Ebeveynlerin Çocuk Haklarına Yönelik Bilgi Kaynağına İlişkin

Ebeveynlerin çocuk haklarına yönelik bilgi kaynaklarına ait betimsel veriler aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

Tablo 4.43. Ebeveynlerin çocuk haklarına yönelik bilgi kaynaklarına ilişkin

betimsel veriler Ebeveynlerin Bilgi Kaynakları N % A1. İnternet 45 24,06 A2. Televizyon 34 18,18 A3. Okul 28 14,97 A4. Seminer 19 10,16

A5. Sosyal medya 17 9,09 A6. Rehber öğretmen 12 6,41

A7. Kitaplar 11 5,88

A8. Çocuk Hakları Sözleşmesi 5 2,67

A9. Mesleki bilgi 5 2,67 A10.Üniversite 4 2,13 A11.Psikolog 3 1,60 A12.Öğretmenler 2 1,06 A13.Haberler 2 1,06 Toplam 187 100

Tablo 4.43’e göre ebeveynlerin çocuk haklarına yönelik bilgi aldıkları kaynaklarının sırasıyla 45’i (%24,06) internet, 34’ü (%18,18) televizyon, 28’i (%14,97) okul, 19’u (%10,16) seminer, 17’si (%9,09) sosyal medya, 12’si (%6,41) rehber öğretmen, 11’i (%5,88) kitaplar, 5’i (2,67) çocuk hakları sözleşmesi ve mesleki bilgi, 4’ü (%2,13) üniversite, 3’ü (%1,60) psikolog, 2’si (%1,06) öğretmenler ve haberler olduğu görülmektedir.

4.21. Ebeveynlerin Aile İçerisinde İhmal Ettikleri Çocuk Haklarına İlişkin Bulgular

Ebeveynlerin aile içinde en fazla hangi hakları ihmal ettiğine dair betimsel veriler aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

Tablo 4.44. Ebeveynlerin aile içinde ihmal ettikleri çocuk haklarına ilişkin betimsel

veriler

Ebeveynlerin Aile İçinde İhmal Ettikleri Çocuk Hakları N % A1.Katılım 16 7 A2.Yaşama 28 12,2 A3.Gelişim 179 78,2 A4.Koruma 5 2,2 Toplam 229 100

Tablo 4.44’e göre ebeveynlerin 179’u (%78,2) kendi çocuklarının en fazla gelişim hakkını, 28’i (%12,2) yaşama hakkını, 16’sı (%7) katılım hakkını ve 5’i (%2,2) koruma hakkını ihmal ettiği görülmektedir.

Ebeveynlerin Verdikleri Örnek Cevaplar:

A1- Kendisini ifade etme konusunda ona yeterince fırsat vermemiş olabilirim. A1-Çevreye olan duyarsızlıktan dolayı çocuğuma arkadaşlarıyla tek başına çıkıp oyun oynama özgrlüğünden mahrum bırakıyorum

A1- Bazen çok soru sorduğunda yeterli dinleyemediğimi düşünüyorum.

A2- İyi bir ev ortamı, derslerine yardımcı olmayı, kendisine ait odası olmasını. A2- Maddi durumum yetersiz oldu için ona daha iyi bir imkân veremiyorum. A2- Yarış atı gibi yarıştırılıp çocukluklarını yaşamalarını ihmal ediyorum. Haklı oldukları halde haklarını arayamamalarını izah edemiyorum.

A3- Eğlence eğitim ve kültürel alanda maddi imkânsızlıklar yüzünden ihmal ettiğimi düşünüyorum (özel dersler, tatil, tiyatro, sinema vb etkinlikler )

A3- Birlikte daha kaliteli vakit geçirmek isterdim. Yaşına uygun etkinliklere daha çok katılmasını sağlamak isterdim. Babası işi gereği evden uzakta olduğundan ona rol model olacak birinin olmaması.

A4- Çocuğumun güvenliğini sağlamada eksikliklerim oldu. Özellikle kitle iletişim araçlarından yararlanırken zararlı içeriklerinden yeterince önlem alamamış olabilirim.

5. SONUÇ

 Ebeveynlerin aile içinde çocuk haklarını uygulama düzeyini belirlemek amacıyla yapılan bu araştırmada aşağıdaki sonuçlara ulaşılmıştır.

 Araştırmadan elde edilen bulgulara göre; ebeveynlerin ailede çocuk haklarını uygulama düzeyinin yüksek olduğu görülmüştür. Araştırmanın sonucunda ebeveynlerin ailede çocuk haklarını uygulama düzeyi gelişim boyutunda orta, yaşama, katılım ve koruma boyutunda ise çok yüksek düzeyde çıkmıştır.

 Katılımcıların, ebeveyn çocuk hakları davranış ölçeğinden ve yaşama ve gelişim hakkı boyutlarından aldıkları toplam puanlar üzerinde ebeveynlik durumunun etkisi incelendiğinde; annelerin babalara göre aile içinde çocuk haklarını daha çok uyguladıkları görülmektedir. Ancak koruma ve katılım hakkı boyutlarında ebevenlik durumu aile içinde çocuk haklarının uygulanma düzeyi üzerinde etkili değildir.

 Araştırmada medeni durum değişkeninin ailede çocuk haklarının uygulanması üzerinde bir etkisinin olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

 Katılımcıların, ebeveyn çocuk hakları davranış ölçeğinden ve gelişim boyutundan aldıkları puanlar üzerinde çocukların sınıf düzeyinin etkisi incelendiğinde; sınıf düzeyi azaldıkça ebeveynlerin aile içinde çocuk haklarını daha çok uyguladıkları görülmektedir. Ancak yaşama, koruma ve katılım hakkı boyutlarında çocuğun sınıf düzeyi aile içinde çocuk haklarının uygulanma düzeyi üzerinde etkili değildir.

 Araştırmanın sonucunda çocuğun cinsiyetinin ebeveynlerin aile içinde çocuk haklarını uygulama düzeyi üzerinde bir etkisinin olmadığı görülmüştür.

 Araştırmanın sonucunda koruma boyutu hariç tüm boyutlarda çocuk sayısı azaldıkça ebeveynlerin aile içinde çocuk haklarını uygulama düzeyinin arttığı görülmektedir.

 Katılımcıların, ebeveyn çocuk hakları davranış ölçeğinden aldıkları toplam puanlar üzerinde ebeveynlerin yaşının etkisi incelendiğinde 31-40 yaş arasındaki ebeveynlerin aile içinde çocuk haklarını daha çok uyguladıkları

görülmektedir. Ancak yaşama, gelişim, koruma ve katılım hakkı boyutlarında ebeveynlerin yaşı aile içinde çocuk haklarının uygulanma düzeyi üzerinde etkili değildir.

 Araştırmanın sonucunda koruma boyutu hariç tüm boyutlarda büyükşehirde ve küçük şehirde yaşayan ebeveynlerin aile içinde çocuk haklarını daha çok uyguladıkları görülmektedir.

 Katılımcıların, ebeveyn çocuk hakları davranış ölçeğinden ve katılım ve gelişim hakkı boyutlarından aldıkları toplam puanlar üzerinde ebeveynlerin eğitim düzeyinin etkisi incelendiğinde eğitim düzeyi daha yüksek olan ebeveynlerin aile içinde çocuk haklarını daha çok uyguladıkları görülmektedir. Ancak koruma ve yaşama hakkı boyutlarında ebeveynlerin eğitim düzeyi aile içinde çocuk haklarının uygulanma düzeyi üzerinde etkili değildir.

 Katılımcıların, ebeveyn çocuk hakları davranış ölçeğinden ve gelişim hakkı boyutlarından aldıkları toplam puanlar üzerinde ebeveynlerin mesleğinin etkisi incelendiğinde; mesleği memur olan ebeveynlerin aile içinde çocuk haklarını daha çok uyguladıkları görülmektedir. Ancak koruma, katılım ve yaşama hakkı boyutlarında ebeveynlerin mesleği aile içinde çocuk haklarının uygulanma düzeyi üzerinde etkili değildir.

 Araştırmanın sonucunda tüm boyutlarda ebeveynlerin gelir düzeyi arttıkça ebeveynlerin aile içinde çocuk haklarını uygulama düzeyinin arttığı görülmektedir.

 Araştırmanın sonucunda evinde çocuk odası bulunan ebeveynlerin aile içinde çocuk haklarını daha çok uyguladıkları görülmektedir.

 Katılımcıların, ebeveyn çocuk hakları davranış ölçeğinden ve yaşama ve gelişim hakkı boyutlarından aldıkları toplam puanlar üzerinde ebeveynlerin günlük gazete okumasının etkisi incelendiğinde; günlük gazete okuyan ebeveynlerin aile içinde çocuk haklarını daha çok uyguladıkları görülmektedir. Ancak koruma ve katılım hakkı boyutlarında ebeveynlerin günlük gazete okuması aile içinde çocuk haklarının uygulanma düzeyi üzerinde etkili değildir.

 Katılımcıların, ebeveyn çocuk hakları davranış ölçeğinden ve koruma ve gelişim hakkı boyutlarından aldıkları toplam puanlar üzerinde ebeveynlerin

televizyon izleme süresinin etkisi incelendiğinde; televizyonu daha az izleyen ebeveynlerin aile içinde çocuk haklarını daha çok uyguladıkları görülmektedir. Ancak yaşama ve katılım hakkı boyutlarında ebeveynlerin televizyon izleme süresi aile içinde çocuk haklarının uygulanma düzeyi üzerinde etkili değildir.

 Araştırmanın sonucunda tüm boyutlarda ebeveynlerin kitap okuma sıklığı arttıkça aile içinde çocuk haklarını uygulama düzeyinin arttığı görülmektedir.

 Araştırmanın sonucunda; tüm boyutlarda ebeveynlerin sahip olduğu aile tipinin (demokratik, aşırı koruyucu, ilgisiz, tutarsız, baskıcı) aile içinde çocuk haklarının uygulanma düzeyini etkilediği görülmüştür. Araştırmada demokratik ailelerin aşırı koruyucu, ilgisiz ve baskıcı ailelere göre, tutarsız ailelerin de baskıcı ailelere göre ailede çocuk haklarını daha fazla uyguladığı sonucuna ulaşılmıştır.

 Araştırmanın sonucunda; çocuğun teknolojik aletleri günlük kullanma süresinin ebeveynlerin aile içinde çocuk haklarını uygulama düzeyi üzerinde bir etkisinin olmadığı görülmüştür.

 Araştırmanın sonucunda ebeveynlerin çocuk haklarına yönelik bilgi düzeyi incelendiğinde; ebeveynlerin çocuk haklarına yönelik bilgi alma durumu arttıkça, ailede çocuk haklarını uygulama düzeyinin arttığı görülmektedir.  Araştırmanın sonucunda aile içinde çocuk haklarının uygulanma düzeyi

üzerinde en önemli üç faktörün; eğitim, düşünce özgürlüğü ve sağlık olduğu belirlenmiştir.

 Araştırmanın sonucunda ebeveynlerin çocuk haklarına yönelik bilgi aldıkları kaynakların sırasıyla internet, televizyon, okul, seminer, sosyal medya, rehber öğretmen, kitaplar, çocuk hakları sözleşmesi ve mesleki bilgi, üniversite, psikolog, öğretmenler ve haberler olduğu görülmektedir.  Araştırmanın sonucunda ebeveynlerin en fazla ihmal ettiği haklar

incelendiğinde; ebeveynlerin sırasıyla en fazla gelişim hakkını, daha sonra yaşama hakkı, katılım hakkı ve koruma hakkını ihmal ettikleri görülmektedir.