Dijital Baskı Tekniğinin Tekstil ve Moda Tasarımı Alanında Kullanımının

Dünyaca ünlü yerli ve yabancı birçok marka ve moda tasarımcısı, grafik düzenlemelerinin çeĢitli yazılım programlarıyla tamamlandığı yüzey tasarımlarını farklı materyallerle ve özgün formlarla destekleyerek giysi tasarımlarında dijital baskı tekniği ile kullanmıĢlardır. Dijital teknolojilerin moda dünyasında kullanımına ait pek çok örnek verilebilir. Cemil Ġpekçi, Bora Aksu, Hüseyin Çağlayan (Hussein Chalayan), Alexander Mcqueen, Issey Mıyake, Mary Katrantzou, Prada, Moschino, Marni ve daha birçok moda tasarımcısı sayılabilir.

Tekstil ve Moda sanatlarında dijital baskı tekniğinin Türkiye’deki kullanımına ait ilk örnek, ünlü moda tasarımcısı Cemil ĠPEKÇĠ’nin “Hamam” adını verdiği özgün giysi tasarımı gösterilebilir (ġekil 57).

ġekil 57. : Cemil Ġpekçi – 2010 “Hamam Koleksiyonu ve Dijital Tekstil Baskı Tekniği” (Cemil Ġpekçi moda evinden özel izinle fotoğraf çekimi, Mayıs 2013)

Tasarımcı, 2010 yılında tasarımını yaptığı “Hamam” koleksiyonunda Osmanlı saray resimlerini saten kumaĢa üzerine dijital baskı tekniği ile aktarımını yaparak özgün giysi tasarımında kullanmıĢtır (ġekil 58).

ġekil 58. : Cemil Ġpekçi – 2010 “Hamam Koleksiyonu ve Dijital Tekstil Baskı Tekniği” Cemil Ġpekçi moda evinden özel izinle fotoğraf çekimi, Mayıs 2013)

2003 yılında moda dünyasının en prestijli okullarından Cenrtal Saint Martins College of Art’tna Master eğitimini tamamlayarak mezun olan Bora AKSU, dijital baskı tekniğini giysi tasarımlarında kullanan Türk moda tasarımcılardan bir diğeridir (ġekil 59).

ġekil 59. : Bora Aksu - 2013 “Dijital Tekstil Baskı Tekniği” http://tr.pinterest.com/pin/351632683375483046/ (14 Mayıs 2014)

Tasarımlarında ipek üzerine dijital baskı tekniğini kullanan Aksu, hazırladığı koleksiyon parçalarında dijital baskı tekniğini kullanma sebeplerini Ģöyle açıklamıĢtır:

─ 3 boyutlu etkilerde (3D) Dijital baskı tekniklerinin tasarımcı açısından yaratıcı süreçler içermesi,

─ Giysi koleksiyonlarında kullanılan Dijital Baskı Tasarımlarının, tasarımı yapılan yüzey dokuları için, sanatçının kendi stilini yansıtmasında oldukça etkili bir yol olması, yöntemi kullanmasının ana sebepleri olarak açıklamıĢtır (Bora Aksu, 2013: KiĢisel görüĢme).

Türk asıllı Ġngiliz moda tasarımcı Hüseyin Çağlayan, dijital baskı teniğini pek çok koleksiyonunda kullanmıĢtır. Mezuniyet koleksiyonunda elbiselerin bedenden bağımsız bir Ģekilde hareket etmelerini sağlamayı denemesinden bu yana, tasarımcının adı dijital baskı teknolojisiyle eĢ anlamlı bir hale gelmiĢtir (ġekil 60).

ġekil 60. : Hüseyin Çağlayan (Hussein Chalayan) 2007 “Dijital Tekstil Baskı Tekniği” (Bowles ve Isaac, 2009:21)

2007 Ġlkbahar\Yaz “1011” adını verdiği koleksiyonu için tasarlanan giysinin baskı tasarımında kullanılan desen, sanatçının asistanı tarafından tasarım sürecini planlarken çektiği fotoğrafın dijital baskı tekniği ile kumaĢa aktarılmıĢ halidir. Fotoğraftaki görsel, arka planından ayrılarak Photoshop’da ustalıkla yeniden renklendirilmiĢ ve dijital olarak basılmadan desen tekrarları yapılmıĢtır. Belirli bir mesafeden bakıldığında çiçek desenli baskılı geleneksel bir tasarımı andıran giysi tasarımı, yakından bakıldığında desenin kendini farklı bir boyutta sergileyen görselin kendisidir.

London Royal College of Art’ta moda tasarımı eğitimi alıp dünyaca ünlü Vivienne WESTWOOD, Diane Von FURSTENBERG gibi moda tasarımcıları ile çalıĢan Erdem MORALIOĞLU, dijital baskı tekniğini tasarımlarında kullanan bir diğer Türk moda tasarımcısıdır. Ġngiliz gazetesi Guardian, Paris Moda Haftası’na damgasını vuran, Chanel, Armani gibi moda devlerinin kullandığı “Dijital Baskı Tekniklerinin” arkasındaki ismin Türk modacı “Erdem Moralıoğlu” olduğunu vurgulayarak, dijital baskıyı özgün tasarımlarında ustaca kullanan tasarımcıya yazılarında geniĢ yer vermiĢtir. 2005 yılında “Vogue Tasarım Derneği” ödülünün de sahibi olan Moralıoğlu, tasarımlarında zarif, modern ve romantik tarzları kullanmıĢtır. 2013 Ġlkbahar\Yaz koleksiyonunda çiçek desenli ve flue dijital baskıları ipek, Ģifon gibi yumuĢak ve dökümlü kumaĢlarda kullanan sanatçı, giysilerini farkılı modellerle harmanlayarak ilginç giysi kombinasyonları yaratmıĢtır (ġekil 61).

ġekil 61. : Moralıoğlu- 2013 “Dijital Tekstil Baskı Tekniği” http://tr.pinterest.com/pin/492862752943595627/ (18 Ağustos 2014)

Moda dünyasının ileri gelen isimlerinin katıldığı “Mercedes-Benz Fashion Week” Ġstanbul – 2014 organizasyonuna katılan Türk moda tasarımcısı Deniz MERDAN, giysi tasarımlarında “Dijital Tekstil Baskı Tekniğini” ustalıkla kullanmıĢtır. Renklerin ve dokuların gerçeküstü bir tarzda yansıtıldığı tasarımlarda sanatçı, düz kesimleri hareketli formlarla destekleyerek dijital baskı desenlerinin ön plana çıktığı tasarımlara imzasını atmıĢtır (ġekil 62).

ġekil 62. : Merdan – 2014 “Dijital Tekstil Baskı Tekniği”

http://modasor.com/blog/uncategorized/bu-tasarimlara-bayildik-deniz-berdan-2014 (23 Ağustos 2014)

Mercedes-Benz Fashion Week Ġstanbul – 2014 organizasyonuna katılan bir diğer Türk Tasarımcı Tanju BABACAN, sosyal medya üzerinde etkili olan bazı sembolleri ve mesajları dijital baskı ile tamamlanmıĢ özgün giysi tasarımlarında büyük bir titizlikle kullanmıĢtır (ġekil 63).

ġekil 63. : Tanju Babacan - 2014 “Dijital Tekstil Baskı Tekniği” http://tr.pinterest.com/pin/440578776018714812/ (29 Ağustos 2014)

Ġngiliz moda tasarımcısı ve desinatör Alexander MCQUEEN, birçok koleksiyonunda dijital baskı tekniğini özgün giysi tasarımlarında kullanan dünyaca ünlü moda tasarımcılarından biridir (ġekil 64).

ġekil 64. : McQueen – 2010 “Dijital Tekstil Baskı Tekniği”

Baskılı kumaĢ desenlerinin kraliçesi olarak bilinen Atina doğumlu Mary KATRANTZOU, 2010 Londra Fashion Week’ de sunumunu yaptığı giysi tasarımlarında dijital baskı tekniğini özgün giysi tasarımlarına ustalıkla aktarmıĢtır (ġekil 65)

ġekil 65. : Katrantzou – 2012 “Dijital Tekstil Baskı Tekniği” http://tr.pinterest.com/pin/152981718566255886/ (01 Mart 2013)

BASSO & BROOKE 2009 ilkbahar\Yaz koleksiyonunda dijital baskı tekniğini kullanmıĢtır (ġekil 66).

ġekil 66. : Basso & Brooke - 2006 “Dijital Tekstil Baskı Tekniği” http://tr.pinterest.com/pin/233694668136532992/ ((01 Mart 2013)

Dijital baskı tasarımını giysi koleksiyonlarında kullanan bir diğer moda tasarımcısı PRADA’dır. Sanatçı, 2010 Ġlkbahar\Yaz koleksiyonunda tasarımını yaptığı giysi modelinde saten kumaĢ üzerinde dijital baskı tekniğini kullanmıĢtır (ġekil 67).

III. BÖLÜM

3. KĠġĠYE ÖZEL MODA TASARIMINDA DĠJĠTAL BASKI TASARIM SÜRECĠ ve UYGULAMA ÖRNEKLERĠ

3.1. Giysi Tasarımına Göre Dijital Baskı Tasarım Süreci ve Uygulama