19-DEĞERLENDİRME VE SONUÇ
II- FİNANSAL ANALİZ
A-FİNANSAL ANALİZDE KULLANILAN VARSAYIMLAR
Finansal inceleme ve değerlendirmede kabul edilen varsayımlar aşağıda verilmiştir.
• Yatırımın ekonomik ömrü 10 yıl olarak kabul edilmiştir.
• Bütün hesaplamalar TL cinsinden yapılmıştır. Döviz harcamalarında;
döviz kuru forward işlemi ile hesaplanmış ve detayları 7 inci bölümde verilmiştir. Döviz için yıllar bazında tahmini enflasyon oranında artış yansıtılmıştır, bununla birlikte piyasada olası anormal ve spekülatif dalgalanmaların süreklilik arz etmesi, TCMB tarafından daha önce varsayımlanan hedef rakamların değişmesi durumunda, ortaya çıkan değişim oranında sapma oluşabileceği göz ardı edilmemelidir.
• Yatırım kalemleri ile ilgili bütün ödemeler ilgili kalemlerin tesise geldiği gün yapılacaktır. Başlangıç işletme sermayesi tesisin işletmeye geçtiği tarihte temin edilecektir.
• Tesisin finansman ihtiyacı sermaye ile karşılanacaktır.
• Amortismanlar gider kalemi olarak dikkate alınmamıştır.
B-FİNANSAL TABLOLAR VE LİKİDİTE ANALİZİ
Likidite; yapılması düşünülen yatırım kapsamında elde edilecek tesisin nakde dönüştürülebilme hızının göstergesidir. Likidite analizi, yapılacak yatırım kapsamında hayata geçirilecek olan yatırımın kısa vadeli borçlarını ödeme gücünü değerlendirmek için kullanılan analiz yöntemidir. Bu analiz yönteminde likidite oranları olarak bilinen aşağıdaki oranlar kullanılmıştır.
Cari Oran = Dönen Varlıklar ÷ Kısa Vadeli Yükümlülükler
Asit-Test Oranı = (Dönen Varlıklar — Stoklar) ÷ Kısa Vadeli Yükümlülükler
Nakit Oranı = Nakit ve Nakit Benzerleri ÷ Kısa Vadeli Yükümlülükler On yıllık dönemde öngörülen satış gelirleri Tablo 60'da ve tesisin hayata geçirilmesi durumunda, birinci yılsonunda oluşabilecek proforma bilançosu Tablo 61’de sunulmuştur.
03.05.2021 Suver 2020 Akıllı Sayaç Üre�m Tesisi Fizibilite Raporu – 2. Revizyon 169 Yiğithan KELEŞOĞLU – Mayıs 2021
Tablo 61- Öngörülen sa�ş gelirleri (10 Yıllık – finansman maliye� dâhil edilerek)
Gelirler YILLAR 1 2 3 4 5
Kartlı Elektronik Sayaç 7.586.208,00 ₺ 13.822.389,59 ₺ 19.673.088,36 ₺ 21.182.925,79 ₺ 22.573.418,01 ₺ GSM'li Akıllı Sayaç 2.390.304,00 ₺ 4.355.034,91 ₺ 6.198.704,52 ₺ 6.674.201,17 ₺ 7.112.798,81 ₺ Toplam 9.976.512,00 ₺ 18.177.424,50 ₺ 25.871.792,88 ₺ 27.857.126,96 ₺ 29.686.216,82 ₺
Giderler
YILLAR 1 2 3 4 5
Değişken Giderler 7.471.615,15 ₺ 13.613.223,30 ₺ 19.377.945,27 ₺ 20.864.488,03 ₺ 22.234.508,42 ₺ Sabit Giderler 198.600,00 ₺ 222.630,60 ₺ 243.557,88 ₺ 258.171,35 ₺ 270.821,75 ₺ Kredi Anapara Ödemesi 428.214,00 ₺ 500.745,70 ₺ 585.562,99 ₺ 684.746,79 ₺ 800.730,54 ₺ Finansman Giderleri 442.461,28 ₺ 369.929,56 ₺ 285.112,27 ₺ 185.928,47 ₺ 69.944,72 ₺ Personel Giderleri 626.317,56 ₺ 702.101,98 ₺ 768.099,57 ₺ 814.185,55 ₺ 854.080,64 ₺ Toplam 9.167.207,98 ₺ 15.408.631,14 ₺ 21.260.277,98 ₺ 22.807.520,18 ₺ 24.230.086,06 ₺
Nakit Akışı
YILLAR 1 2 3 4 5
Vergi Öncesi Kar 809.304,02 ₺ 2.768.793,36 ₺ 4.611.514,90 ₺ 5.049.606,78 ₺ 5.456.130,75 ₺ Kurumlar Vergisi (%22) 178.046,88 ₺ 609.134,54 ₺ 1.014.533,28 ₺ 1.110.913,49 ₺ 1.200.348,77 ₺ Net Dönem Karı 631.257,13 ₺ 2.159.658,82 ₺ 3.596.981,62 ₺ 3.938.693,29 ₺ 4.255.781,99 ₺ Net Nakit Akışı 631.257,13 ₺ 2.159.658,82 ₺ 3.596.981,62 ₺ 3.938.693,29 ₺ 4.255.781,99 ₺
Gelirler YILLAR 6 7 8 9 10
Kartlı Elektronik Sayaç 24.079.518,43 ₺ 25.688.293,92 ₺ 27.404.863,60 ₺ 29.239.144,96 ₺ 31.198.182,64 ₺ GSM'li Akıllı Sayaç 7.587.615,96 ₺ 8.094.275,84 ₺ 8.634.874,64 ₺ 9.212.830,07 ₺ 9.829.475,33 ₺ Toplam 31.667.134,39 ₺ 33.782.569,76 ₺ 36.039.738,24 ₺ 38.451.975,02 ₺ 41.027.657,97 ₺
Giderler
YILLAR 6 7 8 9 10
Değişken Giderler 23.718.194,85 ₺ 25.302.611,81 ₺ 26.993.183,57 ₺ 28.799.910,10 ₺ 30.725.944,82 ₺ Sabit Giderler 284.362,83 ₺ 298.580,97 ₺ 313.510,02 ₺ 329.185,52 ₺ 345.644,80 ₺
Kredi Anapara Ödemesi 0,00 ₺ 0,00 ₺ 0,00 ₺ 0,00 ₺ 0,00 ₺
Finansman Giderleri 0,00 ₺ 0,00 ₺ 0,00 ₺ 0,00 ₺ 0,00 ₺
Personel Giderleri 896.784,67 ₺ 941.623,90 ₺ 988.705,10 ₺ 1.038.140,35 ₺ 1.090.047,37 ₺ Toplam 24.899.342,35 ₺ 26.542.816,69 ₺ 28.295.398,69 ₺ 30.167.235,98 ₺ 32.161.636,99 ₺
Nakit Akışı
YILLAR 6 7 8 9 10
Vergi Öncesi Kar 6.767.792,04 ₺ 7.239.753,07 ₺ 7.744.339,56 ₺ 8.284.739,05 ₺ 8.866.020,99 ₺ Kurumlar Vergisi (%22) 1.488.914,25 ₺ 1.592.745,68 ₺ 1.703.754,70 ₺ 1.822.642,59 ₺ 1.950.524,62 ₺ Net Dönem Karı 5.278.877,79 ₺ 5.647.007,40 ₺ 6.040.584,86 ₺ 6.462.096,46 ₺ 6.915.496,37 ₺ Net Nakit Akışı 5.278.877,79 ₺ 5.647.007,40 ₺ 6.040.584,86 ₺ 6.462.096,46 ₺ 6.915.496,37 ₺
03.05.2021 Suver 2020 Akıllı Sayaç Üre�m Tesisi Fizibilite Raporu – 2. Revizyon 170 Yiğithan KELEŞOĞLU – Mayıs 2021
Tablo 62- Proforma bilanço verileri
Aktifler Pasifler
Nakit ve Nakit Benzeleri 4.542.325,39 ₺ Ticari Borçlar 264.528,73 ₺ Ticari Alacaklar 264.528,73 ₺ Kısa Vadeli Borçlar 264.528,73 ₺ Stoklar 377.898,18 ₺ Uzun Vadeli Borçlar 4.920.223,57 ₺ Dönen Varlıklar Toplamı 5.184.752,30 ₺ Uzun Vadeli Borçlar Toplamı 5.184.752,30 ₺ Makine ve Teçhizat 3.790.000,00 ₺ Özkaynak 3.790.000,00 ₺ Duran Varlıklar Toplamı 3.790.000,00 ₺ Özkaynaklar Toplamı 3.790.000,00 ₺ Toplam Aktifler 8.974.752,30 ₺ Toplam Pasifler 8.974.752,30 ₺
Topam 3.000.000 TL banka kredisi ile toplam 1.353.376,30 TL finansman gideri Uzun Vadeli Borçlar içerisinde değerlendirilmiş�r.
• Cari oranın 19,59 olması işletmenin dönen varlıkları ile kısa vadeli borçlarını 19,59 defa ödeyebileceğini göstermektedir. Oranın yüksek olması işletmenin kısa dönemde likidite problemi yaşamayacağını gösterir. Oranın çok yüksek olması istenmez. Çünkü çok yüksek cari oran, dönen varlıklara atıl yatırım yapıldığına işarettir.
• Asit-test oranı, stoklara bağlı olmadan dönen varlıklar ile kısa vadeli borçları ödeyebilme gücünü gösterir. 18,17 oran işletmenin stoklar olmaksızın dönen varlıklar ile kısa vadeli borçlarının tamamını ödeyebileceğini göstermektedir. Cari oranda olduğu gibi asit-test oranında da oranın çok düşük ya da çok yüksek olması istenilen bir durum değildir. Düşük oran, likidite probleminin göstergesi iken yüksek oran atıl fon kullanımının işaretidir.
• Nakit oranı, işletmenin en likit varlıkları olan nakit ve nakit benzerleri ile kısa vadeli borçlarını ödeyebilme gücünü göstermektedir. İşletme için oran tahmini olarak 17,17 olarak hesaplanmıştır. Genel olarak bu oranın 0,2'nin üzerinde olması işletmenin likidite probleminden uzak olduğunu işaret eder.
C-İNDİRGENMİŞ NAKİT AKIM
Yapılacak yatırımın 10 yıllık dönem için indirgenmiş nakit akım analizi; %9 indirgeme (iskonto) oranına göre Tablo 62'de, %12 indirgeme oranına göre ise Tablo 63’de sunulmuştur.
03.05.2021 Suver 2020 Akıllı Sayaç Üre�m Tesisi Fizibilite Raporu – 2. Revizyon 171 Yiğithan KELEŞOĞLU – Mayıs 2021
Tablo 63-İndirgenmiş nakit akımı analizi ‐ %9 indirme oranına göre İndirgenmiş nakit akımı analizi ‐ %9 indirme oranına göre
Yıllar Net Nakit Akışları Bugünkü Değer Çarpanı (BD) Nakit Akışının Bugünkü Değeri (NABD)
0 -4.738.303,00 ₺ 1 -4.738.303,00 ₺
10 6.915.496,37 ₺ 0,422410807 2.921.180,40 ₺
TOPLAM 21.157.143,06 ₺
Tablo 64-İndirgenmiş nakit akımı analizi -%12 indirme oranına göre İndirgenmiş nakit akımı analizi ‐ %12 indirme oranına göre
Yıllar Net Nakit Akışları Bugünkü Değer Çarpanı (BD) Nakit Akışının Bugünkü Değeri (NABD)
0 -4.738.303,00 ₺ 1 -4.738.303,00 ₺
10 6.915.496,37 ₺ 0,321973237 2.226.604,75 ₺
TOPLAM 17.250.658,05 ₺
D-FİNANSAL FAYDA MALİYET ANALİZİ
Finansal fayda ve maliyetin anlaşılabilmesi için Net Bugünkü Değer, İç Karlılık Oranı ve Geri Ödeme Süresi analizleri yapılmıştır. Bir yatırım projesinin Net Bugünkü Değeri, o projenin ekonomik ömrü boyunca belli bir iskonto oranına göre hesaplanan indirgenmiş gelirlerinin toplamı ile indirgenmiş giderlerinin toplamı arasındaki fark olarak tanımlanmaktadır.
İç karlılık oranı bir yatırım projesinin net bugünkü değerini sıfır (0) yapan indirgeme oranı olarak tanımlanır. Dolayısıyla projenin indirgenmiş gelirleri toplamı ile indirgenmiş giderleri toplamını eşitleyen indirgeme oranı, o projenin İç Karlılık Oranı’dır (İKO). Bir yatırım için geri ödeme süresi, yatırımın sağlayacağı net nakit girişlerinin yatırım tutarını karşılayabilmesi için geçmesi geren süredir.
03.05.2021 Suver 2020 Akıllı Sayaç Üre�m Tesisi Fizibilite Raporu – 2. Revizyon 172 Yiğithan KELEŞOĞLU – Mayıs 2021
Tablo 65- Giderlerin ne bugünkü değeri
Ekonomik analiz, nakit akımı ve net bugünlü değer analizi - %9 indirgenme oranına göre.
Yıllar Giderler Toplamı Bugünkü Değer (BD) Çarpanı Giderlerin Bugünkü Değeri Kümülatif NABD
0 4.738.303,00 ₺ 1 4.738.303,00 ₺ 4.738.303,00 ₺
Ekonomik analiz, nakit akımı ve net bugünlü değer analizi - %9 indirgenme oranına göre.
Yıllar Gelirler Toplamı Bugünkü Değer (BD) Çarpanı Gelirlerin Bugünkü Değeri
0 0,00 ₺ 1 0,00 ₺
1 9.976.512,00 ₺ 0,917431193 9.152.763,31 ₺
2 18.177.424,50 ₺ 0,841679993 15.299.574,53 ₺
3 25.871.792,88 ₺ 0,77218348 19.977.771,06 ₺
4 27.857.126,96 ₺ 0,708425211 19.734.691,05 ₺
5 29.686.216,82 ₺ 0,649931386 19.294.004,04 ₺
6 31.667.134,39 ₺ 0,596267327 18.882.077,58 ₺
7 33.782.569,76 ₺ 0,547034245 18.480.222,54 ₺
8 36.039.738,24 ₺ 0,50186628 18.087.129,36 ₺
9 38.451.975,02 ₺ 0,46042778 17.704.357,50 ₺
10 41.027.657,97 ₺ 0,422410807 17.330.526,11 ₺
Toplam 173.943.117,07 ₺
Tablo 67- Fayda maliyet oranı
Fayda Maliyet Oranı 1,195632184
Fayda / maliyet oranı, projenin yarattığı indirgenmiş faydaların maliyetlere bölünmesiyle elde edilmekte olup, bu oranın 1’in üzerinde olması beklenmektedir. Yapılan değerlendirmede projenin mali net yarar/maliyet oranı (FNB/C) 1,1957’dir. Proje kar amacı güdülen bir yatırım olup fayda/maliyet oranı 1’in üzerinde çıktığından yatırım karlı bir yatırım olarak gözükmektedir.
03.05.2021 Suver 2020 Akıllı Sayaç Üre�m Tesisi Fizibilite Raporu – 2. Revizyon 173 Yiğithan KELEŞOĞLU – Mayıs 2021
Tablo 68- Nakit akımı ve net bugünkü değer analizi ‐ %9 indirgenme oranına göre
Nakit akımı ve net bugünlü değer analizi ‐ %9 indirgenme oranına göre.
Yıllar Net Nakit Akışları Bugünkü Değer (BD) Çarpanı NABD (Nakit Akışının Bugünkü Değeri) Kümülatif NABD
0 -4.738.303,00 ₺ 1 -4.738.303,00 ₺ -4.738.303,00 ₺
7 5.647.007,40 ₺ 0,547034245 3.089.106,43 ₺ 12.229.068,08 ₺
8 6.040.584,86 ₺ 0,50186628 3.031.565,85 ₺ 15.260.633,93 ₺
9 6.462.096,46 ₺ 0,46042778 2.975.328,73 ₺ 18.235.962,66 ₺
10 6.915.496,37 ₺ 0,422410807 2.921.180,40 ₺ 21.157.143,06 ₺
Tablo 69- Nakit akımı ve net bugünkü değer analizi -%12 indirgeme oranına göre
Nakit akımı ve net bugünlü değer analizi ‐ %12 indirgenme oranına göre.
Yıllar Net Nakit Akışları Bugünkü Değer (BD) Çarpanı NABD (Nakit Akışının Bugünkü Değeri) Kümülatif NABD
0 -4.738.303,00 ₺ 1 -4.738.303,00 ₺ -4.738.303,00 ₺
7 5.647.007,40 ₺ 0,452349215 2.554.419,36 ₺ 10.254.065,62 ₺
8 6.040.584,86 ₺ 0,403883228 2.439.690,91 ₺ 12.693.756,53 ₺
9 6.462.096,46 ₺ 0,360610025 2.330.296,76 ₺ 15.024.053,29 ₺
10 6.915.496,37 ₺ 0,321973237 2.226.604,75 ₺ 17.250.658,05 ₺
Nakit akımı ve bugünkü değer analizi Tablo 66 ve Tablo 67'de sunulmuştur.
Buna göre %9 indirgeme oranı ile yatırımın 10 yıllık dönemde yaratacağı nakit akışının net bugünkü değerinin 21.157.143,06 ₺ ve %12 indirgeme oranı ile 17.250.658,05 ₺ olacağı ön görülmüştür. Tablo 68'de İç karlılık oranı analizi gösterilmiştir. İç karlılık oranı %17,0060'dır ve %9 indirgeme oranı ile geri ödeme süresinin 3 yıl 10 ay, %12 indirgeme oranı ile 4 yıl olacağı hesaplanmıştır.
03.05.2021 Suver 2020 Akıllı Sayaç Üre�m Tesisi Fizibilite Raporu – 2. Revizyon 174 Yiğithan KELEŞOĞLU – Mayıs 2021
Tablo 70- İç karlılık oranı analizi -%9 ve -%12 indirgeneme oranlarına göre
İç karlılık oranı analizi -%9 ve -%12 indirgeme orannına göre
Yıllar Net Nakit Akışı Bugünkü Değer (BD) Çarpanı Nakit Akışının Bugünkü Değeri (NABD) Kümülatif NABD
0 -4.738.303,00 ₺ 1 -4.738.303,00 ₺ -4.738.303,00 ₺
Ekonomik analizde amaç projenin genel olarak meydanda getirdiği fayda ve maliyetleri ortaya koymaktır. Ekonomik Analiz (Sosyal Fayda-Maliyet Analizi) projenin yatırımcı kurum veya kişi açısından, maliyet ve faydaların toplum açısından değerlerinin (gölge ücretlerle) hesaplandığı analizdir. Yani projenin ulusal ekonomi açısından analiz edildiği ekonomik analizde, ekonomik karlılık ya da diğer bir deyişle kaynakların etkin kullanılması yoluyla gelirin maksimize edilmesi (büyüme) amaçlanır. Bu yöntemde cari piyasa fiyatları yerine kaynakların fırsat ya da diğer bir deyişle gerçek (kaynak) maliyetlerini yansıtan “gölge fiyatlar” kullanılır.
Gölge fiyatlar; fiyatların yetersiz olduğu ya da hiç oluşmadığı durumlarda toplumsal fayda ve maliyetleri yansıtması için mallara ve faktörlere bağlanan fiyatlardır. Ekonomik analizde kullanılan gölge fiyatlara ayrıca muhasebe fiyatları, ekonomik fiyatlar, ya da etkinlik fiyatları da denir.
Ekonomik analizde kullanılan kabuller şunlardır;
• Projenin ekonomik ömrü 10 yıl olarak kabul edilmiştir.
• Yapım maliyetleri ile işletme gelir ve giderleri, vergi vb. dış etkenlerden arındırmak amacıyla 0.8 ile çarpılarak hesaplamalarda kullanılmıştır.
• Maliyetler sabit fiyatlarla hesaplanmış, enflasyon hesaba katılmamıştır.
• Analizde net fayda ve maliyetler kullanılmıştır. Projenin fayda ve maliyetleri hesaplanırken projenin yapılmadığı durumdaki fayda ve maliyetler analizde dikkate alınmıştır.
• Amortismanlar hesaba katılmıştır.
• Projenin Ekonomik Net Bugünkü Değeri (ENBD) aşağıdaki formülle hesaplanmıştır:
03.05.2021 Suver 2020 Akıllı Sayaç Üre�m Tesisi Fizibilite Raporu – 2. Revizyon 175 Yiğithan KELEŞOĞLU – Mayıs 2021
S0 S1 Sn
ENDB = 0 + 1 +.... n
(
1+ i) (
1+ i) (
1+ i)
Formülde Sn n’inci yıldaki fayda ve maliyet arasındaki farkı (net fayda), i indirgeme oranını (ıskonto oranı) simgelemektedir. n projenin ekonomik ömrüne eşittir. Iskonto oranı %9 ve %12 olacak şekilde dikkate alınarak iki bağımsız analiz yapılmıştır.
A- İÇ VERİM ANALİZİ
İç karlılık oranı, projenin net bugünkü değerini sıfıra indirgeyen orandır.
Yapılan mali analiz sonucunda projenin İç Karlılık Oranı (IRR) %9 indirgeme oranı ile yapılan hesaplamalarda %24,40 olarak bulunmuştur, %12 indirgeme oranı ile yapılan hesaplamalarda ise %24,38 olarak bulunmuştur.
İç verimlilik oranı indirgeme oranı üzerinde çıkmıştır. Kabul edilen oranın üzerinde çıktığı için yatırım yapılabilir gözükmektedir. İndirgeme oranı olarak %9 ve %12 olarak belirlenmiş, projenin hesaplamaya esas ekonomik ömrü ise 10 yıl olarak alınmıştır.
Yatırımın değiştirilmiş iç verim oranı %9 indirgeme oranı ve %11 piyasa faizi dikkate alınarak Tablo 50’de %22,58 olarak hesaplanmıştır. %9 indirgeme oranı ile yatırımın 10 yıllık dönemde oluşturacağı nakit akışının net bugünkü değerinin 21.157.143,06 TL olacağı tahmin edilmektedir.
Yatırımın geri ödeme süresi %9 indirgeme oranı dikkate alınarak Tablo 70’de 3 yıl 10 ay olarak hesaplanmıştır.
03.05.2021 Suver 2020 Akıllı Sayaç Üre�m Tesisi Fizibilite Raporu – 2. Revizyon 176 Yiğithan KELEŞOĞLU – Mayıs 2021
Tablo 71- %9 İndirgeme oranı ile ekonomik fayda maliyet analizi İndirgenmiş nakit akımı analizi ‐ %9 indirme oranına göre
Yıllar Net Nakit Akışları Bugünkü Değer Çarpanı (BD) Nakit Akışının Bugünkü Değeri (NABD)
0 -4.738.303,00 ₺ 1 -4.738.303,00 ₺
10 6.915.496,37 ₺ 0,422410807 2.921.180,40 ₺
TOPLAM 21.157.143,06 ₺
Ortalama Faiz Oranı 11%
İndirgeme Oranı 9%
Yatırımın 10 Yıl Sonraki Değiştirilmiş İş Verim Oranı 22,85%
Tablo 72- %9 İndirgeme oranı ile ya�rımın geri dönüş süresi
Net Kar (%9 indirgenmiş) Kalan Tutar Yıllar Sabit Yatırım Tutarı -4.738.303,00 ₺ 0,00 ₺ -4.738.303,00 ₺ 0
Yatırımın değiştirilmiş iç verim oranı %12 indirgeme oranı ve %11 piyasa faizi dikkate alınarak Tablo 52’de %22,61 olarak hesaplanmıştır. %12 indirgeme oranı ile yatırımın 10 yıllık dönemde oluşturacağı nakit akışının net bugünkü değerinin 17.250.658,05 ₺ olacağı tahmin edilmektedir.
Yatırımın geri ödeme süresi %12 indirgeme oranı dikkate alınarak Tablo 72’de 4 yıl olarak hesaplanmıştır.
03.05.2021 Suver 2020 Akıllı Sayaç Üre�m Tesisi Fizibilite Raporu – 2. Revizyon 177 Yiğithan KELEŞOĞLU – Mayıs 2021
Tablo 73- %12 indirgeme oranı ile ekonomik fayda maliyet analizi İndirgenmiş nakit akımı analizi ‐ %12 indirme oranına göre
Yıllar Net Nakit Akışları Bugünkü Değer Çarpanı (BD) Nakit Akışının Bugünkü Değeri (NABD)
0 -4.738.303,00 ₺ 1 -4.738.303,00 ₺
10 6.915.496,37 ₺ 0,321973237 2.226.604,75 ₺
TOPLAM 17.250.658,05 ₺
Ortalama Faiz Oranı 11%
İndirgeme Oranı 12%
Yatırımın 10 Yıl Sonraki Değiştirilmiş İç Verim Oranı 22,61%
Tablo 74- %12 İndirgeme oranı ile ya�rımın geri dönüş süresi
Net Kar (%12 indirgenmiş) Kalan Tutar Yıllar Sabit Yatırım Tutarı -4.738.303,00 ₺ 0,00 ₺ -4.738.303,00 ₺ 0
Fayda / maliyet oranı, projenin yarattığı indirgenmiş faydaların maliyetlere bölünmesiyle elde edilmekte olup, bu oranın 1’in üzerinde olması beklenmektedir. Yapılan değerlendirmede projenin mali net yarar/maliyet oranı (FNB/C) 1,1957’dir. Proje kar amacı güdülen ve özel sektör yatırımcılarının yapacağı bir yatırım olup fayda/maliyet oranı 1’in üzerinde çıktığından yatırım karlı bir yatırım olarak gözükmektedir.
B-MALİYET ETKİNLİK ANALİZİ
Bazı faydaların parasal değere dönüştürülmesi mümkün olamamakta ve bu durum özellikle sosyal içerikli ve/veya altyapı projelerinde söz konusu olmaktadır. Bu çerçevede, projenin yaratacağı faydaların ölçülemediği, ya da ölçmeye çalışmanın maliyetinin yüksek olabileceği durumlarda maliyet etkinlik analizi kullanılmaktadır. Bu analiz, sosyal tercihleri yansıtan hedef
03.05.2021 Suver 2020 Akıllı Sayaç Üre�m Tesisi Fizibilite Raporu – 2. Revizyon 178 Yiğithan KELEŞOĞLU – Mayıs 2021
düzeylere erişmek amacıyla hazırlanan alternatif projeler arasından indirgenmiş toplam maliyeti (yatırım tutarı ile diğer proje giderlerinin toplamı) en düşük olanı, yani en ucuz olan çözümü bulmaya yönelik analiz tekniğidir.
İşbu analiz çalışmasında elde edilecek faydalar ölçülebilir matematiksel değerler cinsinden ifade edilmiştir. Bu kapsamda maliyet-etkinlik analizine yer verilmemiştir.
Hammadde Giderleri 622.635,00 ₺ 7.471.620,00 ₺ 6.724.458,00 ₺ 747.162,00 ₺
Doğalgaz ve Su 150,00 ₺ 1.800,00 ₺ 1.620,00 ₺ 180,00 ₺
Telekominikasyon 500,00 ₺ 6.000,00 ₺ 5.400,00 ₺ 600,00 ₺
Bakım Onarım Giderleri 2.000,00 ₺ 24.000,00 ₺ 21.600,00 ₺ 2.400,00 ₺
Genel Yönetim Giderleri 7.000,00 ₺ 84.000,00 ₺ 84.000,00 ₺
Pazarlama/Tanıtım Giderleri 1.000,00 ₺ 12.000,00 ₺ 10.800,00 ₺ 1.200,00 ₺ Finansman Giderleri 35.205,11 ₺ 422.461,28 ₺ 411.088,32 ₺ 11.372,96 ₺ Kredi Geri Ödemesi 35.684,50 ₺ 428.214,00 ₺ 398.175,24 ₺ 30.038,76 ₺
Beklenmeyen Giderler 1.000,00 ₺ 12.000,00 ₺ 12.000,00 ₺
760.767,74 ₺ 9.129.212,84 ₺ 8.335.779,12 ₺ 793.433,72 ₺
𝐵𝐵𝐵𝐵ş𝐵𝐵𝑎𝑎𝐵𝐵ş 𝑁𝑁𝑁𝑁𝑁𝑁𝑁𝑁𝐵𝐵𝑁𝑁𝑁𝑁 𝑇𝑇𝑇𝑇𝑁𝑁𝐵𝐵𝑇𝑇𝑁𝑁(𝑺𝑺𝒃𝒃) = 𝑇𝑇𝑁𝑁𝑇𝑇𝑇𝑇𝐵𝐵𝑇𝑇 𝑆𝑆𝐵𝐵𝑎𝑎𝑆𝑆𝑁𝑁 𝐺𝐺𝑆𝑆𝐺𝐺𝐺𝐺𝑇𝑇𝑇𝑇𝐺𝐺𝑇𝑇 (𝑭𝑭) 1 − 𝑇𝑇𝑁𝑁𝑇𝑇𝑇𝑇𝐵𝐵𝑇𝑇 𝐷𝐷𝐺𝐺ğ𝑆𝑆ş𝑁𝑁𝐺𝐺𝑘𝑘 𝐺𝐺𝑆𝑆𝐺𝐺𝐺𝐺𝑇𝑇𝑇𝑇𝐺𝐺𝑇𝑇 (𝑽𝑽)𝑇𝑇𝑁𝑁𝑇𝑇𝑇𝑇𝐵𝐵𝑇𝑇 𝑆𝑆𝐵𝐵𝑁𝑁𝑁𝑁ş𝑇𝑇𝐵𝐵𝑇𝑇 (𝑺𝑺)
Toplam Sabit Giderler 8.335.779,12 ₺ Toplam Değişken Giderler 793.433,72 ₺ Toplam Satışlar 9.976.512,00 ₺ Başabaş Noktası 9.056.004,74 ₺
G-PROJENİN DİĞER EKONOMİK ETKİLERİ
Tesiste kullanılacak üretim teknolojisi ve Or-Yaz tarafından geliştirilen akıllı sayaç yazılımı sayesinde stabil sayaçlar üretilebilecek, sayaç kaynaklı kayıp/kaçaklar önlenebilecektir. Buna bağlı olarak su kullanımı ekonomik hale gelecek ve israfın da önüne geçilebilecektir. İdareler halihazırda %15 civarında olan sayaç kaynaklı kayıpları ekonomik değere dönüştürebilecek, bu durum üretilen sayaçların katma değeri ve ticari cazibesini artıracak ve mevcut ve pazarlama imkanlarını da geliştirecektir.
03.05.2021 Suver 2020 Akıllı Sayaç Üre�m Tesisi Fizibilite Raporu – 2. Revizyon 179 Yiğithan KELEŞOĞLU – Mayıs 2021
II-DUYARLILIK ANALİZİ
Duyarlılık analizi, risk ve belirsizlik durumlarında projenin karlılığını etkileyen faktörlerde meydana gelecek değişmeler karşısında projenin en duyarlı olduğu faktörlerin saptanmasıdır. Proje kapsamında bu faktörler tek tek incelenerek, bunların hangisinde olacak değişikliklerin sonuca en çok etkiyi yapacağı saptanmaktadır.
Buna paralel olarak projenin risk analizinde, işletme gelirlerinde azalış ve işletme giderlerinde artış olmak üzere iki kritik değişkenin belirleyici olduğu görülmektedir. Bu nedenle, iki farklı senaryoda duyarlılık analizi yapılmıştır.
03.05.2021 Suver 2020 Akıllı Sayaç Üre�m Tesisi Fizibilite Raporu – 2. Revizyon 180 Yiğithan KELEŞOĞLU – Mayıs 2021
1.Senaryo –Yıllık işletme giderleri projede öngörülenden %10 daha yüksek olacaktır.
Tablo 76- İşletme giderleri tahminin %10 fazlası olarak gerçekleşirse
RİSK SENARYOSU 1
Giderler %10 artarsa öngörülen net nakit akışı
Gelirler YILLAR 1 2 3 4 5
Kartlı Elektronik Sayaç 7.586.208,00 ₺ 13.822.389,59 ₺ 19.673.088,36 ₺ 21.182.925,79 ₺ 22.573.418,01 ₺ GSM'li Akıllı Sayaç 2.390.304,00 ₺ 4.355.034,91 ₺ 6.198.704,52 ₺ 6.674.201,17 ₺ 7.112.798,81 ₺ Toplam 9.976.512,00 ₺ 18.177.424,50 ₺ 25.871.792,88 ₺ 27.857.126,96 ₺ 29.686.216,82 ₺
Giderler
YILLAR 1 2 3 4 5
Değişken Giderler 7.471.615,15 ₺ 13.613.223,30 ₺ 19.377.945,27 ₺ 20.864.488,03 ₺ 22.234.508,42 ₺ Sabit Giderler 198.600,00 ₺ 222.630,60 ₺ 243.557,88 ₺ 258.171,35 ₺ 270.821,75 ₺ Personel Giderleri 626.317,56 ₺ 702.101,98 ₺ 768.099,57 ₺ 814.185,55 ₺ 854.080,64 ₺ Finansman Giderleri 442.461,28 ₺ 369.929,56 ₺ 285.112,27 ₺ 185.928,47 ₺ 69.944,72 ₺ Kredi Geri Ödemeleri 428.214,00 ₺ 500.745,70 ₺ 585.562,99 ₺ 684.746,79 ₺ 800.730,54 ₺ Toplam 9.167.207,99 ₺ 15.408.631,14 ₺ 21.260.277,98 ₺ 22.807.520,18 ₺ 24.230.086,06 ₺
Nakit Akışı
YILLAR 1 2 3 4 5
Vergi Öncesi Kar 809.304,01 ₺ 2.768.793,36 ₺ 4.611.514,90 ₺ 5.049.606,78 ₺ 5.456.130,76 ₺ Kurumlar Vergisi (%22) 178.046,88 ₺ 609.134,54 ₺ 1.014.533,28 ₺ 1.110.913,49 ₺ 1.200.348,77 ₺ Net Dönem Karı 631.257,13 ₺ 2.159.658,82 ₺ 3.596.981,62 ₺ 3.938.693,29 ₺ 4.255.781,99 ₺ Net Nakit Akışı 631.257,13 ₺ 2.159.658,82 ₺ 3.596.981,62 ₺ 3.938.693,29 ₺ 4.255.781,99 ₺
RİSK SENARYOSU 1
Giderler %10 artarsa öngörülen net nakit akışı
Gelirler YILLAR 6 7 8 9 10
Kartlı Elektronik Sayaç 24.079.518,43 ₺ 25.688.293,92 ₺ 27.404.863,60 ₺ 29.239.144,96 ₺ 31.198.182,64 ₺ GSM'li Akıllı Sayaç 7.587.615,96 ₺ 8.094.275,84 ₺ 8.634.874,64 ₺ 9.212.830,07 ₺ 9.829.475,33 ₺ Toplam 31.667.134,39 ₺ 33.782.569,76 ₺ 36.039.738,24 ₺ 38.451.975,02 ₺ 41.027.657,97 ₺
Giderler
YILLAR 6 7 8 9 10
Değişken Giderler 26.090.014,33 ₺ 27.832.872,99 ₺ 29.692.501,92 ₺ 31.679.901,11 ₺ 33.798.539,30 ₺ Sabit Giderler 312.799,12 ₺ 328.439,07 ₺ 344.861,02 ₺ 362.104,08 ₺ 380.209,28 ₺ Personel Giderleri 986.463,14 ₺ 1.035.786,29 ₺ 1.087.575,61 ₺ 1.141.954,39 ₺ 1.199.052,11 ₺
Finansman Giderleri 0,00 ₺ 0,00 ₺ 0,00 ₺ 0,00 ₺ 0,00 ₺
Kredi Geri Ödemeleri 0,00 ₺ 0,00 ₺ 0,00 ₺ 0,00 ₺ 0,00 ₺
Toplam 27.389.276,58 ₺ 29.197.098,36 ₺ 31.124.938,55 ₺ 33.183.959,58 ₺ 35.377.800,69 ₺
Nakit Akışı
YILLAR 6 7 8 9 10
Vergi Öncesi Kar 4.277.857,81 ₺ 4.585.471,40 ₺ 4.914.799,69 ₺ 5.268.015,45 ₺ 5.649.857,29 ₺ Kurumlar Vergisi (%22) 941.128,72 ₺ 1.008.803,71 ₺ 1.081.255,93 ₺ 1.158.963,40 ₺ 1.242.968,60 ₺ Net Dönem Karı 3.336.729,09 ₺ 3.576.667,69 ₺ 3.833.543,76 ₺ 4.109.052,05 ₺ 4.406.888,68 ₺ Net Nakit Akışı 3.336.729,09 ₺ 3.576.667,69 ₺ 3.833.543,76 ₺ 4.109.052,05 ₺ 4.406.888,68 ₺
03.05.2021 Suver 2020 Akıllı Sayaç Üre�m Tesisi Fizibilite Raporu – 2. Revizyon 181 Yiğithan KELEŞOĞLU – Mayıs 2021
2.Senaryo –Yılık işletme gelirleri projede öngörülenden % 10 daha düşük olacaktır.
Tablo 77- İşletme gelirleri tahminin %10 düşüğü olarak gerçekleşirse
RİSK SENARYOSU 2
Gelirler %10 azalırsa öngörülen net nakit akışı
Gelirler YILLAR 1 2 3 4 5
Kartlı Elektronik Sayaç 6.896.552,73 ₺ 12.565.808,72 ₺ 17.884.625,78 ₺ 19.257.205,26 ₺ 20.521.289,10 ₺ GSM'li Akıllı Sayaç 2.173.003,64 ₺ 3.959.122,64 ₺ 5.635.185,92 ₺ 6.067.455,61 ₺ 6.466.180,73 ₺ Toplam 9.069.556,36 ₺ 16.524.931,36 ₺ 23.519.811,71 ₺ 25.324.660,87 ₺ 26.987.469,83 ₺
Giderler
YILLAR 1 2 3 4 5
Değişken Giderler 7.471.615,15 ₺ 13.613.223,30 ₺ 19.377.945,27 ₺ 20.864.488,03 ₺ 22.234.508,42 ₺ Sabit Giderler 198.600,00 ₺ 222.630,60 ₺ 243.557,88 ₺ 258.171,35 ₺ 270.821,75 ₺ Personel Giderleri 626.317,56 ₺ 702.101,98 ₺ 768.099,57 ₺ 814.185,55 ₺ 854.080,64 ₺ Finansman Giderleri 442.461,28 ₺ 369.929,56 ₺ 285.112,27 ₺ 185.928,47 ₺ 69.944,72 ₺ Kredi Geri Ödemeleri 428.214,00 ₺ 500.745,70 ₺ 585.562,99 ₺ 684.746,79 ₺ 800.730,54 ₺ Toplam 9.167.207,99 ₺ 15.408.631,14 ₺ 21.260.277,98 ₺ 22.807.520,18 ₺ 24.230.086,06 ₺
Gelirler %10 azalırsa öngörülen net nakit akışı
Gelirler YILLAR 6 7 8 9 10
Kartlı Elektronik Sayaç 21.890.471,30 ₺ 23.352.994,47 ₺ 24.913.512,37 ₺ 26.581.040,87 ₺ 28.361.984,22 ₺ GSM'li Akıllı Sayaç 6.897.832,69 ₺ 7.358.432,58 ₺ 7.849.886,04 ₺ 8.375.300,06 ₺ 8.935.886,67 ₺ Toplam 28.788.303,99 ₺ 30.711.427,05 ₺ 32.763.398,40 ₺ 34.956.340,93 ₺ 37.297.870,89 ₺
Giderler
YILLAR 6 7 8 9 10
Değişken Giderler 23.718.194,85 ₺ 25.302.611,81 ₺ 26.993.183,57 ₺ 28.799.910,10 ₺ 30.725.944,82 ₺ Sabit Giderler 284.362,83 ₺ 298.580,97 ₺ 313.510,02 ₺ 329.185,52 ₺ 345.644,80 ₺ Personel Giderleri 896.784,67 ₺ 941.623,90 ₺ 988.705,10 ₺ 1.038.140,35 ₺ 1.090.047,37 ₺
Finansman Giderleri 0,00 ₺ 0,00 ₺ 0,00 ₺ 0,00 ₺ 0,00 ₺
Kredi Geri Ödemeleri 0,00 ₺ 0,00 ₺ 0,00 ₺ 0,00 ₺ 0,00 ₺
Toplam 24.899.342,35 ₺ 26.542.816,69 ₺ 28.295.398,69 ₺ 30.167.235,98 ₺ 32.161.636,99 ₺
Nakit Akışı
YILLAR 6 7 8 9 10
Vergi Öncesi Kar 3.888.961,65 ₺ 4.168.610,37 ₺ 4.467.999,72 ₺ 4.789.104,95 ₺ 5.136.233,90 ₺ Kurumlar Vergisi (%22) 855.571,56 ₺ 917.094,28 ₺ 982.959,94 ₺ 1.053.603,09 ₺ 1.129.971,46 ₺ Net Dönem Karı 3.033.390,08 ₺ 3.251.516,09 ₺ 3.485.039,78 ₺ 3.735.501,86 ₺ 4.006.262,44 ₺ Net Nakit Akışı 3.033.390,08 ₺ 3.251.516,09 ₺ 3.485.039,78 ₺ 3.735.501,86 ₺ 4.006.262,44 ₺
03.05.2021 Suver 2020 Akıllı Sayaç Üre�m Tesisi Fizibilite Raporu – 2. Revizyon 182 Yiğithan KELEŞOĞLU – Mayıs 2021
Bu senaryolar kapsamında yapılan duyarlılık analizine ait tüm bulgular (finansman giderleri göz ardı edilerek) ve sonuçların özeti Tablo 76’da sunulmuştur.
Tablo 78-Duyarlılık analizi sonuçları öze�
Duyarlılık Analizi Sonuçları Özeti İskonto Oranı %9 İskonto Oranı %12 Net Bugünkü Değer - Proje 21.157.143,06 ₺ 17.250.658,05 ₺ Net Bugünkü Değer - Senaryo 1 11.653.736,90 ₺ 10.439.173,95 ₺ Net Bugünkü Değer - Senaryo 2 8.803.285,26 ₺ 9.878.225,14 ₺
Duyarlılık analizi, risk ve belirsizlik altında proje değerlendirmede önemli bir göstergedir. Bundan dolayı, bir projenin riskliliğinin ortaya konulmasında ilk adımdır. Analiz tek başına bir projenin kabul edilebilirliğine veya riskliliğine rehber olamaz. Ancak duyarlılık analizi bir projenin içerdiği risk ve belirsizliklerin önemine açık bir işaret vererek, kararın aydınlanmasına olanak sağlar.
Yapılan duyarlılık analizinde iki ayrı değişkende yüzde 10’luk olumsuz değişmelerin proje değerlendirme sonuçlarına olan etkisi incelenmiştir.
Analiz sonuçlarına göre;
• İşletme giderlerindeki yüzde 10’luk artışın, Net Bugünkü Değeri -%9 iskonto oranı ile yaklaşık %44,91 oranında düşüreceği ve Geri Ödeme Süresini yaklaşık 1 yıl artıracağı, iç karlılık oranında %29,49’luk bir daralma meydana getireceği hesaplanmıştır. %12 iskonto oranına göre ise, net bugünkü değerde yaklaşık %39,48 daralma olacağı, geri ödeme süresinin yaklaşık 2 uzayacağı, iç karlılık oranının %17,07 oranında düşeceği hesaplanmıştır.
• İşletme gelirlerindeki yüzde 10’luk azalmanın, Net Bugünkü Değeri -%9 iskonto oranı ile yaklaşık %58,39 oranında düşüreceği ve Geri Ödeme Süresini yaklaşık 2 yıl artıracağı, iç karlılık oranında %36,71’lik bir daralma meydana getireceği hesaplanmıştır. %12 iskonto oranına göre ise, net bugünkü değerde yaklaşık %42,73 daralma olacağı, geri ödeme süresinin yaklaşık 2 yıl uzayacağı, iç karlılık oranının %24,54 oranında düşeceği hesaplanmıştır.
Projenin en duyarlı olduğu riskin işletme gelirlerinde yaşanabilecek bir düşüş olduğu görülmektedir.
03.05.2021 Suver 2020 Akıllı Sayaç Üre�m Tesisi Fizibilite Raporu – 2. Revizyon 183 Yiğithan KELEŞOĞLU – Mayıs 2021