2.1. Açık ve Yeşil Alanlar
2.1.3. Açık ve yeşil alanların işlevleri
2.1.3.10. Enerji tasarrufu
Ağaçlar yaz aylarında serinletme etkileri, kıs aylarında rüzgarı perdeleme etkileri ile binalarda kullanılan enerji miktarını azaltmaktadır (Dwyer et al. 1992). Ağaçların dikimi sırasında hatalı yer seçimi kıs aylarında binalar üzerinde gölge oluşturmaları, yaz aylarında da esintilerin önünü kesmeleri nedeniyle kullanılan enerji miktarının artısı yönünde de etkili olabilmektedir. Bu nedenle özellikle binaların yakın çevrelerinde bitkilerin uygun biçimde konumlandırılmaları maksimum enerji tasarrufun sağlanabilmesi açısından önem taşımaktadır. Binalarda kullanılan enerji miktarındaki düşüş enerji santrallerinde enerji üretimi sonucu atmosfere verilen kirletici maddelerin miktarındaki azalmayı da beraberinde getirmektedir (Barış vd.
2004).
24
3. KAYNAK ÖZETLERİ
Barış ve ark.’nın (2004)“Açık Yeşil Alanların Ankara Kentinde Kent İklimi ve Hava Kalitesi Üzerine Etkileri” başlıklı çalışmalarında; yeşil alanların kent iklimine katkısını
“iklimsel parametrelere” dayalı olarak saptanması ve iklim duyarlı kentsel yeşil alan planlaması için, optimum yeşil alan hesaplamalarında kullanılabilecek bilimsel bir yöntemin ortaya konulması amaçlanmıştır. Böylece kentlerde kişi yeşil alan standartlarının saptanmasında kullanılan geleneksel yönteme karşıt ekolojik bir yaklaşım önerilmektedir.
Bu amaçla, üç farklı tipte yeşil alan seçilmiş ve bu alanlar ile yakın çevresindeki yapısal alanlarda gün içinde belirli bir zaman aralığında (eş zamanlı olamayan) Ağustos-Eylül aylarında sıcaklık ve nem ölçümleri yapılmıştır. Araştırma, otomatik iklim istasyonlarından “eş zamanlı” alınan “altı” iklim verisinin dört mevsim ölçümüne dayandırılmıştır. Araştırma sonucunda küçük ölçekte de olsa yerleşim alanlarının arasında yer alan yeşil alanların kent iklimini değiştirdiği ve mikroklimalar yarattığı vurgulamıştır.
Wong ve Yu ’nun (2004) “Tropik şehirde yeşil alan ve ısı adası araştırması (Study of green areas and urban heat island in a tropical city)” başlıklı çalışmalarında, Singapur’ da kentsel ısı adalarının yoğun etkisi ve yeşil alanların makro seviyedeki soğutucu katkıları mobil ölçüm aletleri ile araştırılmıştır. Ada genişliğinin sıcaklık dağılımı mobil ölçüm istasyonlarından alınan verilere göre haritalanmıştır. Bu çalışma ile, geniş yeşil alanların varlığı ile sıcaklığın azalışı arasında önemli bir korelasyonun olduğu ortaya çıkarılmıştır.
Emür ve Onsekiz (2007)’in yapmış olduğu “Kentsel Yaşam Kalitesi Bileşenleri Arasında Açık ve Yeşil Alanların Önemi – Kayseri/Kocasinan İlçesi Park Alanları Analizi” isimli çalışmada kentsel çevre kalitesi bileşenlerinden açık ve yeşil alanlar sınıfında giren parkların alan değerlerinden öte, donatı, fonksiyon ve ekolojik değerleri ile değerlendirilmesi ve kentsel yaşam kalitesinin yükseltilmesine olan etkisinin ortaya konulmasına yönelik olarak gerçekleştirilmiştir.
25
Bilgili (2009)“Ankara Kenti Yeşil Alanlarının Kent Ekosistemine Olan Etkilerinin Bazi Ekolojik Göstergeler Çerçevesinde Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma” isimli doktora çalışmasında yeşil alanların çevrelerinde meydana getirdiği serinletici etkinin bitki materyaline bağlı olarak değiştiğini belirlemiştir.Yeşil alanların serinletici etkisinin kentsel ısı adası oluşumunu engelleyici bir faktör olduğunu vurgulamıştır.
Özdemir (2009), yapmış olduğu “Katılımcı Kentli Kimliğinin Oluşumunda Kamusal Yeşil Alanların Rolü: Ankara Kent Parkları Örneği” isimli çalışmada, kentleşme sürecinde ve katılımcı kentli kimliği oluşumunda kamusal yeşil alanların işlevi ve önemine değmiştir. Bu çerçevede, kamusal alanlar olarak kent parklarının bireyler tarafından nasıl algılandığı ve bu alanların kentleşme ve kentli olma süreçlerine katkıları ele alınmıştır. Makalede kentsel yeşil alanların tarihi süreçte gelişimlerinden ve ülkemiz kent parklarının durumu üzerine politik düşüncelerden yola çıkarak cinsiyete dayalı dış mekan kullanımları örneklenmiştir.
Talay ve ark. (2010)’un yapmış olduğu “Sosyo-Ekonomik Yapının Rekreasyonel Eğilim ve Talepler Üzerine Etkisi” isimli çalışmada halkın sosyo-ekonomik özelliklerinin rekreasyonel eğilim ve taleplerine etkisi araştırılmış, kentsel rekreasyon alanlarının kalitesinin artırılması ve kent halkının rekreasyonel eğilim ve taleplerinin belirlenerek, taleplerinin karşılanmasına yönelik önerilerin sunulması amaçlanmıştır.
Talay, Kaya ve Belkayalı (2010) tarafından yapılmış olan “Sosyo-Ekonomik Yapının Rekreasyonel Eğilim ve Talepler Üzerine Etkisi: Bartın Kenti Örneği” başlıklı çalışma;
halkın sosyo-ekonomik özelliklerin rekreasyonel eğilim ve taleplerine etkisinin araştırılması, kentsel rekreasyon alanlarının kalitesinin artırılması ve kent halkının rekreasyonel eğilim ve taleplerinin belirlenerek, taleplerinin karşılanmasına yönelik önerilerin sunulması amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla,kent halkına yönelik anket uygulaması gerçekleştirilmiştir. Anket bulguları, gözlemler ve istatistiki analizler ile kent halkının rekreasyonel aktivitelere katılımı, rekreasyon türü ve alan tercihi, bu alanlarla ilişkileri, alanlardan memnuniyet durumları ve talepleri ortaya konmuş, halkın sosyo-ekonomik yapısı, rekreasyon alanlarının özellikleri ilerekreasyonel eğilim ve talepler arasındaki ilişki örneklenmiştir.
26
Aksoy ve Akpınar(2011)’ın yapmış olduğu “Yeşil Alan Kullanımı ve Yeşil Alan Gereksinimi Üzerine Bir Araştırma İstanbul İli Fatih İlçesi Örneği” isimli çalışmada İstanbul İli Fatih İlçesi’nde halkın yeşil alan kullanımı ve ve yeşil alan gereksinimi üzerine bir anket çalışması yapılmış, kullanıcı ihtiyaçlarına göre mevcut yeşil alanların durumu değerlendirilmiştir. Araştırmada aktif yeşil alanlar çocuk oyun alanları, park alanları ve spor alanları olarak ele alınmış ve donatı elemanlarının yeterliliği, bakım ve kalitesi sübjektif gözlemler sonucu iyi, orta ve kötü kalite olarak belirlenmiştir.
Polat ve ark. (2012)’nın yapmış olduğu “Konya Kenti Yakın Çevresindeki Kentsel Rekreasyon Alanlarının Görsel Kalitesi ile Kullanıcıların Demografik Özellikleri Arasındaki İlişkiler” isimli çalışmasında “Görsel Kalite Değerlendirme” yöntemi ile foto-anket çalışması yapılmıştır. Anket görsel kaliteyi ölçmek için Likert ölçeği temelinde kullanıcılara uygulanmıştır.
Özgüner (2011), “Cultural Differences in Attitudes Towards Urban Parks and Green Spaces” başlıklı çalışmasında, kültürel farklılıkların kentsel park ve yeşil alanlara yönelik tutumunu İsparta’da iki popüler kent parkı örneğinde 300 kullancıya yönelik anket yöntemiyle saptamıştır. Araştırma sonucunda, batı kültürü ile kıyaslandığında kentsel parklara yönelik davranışlarda bazı ayırt edici farklılıklar olmasına karşın bazı evrensel benzerlikler de ortaya çıkmıştır. Türkiye’deki insanlar kentsel parkları genellikle yürüyüş, köpek gezdirme, sportif aktivite ve egzersiz yapma amaçlı kullanan Batı ülkelerine karşılık, çoğunlukla piknik, dinlenme, rahatlama gibi pasif rekreasyonel aktiviteler için kullanırlar. Kentsel parklarda kişisel güvenlikle ilgili endişelere karşılık bu çalışma Türk halkı arasında pozitif bir güvenlik algısı belirlemiştir. Doğal özellikler, deneyimli faydalar, rekreasyonel imkanlar için ihtiyaçlar ve genel temizlik ve bakım endişelerinin değerlendirilmesi kentsel parklarda benzer tutumlar olarak bulunmuştur .
27
4. MATERYAL VE YÖNTEM 4.1. Materyal
Çalışmanın ana materyalini Tekirdağ, Kırklareli ve İstanbul’un bazı ilçelerinde yaşayan halk oluşturmaktadır. Bu kapsamda Tekirdağ Merkez ve Çorlu İlçesi, Kırklareli Merkez ve İstanbul’un Bahçelievler, Avcılar, Bayrampaşa, Küçükçekme, Beylikdüzü, Maltepe, Üsküdar, Pendik İlçelerinde oturan halk ile anket yapılmıştır.
Ayrıca çalışma kapsamında yardımcı materyal olarak bu çalışma ile ilgili olarak yapılan tez, araştırma çalışmaları vb. dokümanlar kullanılmıştır.
4.2. Yöntem
Çalışmada yöntem olarak kullanıcılara anket yapılmıştır. Çalışma kapsamında yapılan anket sayılarını belirlenmesinde aşağıdaki yöntem uygulanmıştır;
Görüşülecek denek sayısının belirlenmesinde, oransal örnek hacmi formülü kullanılmıştır (Miran 2002).
Yukarıdaki formülde; n= Örnek hacmi; N= Araştırma kapsamına giren bölgedeki nüfus sayısı
2pˆx= Varyans; araştırmada maksimum örnek hacmine ulaşılmak istenmesinden dolayı örnek büyüklüğünün mümkün olduğu kadar büyük olmasını sağlayan, p(1-p) çarpımında en büyük değeri verecek olan p=0.50 değeri kabul edilmiştir.TUİK verilerine göre nüfus sırasıyla; Tekirdağ 874.000, Kırklareli 340.000, İstanbul’un ilçelerinden Avcılar 407.240, Bahçelievler 602.931, Bayrampaşa 269.677, Beylikdüzü 244.760, Küçükçekmece 740.090, Maltepe 471.059, Üsküdar 534.566, Pendik 646.375’dür. N değeri için, her ilçedeki nufus ele alınıp, %90 güven aralığı, %5 hata payı için örnek hacmi her bir il ve ilçe için 68 olarak bulunmuştur. Bu bağlamda, yerleşim yerleri ve yapılan anket sayıları
28
Tablo 1. Yerleşim yerleri ve yapılan anket sayıları Yerleşim yeri Nüfus Anket Sayısı
Tekirdağ 874.000 68
Kırklareli 340.000 68
İstanbul (Avcılar) 407.240 68 İstanbul (Bahçelievler) 602.931 68 İstanbul (Bayrampaşa) 269.677 68 İstanbul (Beylikdüzü) 244.760 68 İstanbul (Küçükçekmece) 740.090 68 İstanbul (Maltepe) 471.059 68 İstanbul (Üsküdar) 534.566 68 İstanbul (Pendik) 646.375 68
Bu hesaplama sonucunda, kullanıcılar ile toplam 680 adet anket yapılmıştır.
Anketlerin değerlendirmesinde yüzde değerlendirmesi yapılmıştır.Bu amaçla öncelikli olarak İstanbul’un ilçelerindeki kullanıcıların birbirleri ile olan ilişkileri ortaya konmuştur. Daha sonra Tekirdağ, Kırklareli ve İstanbul’daki tüm kullanıcı talepleri birbirleri ile karşılaştırılmıştır.
29
5. ARAŞTIRMA BULGULARI VE TARTIŞMA
5.1. İstanbul İli Anket Sonuçları
İstanbul İli ve ilçeleri toplamında 544 anket yapılmıştır. Ankete katılanların demografik profili şu şekilde özetlenebilir: 275’i erkek 269’u kadındır. Ayrıca büyük çoğunluğu lise ve/veya üniversite mezunudur. Yaş durumları ise çoğunluğu 20-39 yaşları arasında değişmektedir. Gelir durumları ise çoğunluk olarak 1.000-3.000 TL.
arasında değişmektedir. Yapılan anket çalışmalarının bazı grafiksel anlatımları aşağıda verilmiştir.
İstanbul’da ankete katılanların çoğunluğunun kentsel alanda yaşadığı Şekil 5.1.1.’de görülmektedir.
Şekil 5.1.1.Ankete katılanların yaşam alanları
İstanbul’da ankete katılanlarca, kentsel park ve yeşil alan denildiğinde öncelikle park ve bahçeler, daha sonra piknik alanları vb. anlaşılmaktadır. “Hepsi”
seçeneğinin İstanbullu kullanıcılar için 4. sırada yer alması, kentsel park ve yeşil alan bilincinin Tekirdağlı kullanıcılara göre daha fazla yerleşmiş olduğunu göstermektedir (Şekil 5.1.2).
30
Şekil 5.1.2. Kentsel park ve yeşil alanlar deyince anlaşılan kavramlar
Kentsel park ve yeşil alanların kente sağladığı katkılar bakımından, İstanbullu kullanıcılar “temiz hava, ışık girişi” seçeneği ile “hepsi” seçeneğine 1. sırada yer vermişlerdir. Bu da, İstanbul ve Kırklarelili kullanıcıların yeşil alanların kente sağladığı katkılar açısından Tekirdağlılara göre daha fazla bilince sahip olduğunu göstermektedir (Şekil 5.1.3).
Şekil 5.1.3. Kentsel park ve yeşil alanların kente sağladığı katkılar
31
Kullanıcıların İstanbul’da kentsel park ve yeşil alanlara öncelikle gitme nedenleri Tekirdağ ve Kırklarelili kullanıcılarla paralellik göstermiştir: En çok tercih edilenlerin ilk ikisi sırasıyla; dinlenme, rahatlama vb. ve yürüyüş seçenekleri olmuştur. Piknik seçeneği Kırklareli’nde 2. sırada yürüyüş ile birlikte yer alırken, İstanbul’da 3., Tekirdağ’da 4. sırada yer almıştır (Şekil 5.1.4).
Şekil 5.1.4. Kentsel park ve yeşil alanlara gitme nedenleri
İstanbul’da ankete katılanların, kentsel park ve yeşil alanları kullanım sıklığı bakımından ilk üç seçenek, Tekirdağlı kullanıcılarla aynı olmuştur. Bu da sırasıyla;
haftada 1-2 kere, ayda 1-2 kere ve serbest zamandır. Kırklareli’nde ise ilk seçenek diğerleriyle aynı iken, 2. seçenek serbest zaman olmuştur (Şekil 5.1.5).
32
Şekil 5.1.5. Kentsel park ve yeşil alanların kullanım sıklığı
Tercih edilen park ve yeşil alanların uzaklığı bakımından, İstanbullu kullanıcılar en çok yürüme mesafesini tercih etmişlerdir. Diğer seçeneklerin oranı mesafeyle doğru orantılı olarak düşme göstermiştir (Şekil 5.1.6). Tekirdağ ve Kırklareli’ndeki kullanıcıların ise,15-45 dakika mesafeleri öncelikle tercih etmeleri, her iki ilde de kent içinde, yürüme mesafesi içinde yeterli düzeyde park ve yeşil alanların bulunmadığını düşündürmektedir.
Şekil 5.1.6. Tercih edilen park ve yeşil alanların uzaklığı
Kentsel park ve yeşil alanlara giderken tercih edilen zaman bakımından, İstanbullu ve Kırklarelili kullanıcıların öncelikli tercihleri aynı olmuştur. Bunlar da sırasıyla;
33
hafta sonu ve boş zaman’dır. Tekirdağ’da hafta sonu ve boş zamanöncelikle aynı oranda tercih edilmiştir (Şekil 5.1.7).
Şekil 5.1.7. Kentsel park ve yeşil alanlara giderken tercih edilen zaman
Şekil 5.1.8’de görüldüğü gibi; İstanbul’dan ankete katılanlar, Tekirdağ ve Kırklarelili kullanıcılar gibi, parklara öncelikle yürüyerek, daha sonra arabayla gitmeyi tercih etmektedirler. Üçüncü tercih olarak Tekirdağ’da olduğu gibi otobüs gelmektedir.
Bisiklet, sadece Kırklareli kullanıcılar tarafından 3. sırada yer almıştır.
Şekil 5.1.8. Kentsel park ve yeşil alanlara giderken kullanılan vasıta
İstanbul’da ankete katılanlardan bahçeleri olanlar, Tekirdağ ve Kırklareli’nde olduğu gibi, bahçeleri öncelikle ağaç, çiçek vb. yetiştirmek, ve de oturma ve
34
dinlenme amacıyla kullanmaktadır. Kırklareli’nde 3. tercih olarak “görsel zevk” yer alırken, İstanbul’da, “otopark” tercihinin yer alması, burada otopark sorununun boyutlarını ortaya koyması açısından önemlidir (Şekil 5.1.9).
Şekil 5.1.9. Bahçeleri olan kullanıcıların bu bahçelerini ne amaçla kullandıkları
İstanbullu kullanıcılar, Şekil 5.1.10’a göre; kentsel park ve yeşil alanlarda, mutlaka olmasını istedikleri özellik olarak, Tekirdağ ve Kırklareli’nde olduğu gibi, öncelikle doğallık, temiz hava, su ve dinlenme oturma alanlarını tercih etmişlerdir. “Sessizlik”
seçeneği, Tekirdağ ve Kırklareli’nde 4. sırada iken, burada 3. sırada yer alması, İstanbulluların eğlence, sosyal tesis, çocuk oyun alanı ve piknik alanından önce sessizliğe daha fazla ihtiyaç duyduklarını açıklamaktadır.
35
Şekil 5.1.10. Tercih ettiğiniz kentsel park ve yeşil alanlarda mutlaka olmasını istediğiniz özellik
Şekil 5.1.11, İstanbul’da kullanıcıların kentsel park ve yeşil alanlarda hoşuna gitmeyen özelliklerin başında Tekirdağ ve Kırklareli kullanıcıları gibi genel temizlik ve düzen sorunu olduğunu göstermektedir. İkinci sırada, “kullanıcı yoğunluğu” ve üçüncü sırada Kırklareli gibi “tuvalet” sorunu gelmektedir. Bu sorun Tekirdağ için ikinci sıradadır.
Şekil 5.1.11. Kentsel park ve yeşil alanda hoşunuza gitmeyen özellikler
36
İstanbul’dan ankete katılanların, kentsel park ve yeşil alanlarda, diğer iki kentimizde olduğu gibi öncelikle “rahatlama” ile “sakinlik ve huzur” hissettikleri Şekil 5.1.12’de görülmektedir. “Sosyal çevreyle iletişim kurma” seçeneğinin bu kentimizde de diğer kentlerimiz gibi son sıralarda yer aldığı görülmektedir.
Şekil 5.1.12. Kentsel park ve yeşil alanda hissedilenler
İstanbul’da ankete katılanlar, kentsel park ve yeşil alanları, birbirine yakın oranlarda “aile ile gidilebilirlik” ve “herkes tarafından tercih edilmesi” nedeniyle güvenli bulmaktadır (Şekil 5.1.13). Bununla birlikte “güvenlik olması” ve “trafik olmadığı için “ seçenekleri üçüncü sırada, aynı oranda yer almıştır. “Güvenlik olması”, anketin yapıldığı diğer kentlerde de, park ve yeşil alanın güvenli bulunması nedenleri arasında son sırada yer almaktadır. Kullanıcılar, kentlerimizde sosyal çevreyle iletişim kurmasa da herkes tarafından tercih edilen park ve yeşil alanları güvenli bulmaktadır.
37
Şekil 5.1.13. Kentsel park ve yeşil alanları güvenli bulma nedenleri
İstanbul’da kullanıcılar, aynı Tekirdağlı kullanıcılar gibi büyük oranda “sokak hayvanları ve bazı insanlar” daha sonra “güvenlik görevlisi olmaması”, ve üçüncü olarak da “aile için uygun olmaması” nedenleriyle kentsel park ve yeşil alanları güvenli bulmamaktadır (Şekil 5.1.14). Kırklareli’nde, güvenli bulmama nedenleri olarak ilk iki seçenek aynı olmakla birlikte üçüncü seçenek “uzaklık” olarak belirtilmiştir.
Şekil 5.1.14. Kentsel park ve yeşil alanları güvenli bulmama nedenleri
38
5.2. Tekirdağ İli Anket Sonuçları
Tekirdağ İl Merkezi ve Çorlu İlçesi toplamında 68 anket yapılmıştır. Ankete katılanların demografik profili şu şekilde özetlenebilir: 35’i erkek 33’ü kadındır. Ayrıca büyük çoğunluğu lise ve/veya üniversite mezunudur. Yaş durumları ise çoğunluğu 20-39 yaşları arasında değişmektedir. Gelir durumları ise çoğunlukla 1.000-3.000 Tl.
arasında değişmektedir. Yapılan anket çalışmalarının bazı grafiksel anlatımları aşağıda verilmiştir.
Şekil 5.2.1’e göre; ankete katılanların büyük çoğunluğunun yaşamlarının önemli kısmını kentsel alanda geçirdikleri görülmektedir.
Şekil 5.2.1.Ankete katılanların yaşam alanları
Şekil 5.2.2’de, Tekirdağ İlinde yapılan anketlerde, kent ve yeşil alan anlayışının değişiklik gösterdiği görülmektedir. Birden çok seçimli cevaplarda, genellikle halkın park ve yeşil alan deyince park, bahçe, piknik alanları, kent ormanları, mesire yerleri, spor ve çocuk oyun alanlarını algıladığı görülmektedir. Tekirdağ’ın deniz kıyısında yer almasından dolayı yine bu kavramdan kıyı şeridi anlaşıldığı da görülmektedir.
Seçeneklerin içinde “hepsi” diyen kullanıcıların % 8 olduğu, mezarlıklar seçeneğinin ise % 3 olduğu görülmektedir. Bu durum, “yeşil alan” kavramının hangi alanları kapsadığı konusunda Tekirdağ halkının yeterli bilgiye sahip olmadığını göstermektedir.
39
Şekil 5.2.2. Kentsel park ve yeşil alanlar deyince anlaşılan kavramlar
Anket sonuçlarında kentsel park ve yeşil alanların kente sağladığı katkılar, özellikle temiz hava, ışık girişi olarak göze çarpmaktadır. Ancak yeşil alanların mikroklimatik etki yapma özelliklerinin pek fazla bilinmediği görülmektedir (Şekil 5.2.3).
Şekil 5.2.3. Kentsel park ve yeşil alanların kente sağladığı katkılar
40
Şekil 5.2.4, ankete katılan halkın büyük bir çoğunluğunun kentsel park ve yeşil alanları dinleme, rahatlama, temiz hava ve yürüyüş için tercih ettiklerini göstermektedir. Hayvan gezdirmenin pek geçerli olmadığı anlaşılmaktadır.
Şekil 5.2.4. Kentsel park ve yeşil alanlara gitme nedenleri
Ankete katılanlardan park ve yeşil alanları her gün kullananların yüzdesinin haftada birkaç kez kullananlara göre daha düşük olduğu görülmektedir (Şekil 5.2.5). Bu da Tekirdağ’ın konumu nedeniyle, kullanıcıların park ve yeşil alan kullanım ihtiyacının düşük olduğunu düşündürmektedir.
41
Şekil 5.2.5. Kentsel park ve yeşil alanların kullanım sıklığı
Şekil 5.2.6’da, ankete katılanların çoğunluğunun 15-45 dakika ile yürüme mesafesinde olan park ve yeşil alanları daha uzak olanlara tercih ettikleri görülmektedir.
Şekil 5.2.6. Tercih edilen park ve yeşil alanların uzaklığı
Park ve bahçelerin, çoğunlukla hafta sonu ve boş zamanlarda tercih edildiği Şekil 5.2.7’de görülmektedir. Bu sonuç, kullanım sıklığı ile az çok paralel bir durum göstermektedir.
42
Şekil 5.2.7. Kentsel park ve yeşil alanlara giderken tercih edilen zaman
Şekil 5.2.8’de, vasıta olarak birinci sırada yürüyerek, ikinci sırada araba tercih edilmesi yeşil alan uzaklığı sorusuna verilen yanıtla az çok paralellik göstermektedir.
Şekil 5.2.8. Kentsel park ve yeşil alanlara giderken kullanılan vasıta
Bahçeleri olan kullanıcıların bahçelerini daha çok ağaç, çiçek vb. daha sonra sebze, meyve yetiştirmek ve dinlenme amacıyla kullandıkları görülmektedir. Hayvan seçeneğindeki en düşük yüzde, park ve yeşil alanların hayvan gezdirme amacıyla pek kullanılmadığını gösteren sonuç ile paralellik göstermektedir (Şekil 5.2.9).
43
Şekil 5.2.9. Bahçeleri olan kullanıcıların bu bahçelerini ne amaçla kullandıkları
Şekil 5.2.10’a göre; kullanıcılar, kentsel park ve yeşil alanlarda, özellikle doğallık, temiz hava ve su ile dinlenme ve oturma mekanları olmasını tercih etmektedirler. Bu durum, Tekirdağ halkının, kentsel park ve yeşil alanları, kullanım işlevi doğrultusunda tercih ettiklerini göstermektedir. Dini tesis alanının bulunup bulunmasının bir tercih nedeni olmadığı görülmektedir.
Şekil 5.2.10. Kentsel park ve yeşil alanlarda mutlaka olmasını istediğiniz özellik
44
Kullanıcıların park ve yeşil alanlarda, genel olarak temizlik, düzen, tuvalet, oturma ve donatı elemanlarından şikayetçi olduğu görülmektedir (Şekil 5.2.11). Bu durum, Tekirdağ belediye hizmetlerinin yeşil alanlarda yeterli olmadığını göstermektedir.
Şekil 5.2.11. Kentsel park ve yeşil alanlara hoşunuza gitmeyen özellikler
Şekil 5.2.12’ye göre, ankete katılanların, park ve yeşil alanlarda en çok rahatlama, sakinlik ve huzur hissettikleri görülmektedir. Bu durum, Şekil 5.2.10’da verilen yeşil alanlarda tercih ettikleri özellikler ile paralellik göstermektedir. Ancak yeşil alanların önemli işlevlerinden bir diğeri olan sosyal çevreyle iletişim kurma oranının düşük olması, Tekirdağ halkının sosyalleşmeye fazla vakit ayıramadığını düşündürmektedir.
Şekil 5.2.12. Kentsel park ve yeşil alanda hissedilenler
45
Kullanıcıların, park ve yeşil alanları daha çok herkes tarafından tercih edilen mekanlar olması nedeniyle tercih ettikleri anlaşılmaktadır (Şekil 5.2.13). Ancak buna karşın, Tekirdağlı kullanıcılar, herkesin tercih ettiği mekanları kullanırken, Şekil 5.2.12’ye göre, sosyal çevreyle iletişim kurma ihtiyacı duymamaktadır. Bu durum, ankete katılanların oldukça genç bir yaş grubunu (20-39) temsil etmeleri nedeniyle, parklar yerine sanal ortamda sosyal çevreyle iletişim kurduklarını düşündürmektedir.
Şekil 5.2.13. Kentsel park ve yeşil alanları güvenli bulma nedenleri
Şekil 5.2.13. Kentsel park ve yeşil alanları güvenli bulma nedenleri