Eğitimde Standartlar Dairesi – OFSTED

Okulların bağımsız teftişi için oluşturulan sistemin idaresinden sorumlu kılınan ve resmi adı Majestelerinin Başmüfettişi’nin Dairesi (The Office of Her Majesty’s Chief Inspectorate -HMCI) olan Eğitimde Standartlar Dairesi (Office for Standarts in Education – OFSTED), yeni bir düzenleyici kuruldur. 1992 yılında kurulmuş olan OFSTED, Eğitim ve Beceri Bakanlığı’ndan bağımsız, devlet tarafından finanse edilen bir kuruldur. Kurula Majestelerinin Başmüfettişi (Her Majesty’s Chief Inspector – HMCI) başkanlık etmektedir (Maes, 1999: 105). DfES’ten ve diğer kurumlardan bağımsız bir birim olmasına karşın, onlarla işbirliği içerisinde çalışır ve bakanın isteği üzerine bazı teftişleri düzenler. Bu bağımsızlık, eğitim konularının denetimi ve raporlamasının tarafsızca olmasını sağlar. Bakanı teftiş bulguları hakkında bilgilendirir (OFSTED, 2003: 2).

OFSTED, mesleki ve yönetsel olmak üzere iki kola ayrılır. Mesleki dalı, eğitim sisteminin kalite garantisinden ve teftiş bulgularının yorumlanması ve rapor edilmesinden sorumlu olan, 220 civarında Majestelerinin Müfettişlerinden oluşur. Yönetsel dalı ise, OFSTED’in sorumluluğunda olan yasal ve finansal işlevlerden sorumludur (Oktay, 1999: 106; Maes ve diğ., 1999: 105; Süngü, 2002: 39).

Merkez bürosu Londra’da olan OFSTED’in ülke çapında birbiri ile bağlantılı 12 bölgesel bürosu bulunmaktadır. Bu bölgesel bürolar, merkezi olarak verilen görevleri yerine getirme ve ülke çapında çalışmalarını yürüten Majestelerinin Müfettişlerine (Her Majesty Inspectors – HMIs) destek sağlamaktadır (Maes ve diğ., 1999: 105). Majestelerinin Başmüfettişi Okul Öncesi, Eğitim, Ortak Hizmetler ve Finans direktörleri tarafından desteklenmektedir (Bkz. Tablo - 6).

Tablo 6. OFSTED’in Örgütsel Yapısı

Kaynak: OFSTED, 2004: 20

OFSTED, İngiltere’de 0-19 yaşları arasındaki çocukların eğitiminin yürütüldüğü kurumların denetimi ve eğitimin, yetiştirmenin ve çocuk bakımının niteliği hakkında raporlama işinden sorumludur (Jobs4u Careers Database, 2006).

OFSTED’in amacı okullardaki, öğretmen eğitimindeki, gençlik hizmetleri ve yetişkin eğitimindeki kalite ve başarı standartlarını düzenli olarak denetleyerek, kamuya bu konuda rapor ve rehberlik hizmetleri sunmak yoluyla öğrencilere sağlanan eğitimin, öğretmen eğitiminin, gençlik hizmetleri ve yetişkin eğitiminin niteliklerini geliştirmektir (Süngü, 2002: 38; 2005: 6).

Majestelerinin Başmüfettişi okul denetimlerinin yürütülme programlarını belirler. Bu denetimler için, Majestelerinin Müfettişlerini (Her Majesty’s Inspectors – HMI) ve İlave müfettişleri (Additional Inspectors –AI) kullanırlar (Department for Education and Skills, 2006a: 125). Bütün müfettişler yüksek standartlarda yetiştirilir ve teftiş yetkisi verilmeden önce uygunlukları değerlendirilir (OFSTED, 2005g: 1). 4.3.1.5.1.1. Müfettişlerin Atanmaları

HMI’lar genellikle 35 ile 45 yaşları arasında oldukça kıdemli meslek sahipleri olarak, başarılı bir öğretim deneyiminden sonra, açık rekabet yoluyla işe alınmaktadır (Oktay, 1999: 108). HMI olabilmek için çeşitli görevlere ilişkin alan uzmanlığı ve 10 yıllık deneyim gerekmektedir. Genellikle eğitim kurumlarında 3 yıllık yöneticilik şartı da aranmaktadır (Maes ve diğ., 1999: 109).

HMI alımı için belirli görevler, kısa iş tanımlamaları ile basında ilan edilmektedir. İşe alınmada, Kamu Hizmeti Komitesi tarafından belirlenmiş prosedürler ve bildirilmiş kurallar uygulanmaktadır (Maes ve diğ., 1999: 109; Oktay, 1999: 109). Müfettişliğe atanmada, herhangi bir sınav yapılmamakla birlikte OFSTED üst yönetim kademesinden üç üyenin oluşturduğu bir komisyon tarafından yürütülen mülakatlara başvurulur (Maes ve diğ., 1999: 109). Komisyon başarılı adayları, kraliçe tarafından atanmak üzere önermektedir (Oktay, 1999: 109).

4.3.1.5.1.2. Müfettişlerin Yetiştirilmeleri

Majestelerinin Müfettişlerinin eğitimi teftiş yöntembilimi, eğitim sistemi, üst makamlarla ilişkiler olmak üzere üç ana öğeden oluşan eğitimi içerir (Oktay, 1999: 109):

- Teftiş Yöntembilimi: Yeni HMI’lar, deneyimli HMI’ların yanında çeşitli teftiş yöntemleri ile tanışmaktadırlar. Başlangıçta deneyimli müfettişlerle işbirliği ve yakın bir çalışma içinde olan yeni HMI’lar, daha sonra tek başlarına ve teftiş ekibinin yardımcı veya tam üyesi olarak çalışmaktadırlar. Bu müfettişlere tek tek ya da gruplar halinde farklı denetimlerde kullanılan programlar tanıtılmaktadır.

- Eğitim Sistemi: Bu yetiştirme programı, müfettişlerin o ana kadar sistemin yabancısı oldukları yönlerle ilgili bilgi sahibi olma, sistemdeki sorunlara ilişkin tartışma konuları ve sistemdeki yeni gelişmelerle ilgili tanıtımları içermektedir. Bireyselleştirilmiş programlar ve genel kursları içeren bu programda, müfettişler bireysel olarak gelişmeleri takip eder, kurumları tanıtan uzmanları ziyaret ederler ve genellikle merkezi ve yerel olarak düzenlenen, okulların yerel yönetimi veya yönetim kurullarının rolü gibi konularla ilgili seminerlere ve genel kurslara katılırlar.

- Üst makamlarla İletişim ve İlişkiler: Yeni müfettişler ulusal kurslara katılım ve kıdemli HMI’lar ile kurdukları iletişim yoluyla, HMI’ların üst düzey memurlar ve bakanlar ile iletişimlerine, olumlu ilişkiler geliştirme ve sürdürmelerine ilişkin bilgi edinirler.

Bu programlar dışında bütün HMI’lar meslek yaşamları boyunca Teftiş Kurulu’nun etkililiğini geliştirmek, bireylerin yeterlik ve iş doyumlarını arttırmak için, düzenlenmiş olan hizmet içi eğitimden yararlanırlar. Bu eğitim beş ana yöntemle verilmektedir (Oktay, 1999: 109-110):

1. Sorunlara yönelik tartışma konularının ele alındığı merkezi olarak düzenlenen, değerlendirme, rapor yazma, yeni düzenlemeler gibi konuları içeren kurslar ve konferanslar: Her yıl bu türden yaklaşık 25 etkinlik düzenlenmektedir.

2. Yerel düzeyde oluşturulmuş gruplar: Her yıl HMI’lara, belirli hizmet içi eğitim ihtiyaçları için zaman tanınmaktadır. Bilgi iletişim teknolojisi çoğunlukla bu yolla yapılmaktadır.

3. Uzman Çalışma Grupları: Bütün HMI’lar bir veya olanaklar ölçüsünde iki uzman komitenin (matematik, özel eğitim ihtiyaçları vb.) üyesidir. Her yıl

bir veya iki gün uzmanlık alanındaki en güncel mesleki bilgilerin verilmesine ayrılmaktadır.

4. Geçici görevlendirmeler: Her yıl üç müfettiş kısa süreli olarak endüstri ve ticaret alanları dahil olmak üzere, çeşitli topluluklarda görevlendirilmektedir.

5. Üst seviyede yönetim geliştirme programı: Bireylerin yeterlikler profiline göre kendi personel gelişim ihtiyaçlarını saptadıkları yaygın kamu görevi programıdır. Bu program, hem resmi kursları hem de bireysel çalışmayı içerir. Yılda yaklaşık 5 gün bu türden hizmetlere ayrılmaktadır.

4.3.1.5.1.3. Müfettişlerin Görev ve Sorumlulukları

Majestelerinin Başmüfettişi’nin (HMCI) görevleri şunlardır (Education Act, 2005):

• Okullarda sağlanan eğitimin kalitesi, bu eğitimin öğrencilerin ihtiyaçlarına ne derece cevap verdiği, okullardaki eğitim standartları, liderlik ve yönetimin niteliği, finansal kaynakların etkili bir şekilde kullanılıp kullanılmadığı, okullarda öğrencilerin ruhsal, ahlaki, sosyal ve kültürel gelişimleri, okulların öğrencilerin memnuniyetine katkısı, okulların güçlü bir öz değerlendirme kültürü geliştirme derecesi, okullarda öğrencilerin davranışları ve okula devam etmeleri hakkında eğitim bakanını bilgilendirmek,

• Sorulduğunda devlet bakanına çeşitli konularda tavsiyelerde bulunmak, ve istendiğinde İngiltere’de belirlenen bir okulun ya da bir sınıfın denetimini yapmak ve rapor etmek,

• Görevlerini yerine getirirken hükümet politikalarına ve bakanın talimatlarına uymak.

HMI’lar, İngiltere’de OFSTED’in faaliyet alanında bulunan okullar, kolejler, yerel birimler, çocuk hizmetleri, öğretmen yetiştiren kurumların ve okul öncesi

eğitimin denetiminden sorumludur. HMI’ların görev alanları şunlardır (Jobs4u Careers Database, 2006: Civil Service Recruitment Gateway, 2006 ):

• Okulların denetimi,

• Öğretmen yetiştiren kurumların denetimi,

• Ortak alan teftişleri yoluyla yerel otoritelerin denetimi,

• İleri eğitim ve 6. Sınıf (Sixth Form) Kolejlerinin, Yetişkinler Eğitimi Teftiş Kurulu (Adult Learning Inspectorate - ALI) ile ortak teftişini yürütmek. • Özel eğitime muhtaç öğrencilerin bulunduğu, bağımsız okulların denetimi

ve Bağımsız Okullar Teftiş Kurulu’nun bu okullardaki çalışmalarında ‘kalite garantisi’ sağlama.

• Tedbir gerektiren okulların gözlemlenmesi,

• Hükümet önceliklerinin ve stratejilerinin değerlendirilmesi,

• Okul öncesinden 16-19 yaş arası dönem için sunulan eğitim hizmetlerinde, öğretim programları ve branşlar yönünden standartların gözlemlenmesi, • Ortaöğretim teftişlerinin %80’ini ve ilköğretim teftişlerinin %20’sini

yönetmek,

• Okulları ve kolejlerin teftişini yürüten ilave müfettişlerin çalışmalarını kontrol etmek,

• Müfredatla ilgili konular da dahil olmak üzere eğitimin çeşitli yöneleri hakkında tavsiyelerde bulunma,

• Denetimlere dayalı olarak HMCI ve hükümete tavsiyelerde bulunmak, HMCI’nın yıllık raporları ve yayınları da dahil olmak üzere, raporları yazma ve katkıda bulunma; eğitimle ilgili birçok konu hakkında bilgilendirmeyi üstlenme.