENLEIN, M. (2010). Users Of The World, Unite The Challenges
And Opportunities Of Social Media. Business Horizons, VoL:53(1), ss.59-68.
KESKİN, S. VE BAŞ, M. (2015). Sosyal Medyanın Tüketici Davranışları Üzerine
Etkisinin Belirlenmesi, Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi
Dergisi 17(3), ss. 51-69, http://dergipark.gov.tr/gaziuiibfd/issue/28305/300777.
(14 Şubat 2019)
KIRDAR, Y. (2003). Marka Stratejilerinin Oluşturulması; Coca-Cola Örneği, Review of Social, Economic& Business Studies, Vol. 3 / 4, pages.233-250
KİRTİŞ, K. A., KARAHAN, F. (2011). To Be Or Not To Be İn Social Media Arena As
The Most Cost-Efficient Marketing Strategy After The Global Recession.
Procedia Social and Behavioral Sciences, (24), ss. 260-268.
https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S1877042811016119 , (14 Şubat 2019).
KOÇAK, G. VE OYMAN, M. (2012).Social Media Usage Behaviors of Individuals: An
Application in Eskişehir, International Journal of Business and Social
Science,Vol. 3 No. 22, (Special Issue – November 2012), ss.177-188, Eskişehir KURTBAŞ, İ., 2016. Marka Yönetimi Ve Başarılı Markanın Yarar Ve Etkileri.
Karadeniz Dergisi. Sayı:31 (32), ss. 75-98. http://academia.edu (6 Şubat 2019). MARANGOZ, M. YEŞİLDAĞ, B., ARIKAN, I.(2012). E-Ticaret İşletmtelerinin Web
Ve Sosyal Ağ Sitelerinin İçerik Analizi Yöntemiyle İncelenmesi, İnternet
Uygulamaları Ve Yönetimi Dergisi, Sayı:3(2), Ss.53-78
MARANTO, G., MAT B. 2010. Paradox and Promise: MySpace, Facebook, and the
Sociopolitics of Social Networking in the Writing Classroom, Computers and
Composition, 27, page.36-47
ÖZELTÜRKAY, EDA Y., BOZYİĞİT, S. ve GÜLMEZ, M. (2017), Instagram’dan
Alışveriş Yapan Tüketicilerin Satın Alma Davranışları: Keşifsel Bir Çalışma,
Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi ,Cilt 12, Sayı 48, Temmuz 2017, ISSN 1300-0845, ss. 175-198, İstanbul
ÖZGEN, E.ve H. DOYMUŞ. (2013). Sosyal Medya Pazarlamasında Farklılaştırıcı Bir
Unsur Olarak İçerik Yönetimi Konusunda İletişimsel Bir Yaklaşım.
95
ÖZGEN, E.(2002), Marka Sadakati Yaratmak, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Cilt: 2, Sayı: 12, ss.740-746. http://dergipark.gov.tr (4 Şubat 2019). ÖZKAYA, B., (20159. Marka Yönetiminde Araştırma: Fonksiyonel Manyetik Rezonans
Görüntüleme Tekniği. Maltepe Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi. 2 (1),
ss.24-47, İstanbul
RAACKE, J. ve RAACKE J.B. (2008). MySpace and Facebook: Applying the Uses and
Gratifications Theory to Exploring Friend-Networking Sites, Cyberpsychology
& Behavior ,Volume: 11, Number: 2, Mary Ann Liebert, Inc.
SÖZERİ, C. (2012). Sosyal Medya Gücüyle Geleneksel Medyayı Değiştirmek Mümkün
mü?.Sosyal Medya I Akademi, (Ed. Tolga Kara ve Ebru Özgen), ss.269-284.
ŞAHİN,M. ve YURDAKUL,H. (2017). Medyanın Evrimleşmesi, Öğrenme Bağlamları
Ve Aktörleri, Abant Kültürel Araştırmalar Dergisi (AKAR), Cilt 2, Sayı 3,