Eğitim

1960 yılından itibaren eğitim alanında tespit edilen belli başlı gelişmelere değinmenin faydalı olacağı değerlendirilmiştir. NATO'ya üye alınmasıyla birlikte NATO alarm sistemi ve tatbikatları uygulanmaya başlandı ve birlikler harekâta hazırlık testlerine tabi tutulmaya başlandı. Birlikleri iklim, arazi ve hava şartlarına alıştırmak, ordugâh hizmetlerinin fiilen tatbik edilmesini sağlamak, alarm ve muharebe sahalarını öğretmek, işgal ve tahkimatı tazelemek ve onarmak karşılıklı tatbikat ve manevralar yapmak maksadıyla tüm birlikler 18 Eylül'den itibaren 25 gün süreyle ordugâha çıkarılmaya başlandı. 3. Ordu Komutan’lığı birlikleri, iklim şartlan nedeniyle bu süreyi 1 Eylül olarak uyguladı. 24 Temmuz 1959'da hazırlanan ve yayımlanan Test Talimatı ile tümenlerin eğitim testlerinin sonbahar tatbikatının son üç günü yapılması esası getirildi314.

Bunun yanında birliklerin derin kar ve şiddetli soğuklarda muharebe imkân ve kabiliyetini denemek, kış şartlarında araziye yerleşme, barınma, iaşe, giyim, ikmal ve bakım faaliyetleri gibi temel konular üzerinde eğitimlerini geliştirmek; tatbikata katılan her seviyedeki birlik komutanlarının sevk ve idare yeteneklerini geliştirmek ve muharebe sistemini denemek maksadıyla; 1964 yılından itibaren 3. Ordu birliklerince bir yıl 8. Kolordu bölgesinde, bir yıl 9. Kolordu bölgesinde olmak üzere Kış Tatbikatlarının icrasına başlanıldı. Bu tatbikatlardan ilki 1964 yılında 9. Kolordu Komutanlığının sorumluluğunda icra edildi. Daha sonraki yıllarda Tabur Görev Kuvvetli Atışlı Tatbikatı olarak ve Hava

Kuvvetlerinin de katılımının sağlanması suretiyle icra edildi. 1948 yılından beri icrasına ara verilen manevralar, Eylül 1966’da Hava Kuvvetleri Komutanlığının ve 1. Ordu Komutanlığının Trakya ve Kocaeli bölgesindeki birliklerinin büyük bir kısmının katılması ile Fatih–66 manevraları adıyla yeniden icra edilmeye başlanmıştır315.

31 Temmuz 1961’de Işıklar Askeri Lisesi, 1965 yılında Erzincan Askeri Lisesi lağvedildi. Ancak Eylül 1973 tarihinde Genelkurmay Başkanlığı Kuleli Askeri Lisesi’nden başka ikinci bir askeri lisenin yeniden açılmasına karar verdi. Bu doğrultuda 31 Temmuz 1961 tarihinde Bursa Askeri Lisesi, kapandıktan 13 yıl sonra ve ilk açılışından 129 yıl sonra ikinci kez Işıklar Askeri Lisesi adı ile 06 Haziran 1974 tarihinde açıldı. 4 Nisan 1974 tarihinde Askeri Liseler ve Bursa Garnizon Komutanlığı teşkil edildi316

Kara Kuvvetleri reorganizasyonu sonucu Lojistik sınıfların birleştirilmesi ile 1974 yılı Haziran ayında Bursa’daki personel okulu Balıkesir’e intikal ettirilerek, buradaki Ordu Okulu ile birleştirildi. Bu iki okul, İdari ve Lojistik Hizmetler Okulu ve Eğitim Merkezi olarak 6 Ağustos 1980 tarihine kadar faaliyette bulundu. Ancak, Kara Kuvvetleri personel ihtiyaçlarının gün geçtikçe artmış olması ve ihtisaslaşmanın uygulamada gerekli görülmesi nedeniyle, Personel Okulu, 06 Ağustos 1980 tarihinde İstanbul’da ayrı bir okul olarak yeniden teşkil edildi. Balıkesir’deki okul, yine önceden olduğu gibi Ordudonatım Okulu ve Eğitim Merkezi olarak faaliyetlerine devam etti.

1975 yılında Ege Ordu K.lığının teşkilini müteakip bir senaryo içersinde, her yıl Haziran ayı içerisinde ilk Hedef Tatbikatları icra edilmeye başlandı. Bu tatbikatlara Ege ve 1. Ordu Komutanlıkları ile Deniz ve Hava Kuvvetler, Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı unsurlarının katılmaları sağlandı317.

KKK’nın yönetici kadrosunu oluşturacak subayları yetiştiren Kara Harp Okulu’nda, 1991–1992 öğretim yılından itibaren eğitim sisteminde yeni akademik programın uygulanmasına karar verilmiştir. Bu kapsamda; uygulanmaya başlanan yeni akademik program, Harp Okulu’ndan mezun olmuş bir subayda bulunması gerekli temel niteliklere sahip ve görevi ifada karşılaşacağı sorunları, mühendislik bakış açısıyla çözebilecek bilgi

315 _{Kanat, Oğuş, s. 292}

316 _{Komisyon, Cumhuriyetin 75. Yılında… ,s. 79; Kanat, Oğuş, s. 293} 317 _{Kanat, Oğuş, s.293}

ve beceride, sistem mühendisliği bilim dalında lisans düzeyinde öğrenim görmüş, subaylar yetiştirmek olarak ön görülmüştür318.

Uygulamaya başlanan program ile Harp Okulu’nun bilimsel bağımsızlığı korunmuştur. Personele, sistem yönetimi teknolojisini yakalaması için zorunlu görülen yoğun bir fen ve matematik eğitimi verilerek, personelin askeri ihtiyaçlara en uygun bilimsel alanda yetişmeleri ve Sistem Mühendisliği alanında, lisans kazanmaları sağlanmıştır.319 Subayların görevlerini yerine getirirken, ihtiyaç duyacakları araç olarak, disiplinler arası bir bakış açısı sağlayan sistem biliminin Harp Okulu’nda öğretimi esas alınmıştır. Böylece, her konuyu kendi dar çerçevesi içinde ele alıp öğreten bir eğitim sistemi yerine, sorun çözme metodolojisinin ve öğrenmeyi, öğrenme ilkesini esas alan bir yöntem kabul edilmiştir. 1991–1992 Eğitim ve Öğretim yılından itibaren 1. ve 2. sınıflarda sistem mühendisliği lisans eğitimine başlandı. Uygulama sonucunda kısa ve uzun vadede Kara Kuvvetlerinin ihtiyaç duyduğu, liderlik, yöneticilik, komutanlık ve eğiticilik yetenekleri gelişmiş, sorun çözebilen, dürüst, itaatkâr, cesaret ve feragat sahibi, vatan sevgisi yüksek, Atatürkçü düşünce sistemini içtenlikle benimsemiş, öğrenimlerini tamamlamayı müteakip, askeri bilim ve Türk Kara Kuvvetleri’nin ihtiyacı olan diğer ana bilim dallarında bilimsel çalışma ve araştırma yapabilecek, bilgi ve teknoloji üretebilecek ve bilgi birikimini yayabilecek nitelikte subayların yetiştirilmesi amaçlanmıştır.

Harp Okulu’nda bu çerçevede daha nitelikli personel yetiştirilmesine imkân sağlamak maksadıyla, öğrenci mevcutları azaltılmış, küçük rütbeli subay ihtiyacının astsubaylıktan subaylığa geçenler ve sözleşmeli subaylarla karşılanması planlanmıştır.320

Modern harp, silah araç ve gereçlerinin onarım ve yenileştirilmesinin, daha bilgili personelce yürütülmesini sağlamak maksadıyla, 14 Eylül 1987 tarihinde, Teknik Astsubay Hazırlama Okulu Balıkesir’de eğitim-öğretime başlamıştır. Ankara’da bulunan Elektronik Astsubay Hazırlama Okulu 1988 yılında Balıkesir’deki okulun kuruluşuna dâhil edilmiştir.321

318 _{Cumhuriyetin 75. Yılında… ,ss. 80–81; Kanat, Oğuş, s.297}

319 _{Ayrıca, 1992 yılından itibaren ilk defa Kara Harp Okulu’nda bayan subay yetiştirilmesine başlandı. İlk mezunlar 1996}

yılında verildi. ( Cumhuriyetin 75. Yılında… ,s.82.)

320_{1993 yılından itibaren küçük rütbelerde Teğmen, Yüzbaşı) subay ihtiyacını karşılamak üzere ünüversite mezunu}

personel arasından sınavla seçim yapmak üzere ve H.O askeri nosyon kazandırma eğitimi verilen sistem.

1986 yılından itibaren, komutan ve birliklerin, plan görevlerine uygun bir muharebe ortamında iki taraflı harekâtta bulunmalarını sağlamak, kıt’a sevk ve idaresi hususunda eğitim seviyesini yükseltmek maksadıyla; her yıl bir ordu bölgesinde (Ege Ordusu hariç) Mehmetçik Tatbikatlarının icrasına başlandı. Ege Ordusu’nun teşkilini müteakip icra edilmeye başlanılan İlk Hedef Tatbikatları 1991 yılından itibaren Efes Tatbikatları adı altında icra edildi. İlk Hedef ve Efes Tatbikatlarından önce, Nisan ayı içerisinde, amfibi ve uçar birlik harekâtında görev alacak birliklerin, icra ettikleri Doğan Bey ve Şafak Tatbikatları, 1992 yılında Ören Tatbikatları adı altında birleştirildi. Ören Tatbikatları tek yıllarda K.K.K.lığı birlikleri ağırlıklı olmak üzere, K.K.K.lığı sorumluluğunda, çift yıllarda Dz. K.K.lığı unsurları ağırlıklı olmak üzere Dz. K.K.lığı sorumluluğunda icra edilmektedir.322