Değirmen: i. 1. İçinde öğütme işi yapılan yer 2. Kahve, buğday, nohut vb. taneleri öğüten araç veya alet229
Dere: i. 1. coğ. Genellikle yazın kuruyan küçük akarsu 2. coğ. Bu akarsuyun yatağı. 3. coğ. İki dağ
arasındaki uzun çukur. 4. Damlarda yağmur sularını toplayarak oluğa veren çinko veya kiremit yol.230 Değirmen+Dere: İsim + İsim şeklinde oluşmuş birleşik isim.
48. Değirmenocağı Köyü/ Merkez
Değirmen: i. 1. İçinde öğütme işi yapılan yer 2. Kahve, buğday, nohut vb. taneleri öğüten araç veya alet231
Ocak, -ğı: i. Ateş yakmaya yarayan, pişirme, ısıtma, ısınma vb. amaçlarla kullanılan yer232 Ocak-ı: Teklik III. Şahıs İyelik Eki
Değirmen+Ocağı: Belirtisiz İsim Tamlaması şeklinde oluşmuş birleşik isim. 49. Dereli Köyü/ Merkez
Dere: i. 1. coğ. Genellikle yazın kuruyan küçük akarsu 2. coğ. Bu akarsuyun yatağı. 3. coğ. İki dağ
arasındaki uzun çukur. 4. Damlarda yağmur sularını toplayarak oluğa veren çinko veya kiremit yol.233 Dere+li: isimden İsim Yapma Eki
50. Dereobası Köyü/ Merkez
Dere: i. 1. coğ. Genellikle yazın kuruyan küçük akarsu 2. coğ. Bu akarsuyun yatağı. 3. coğ. İki dağ
arasındaki uzun çukur. 4. Damlarda yağmur sularını toplayarak oluğa veren çinko veya kiremit yol.234 228 Akalın, a.g.e, s. 455 229 Akalın, a.g.e, s. 484 230 Akalın, a.g.e, s. 504 231 Akalın, a.g.e, s. 484 232 Akalın, a.g.e, s. 1488 233 Akalın, a.g.e, s. 504 83
Oba: i. 1. Göçebelerin konak yeri 2. Bu yerde konaklayan göçebe halk veya aile 3. Genellikle bölmeli göçebe çadırı.235
Oba-sı: Teklik III. Şahıs İyelik Eki
Dere+Obası: Belirtisiz isim tamlaması şeklinde oluşmuş birleşik isim.
51. Dervişiye Köyü/ Merkez
Derviş: Far. i. 1. Bir tarikata girmiş, onun yasa ve törelerine bağlı kimse, alperen. 2. mec. Yoksulluğu, çilekeşliği benimsemiş kimse. 3. mec. Alçak gönüllü ve her şeyi hoş gören kimse. 4. hay. b. Kırlangıç balığının pek küçüğü.236
Derviş-iye: İsimden İsim Yapma Eki 52. Durmuşsofular Köyü/ Kadirli
Durmuş: Tr. erkek Uzun ömürlü olması, çok yaşaması istenen çocuklara verilen ad.237 Sofu: Ar. Dinin buyruk ve yasaklarına bütünüyle uyan (kimse).238
Sofu+lar: Çokluk eki.
Durmuş+Sofular: İsim+İsim şeklinde oluşmuş birleşik isim 53. Düziçi İlçesi
1954 yılında Hacılar, 1957 yılında Haruniye belediye olmuşlardır. Her ikisi de Adana’ya bağlı idiler. Bu iki belediye 29.11.1983 yılında birleşip Düziçi ismini alıp Adana’ya bağlı ilçe olmuştur.239
Düziçi: öz. i. Osmaniye iline bağlı ilçelerden biri
E
54. Elbeyli Köyü/ Düziçi
El (I): i. 1. anat. Kolun bilekten parmak uçlarına kadar olan, tutmaya ve iş yapmaya yarayan bölümü 2. Sahiplik, mülkiyet 3. Kez, defa. 4. İskambil oyunlarında oynama sırası. 5. İskambil oyunlarında her bir tur. 6. Yönetim, baskı, etki 7. Bazı nesne ve araçların tutmaya yarayan bölümü240
El (II): i. Yakınların dışında kalan kimse, yabancı241
234 Akalın, a.g.e, s. 504 235 Akalın, a.g.e, s. 1487 236 Akalın, a.g.e, s. 509 237http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5942f29d28d565.785139 54 (15/06/2017 – Saat: 23.57) 238 Akalın, a.g.e, s. 1783 239http://www.duzicihaber.com/haber/geleneklerimiz/duzicinin-tarihi/108.html (15/06/2017 - Saat: 23.58) 240 Akalın, a.g.e, s. 615 84
El (III): i. 1. Ülke, yurt, il 2. Halk, ahali. 3. hlk. Oba, aşiret242
Bey: i. 1. Erkek adlarından sonra kullanılan saygı sözü 2. Erkek özel adları yerine kullanılan bir söz 3. Eş, koca 4. İskambil kâğıtlarında birli, as 5. Erkek sıfatlarının hemen arkasına eklenir 6. Aşığın çukur yüzünün arkasındaki yumru bölge. 7. tar. Küçük bir toplumun veya küçük bir devletin başkanı 8. ask. Komutan 9. esk. Zengin, ileri gelen kimse, bay243
Bey+li: İsimden İsim Yapım Eki
55. Erdoğdu Köyü/ Kadirli
Erdoğdu: Tr. erkek Yiğit olarak doğdu anlamında kullanılan bir ad.244 56. Esenli Köyü/ Sumbas
Esen: s. Ruhsal ve bedensel olarak sağlıklı, sıhhatli, salim.245 Esen+li: İsimden İsim Yapım Eki
F
57. Farsak Köyü/ Düziçi
Farsak (I): 1. Akılsız, delişmen (kimse). 2. Dağ köylüsü.246 Farsak (II): Elinden iş gelmeyen, deli dolu kız.247
G
58. Gaffarlı Köyü/ Sumbas
Gaffar: s. din b. Kullarının günahlarını affeden, bağışlayan (Tanrı).248 Gaffar+lı: İsimden İsim Yapım Eki
241 Akalın, a.g.e, s. 615 242 Akalın, a.g.e, s. 615 243 Akalın, a.g.e, s. 253 244http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5942f460f12e32.3620110 4 (16/06/2017 – Saat: 00.08) 245 Akalın, a.g.e, s. 649 246http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5942f6eef28083.9150458 2 (16/06/2017 – Saat: 00.11) 247http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5942f6eef28083.9150458 2 (16/06/2017 – Saat: 00.11) 248 Akalın, a.g.e, s. 722 85
59. Gökçayır Köyü/ Düziçi
Gök, -ğü: i. 1. İçinde gök cisimlerinin hareket ettiği sonsuz boşluk, uzay, sema, asuman, feza. 2. Yeryüzü üzerine mavi bir kubbe gibi kapanan boşluk, gök kubbe, sema 3. Gökyüzünün, denizin rengi, mavi veya yeşile çalan mavi. 4. s. Bu renkte olan. 5. s. hlk. Olgunlaşmamış249
Çayır: i. 1. Üzerinde gür ot biten düz ve nemli yer 2. Böyle yerde biten ot.250 Gök+Çayır: Sıfat tamlaması şeklinde oluşmuş birleşik isim
60. Gökçedam Köyü/ Merkez Gök+çe: İsimden isim yapma eki.
Gökçe: i. 1. Gök rengi, mavi. 2. s. Bu renkte olan. 3. s. Gökle ilgili, semavi. 4. s. Güzel, hoşa giden251 Dam: 1. Yapıları dış etkilerden korumak amacıyla üzerlerine yapılan çoğu kiremit kaplı bölüm 2. Üzeri toprak kaplı ev, küçük ev, köy evi 3. argo Tutukevi. 4. hlk. Ahır252
Gökçe+Dam: İsim+İsim şeklinde oluşmuş birleşik isim
61. Gökmustafalı Köyü/ Bahçe
Gök, -ğü: i. 1. İçinde gök cisimlerinin hareket ettiği sonsuz boşluk, uzay, sema, asuman, feza. 2. Yeryüzü üzerine mavi bir kubbe gibi kapanan boşluk, gök kubbe, sema 3. Gökyüzünün, denizin rengi, mavi veya yeşile çalan mavi. 4. s. Bu renkte olan. 5. s. hlk. Olgunlaşmamış253
Mustafa: Ar. erkek 1. Seçilmiş, seçkin. 2. Hz. Muhammed'in adlarından.254 Gök+Mustafa: Sıfat tamlaması şeklinde oluşmuş birleşik isim
Gökmustafa+lı: İsimden İsim Yapma Eki
62. Göztaşı Köyü/ Kadirli
Göztaşı: CuSO4. 5 H2O; boya ve tarım ilacı olarak kullanılan mavi bakır sülfatın halk dilindeki adı.255 Taş+ı: isimden isim yapma eki.
Göz+Taşı: Belirtisiz isim tamlaması şeklinde oluşmuş birleşik isim. 63. Gümüş Köyü/ Düziçi 249 Akalın, a.g.e, s. 772 250 Akalın, a.g.e, s. 404 251 Akalın, a.g.e, s. 772 252 Akalın, a.g.e, s. 468 253 Akalın, a.g.e, s. 772 254http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5942f7a14de392.511760 86 (16/06/2017 – Saat: 00.15) 255 Akalın, a.g.e, s. 796 86
Gümüş: i. 1. kim. Atom numarası 47, atom ağırlığı 107,88, yoğunluğu 10,5 olan, 960 °C'ye doğru sıvı durumuna geçen, parlak beyaz renkte, kolay işlenir ve tel durumuna gelebilen element (simgesi Ag). 2.
s. Bu elementten yapılmış256
64. Güzelyurt Köyü/ Düziçi
Güzel: s. 1. Göze ve kulağa hoş gelen, hayranlık uyandıran, çirkin karşıtı257
Yurt: i. Bir halkın üzerinde yaşadığı, kültürünü oluşturduğu toprak parçası, vatan258 Güzel+Yurt: sıfat tamlaması şeklinde oluşmuş birleşik isim.
H
65. Hacıhaliloğlu Köyü/ Kadirli
Hacı: Ar. i. din b. 1. Din buyruklarını yerine getirmek için hacca gitmiş Müslüman. 2. Kudüs, Efes vb. kutsal bir yeri ziyaret etmiş olan Hristiyan.259
Halil: Ar. erkek. Sadık, samimi, dost.260
Hacı+Halil: İsim+İsim şeklinde oluşmuş birleşik isim. Oğul, -ğlu, -ulu: isim. Erkek evlat261
Oğul-u: III. Tekil şahıs eki
Hacıhalil+oğlu: Belirtisiz isim tamlaması şeklinde oluşmuş birleşik isim. 66. Halitağalar Köyü/ Kadirli
Halit: Ar. erkek. Sürekli, sonsuz, ebedî.262
Ağa: i.. Geniş toprakları olan, sözü geçen, varlıklı kimse263 Halit+Ağa: İsim+İsim şeklinde oluşmuş birleşik isim. Halitağa-lar: Çokluk eki.
67. Hardallık Köyü/ Kadirli
256 Akalın, a.g.e, s. 808 257 Akalın, a.g.e, s. 818 258 Akalın, a.g.e, s. 2201 259 Akalın, a.g.e, s. 825 260http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5942f8909ee864.810210 07 (16/06/2017 – Saat: 00.17) 261 Akalın, a.g.e, s. 1491 262http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5942f965907e45.908754 75 (16/06/2017 – Saat: 00.19) 263 Akalın, a.g.e, s. 28 87
Hardal: Ar. i. 1. bit. b. Turpgillerden, 100-150 santimetre yüksekliğinde, sarı çiçekli, deriyi yakıcı nitelikte olan ve tohumu hekimlikte kullanılan, tadı acı ve bir yıllık bir bitki (Brassica nigra). 2. Bu tohumun toz durumuna getirilmiş veya sirke ile karıştırılarak yapılmış macunu264
Hardal-lık: İsimden İsim Yapım Eki. 68. Harkaçtığı Köyü/ Kadirli
Har (I): i. Düşüncesizce ve hesapsızca harcamak, bol bol harcayıp tüketmek anlamlarındaki har vurup harman savurmak deyiminde geçen bir söz.265
Har (II): i. esk. Sıcak, kızgın, yakıcı.266
Kaçmak, -ar: (-e) 1. Hızla koşup bir yere saklanma 2. (nsz) Kimseye bildirmeden bulunduğu yerden ayrılmak, firar etmek 3. (-den) Kendini göstermemek, rastlaşmamaya çalışmak 4. (-den) Kaçınmak 5. (-den) Gaz, sıvı vb. şeyler sızmak 6. (nsz) İpi kopmak267
Kaç-tığı: Sıfat fiil.
Har+Kaçtığı: İsim+İsim Şeklinde Oluşmuş Birleşik İsim
69. Hasanbeyli İlçesi
Bahçe ilçesine bağlı Hasanbeyli ve Kıraç isimli iki ayrı köy iken; 1973 yılında Bahçe İlçesine bağlı Belediye olan, 24.10.1996 gün ve 4200 Sayılı Kanun ile Osmaniye ilçesinin İl olması ile ilçelik statüsünü alan Hasanbeyli, bu tarihten itibaren Osmaniye İline bağlanmıştır.268
Hasan: Ar. Erkek 1. Güzel. 2. İyi ve hayırlı iş.269
Bey: i. 1. Erkek adlarından sonra kullanılan saygı sözü 2. Erkek özel adları yerine kullanılan bir söz 3. Eş, koca 4. İskambil kâğıtlarında birli, as 5. Erkek sıfatlarının hemen arkasına eklenir 6. Aşığın çukur yüzünün arkasındaki yumru bölge. 7. tar. Küçük bir toplumun veya küçük bir devletin başkanı 8. ask. Komutan 9. esk. Zengin, ileri gelen kimse, bay (I).270
Hasan+Bey: İsim+İsim şeklinde yapılmış birleşik isim. Hasanbey-li: İsimden İsim Yapım Eki.
70. Höyük Köyü/ Sumbas
Höyük, -ğü: i. 1. Tarih boyunca türlü nedenlerle yıkılan yerleşme bölgelerinde, yıkıntıların üst üste birikmesiyle oluşan ve çoğu kez içinde yapı kalıntılarının gömülü bulunduğu yayvan tepe. 2. Toprak yığını, küçük tepe.271 264 Akalın, a.g.e, s. 847 265 Akalın, a.g.e, s. 845 266 Akalın, a.g.e, s. 845 267 Akalın, a.g.e, s. 1025 268http://hasanbeyli.meb.gov.tr/www/ilcemiz-hasanbeyli/icerik/104 (16/06/2017 - Saat: 00.20) 269http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_bts&arama=kelime&guid=TDK.GTS.5942f9e61516f3.7760949 7 (16/06/2017 – Saat: 00.21) 270 Akalın, a.g.e, s. 253 271 Akalın, a.g.e, s. 902 88
I
71. Issızca Köyü/ Merkez
Issız: s. 1. Kimse bulunmayan veya az kimse bulunan, tenha, yaban 2. mec. Yalnız, kimsesi olmayan. 3. zf.. Tenha bir durumda272
Issız-ca: İsimden İsim Yapım eki
İ