mahrum bırakma
3.4. Göçmenlerin gözaltına alınmasına alternatifler
Mülteci ve göçmen çocukların göç gözaltına alınmasına alternatiflerin dikkate alın-ması ve dolaylı olarak geliştirilmesi ve kullanılalın-ması, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihadından türetilmiş bir gerekliliktir. Aynı zamanda, evrensel olarak kabul edilmiş
“göçmenlerin gözaltına alınmasına alternatifler” tanımı yoktur. Göçmenlerin gözaltına alınmasının alternatiflerinin “temel insan haklarına saygılı ve gözaltı dışında bireysel seçeneklere izin veren cezai tedbirler” olduğu konusunda geniş bir fikir birliği vardır.182 Çocuklar için gözaltı kullanımıyla ilgili endişeler, özellikle gözaltının zihinsel sağlıkları üzerinde özellikle olumsuz bir etkisi olduğu göz önüne alındığında, mülteci ve göçmen çocuklar için gözaltı olmayan seçeneklerin tercih edileceği beklentisine yol açmıştır.183 Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komitesi (CDDH), göçmenlerin gözaltına alınmasına yönelik olarak, toplum içinde belirlenmiş barınma evlerinde veya evlerde aileleriyle veya vasileriyle birlikte yaşama, düzenli aralıklarla göçmenlik makamları veya polise bildirme zorunluluğu veya bir kefalet sistemi kullanımını da içeren bir dizi olası alternatif belirlemiştir. Ayrıca, toplumda özgürce yaşayan ergen bir çocuk veya bir grup ergen çocuk, bir sivil toplum kuruluşuna, belediyeye veya başka bir kuruluşa (“dâhil edilme”) emanet edilebilir. Ancak, bu yalnızca aile temelli veya akraba bakımı mümkün değilse veya çocuğun menfaatine değilse kullanılmalıdır.184
Alternatifin seçimi, çocuğun ve ihtiyaçlarının değerlendirilmesinden etkilenmeli ve mümkün olan en az kısıtlayıcı ölçüye veya önlem kombinasyonuna dayanmalıdır.
179. Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi (2005), zorunlu geri göndermeye karşı yirmi kılavuz i,lke, kılavuz 6 (1)
180. PACE, Karar 2020 (2014), çocukların göç bağlamında gözaltına alınmasına alternatifler, 3 Ekim 2014, paragraf 9.
181. PACE , Göçmenlerin Gözaltında Tutulmasına Son Verilecek Parlamento Kampanyası , www.
assembly.coe.int/stop-child- detention
182. 109. Avrupa Konseyi, Göç bağlamında gözaltı uygulamasına etkili alternatiflerin yasal ve pratik yanları, İnsan Hakları Yönlendirme Komitesinin Analizi, 7 Aralık 2017’de kabul edilmiştir, (“Göç bağlamında gözaltı uygulamasına etkili alternatiflerle ilgili CDDH Analizi”), s. 17, https: //tinyurl.
com/y68uxeuy.
183. Avrupa Konseyi, Çocukların göç bağlamında gözaltına alınması. Artık sona mı eriyor? Konferans raporu, 25-26 Eylül 2017, s. 10.
184. Bkz. Göçmenlerin gözaltına alınmasına yönelik etkili alternatifler hakkındaki CDDH Analizi, madde 203-230.
Etkili uygulama alternatiflerini sağlamak için gerekli unsurlar:
f güvenlik açıkları ve riskler dâhil olmak üzere bireysel durumları ele almak için tarama ve değerlendirmeyi kullanma;
f haklar, görevler ve itaatsizliğin sonuçları hakkında açık ve net bilgi sağlama;
f başlangıçtan ve süreç boyunca adli yardıma erişimin sağlanması;
f iltica ve göç prosedürlerine güven inşa edilmesi;
f bireyselleştirilmiş vaka yönetimi hizmetlerini destekleme;
f ilgili kişilerin saygınlığını ve temel haklarını koruma;185
f çocuklar için, genel ve kapsamlı bir destek ve çocuk koruma sistemi, güvenilen sosyal hizmet uzmanları ve/veya vaka yöneticilerinin katılımını sağlama.
Çocukların göç nedeniyle tutuklanmasına son verilmesi Kurum: İçişleri Bakanlığı (Birleşik Krallık, kamu kuruluşu) Finansman: Devlet
İçerik: 2010 yılında, Birleşik Krallık Hükümeti çocukların göç nedeniyle gözaltına alınmasına son verileceğini duyurdu. Birleşik Krallık’ta kalma haklarını tüketen ailelerin ülkeden gönderilmesi için yeni bir süreç oluşturdu. Bu, yardımlı geri dönüş teklifini, mecburi bir geri dönüş aşamasını ve son çare olarak, güvenli bir geri dönüş aşamasını içeren üç aşamalı bir süreci içeriyordu.
Uygulamanın özeti: Yeni sürecin bir parçası olarak, Bağımsız Aile Geri Dönüş Paneli (IFRP) kuruldu. Panel, eğitim, çocuk hizmetleri ve koruma, insan ticareti, tıp ve hukuki yaptırım konularında uzmanlığa sahip olup çeşitli disiplinleri barındırır. Başlıca rolü bir ailenin eve dönmesi gerektiği ve ailenin gönüllü olarak gitmeyi reddettiği belirlendiğinde, İngiltere İçişleri Bakanlığı’na tavsiye ve itiraz sunmaktır. Bu gibi durumlarda, Aile Katılım Yöneticisi (FEM), (topluluk içindeki) bir aile ile iyi bir ilişki geliştirmeye çalışır ve ailenin ayrılmasını sağlamak için bir plan hazırlar. Bu plan IFRP’ye gönderilir ve burada söz konusu inceleme-nin önceliği olarak o ailedeki çocukların refahı göz önünde bulundurularak değerlendirilir. Her IFRP aile vaka toplantısının bir parçası olarak, Panel üyeleri Aile Refahı Formunu dikkatle inceler ve doğrudan FEM ve tutuklama ekiplerini sorgular. Planlar genellikle yapılan önerilerle değiştirilir ve zaman zaman Panel, IFRP tarafından yapılan herhangi bir koruma ya da refah endişesi ya da tavsiye-sinin açıklığa kavuşturulmasını ve/veya çözümlenmesini beklemeye alınmasının ertelenmesini tavsiye eder. Panel ayrıca, politika ve uygulama, performans ve sözleşme yönetimi ve yasal Çocuk Hizmetleri, Sağlık ve Eğitim (okullar) da dâhil olmak üzere ortak kurumlarla ilişki konularına kadar tavsiyelerin ve zorlukların genişlediği bir alanda daha geniş bir role sahiptir.
Çocuk dostu ögeler: Bağımsız Aile Geri Dönüş Paneli aracılığıyla multidisipliner bir ekibin uzmanlarının sağladığı bilgiler ışığında çocukların gözaltına alınmasının
185. CDDH Göçmenlerin gözaltına alınmasına alternatifler üzerine analiz, paragraf 179-202.
sona ermesi, esenliğinin sağlanması, geri dönüş planının odağında çocuğun menfaatlerinin koruma altına alınması ve operasyonel prosedürlerin tüm sevi-yelerinde çocukların korunmasının ve refahının göz önünde bulundurulması ve garanti altına alınması.
Çıkarılan dersler: Uygulamanın gözden geçirilmesi aşağıdaki sınırlamaları ortaya koymuştur:
f Yıllık Raporlardan IFRP tavsiyelerinin yavaş uygulanması;
f yaptırım aşamasının doğası (28 günlük tutuklama bildirimi verilmesi) aileleri kaçmaya teşvik edebilir. Evlerinden kaçan ve çocukları okuldan ve sağlık hizmetlerine erişimden uzaklaştıran aileler, çocuklar için birçok potansiyel risk oluşturmaktadır;
f geri dönüş modunda esneklik eksikliği.
İletişim bilgileri: Philip Ishola, Koruma Danışmanı, Bağımsız Aile İadeleri Panel Philip.Ishola@homeoffice.gov.uk; Dr Stephanie Green, Tıbbi Üye, Bağımsız Aile İadeleri Paneli, StephanieJayne.Green1@homeoffice.gov.uk
Bağlantı: www.gov.uk/government/organisations/independent-family-retur-ns-panel, İçişleri Bakanlığı Aile İadesi Rehberlik süreci (7 Ocak 2019’da yayınlandı):
https: //tinyurl.com/yydumxtm