Finansal Tablolar ile Risk Tutarları Arasındaki Bağlantılar

QNB FİNANSBANK ANONİM ŞİRKETİ’NİN

MALİ BÜNYEYE VE RİSK YÖNETİMİNE İLİŞKİN BİLGİLER I. Özkaynak Kalemlerine İlişkin Açıklamalar

II. Risk Yönetimine İlişkin Açıklamalar 1. Kredi Riskine İlişkin Açıklamalar

3. Finansal Tablolar ile Risk Tutarları Arasındaki Bağlantılar

3.1. B1- Muhasebesel konsolidasyon ve yasal konsolidasyon kapsamı arasındaki farklar ve eşleştirme:

Kalemlerin TMS uyarınca değerlenmiş tutarı

Cari Dönem TMS uyarınca

değerlenmiş tutar

Kredi riskine tabi

Karşı taraf kredi riskine tabi

Menkul kıymetleştirme pozisyonları

Piyasa riskine tabi

Sermaye yükümlülüğüne tabi olmayan veya sermayeden indirilen Varlıklar

Nakit değerler ve merkez bankası 27.403.058 27.406.457 - - -

-Alım satım amaçlı finansal varlıklar^(*) 4.717.414 - 4.711.390 - 2.923.315

-Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kar veya Zarara

Yansıtılan Finansal Varlıklar 570.938 116.829 - - 315.301

-Bankalar 1.456.535 1.466.703 - - -

-Para piyasalarından alacaklar 342.734 - 342.734 - -

-Gerçeğe Uygun Değer Farkı Diğer Kapsamlı Gelire

Yansıtılan Finansal Varlıklar (Net) 15.181.089 15.181.089 7.654.584 - -

-Krediler ve alacaklar 138.602.382 142.420.889 - - - 47.793

Faktoring alacakları - - - - -

-İtfa Edilmiş Maliyeti ile Ölçülen Finansal Varlıklar

(Net) 18.733.200 18.743.356 7.500.243 - -

-İştirakler (Net) 14.026 14.026 - - -

-Bağlı ortaklıklar (Net) 1.596.516 1.596.516 - - -

-Birlikte kontrol edilen ortaklıklar (iş ortaklıkları)

(Net) 282.408 282.408 - - -

-Kiralama işlemlerinden alacaklar - - - - -

-Riskten korunma amaçlı türev finansal varlıklar^(*) 4.632.212 - 4.632.211 - -

-Maddi duran varlıklar (Net) 3.476.281 3.409.088 - - - 67.193

Maddi olmayan duran varlıklar (Net) 504.698 - - - - 455.268

Yatırım amaçlı gayrimenkuller (Net) - - - - -

-Vergi varlığı 931.700 931.700 - - -

-Satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere

ilişkin duran varlıklar (Net) - - - - -

-Diğer aktifler 8.808.157 8.816.190 - - -

-Toplam varlıklar 227.253.348 220.385.251 24.841.162 - 3.238.616 570.254

Yükümlülükler

Mevduat 130.559.731 - - - -

-Alım satım amaçlı türev finansal borçlar^(**) 6.494.380 - - - 2.843.562

-Alınan krediler 20.192.024 - - - -

-Para piyasalarına borçlar 14.489.394 - 14.489.394 - -

-İhraç edilen menkul kıymetler 13.506.385 - - - -

-Fonlar - - - - -

-Muhtelif borçlar^(***) 9.243.607 - - - -

-Diğer yabancı kaynaklar^(***) 2.682.947 - - - -

-Faktoring borçları - - - - -

-Kiralama işlemlerinden borçlar 446.675 - - - -

-Riskten korunma amaçlı türev finansal borçlar^(**) 1.582.972 - - - -

-Karşılıklar 1.064.819 - - - -

-Vergi borcu 1.063.699 - - - -

-Satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere

ilişkin duran varlık borçları (Net) - - - - -

-Sermaye benzeri krediler 6.704.294 - - - -

-Özkaynaklar 19.222.421 - - - -

-Toplam yükümlülükler 227.253.348 - 14.489.394 - 2.843.562

-(*) Alım satım amaçlı finansal varlıklar ve Riskten korunma amaçlı türev finansal varlıklar mali tabloda bulunan “Türev Finansal Varlıklar” kalemi içerisinde gösterilmektedir.

(**) Alım satım amaçlı türev finansal borçlar ve Riskten korunma amaçlı türev finansal varlıklar mali tabloda bulunan “Türev Finansal Yükümlülükler” kalemi içerisinde gösterilmektedir.

(***) Muhtelif borçlar ve Diğer yabancı kaynaklar mali tabloda bulunan “Diğer Yükümlülükler” kalemi içerisinde gösterilmektedir.

Sunuş

Sust ainability

Kurumsal Yönetim2020 Yılı FaaliyetleriQNB Finansbank HakkındaRisk YönetimiFinansal Raporlar

QNB FİNANSBANK ANONİM ŞİRKETİ

31 ARALIK 2020 TARİHİ İTİBARIYLA KONSOLİDE OLMAYAN FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN AÇIKLAMA VE DİPNOTLAR (Tutarlar aksi belirtilmedikçe Bin Türk Lirası (TL) olarak ifade edilmiştir.)

Önceki Dönem TMS uyarınca

değerlenmiş tutar

Kredi riskine tabi

Karşı taraf kredi riskine tabi

Menkul kıymetleştirme pozisyonları

Piyasa riskine tabi

Sermaye yükümlülüğüne tabi olmayan veya sermayeden indirilen Varlıklar

Nakit değerler ve merkez bankası 18.748.232 18.750.540 - - -

-Alım satım amaçlı finansal varlıklar 3.814.171 - 3.778.815 - 2.777.147

-Gerçeğe uygun değer farkı kar/zarara yansıtılan

olarak sınıflandırılan finansal varlıklar 334.949 86.838 - - 334.949

-Bankalar 854.081 859.580 - - -

-Para piyasalarından alacaklar 3.040.962 - 3.040.962 - -

-Satılmaya hazır finansal varlıklar (Net) 12.343.441 12.343.441 5.475.062 - -

-Krediler ve alacaklar 110.596.392 113.169.631 - - - 28.525

Faktoring alacakları - - - - -

-Vadeye kadar elde tutulacak yatırımlar (Net) 16.169.450 16.181.302 6.517.031 - -

-İştirakler (Net) 5.982 5.982 - - -

-Bağlı ortaklıklar (Net) 1.250.114 1.250.114 - - -

-Birlikte kontrol edilen ortaklıklar (iş ortaklıkları)

(Net) 236.777 236.777 - - -

-Kiralama işlemlerinden alacaklar - - - - -

-Riskten korunma amaçlı türev finansal varlıklar 4.131.982 - 4.131.982 - -

-Maddi duran varlıklar (Net) 3.376.349 3.302.340 - - - 74.009

Maddi olmayan duran varlıklar (Net) 438.280 - - - - 396.779

Yatırım amaçlı gayrimenkuller (Net) - - - - -

-Vergi varlığı 348.688 348.688 - - -

-Satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere

ilişkin duran varlıklar (Net) - - - - -

-Diğer aktifler 5.990.661 5.999.874 - - -

-Toplam varlıklar 181.680.511 172.535.107 22.943.852 - 3.112.096 499.313

Yükümlülükler

Mevduat 105.625.783 - - - - 105.625.783

Alım satım amaçlı türev finansal borçlar 3.619.172 - - - 2.630.305 988.867

Alınan krediler 15.309.409 - - - - 15.309.409

Para piyasalarına borçlar 9.064.854 - 9.064.854 - -

-İhraç edilen menkul kıymetler 13.085.974 - - - - 13.085.974

Fonlar - - - - -

-Muhtelif borçlar 7.596.208 - - - - 7.596.209

Diğer yabancı kaynaklar 2.372.784 - - - - 2.372.783

Faktoring borçları - - - - -

-Kiralama işlemlerinden borçlar 447.730 - - - - 447.730

Riskten korunma amaçlı türev finansal borçlar 1.359.762 - - - - 1.359.762

Karşılıklar 875.641 - - - - 875.641

Vergi borcu 205.582 - - - - 205.582

Satış amaçlı elde tutulan ve durdurulan faaliyetlere

ilişkin duran varlık borçları (Net) - - - - -

-Sermaye benzeri krediler 5.432.553 - - - - 5.432.553

Özkaynaklar 16.685.059 - - - - 16.685.059

Toplam yükümlülükler 181.680.511 - 9.064.854 - 2.630.305 169.985.352

Sunuş

Sust ainability

Kurumsal Yönetim2020 Yılı FaaliyetleriQNB Finansbank HakkındaRisk YönetimiFinansal Raporlar

QNB FİNANSBANK ANONİM ŞİRKETİ

3.2. B2- Risk tutarları ile finansal tablolardaki TMS uyarınca değerlenmiş tutarlar arasındaki farkların ana kaynakları:

Cari Dönem Toplam Kredi riskine

tabi

Menkul kıymetleştirme pozisyonları

Karşı taraf kredi riskine tabi

Piyasa riskine tabi 1 Yasal konsolidasyon kapsamındaki varlıkların TMS uyarınca değerlenmiş tutarları (şablon B1 deki gibi) 248.465.029 220.385.251 - 24.841.162 3.238.616

2 Yasal konsolidasyon kapsamındaki yükümlülüklerin TMS uyarınca değerlenmiş tutarları (şablon B1’deki gibi) 17.332.956 - - 14.489.394 2.843.562

3 Yasal konsolidasyon kapsamındaki toplam net tutar 231.132.073 220.385.251 - 10.351.768 395.054

4 Bilanço dışı tutarlar 144.254.314 27.418.139 - -

-5 Farklı netleştirme kurallarından kaynaklanan farklar (satır 2’ye konulanlar dışında kalan) 3.194.034 - - - 3.194.034

6 Repo 2.815.398 - - 2.815.398

-7 Karşı Taraf Kredi Riski için hesaplanan potansiyel kredi riski tutarı 1.520.171 - - 1.520.171

-8 Kredi Risk Azaltım Etkisi (10.611.083) (3.904.385) - (6.706.698)

-9 Ortalama kur etkisi^(*) (8.555.937) (8.555.937) - -

-Risk tutarları - 235.343.068 - 7.980.639 3.589.088

(*) BDDK’nın 8 Aralık 2020 tarihli yazısı kapsamında kredi riski hesaplamasında kullanılan ortalama kur etkisini göstermektedir.

Önceki Dönem Toplam Kredi riskine

tabi

Menkul kıymetleştirme pozisyonları

Karşı taraf kredi riskine tabi

Piyasa riskine tabi 1 Yasal konsolidasyon kapsamındaki varlıkların TMS uyarınca değerlenmiş tutarları (şablon B1 deki gibi) 198.591.054 172.535.107 - 22.943.852 3.112.096

2 Yasal konsolidasyon kapsamındaki yükümlülüklerin TMS uyarınca değerlenmiş tutarları (şablon B1’deki gibi) 11.695.159 - - 9.064.854 2.630.305

3 Yasal konsolidasyon kapsamındaki toplam net tutar 186.895.895 172.535.107 - 13.878.998 481.791

4 Bilanço dışı tutarlar 116.905.624 21.647.562 - -

-5 Farklı netleştirme kurallarından kaynaklanan farklar (satır 2’ye konulanlar dışında kalan) 2.865.822 - - - 2.865.822

6 Repo 2.848.164 - - 2.848.164

-7 Karşı Taraf Kredi Riski için hesaplanan potansiyel kredi riski tutarı 1.397.176 - - 1.397.176

-8 Kredi Risk Azaltım Etkisi (13.054.380) (2.030.934) - (11.023.446)

-Risk tutarları - 192.151.735 - 7.100.892 3.347.613

3.3. BA- TMS uyarınca değerlenmiş tutarlar ile risk tutarları arasındaki farklara ilişkin açıklamalar:

a) Bulunmamaktadır.

b) B2’de gösterilen TMS uyarınca değerlenmiş tutarlar ile risk tutarları arasında “Gerçeğe Uygun Değer Farkı Diğer Kapsamlı Gelire Yansıtılan Finansal Varlıklar” kalemi harici önemli seviyede fark bulunmamaktadır. Para Piyasalarına Borçlar kalemi içerisinde yer alan repoya konu menkul değerler, karşı taraf kredi riskine tabi olduğu için TMS uyarınca değerlenmiş tutarlar ile risk tutarları arasında önemli seviyede fark bulunmaktadır.

c) Piyasa Değeri ve model değeri metodolojilerinin kullanımına ilişkin açıklamayı değerleme metodolojileri:

Piyasa riski, genel anlamda bankanın alım satım hesapları içerisinde yer alan finansal varlıkların ve pozisyonların cari piyasa değerlerinin değişmesi sonucunda zarar etme olasılığıdır. Bu çerçevede piyasa fiyatlarıyla değerlenerek (mark to market) bilançoda cari piyasa değerleri üzerinden gösterilmesi zorunlu bulunan ve bankanın;

• alım-satıma konu hisse senedi, yatırım fonu katılma belgeleri, bono ve tahvil gibi menkul kıymetler;

• her bir döviz cinsi itibarıyla açık döviz pozisyonları;

• alım-satım amacıyla yapılmış faize dayalı veya cari piyasa değerleri faiz değişimlerine duyarlı türev sözleşmeler (forwardlar (vadeli işlemler), future işlemleri, basit yada karmaşık opsiyonlar, swaplar, kredi türevleri.

piyasa riskinin konusuna girmektedir. Alım Satım Hesaplarının sınıflaması, Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik’in EK-3 ile uyumlu olarak yapılmaktadır.

QNB Finansbank Piyasa Riskine esas tutarını Bankaların Sermaye Yeterliliğinin Ölçülmesine ve Değerlendirilmesine İlişkin Yönetmelik çerçevesinde standart yöntemle hesaplamaktadır. Buna göre, sermaye yükümlülüğü, genel piyasa riski, spesifik risk, emtia riski, takas riski, opsiyon riski toplamının 12,5 ile çarpılması suretiyle bulunur.

Sunuş

Sust ainability

Kurumsal Yönetim2020 Yılı FaaliyetleriQNB Finansbank HakkındaRisk YönetimiFinansal Raporlar

QNB FİNANSBANK ANONİM ŞİRKETİ

Bankanın maruz kaldığı piyasa riskine maruz tutar, Basel 2 raporlama seti kapsamındaki piyasa riskine ilişkin tutarların oluşturulması sonucu ortaya çıkmaktadır. Analiz detayları aşağıdaki gibidir:

• Emtia Riski Analizi: Basitleştirilmiş Yaklaşım (Standart Metot);

• Faiz Oranı Riski Analizi: Genel Piyasa Riski Hesaplaması (Standart Metot-Vade Yaklaşımı) - Spesifik Risk Hesaplaması (Standart Metot);

• Hisse Senedi Riski Analizi: Hisse Senedi Yatırımlarındaki Pozisyon Riski (Standart Metot);

• Kur Riski Analizi (Standart Metot);

• Opsiyon Riski Analizi: Delta Faktörü ile Ağırlıklandırma Metodu (Standart Metot).

Piyasa fiyatları doğrudan gözlemlenen hisse senedi, bono, tahvil gibi menkul kıymetler ile borsada işlem gören futures gibi türev ürünler raporlama günü itibarıyla işlem fiyatları üzerinden değerlendirilirler. Gerçeğe uygun değer farkı kâr zarara yansıtılan finansal varlıklar portföyünde yer alan bir menkul kıymet raporlama tarihi itibarıyla işlem görmez ise ihtiyatlı değerleme ilkeleri kapsamında belirlenen fiyat üzerinden değerlendirilir.

Vadeli döviz, döviz swapları ile faiz swapları gibi tezgah üstü piyasalarda işlem gören ürünlerin piyasa değerleri, nakit akışlarının piyasa faiz oranları üzerinden iskonto edilmesine göre hesaplanmaktadır. Opsiyon işlemlerinin piyasa değeri uluslararası kabul görmüş değerleme metodolojisine sahip yazılımlar üzerinden gerçekleştirilmektedir.

Bağımsız fiyat onay süreçlerinin tanımı:

Bankalarca tutulan finansal varlık ve pozisyonların cari piyasa değerini etkileyecek dört temel fiyat değişkeni bulunmaktadır:

• Piyasa faiz oranları (bono, tahvil ve türev fiyatları);

• Hisse fiyatları;

• Döviz kurları;

• Altın, diğer kıymetli madenler ve emtia fiyatları.

Finansal varlık ve pozisyonlarla ilgili fiyat hareketlerinden (faiz, hisse senedi, kur ve emtia risklerinden) kaynaklanan toplam zarar riski “genel piyasa riski” olarak isimlendirilmektedir.

Fiyat sürecinin bağımsızlığı fiyatların arka-ofis (back-office) tarafından Banka sistemine girilmesi ve yönetilmesi ile sağlanmaktadır. Ayrıca bu fiyatlama ve değerleme sistemleri Validasyon Birimi tarafından da gözden geçirilmekte ve valide edilmektedir. Bu değerlemelere ve muhasebeleştirilmelere ait detaylar sıkı bir şekilde Hazine Kontrol Birimi tarafından dokümante edilmekte ve takip edilmektedir.

Değerleme ayarlamaları veya farkları için süreçler. (Finansal aracın tipine göre alım satım pozisyonlarının değerlemesi için süreç ve metodoloji tanımı içerir)

Gerçeğe Uygun Değer Farkı Kâr Zarara Yansıtılan Finansal Varlıklar hesabı menkul kıymetler portföyünde yer alan TL borçlanma araçları, kamu menkul kıymetlerinden oluşmaktadır. Bu menkul kıymetler Borsa İstanbul’da işlem gören ağırlıklı ortalama fiyat üzerinden değerlendirilmektedir. İşlem görmeyen TL menkul kıymetler için TCMB fiyatları üzerinden piyasa fiyatı hesaplanmaktadır. Aynı portföyde yer alan YP menkul kıymetler ise piyasada geçen alım ile satım kotasyonlarının ortalaması, piyasa fiyatı olarak kabul edilmektedir.

Belgede Faaliyet Raporu QNB Finansbank Faaliyet Raporu (sayfa 160-163)