I. BÖLÜM
3.2. Dijital Baskı Tasarımına Göre Giysi Tasarım Süreci ve Uygulama Örnekleri
AraĢtırmanın ikinci yöntemini oluĢturan “Dijital Baskı Tasarımına Göre Giysi Tasarım Süreci”nin uygulama örneğinde iki adet özgün giysi tasarımı kullanılmıĢtır. Hazırlanan özgün giysi tasarımları “Model No: 2” ve “Model No: 3” baĢlıklarıyla çalıĢmanın ilgili kısımlarında okuyucuya sunulmuĢtur. Desen - yüzey tasarımıyla baĢlayan tasarımsal süreç, okuyucuyu konuya çekmek ve anlamayı kolaylaĢtırmak amacıyla iĢlem süreçleri “Süreç Analizi” baĢlığı altında Ģemasal olarak önceden okuyucuya sunulmuĢtur (ġekil 92).
SÜREÇ ANALĠZĠ ÇĠZELGESĠ (Model No: 2)
DESEN TASARIM SÜRECĠ
Yüzey – KumaĢ Desenlerinin Hazırlanması ve Fotoğraf Çekimleri ↓
Çekimi YapılmıĢ Fotoğraf Görsellerinin Dijital Ortama Aktarılması ↓
Fotoğrafların Düzeltme ve Temizleme ĠĢlemleri ile Vektörel Çizimler
↓
Desenin Dijital Tekstil Baskı Tekniği ile KumaĢ Üzerine Aktarılması
↓
GĠYSĠ TASARIM SÜRECĠ Artistik Çizim
↓
Teknik Çizim
↓
Moda Illustrasyonu
Yüzey – KumaĢ Desenlerinin Hazırlanması ve Fotoğraf Çekimleri
Çekimi YapılmıĢ Fotoğraf Görsellerinin Dijital Ortama Aktarılması
Desenin Dijital Tekstil Baskı Tekniği ile KumaĢ Üzerine Aktarılması Fotoğrafların Düzeltme ve Temizleme ĠĢlemleri ile Vektörel Çizimler
Teknik Çizim Artistik Çizim
KALIP - KESĠM - DĠKĠM SÜRECĠ
↓
Prototip Kalıbın Hazırlanması
↓
Kalıbı kumaĢa yerleĢtirme iĢlemi
↓
Kesim iĢlemi
↓
Telalama iĢlemi
↓
Drape parçasına tutturulacak astar parçasının hazırlanması
↓
Astar parçası üzerinde yer alan kup ve penslerin dikimi
↓
Straples hattının temizlenmesi
↓
Beden parçası üzerine drapelerin tutturulması
↓
Yan dikiĢ üzerinde fermuar dikimi
↓
Etek ucu hattının temizlenmesi
Çizelge 2. : Süreç Analiz Çizelgesi – Model No: 2
Giysi Kalıplarının Elde Edilmesi Prototip Kalıbın Hazırlanması Kalıbı KumaĢa YerleĢtirme ĠĢlemi
Kesim ĠĢlemi Telalama ĠĢlemi
Drape Parçasına Tutturulacak Astar Parçasının Hazırlanması Astar Parçası Üzerinde Yer Alan Kup ve Penslerin Dikimi
Straples Hattının Temizlenmesi
Beden Parçası Üzerine Drapelerin Tutturulması
Yan DikiĢ Üzerinde Fermuar Dikimi
Süreç Analizi (Model N: 2) Desen Tasarımı
Dijital Tekstil Baskı ĠĢlemi Artistik Çizim Teknik Çizim
Moda Illustrasyonu BitmiĢ Giysi Fotoğrafı
3.2.1. Desen Tasarım Süreci
3.2.1.1. Yüzey – KumaĢ Desenlerinin Hazırlanması ve Fotoğraf Çekimleri
“Dijital Baskı Tasarımına Göre Giysi Tasarım Süreci”ni oluĢturan yüzey – kumaĢ desenlerinin uygulama örnekleri fotoğraf çekimleri ile elde edilmiĢtir. Desen tasarımlarında kullanılan fotoğraflar, araĢtırma konusuna ilham kaynağı olan “kinetik” hareketin rüzgâr yardımıyla elde edilen hava akımı ile “ata binen binici” formuyla fotoğraflandığı realist bir üslupla anlatılmıĢtır (Model No: 2, ġekil 93- ġekil 94, Model No: 3, ġekil 95 – ġekil 96).
ġekil 93. : Fotoğraf Çekimi 1 - Model No: 2
ġekil 95. : Fotoğraf Çekimi 1 - Model No: 3
3.2.1.2. Çekimi YapılmıĢ Fotoğraf Görsellerinin Dijital Ortama Aktarılması
Fotoğraf çekimleri yapılmıĢ görseller arasından görüntü kalitesi en iyi olan (en az 300 dpi) yüzey desen tasarımları seçilerek dijital ortama aktarılmıĢtır (Model No: 2 - ġekil 97, Model No: 3 - ġekil 98).
ġekil 97. : Çekimi YapılmıĢ Fotoğraf Görselinin Dijital Ortama Aktarılması – Model No: 2
3.2.1.3. Fotoğrafların Düzeltme ve Temizleme ĠĢlemleri ile Vektörel Çizimler
Fotoğraf çekilerek dijital ortama aktarılan fotoğraf görselleri, photoshop programında kir ve lekeleri temizlenip özel filtre iĢlemlerinden sonra görseller aslına uygun olarak boyanıp tekstil yüzeyine basılabilecek ebatlarda ölçülendirilerek (110 cm x 140 cm) dijital tekstil baskı iĢlemine hazır hale getirilmiĢtir (Model No: 2 -ġekil 99, Model No: 3 – -ġekil 100).
ġekil 99. : Dijital Ortama AktarılmıĢ Fotoğraf Görselini Düzeltme ve Temizleme IĢlemi – Model No: 2, ÖLÇÜLER: 110 cm x 140 cm
ġekil 100. : Dijital Ortama AktarılmıĢ Fotoğraf Görselini Düzeltme ve Temizleme IĢlemi - Model No: 3, ÖLÇÜLER: 110 cm x 140 cm
3.2.1.4. Desenin Dijital Tekstil Baskı Tekniği ile KumaĢ Üzerine Aktarılması
Dijital ortamda temizleme ve düzeltme iĢlemleri yapılmıĢ desen tasarımı, büyük ölçekli tekstil yüzey yazıcıları olarak da bilinen dijital tekstil baskı makinesiyle kumaĢ üzerine aktarımı yapılmıĢtır (Model No: 2 - ġekil 101).
ġekil 101. : Özgün KumaĢ Desenin Dijital Tekstil Baskı Tekniği ile Saten KumaĢ Üzerine Aktarılması - Model No: 2
Dijital tekstil baskı iĢlemi; desen tasarımının yazıcıda yüklü yazılım programda açılarak “tekrar sayısı olmaksızın (çoğaltma iĢlemi yapılmadan)” belirli parametrelerin yazıcıya yüklenmesiyle çalıĢtırılarak desen, dijital tekstil baskı makinesiyle saten kumaĢ üzerine aktarılmıĢtır (Model No: 3 - ġekil 102).
ġekil 102. : Özgün KumaĢ Desenin Dijital Tekstil Baskı Tekniği ile Saten KumaĢ Üzerine Aktarılması - Model No: 3
3.2.2. Artistik Çizim - Teknik Çizim – Moda Ilustrasyonu
KumaĢın, rengin, dokunun ve genel olarak moda stilinin belirlendiği hikâye panosuna ilham kaynağı olan desen-kumaĢ-dikim-kalıp-süsleme ve baskı unsurlarını yansıtan materyaller ıĢığında;
1. MODEL NO: 2 için: “Artistik Çizim” (ġekil 103 – ġekil 104), “Moda Illustrasyonu” (ġekil 105), “Teknik Çizim” (ġekil 106 - ġekil 107 – ġekil 108),
2. MODEL NO: 3 için: “Süreç Analizi” (ġekil 109), “Artistik Çizim” (ġekil 110 – ġekil 111), “Moda Illustrasyonu” (ġekil 112), “Teknik Çizim” (ġekil 113 - ġekil 114 – ġekil 115 – ġekil 116)’ leri okuyucuya sunulmuĢtur.
SÜREÇ ANALĠZ ÇĠZELGESĠ (Model No: 3)
DESEN TASARIM SÜRECĠ
Yüzey – KumaĢ Desenlerinin Hazırlanması ve Fotoğraf Çekimleri
↓
Çekimi YapılmıĢ Fotoğraf Görsellerinin Dijital Ortama Aktarılması ↓
Fotoğrafların Düzeltme ve Temizleme ĠĢlemleri ile Vektörel Çizimler ↓
Desenin Dijital Tekstil Baskı Tekniği ile KumaĢ Üzerine Aktarılması
↓
GĠYSĠ TASARIM SÜRECĠ Artistik Çizim ↓ Teknik Çizim ↓ Moda Illustrasyonu ↓
KALIP - KESĠM - DĠKĠM SÜRECĠ
Giysi kalıplarının elde edilmesi
↓
Prototip kalıbın hazırlanması
↓
Kalıbı kumaĢa yerleĢtirme iĢlemi
↓
Kesim iĢlemi
↓
Yüzey – KumaĢ Desenlerinin Hazırlanması ve Fotoğraf Çekimleri
Fotoğrafların Düzeltme ve Temizleme ĠĢlemleri ile Vektörel Çizimler Çekimi YapılmıĢ Fotoğraf Görsellerinin Dijital Ortama Aktarılması
Desenin Dijital Tekstil Baskı Tekniği ile KumaĢ Üzerine Aktarılması
Teknik Çizim Artistik Çizim
Moda Illustrasyonu
Giysi Kalıplarının Elde Edilmesi
Prototip Kalıbın Hazırlanması Kalıbı KumaĢa YerleĢtirme ĠĢlemi
Beden parçası altına dikilecek astar – Duble parçasının hazırlanması
↓
Beden ve duble parçası üzerindeki pens dikiĢleri
↓
Yan dikiĢ birleĢtirme
↓
Yaka dikiĢi
↓
Duble parçası ile beden parçasının birleĢtirilmesi
↓
Arka ortası dikiĢi
↓
Etek ucu temizleme iĢlemi
↓
Giysi Detay Parçasının Hazırlanarak Arka Beden Bel Hattı Üzerine Tutturulması (Opsiyonel)
Çizelge 3. : Süreç Analiz Çizelgesi – Model No: 3
Beden Parçası Altına Dikilecek Astar – Duble Parçasının Hazırlanması
Beden Ve Duble Parçası Üzerindeki Pens DikiĢleri Yan DikiĢ BirleĢtirme
Yaka DikiĢi
Etek Ucu Temizleme ĠĢlemi
Duble Parçası Ġle Beden Parçasının BirleĢtirilmesi Arka Ortası DikiĢi
Giysi Detay Parçasının Hazırlanarak Arka Beden Bel Hattı Üzerine Tutturulması (Opsiyonel)
Süreç Analizi (Model N: 3)
Desen Tasarımı
Dijital Tekstil Baskı ĠĢlemi Artistik Çizim Moda Illustrasyonu
Teknik Çizim BitmiĢ Giysi Fotoğrafı
3.2.3. Kalıp, Kesim ve Dikim Süreci
AraĢtırmanın ikinci yöntemini oluĢturan “Dijital Baskı Tasarımına Göre Giysi Tasarım Süreci”nin uygulama örneğini oluĢturan iki adet özgün giysi tasarımı hazırlanmıĢtır. Özgün tasarımlara ait artistik, teknik ve dijital ortama aktarılmıĢ çizimleri araĢtırmanın “dijital baskı tasarımına göre giysi tasarım sürecinde” okuyucuya sunulmuĢ olup, 2 numaralı ve 3 numaralı tasarımlara ait kalıp, dikim ve kesim özellikleri anlaĢılırlığı güçlendirmek amacıyla farklı bir bölüm baĢlığı altında verilmeden konu içinde ayrı ayrı aktarılacaktır.
2 numaralı modelin kalıp sürecinde, “Drape\Drapaj Yöntemi ile Kalıp Hazırlama Tekniği” kullanılmıĢtır. Kalıp hazırlama sürecinin uzun olma ihtimaline karĢı, kalıp elde etme sürecinde cansız model tercih edilmiĢ, modelin bütününü gösteren yaka, beden, kup, pens gibi genel hatlar cansız manken üzerinde krogren kurdele ile gösterilmiĢtir (Model No: 2 - ġekil 117).
ġekil 117. : Özgün Giysi Tasarımının Model Hatlarının Cansız Manken Üzerinde Gösterilmesi, Model No: 2
Model Açıklaması (Model No: 2):
Dijital tekstil baskı tekniği ile desen tasarımı yapılmıĢ saten kumaĢ, modelin beden kısmında vücut formuna paralel olarak yapılan drapelerle süslenmiĢtir. Straples yaka hattı, giysinin altına dikilen duble parçası ile temizlenerek giysiye dıĢarıdan net bir görüntü kazandırılmıĢtır. Tasarımın dar beden formu, giysiye pens ve kuplarla sağlanmıĢtır. Beden hattında baĢlayan drapeler, beden formuna göre duble parçasına el dikiĢi ile tutturularak drapelerin giysiye sabitlenmesi iĢlemi yapılmıĢtır. Uygulaması yapılan özgün giysi tasarımında; yüzey-kumaĢ deseninin devamlılığını sağlamak amacıyla giysinin sol yan dikiĢi üzerinde el dikiĢi ile yapılmıĢ gizli fermuar tekniği kullanılmıĢtır.
“Dijital Baskı Tasarımına Göre Giysi Tasarım Süreci”nin uygulama örneğini oluĢturan 2 numaralı özgün giysi tasarımının kesim sürecinde; tasarımın bitmiĢ görüntüsünü görmek için, dikimden önce Amerikan bezinden prova giysisi (Prototip) hazırlanarak kalıp geçerliliği test edilmiĢtir. Ayrıca modelin kalıp hazırlama sürecinde Drape\Drapaj yöntemi ile kalıp elde etme yöntemiyle elde edilen giysi kalıpları kullanılmıĢtır (Model No: 2 - ġekil 118).
ġekil 118. : Kalıbı KumaĢa YerleĢtirme
2 numaralı özgün giysi tasarımının dikim sürecinde; kesimi yapılan giysi parçalarının kup, pens ve yan dikiĢlerinde bulunan kalıp iĢaretlerinin karĢı tarafa geçirilmesi amacıyla bol teyel iĢlemi yapılmıĢtır (ġekil 119).
ġekil 119. : Kesimi YapılmıĢ Parçalar Üzerine Bol Teyel Alma IĢlemi
Bol teyel alma iĢleminden sonra kumaĢın verev hattına gelen yaka hattı, ipek tela ile telalama iĢlemi yapılarak modelin üst görüntüsünde olabilecek her hangi bir esnemeye karĢı önlem alınmıĢtır (ġekil 120).
ġekil 120. : Telalama IĢlemi
Model üzerinde olabilecek esnemelerde tela iĢleminin yanı sıra verev hatlara gelen dikiĢlerde, astar kenarı ile 0,2 mm ile 0,3 mm arasında toplama iĢlemi yapılmıĢtır. Ayrıca, pens, kup yan dikiĢ ve arka ortasına gelen dikiĢlerde, dikiĢ altına
parĢümen kağıdı konularak dikiĢ toplamalarına engel olunmuĢ ve böylece giysinin duble parçası üzerinde net bir görünüm elde edilmiĢtir. Dikimi tamamlanan duble parçası cansız manken üzerine yerleĢtirilerek üzerine drape çalıĢması yapılmıĢtır (ġekil 121).
ġekil 121. : Drape ĠĢlemi
Özgün giysi tasarımına yapılan drape iĢlemi; ön bedenden baĢlayarak beden formuna uygun olarak el dikiĢi ile duble parçasına tutturulmuĢtur. Tutturma iĢlemi; araĢtırmaya ilham veren özgün desen tasarımının giysi üzerinde devamlılığını sağlayacak Ģekilde, büyük bir dikkat ve özenle (cansız mankeni tutturmadan) giysiye tutturulmuĢtur (ġekil 122).