• Sonuç bulunamadı

Eleştirel düşünme becerisi ile ilgili yurtdışında yürütülen

9. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN DÜŞÜNME

1.2. ELEŞTİREL DÜŞÜNME KAVRAMI

1.2.2. Eleştirel düşünme becerisi ile ilgili yurtdışında yürütülen

üzerine çalışmış belirtilen alanlar ile ilgili kavramların alan yazın taramasını yapmıştır. Sanat eğitimi alanındaki diğer konular gibi müzik eğitiminin de eleştirel düşünme becerisini geliştirdiğini ifade etmiştir.

Abrami, Bernard, Borokhovski, Waddington, Wade ve Persson (2015: 275) öğrencilere eleştirel düşünmeyi öğretme ile ilgili araştırmaların metaanaliz çalışmasını yapmışlardır. Araştırma sonuçlarına göre; tüm eğitim seviyelerinde ve disiplin alanlarında hem genel hem de içeriğe özgü eleştirel düşünme becerisi ve eğilimlerini öğretmek için yararlı stratejiler olduğunu ifade etmişlerdir. Özellikle, diyalog kurma fırsatı sunma, otantik problemlere maruz kalma, öğrencilere örnekler verme ve rehberlik etme eleştirel düşünme becerisi üzerinde olumlu etkilere sahiptir.

Lim (2015: 4) “Eleştirel Düşünme, Sosyal Eğitim ve Öğretim Programı: Taslak Oluşturma Sosyal ve İlişkisel Bir Epistemoloji” isimli çalışmasında okullarda eleştirel düşünmenin hangi oranda yaygınlaştırılıp öğretildiğini, sosyal problemlerin çözümü ve anlamlandırılmasına karşı bireylerin kollektif olarak çalışmalarını sağlayan düşünme, ilişkilendirme ve akıl yürütme biçimlerini ne kadar geliştirdiğini incelemiştir. Araştırmasının bir bölümünde eleştirel düşünme öğretimi ile ilgili eleştirel düşünmenin genel okul müfredatında yer alması veya sosyal bilgiler

derslerinin içine yerleştirilmesine dair iki yaygın görüşü ele almıştır. Yürüttüğü çalışmanın sonunda ise eleştirel düşünmenin okul müfredatında öğretilmesi için sınıfta uygulanması ve kullanımında dikkat edilecek bazı noktaları vurgulayan sosyal epistemolojik bir çerçeve sunmuştur.

Sinaga ve Feranie (2017: 69) Fizik Eğitimi öğrencileri ve Fizik Programı öğrencilerine modern Fizik dersi uygulamaları içinde otantik yazma çalışmalarının etkisi üzerine araştırma yapmışlardır. Kullanılan araçlar kavram öğrenimi ile ilgili testler, eleştirel düşünme becerisi ile ilgili testler ve yazma değerlendirme rubrikleridir. Araştırma sonucuna göre öğrencilerin eleştirel düşünme becerisi ve kavram öğrenme düzeylerinde anlamlı bir artış olduğu; Fizik Eğitimi öğrencileri ve Fizik Programı öğrencilerinin yazma becerileri arasında farklılık olduğu; yazma kalitesi ve kavram öğrenme arasında yüksek düzeyde ilişki olduğu ve eleştirel düşünme ve kavram öğrenme arasında düşük düzeyde ilişki bulunduğu; kavramsal anlama artışının yazma alanından etkilendiği ifade edilmiştir.

Walters (2017: 199) “Ortaokul ve Lise Öğrencilerinde Eleştirel Düşünme ve Etkileşimini Geliştirmek için Haberlerin Kullanımı” adlı çalışmasında haber metinlerini kullanarak öğrencilerin eleştirel düşünme becerisinin geliştirilebileceğini ifade etmiştir. Araştırma sürecinde her hafta başında öğrencilerine bir haber metni vererek bir rutin oluşturmuştur; öncelikle metinde yer alan bilgi ve kelimeler ile ilgili giriş çalışması yapılmış ardından öğrenciler haber metnine dair kısa notlar çıkarıp devamında da bir özet yazmakla sorumlu olmuşlardır. Her hafta sonunda ise haber metni ile ilgili öğrenciler fikirlerini tartışmışlar ve sınıf içi tartışmaların sonunda da inceledikleri metinle ilgili kendi düşüncelerini kaleme almışlardır. Çalışma sürecinde ders içinde bu rutinler uygulanırken, araştırmacı, öğrencilerin olaylar arasında ilişki kurma ve tartışma becerilerinde gelişim gözlendiğini ifade etmiştir.

Belluigi ve Cundill (2017: 950) Güney Afrika’da Çevre Bilimi dersinde öğrenciler arasında eleştirel düşünme becerisini geliştiren özellikle Vatandaşlık Bilgisi konusunda daha fazla geçerli pedagojik yaklaşımlar keşfetme talebinden oluşmuş bir müfredat tasarımı üzerine çalışmışlardır. Araştırmada iki haftalık bir süre boyunca yürütülen kursa elli üç lisans öğrencisi katılmıştır. Veriler bireysel öğrenci değerlendirmeleri, odak grup tartışması, öğretmen günlükleri ve özet değerlendirme

sonuçları da dahil olmak üzere farklı birçok kaynaktan toplanmıştır. Ders boyunca, eleştirel düşünme becerisinin gelişimi, öğrenciler tarafından seçilen vaka çalışmalarının olasılıklarına ve problemlerine farklı düşünce yaklaşımları ile desteklenmiş, ardından Vatandaşlık Bilgisi hakkında “bilinenlerin” ortak bir incelemesi yapılmıştır. Yaklaşımlar, mezunların eleştirel düşünme ve belirsizlikle baş etme gibi ihtiyaç duydukları becerilerin geleneksel “bilimsel” becerilerden önemli ölçüde farklı olduğu ve bu nedenle geleneksel öğretim yöntemlerinden ayrışmayı gerektirdiği Çevre Bilimi gibi yeni ortaya çıkan konular için alternatif öğretim modelleri ile ilgili olasılıkları vurgulamaktadır. Araştırmacı bu örnek olay incelemesinin, eleştirel düşünce gibi mezunların ihtiyaç duyduğu temel becerilerin beslenebileceği yenilikçi bir yöntemi aydınlattığını belirtmiştir. Araştırma bilişsel ve duyuşsal alanlara köprü oluşturan çoğulcu düşünce yaklaşımlarının kabulüyle Sokratik yöntemin öğrencilerin eleştirel düşünme becerisini geliştirdiğini açıklamaktadır.

Stanton D. ve Stanton W. (2017: 32) “Perakende Satış Dersinde Eleştirel Düşünme ve Öğrenmeyi Geliştirmek İçin Günlük Tutma” isimli araştırmalarında yenilikçi bir öğretim şeklini incelemişlerdir. Yapılan çalışmayla, çoklu günlük tutmanın öğrencilerin perakende satış kavramlarıyla ilgili bilgi ve ustalığını ölçmek için tasarlanmış sınav puanları üzerindeki etkisini test etmişlerdir. Sonuçlar, Perakende Satış dersinde uygulanan günlük tutma etkinliğiyle öğrencilerin bilgi ve kavram öğrenmelerini olumlu yönde etkilediğini göstermiştir. Perakende Satış dersinde öğrenme günlüğü kullanımının, öğrencilerin eleştirel düşünme becerisini geliştirdiği ifade edilmiştir.