Deney ve Kontrol Gruplarının Sosyal Beceri Envanterine İlişkin

aldıkları öntest, sontest ve izleme testi puanlarının aritmetik ortalamaları ve standart sapmaları Tablo 3’te yer almaktadır.

Tablo 3

Deney ve Kontrol Grubunda Yer Alan Katılımcıların Sosyal Beceri Envanteri Öntest, Sontest ve İzleme Testi Puanlarına İlişkin Aritmetik Ortalama ve Standart Sapma Değerleri

Gruplar

Sosyal Beceri Envanterine İlişkin Ölçümler

Öntest Sontest İzleme testi

𝑋̅ Ss 𝑋̅ Ss 𝑋̅ Ss

Deney Grubu 264.50 30.78 302.21 33.07 309.93 32.72

Kontrol Grubu 263.57 19.25 265.29 22.85 271.29 23.27

Tablo 3’te görüldüğü gibi deney grubunda yer alan katılımcıların sosyal beceri puanlarının ortalamaları deneysel işlem öncesi 𝑋̅= 264.50 iken deneysel işlem sonrası 𝑋̅=302.21 puana yükselmiştir. Bu yükseliş izleme testinde de devam etmiş ve izleme testi puan ortalaması 𝑋̅=309.93 olarak bulunmuştur. Kontrol grubunda yer alan katılımcıların sosyal beceri puanlarının ortalamaları deney grubuna uygulanan işlem

öncesi 𝑋̅= 263.57 iken deneysel işlem sonrası 𝑋̅=265.29 puana yükselmiştir. Bu yükseliş izleme testinde de devam etmiş ve izleme testi puan ortalaması 𝑋̅=271.29 olarak bulunmuştur.

Araştırmanın ilk denencesi “Sosyal beceri eğitimine katılan deney grubundaki psikolojik danışman adaylarının, sosyal beceri eğitimine katılmayan kontrol grubundaki psikolojik danışman adaylarına göre sosyal beceri düzeylerinde anlamlı düzeyde bir artış olacaktır” şeklinde ifade edilmiştir.

Deney ve kontrol grubunda yer alan katılımcıların Sosyal Beceri Envanterinden aldıkları öntest, sontest ve izleme testi sonuçları arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığını incelemek amacıyla varyans analizi yapılmış, sonuçlar aşağıda sunulmuştur.

Deney grubundaki katılımcıların Sosyal Beceri Envanterinden aldıkları öntest puanları ile kontrol grubundaki katılımcıların öntest puanları arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığını incelemek için varyans analizi öncesi Levene’s Varyansların Homojenlik Testi yapılmış olup (F= 1.168, p= .290), çıkan sonuca göre varyansların homojen olduğu saptanmıştır. Varyansların homojen olması nedeniyle bağımsız gruplar için t-testi kullanılmıştır. Deney ve kontrol gruplarının öntest puanları arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığı bağımsız gruplar için t-testi ile test edilmiş ve sonuçlar Tablo 4’te sunulmuştur.

Tablo 4

Deney ve Kontrol Gruplarının Öntest Sonuçlarının Karşılaştırılması

Grup N X Ss t p Deney 14 264.50 30.78

Kontrol 14 263.57 19.25

.096 .924

Tablo 4’te görüldüğü gibi deney ve kontrol gruplarındaki katılımcıların sosyal beceri düzeyleri arasında deneysel işlem öncesinde anlamlı düzeyde bir fark gözlenmemiştir. Bu sonuca göre her iki grupta bulunan katılımcıların aynı evreni temsil ettiği görülmektedir (p>.05).

Deney ve kontrol grubundaki katılımcıların Sosyal Beceri Envanterinden aldıkları öntest, sontest ve izleme testi sonuçları arasında anlamlı bir farklılık olup olmadığını incelemek amacıyla Karışık Ölçümler İçin İki Faktörlü Varyans Analizi yapılmış ve sonuçlar Tablo 5’te sunulmuştur. Bu analiz için gerekli varsayımlara

bakılmıştır. Box Testi ile kovaryanslar arasında anlamlı bir fark olup olmadığına bakılmış fark olmadığı görülmüştür (p= .305). Levene’s Varyansların Homojenlik Testi ile öntest, sontest ve izleme ölçümlerinin varyanslarının homojen olup olmadığına bakılmış, varyansların homojen olduğu görülmüştür (Sırasıyla p= .290, .353, .363).

Tablo 5

Deney ve Kontrol Gruplarının Öntest, Sontest ve İzleme Testi Ölçümlerinden Almış Oldukları Sosyal Beceri Puanlarının Karşılaştırılmasına İlişkin ANOVA Sonuçları

Varyansın Kaynağı KT d KO F P η² Sosyal Beceri Envanteri öntest, sontest ve izleme testi ölçümlerinden aldıkları puanların ortalamaları üzerinde yapılan varyans analizi sonucunda grup etkisinin anlamlı olduğu bulunmuştur. Deney grubunun öntest, sontest ve izleme testi puanları ortalamaları ile kontrol grubunun öntest, sontest ve izleme testi puanları ortalamaları arasında anlamlı bir fark vardır [F(1-26)= 14.374, p<.05].

Deney ve kontrol gruplarının öntest, sontest ve izleme testi sonuçları arasında grup ayrımı yapmaksızın Sosyal Beceri Envanterinden elde ettikleri puan ortalamaları arasında anlamlı düzeyde bir fark bulunmaktadır [F(2-52)= 8.053, p<.05].

Deney ve kontrol gruplarında olmak ile tekrarlı ölçüm faktörlerinin sosyal beceri puanları üzerindeki ortak etkisinin anlamlı olduğu bulunmuştur. Varyans analizinden elde edilen bulgular grubun ölçme üzerindeki etkisinin anlamlı olduğu sonucunu ortaya çıkarmıştır [F(2-52)= 4.798, p<.05].

Analizler sonunda anlamlı bir fark bulunması nedeniyle görülen bu farklılığın kaynağını öğrenmek amacıyla deney grubu puanları Tekrarlı Ölçümler İçin Tek Faktörlü Varyans Analizi ile incelenmiş ve Bonferroni testi ile ikili karşılaştırmalar yapılmıştır. Sonuçlar Tablo 6’da sunulmuştur.

Tablo 6

Deney Grubunun Öntest, Sontest ve İzleme Testi Ölçümlerinden Almış Oldukları Sosyal Beceri Puanlarının Karşılaştırılmasına İlişkin ANOVA Sonuçları

Varyansın Kaynağı KT d KO F P Anlamlı Fark Deneklerarası 14325.74 13

Ölçüm 16546.29 2 8273.14 8.23 .002 2-1, 3-1 Hata 26135.05 26 1005.19

Toplam 57007.08 41 1: Öntest, 2: Sontest, 3: İzleme testi

Tablo 6’da görüldüğü gibi deney grubundaki katılımcıların öntest ile sontest puanları arasında anlamlı düzeyde fark olduğu, öntest ile izleme testi puanları arasında anlamlı düzeyde fark olduğu, ancak sontest ve izleme testi puanları arasındaki farkın anlamlı olmadığı bulunmuştur. Bu bulgu, sosyal beceri eğitim programına katılan psikolojik danışman adaylarının sosyal beceri düzeylerinin uygulama sonunda ve daha sonra yapılan ölçümde anlamlı ölçüde yükseldiğini; uygulama sonundaki sosyal beceri düzeylerinin ise daha sonra yapılan izleme çalışmasındaki ölçüm sonuçlarından anlamlı düzeyde farklılaşmadığını, yani uygulamanın etkisinin devam ettiğini göstermektedir.

Kontrol grubundaki katılımcıların öntest, sontest ve izleme testi puanları arasında anlamlı düzeyde fark olmadığı bulunmuştur. Bu bulgu, sosyal beceri eğitim programına katılmayan psikolojik danışman adaylarının sosyal beceri düzeylerinin uygulama sonunda ve daha sonra yapılan ölçümde anlamlı ölçüde değişmediğini göstermektedir.

Tüm bu sonuçlara bakıldığında sosyal beceri eğitimine katılan katılımcıların sosyal beceri düzeylerinde bir yükselme olduğu, bu yükselmenin kalıcı olduğu ve araştırmanın ilk denencesinin doğrulandığı görülmektedir.

4.1.2. Deney ve Kontrol Gruplarının Psikolojik İyi Olma Ölçeklerine İlişkin