Finansal Hizmet Sektörüne Etkileri

Finansal hizmet sektörünün ulaştırma, madencilik ve ağır sanayi gibi ağır bir kirletici olmadığı göz önüne alındığında, iklim değişikliği ile daha az ilişkili olduğunu düşünülmektedir. Daha yakından incelendiğinde ise, sektörün azaltım açısından önemi ve iklim değişikliğinden etkilenme derecesi belirgindir.

Başlangıçta, finans şirketlerinin iklim değişikliğine olan ilgisi, sigorta şirketlerinin aşırı hava olaylarının neden olduğu hasarlarla ilgili endişeleri etrafında dönmüştür. Ancak, son zamanlarda finansal hizmetler sektörü, karbon dioksit (CO2) emisyonlarını azaltmak ve çevreye duyarlı teknolojilere yatırım yapmaya teşvik etmek için hizmet ve ürünlerde kökten bir değişiklik yapmıştır.

İklim değişikliği, finansal hizmetler sektörü açısından, yeni riskler oluştururken, bir taraftan da yeni fırsatlar sunmaktadır. Bu riskler arasında yeni çevre teknolojileri, alternatif enerji kaynakları ve karbon piyasaları bulunmaktadır. Sigorta şirketlerinin kendilerini, müşterilerini ve hissedarlarını değişen iklim paternleri nedeniyle artan taleplerden korumaları gerekmektedir. Tablo 20’de de iklim değişikliğinin finansal sektörün farklı kesimlerine etkisi gösterilmektedir (Varma, 2004: 3).

Tablo 20: İklim Değişikliğinin Finans Sektörünün Farklı Bölümlerine Etkisi Finansal hizmetler sektörü

bölümleri

İklim değişikliğinin potansiyel etkileri

Sermaye sağlayıcıları - Bireyler, şirketler ve yabancı yatırımlar

• Küresel ekonomide bozulma • Azaltılmış güven

Danışmanlar - Uzmanlar, analistler ve kredi notu

• Özkaynak değeri üzerindeki etkiler, borç kalitesi

• Yatırımcı kaynağı için çıkarımlar

Yatırımcılar - Fon yöneticileri, yatırım bankaları ve proje finansmanı

• Bozulmuş yatırım performansı • Temiz teknolojide yeni pazarlar • Güvence yükümlülüğü için çıkarımlar

Kreditörler - Kurumsal bankacılık, ipotek ve ticari krediler

• Azaltılmış kurumsal kredibilite • Mülk / fiziki varlıklarda hasar • Temiz teknolojide yeni pazarlar

Sigortacılar - Reasürörler, sigortacılar ve brokerler

• Kredi ve likidite sorunları

• Risk transfer ürünleri için artan talep • GHG pazarlarında fırsatlar

Brokerler / Bayiler - Yatırım satıcıları, emtia tüccarları ve brokerları

• Sera gazı ticaret piyasasının büyümesi • Büyüme veya risk yönetimi

gereksinimleri

Sermaye kullanıcıları - Bireyler, şirketler ve hükümetler

• Azaltıcı ihtiyaçların artan maliyeti • Aşırı hava şartları nedeniyle kayıplar • Kamu Özel Sektör Ortaklıkları

Düzenleyiciler - Listeleme / ifşa, muhasebe standartları ve bankacılık

hukuku

• Daha fazla risk ifşa talebi • Muhasebe rehberliği ihtiyacı • Yatırımcı güveninin kaybı

Kaynak: Climate Change and The Financial Services Industry, Module 2, Innovest (2002) (Erişim

Tarihi: 22.10.2018).

İklim uzmanları, aşırı hava olaylarının (özellikle suyla ilgili ve fırtınalar) yoğunluğu ve dağılımındaki değişiklikleri tahmin ettiğinden ve felaket niteliğindeki maddi hasarların ortaya çıkması riski nedeniyle, sigorta şirketlerinin iklim değişikliğini bir fırsattan ziyade bir tehdit olarak görmeleri muhtemeldir. İklim ile ilişkili doğal afetler, hemen hemen bütün sigorta türlerini etkilemesine karşın, iklim değişikliğine hassasiyet derecesi, iklim değişikliğinin derecesine ve sigorta türüne bağlıdır. İklim değişikliği, sel ve fırtına gibi iklim-ilişkili afetlerin şiddetini arttırdığı ve bu gibi afetlerin özel ve ticari gayrimenkul üzerinde doğrudan bir etkisi olacağı için, gayrimenkul veya emlak sigortası sektörünü de doğrudan etkilemektedir. Sigorta şirketleri, değişen hava koşullarının müşterilerinin maruz kalma durumunu nasıl etkileyeceğini değerlendirerek iklim değişikliğine uyum sağlamaları gerekmektedir (Şekil 19) (Anbar ve Değer, 2008: 236).

Şekil 19: 1970-2014 yılları arasındaki afet sayısı (21 Mayıs 2015)

Kaynak:http://www.sigortacigazetesi.com.tr/dogal-afetler-artti-sigortali-hasar-azaldi/ (Erişim Tarihi:

29.10.2018)

Ekonomik gelişmeler, nüfus artışı, afet riskine maruz kalan alanlardaki artan mal ve mülk oranı ile değişen iklim koşulları, doğal afetlerin yol açtığı ekonomik hasarların boyutunun artmasına sebep olmaktadır. Swiss Re raporunda, sigorta sayısında hasardaki artışa paralel bir artış olmazsa uzun vadede sigortalı hasar ile ekonomik hasar arasında derin bir uçurum oluşmasına sebep olacağını belirtmiştir (Swiss Re, 2014: 66). Şekil 20’de sigortalı ve sigorta kapsamı dışında kalan hasarlar gösterilmektedir.

Şekil 20: 1970-2014 yılları arasındaki sigortalı ve sigorta kapsamı dışında kalan hasarlar milyar dolar ( 2014 yılına göre ayarlanmış olarak)

İklim değişikliğinden etkilenen bir diğer finans sektörü bankacılıktır. Bankalar, toplumun iklim değişikliği konusundaki düzenlemelerinde önemli bir rol oynayabilmektedir. Bunu, finansman ve yatırım kararları, kredi riski yönetimi politikaları ve borç verme uygulamaları ve risk azaltma ürünlerinin geliştirilmesi yoluyla yapmaktadırlar. İklim değişikliği politikaları yeni riskler doğurmakta ve bankalara yeni fırsatlar sunmaktadır (A Publication of Allianz Group and WWF, 2005: 32).

Yenilenebilir ve konvansiyonel enerjilerin tartışmalı biçimlerine veya ilgili proje finansmanı faaliyetlerine yapılan yatırımlar (örneğin büyük barajlar ve nükleer enerji) itibar riskleri getirebilir. Sözde Ekvator Prensipleri, 2003'ten bu yana bu riskleri hafifletmek için 20'den fazla ana banka tarafından benimsenmiştir (A Publication of Allianz Group and WWF, 2005: 34).

İklim değişikliği sadece bankalar için yeni riskler, maliyetler ve borçlar yaratmakla kalmaz, aynı zamanda yenilenebilir enerji teknolojileri yatırımları, enerji verimliliği projeleri, emisyon ticareti ve hava durumu piyasaları ve iklim değişikliği ile ilgili mikrofinans gibi ekonomik fırsatlar doğurmaktadır. Ayrıca bankalar, iklim ile ilgili finansman, kredi riski yönetimi ve yeni iklim riskinden korunma ürünlerinin geliştirilmesinde önemli bir rol oynamaktadır.

Sonuç olarak sektörün genel olarak iklim değişikliğinden ne ölçüde etkilenebileceği ve finansal hizmet şirketlerinin şimdi ve gelecekte hangi önlemleri alabileceği veya alması gerektiği konusunda radikal olarak farklı görüşler bulunmaktadır. Finansal hizmet şirketleri iklim değişikliği konusunda riskleri azaltmak ve fırsatları en iyi şekilde değerlendirebilmek için, iklim değişikliğinin müşterileri ve kendi faaliyetleri üzerindeki etkilerini tanımlamalı ve en uygun önlemleri almalıdırlar.