SORU: Sağlık tesisinde ilaçlar ve tıbbi sarf malzemeler konusunda; sağlık personellerine eczacı tarafından eğitim verilmiş mi? (Sağlık tesisinde eczacının olmadığı durumlarda İl Sağlık Müdürlüğünde veya bağlı sağlık tesislerinde çalışan eczacı tarafından eğitim verilmelidir.)
SIRA : 53
BÖLÜM ADI : ECZACILIK HİZMETLERİ BÖLÜM SIRA NO : 1
DEĞERLENDİRİLECEK UNSURLAR :
3.EH.1.1 İlaç ve tıbbi sarf malzemeler konusunda sağlık tesisinde ilgili sağlık personeline eczacı tarafından eğitim planı hazırlanarak eğitim verilmeli, eğitimlerin dokümanları ve kayıtları olmalıdır. Asgari olarak aşağıda belirtilen konularda eğitim verilmelidir;
*Akılcı ilaç kullanımı,
*İlaçların stabilitesi,
*İlaç geçimsizliği,
*İlaç-ilaç etkileşimi,
*Yüksek riskli ilaçlar ve kullanımında dikkat edilmesi gereken hususlar,
*Tehlikeli ilaçların güvenli uygulamaları,
*İlaçlarda advers etki ve advers etki bildirimi,
*Bölünebilir ve ezilebilir ilaçlar,
*Tıbbi sarf malzemelerinde olumsuz olay ve olumsuz olay bildirimi,
*İlaç hazırlama teknikleri,
*Özel saklama koşullarına sahip ilaçlar (soğuk zincire tabi ilaçlar, ışıktan korunması gereken ilaçlar, vb.),
*İlaç ve tıbbi sarf malzeme depolama koşulları,
*Akılcı antibiyotik kullanımı.
3.EH.1.2 Sağlık tesisinde ilaç ve tıbbi malzeme depo sorumluluk alanlarında çalışan personele eczacı tarafından ilaç - tıbbi sarf malzeme güvenliği ve yönetimi konusunda eğitim planı hazırlanarak eğitim verilmeli, eğitimlerin dokümanları ve kayıtları olmalıdır.
3.EH.1.3 Eczanede hastabaşı ilaç hazırlamada görevli personel en az lise mezunu, sağlık personeli ve tercihen eczane teknikerliği sertifikası olan personel olmalıdır.
AÇIKLAMA:
İlaç ve tıbbi sarf malzemelerle ilgili sağlık tesisinde ilgili sağlık personeline eczacı tarafından verilen eğitim için eğitim dokümanları, eğitim kayıtları ve yıllık eğitim programı incelenmelidir.
Servis eczanelerinde, depolarda, ilaç hazırlama ve satın alma süreçlerinde görevli eczacı dışındaki personele verilen eğitimlerin dokümanları ve eğitim kayıtları incelenmelidir.
Eczanede hastabaşı ilaç hazırlamada görevli personel en az lise mezunu, sağlık personeli ve tercihen eczane teknikerliği sertifikası olan personel olmalıdır.
KAYNAK:
12.04.2014 TARİH VE 28970 SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYIMLANAN ECZACILAR VE ECZANELER HAKKINDA YÖNETMELİK :
MADDE 7 (c) : İlaç sunumunun hatasız, reçete edilme amacına uygun, hastanın gereksinimleri ile uyumlu ve güvenli olmasını sağlar.
İlaçlar ve Ecza Deposunda Bulundurulan Ürünler İle İlgili İyi Dağıtım Ve Muhafaza Uygulamaları Kılavuzu (20 Ekim 1999 tarih ve 23852 sayılı Resmî Gazete’ de yayımlanan
"ECZA DEPOLARI VE ECZA DEPOLARINDA BULUNDURULAN ÜRÜNLER HAKKINDA YÖNETMELİK" in 26 ncı maddesi gereğince yürürlüğe konulmuştur.
Personel: 2- Ecza depolarında çalışacak yardımcı personel, kendilerine verilen görevle bağdaşan bir eğitim almış olmalıdır. Ayrıca görevi süresince ilâç, depolama, saklama ve dağıtım konularında eğitime tabi tutulmalı ve eğitim uygun aralıklarla tekrarlanmalıdır. Bu eğitimler, ecza depoları ile ilgili meslek kuruluşlarınca verilmeli, kayıtları tutulmalı ve teftişe açık olarak saklanmalıdır.
SORU: Eczanede ilaç yönetimi Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan talimatlara uygun olarak gerçekleştiriliyor mu?
SIRA : 54
BÖLÜM ADI : ECZACILIK HİZMETLERİ BÖLÜM SIRA NO : 2
DEĞERLENDİRİLECEK UNSURLAR :
3.EH.2.1 Benzer görünüşe, okunuşa ve yazılışa sahip ilaçların yönetimi Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan “Benzer Görünüşe, Okunuşa ve Yazılışa Sahip İlaçların Yönetimi Talimatına” uygun olarak gerçekleştirilmelidir.
3.EH.2.2 Yüksek riskli ilaçların yönetimi Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan “Yüksek Riskli İlaçların Yönetimi Talimatına” uygun olarak gerçekleştirilmelidir.
3.EH.2.3 İlaç hazırlama ve uygulama sürecinde birbirine karıştırılmaması gereken ilaçlar ile ilgili olarak Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan “İlaç Geçimsizliği Talimatına” uygun hareket edilmelidir.
3.EH.2.4 Narkotik (Kırmızı) ve Psikotrop (Yeşil) ilaçların yönetimi Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan “Narkotik ve Psikotrop İlaçların Yönetimi Talimatına” uygun yapılmalıdır.
3.EH.2.5 İlaçların kırılması ve kaybolması durumunda yapılacaklar Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan "İlaçların Kırılması ve Kaybolması Durumunda Yapılacaklar İle İlgili Talimat"
doğrultusunda gerçekleştirilmelidir.
3.EH.2.6 Işıktan korunması gereken ilaçlar Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan "Işıktan Korunması Gereken İlaçlarla İlgili Talimat" doğrultusunda muhafaza edilmelidir.
3.EH.2.7 Kısmi doza konu olan ilaçların yönetimi Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan
“Kısmi Doz İlaçların Yönetimi Talimatına” uygun olarak gerçekleştirilmelidir. Servis ve
birimlerde açıldıktan sonra stabilite süresi dolan ilaçlara ait sistem üzerinden yapılan bildirimler, DHBS eczane modülünde servis, birim bazlı ve toplam olarak görülmeli, DHBS' de oluşturulacak "Yönetici Takip Ekranı" ile takip edilmelidir.
3.EH.2.8 Diş Hekimliği Bilgi Sistemi (DHBS) üzerinden, servislerden istemi yapılan hasta tabelalarındaki ilaç ve tıbbi sarf malzemeler; hasta taburcu olduğunda, ex olduğunda, başka kuruma sevk edildiğinde veya lüzum halindekiler kullanılmadığı zaman 24 saat içinde ilgili birim sorumlusu tarafından hasta bazlı olarak, iade formu doldurularak hastane eczanesine iade edilmeli ve formlar karşılıklı imzalanıp saklanmalıdır. Hasta başına iade işlemi Diş Hekimliği Bilgi Sistemi (DHBS) eczane modülünde gerçekleştiriliyorsa, iade bilgilerini içeren form çıktı olarak alınıp, karşılıklı imzalanmalıdır.
AÇIKLAMA:
Sağlık tesislerinde sunulan sağlık hizmetinin etkin ve verimli yürütülmesini sağlamak amacıyla ilgili unsurlar Tasarruf ve Gelir Artırıcı Program (TGAP) “TGAP-P2-3-30 - İlaç suiistimallerine yönelik tedbirler alınacak” ve “TGAP-P2-3-4 - Hem oral hem de parenteral ilaçların hastaya uygulanacak doza göre kullanılmadan kalan kısımlarının zayi olmasını engellemek için Aseptik ve Majistral İlaç Hazırlama Üniteleri kurularak eczacılar tarafından hasta başı ilaç hazırlanacak” maddeleri kapsamında değerlendirilecektir/takip edilecektir.
İlgili unsurların Sağlık Bakanlığı tarafından yayımlanan talimatlara uygun olarak gerçekleştirilip gerçekleştirilmediği kontrol edilmelidir.
Birimlerde tam doz olarak kullanılmayan ilaçların kullanılmadan kalan dozlarının DHBS ilgili ekranları aracılığıyla bildirimi yapılmalıdır. Bu bildirimler birim bazında ilaç jenerik adı, ilaç adı, formu, imha edilen doz miktarı, doz birimi ve imha edilen doz tutarı bilgisini içerecek şekilde eczacı ve yönetici tarafından “Kısmı Doz İmha Yönetici Takip Ekranı” ile takip edilebilmelidir. Bu veriler gün, ay, yıl ve istenilen tarih aralığı belirtilerek görülebilmelidir.
Aşağıda yer alan tablodaki başlıklar asgari olarak “Kısmi Doz İmha Yönetici Takip Ekranı”
nında olmalıdır. Bu başlıklar sağlık tesisinin ihtiyacına istinaden çoğaltılabilir. Tabloda yer alan bilgiler istenilmesi halinde excel ve pdf dosya türünde alınabilmelidir.
Tablo 1. Kısmi Doz İmha Yönetici Takip Ekranı
Kısmi Doz İmha Yönetici Takip Ekranı
Birim Adı
Gün/Ay/Yıl/Tarih Aralığı İlaç
Jenerik Adı*
İlaç Adı*
İlaç Formu (Ampul, Flakon)
İmha Edilen
Doz Miktarı
Doz Birimi (mg, IU)
İmha Edilen Doz Tutarı**
Nöbet Hizmet Alanı
(Jenerik Kalem Sayısı)
- - - -
(İlgili Birimin Toplam İmha Edilen Tutarı)
Poliklinik -1 Poliklinik -2 Servis
Diğer …………..
Toplam Toplam Tutar
Yönetici Takip Ekranından her bir birim ismine tıklandığında aşağıda belirtilen ekran detayına ulaşılabilmelidir.
Tablo 1.1. Kısmi Doz İmha Yönetici Takip Ekranı (Ekran Detayı)
* MKYS’de tanımlı ilaç jenerik adını ve ilaç adını ifade etmektedir
** İmha edilen doz tutarı ilaç birim fiyatı üzerinden hesaplanmalıdır.
İlgili birimlere ait olan veriler İlaç Kullanım Değerlendirme Komisyonu tarafından incelenmeli ve imha tutarlarının düşürülmesi için gerekli önlemler alınmalıdır.
KAYNAK:
12.04.2014 TARİH VE 28970 SAYILI RESMİ GAZETEDE YAYIMLANAN ECZACILAR VE ECZANELER HAKKINDA YÖNETMELİK:
MADDE 7 (c) : İlaç sunumunun hatasız, reçete edilme amacına uygun, hastanın gereksinimleri ile uyumlu ve güvenli olmasını sağlar.
Kısmi Doz İmha Yönetici Takip Ekranı
Birim Adı
Gün/Ay/Yıl/Tarih Aralığı
İlaç Jenerik
Adı* İlaç Adı*
İlaç Formu (Ampul,
Flakon)
İmha Edilen
Doz Miktarı
Doz Birimi (mg, IU)
İmha Edilen
Doz Tutarı**
Poliklinik - 1 2 - - - - 1.101,7
Lidokain HCl 20 mg/ml 2 ml Ampul
- - 3500 mg 685,00
Örnek-1 40
mg/2 ml Ampul 1000 mg 196,00
Örnek-2 40
mg/2 ml Ampul 2500 mg 489,00
Örnek - 3
Örnek - 4 Ampul 1750 mg 416,70