• Sonuç bulunamadı

Değişim ve Farklılık Seviyelerine Göre İnovasyon Türleri

Artımsal ürün inovasyonu, performansı önemli ölçüde geliştirilmiş veya yükseltilmiş olan mevcut bir ürünü ifade etmektedir. Artımsal ürün inovasyonu iki şekilde olabilir. Daha yüksek performanslı bileşenlerin veya malzemelerin kullanılmasıyla basit bir ürün geliştirilebilir veya birkaç bütünleşmiş alt sistemden oluşan karmaşık yapılı bir ürün, alt sistemlerden birinde yapılan kısmi değişikliklerle geliştirilebilir (Evangelista ve Sirilli, 1995: 209-210). Ayrıca artımsal inovasyonlar, mevcut süreçler veya prosedürler üzerinde küçük iyileştirmeler içeren, nadiren yeni teknolojiler gerektiren ve müşteri davranışlarında değişiklik yapan hizmet inovasyonlarını da temsil eder (Chan vd., 1998: 115). Orfila-Sintes vd., (2005)’e göre

artımsal inovasyon, verimlilik artışına izin veren ve daha önce kullanılan çözümlerin aşamalı olarak iyileştirilmesi olarak tanımlanmaktadır (Orfila-Sintes vd., 2005: 854).

Artımsal inovasyonlar, firma için yeni olduğu düşünülen, ancak daha önce başka firmalar tarafından kullanılmış olabilecek herhangi bir fikir, uygulama veya maddi yapıdır (Johannessen vd., 2001: 25). Artımsal hizmet inovasyonu ise hizmetlere değer ekleme amacıyla kullanılan artımsal bir değer yaratma stratejisini tanımlamaktadır. Artımsal hizmet inovasyonunda amaç, hizmet sağlayıcı ve müşteriye karşılıklı olarak, mevcut çözümlerden daha etkili çözümler sunabilmektir (Möller vd., 2008: 34).

Artımsal inovasyon, kurulu bir teknoloji / bilgi içindeki mevcut ürünlerin, süreçlerin, hizmetlerin üretim ve dağıtım faaliyetlerinin modifikasyonunu, netleştirilmesini, basitleştirilmesini, pekiştirilmesini ve genişletilmesini içeren büyük ilerlemeleri ifade eder. Pazarlama inovasyonu da pazarlama literatüründe bir tür artımsal inovasyon olarak konumlandırılmaktadır (Naidoo, 2010: 1312; Christofi vd., 2015: 360).

1.4.2. Radikal İnovasyon

Radikal ve artımsal inovasyon arasındaki ayrım, inovasyon çalışmalarında da sıklıkla vurgulanmaktadır. Radikal inovasyon, endüstri için yeni olarak algılanan herhangi bir fikir, uygulama ya da maddi yapıdır (Johannessen vd., 2001: 23-25). Radikal inovasyon, bugüne kadar çözülmemiş olan ya da kayda değer ölçüde olmayan, verimsiz bir şekilde çözülen bir sorunu çözmek amacıyla yapılan inovasyonları kapsamaktadır. Bu nedenle radikal inovasyonların performans üzerindeki olumlu etkileri genellikle yüksektir (Orfila-Sintes vd., 2005: 854). Radikal inovasyonlar, mevcut uygulamalarda yapılan değişiklik ve iyileştirme inovasyonları olarak kabul edilen artımsal inovasyonlardan daha fazla riskli ve maliyetlidirler. Örneğin bir otelin mevcut uygulamalardan farklı olarak çevresel önlemlerle ilgili yaptığı inovasyonlar gibi. Bu inovasyonlar mevcut uygulamalarda yapılan değişikliklerden farklı içeriklere sahip olduğunda radikal inovasyon ve artımsal inovasyon arasındaki fark açık bir şekilde tespit edilebilmektedir (Martínez-Ros ve Orfila-Sintes, 2009: 634).

Radikal inovasyon, teknolojideki yeni ve temel bilgileri içeren devrim niteliğindeki değişiklikler olarak tanımlanmaktadır. Radikal inovasyonlar, deneme riski çok yüksek olan ve aynı zamanda mevcut uygulamalara aykırı nitelikteki

inovasyonlardır (Martínez-Ros ve Orfila-Sintes, 2009: 633; Naidoo, 2010: 1312). Radikal inovasyon temel olarak artımsal inovasyondan farklıdır (McDermott ve Prajogo, 2012: 218). Fakat inovasyon seviyesinin göreceli bir kavram olmasından dolayı, bir hizmet inovasyonunun artımlı mı yoksa radikal mi olduğu, yalnızca ilgili üretici veya müşteri tarafından belirlenebilir (Johansson vd., 2019: 329).

Pazarlama inovasyonu bağlamındaki radikal inovasyonlar, ürün, fiyat, tutundurma ve dağıtım gibi pazarlama karmasında yapılan değişiklikleri kapsamaktadır (Shergill ve Nargundkar, 2005: 31). Radikal hizmet inovasyonu ise, yeni hizmet konseptleri aracılığıyla değer yaratmaya devam eden bir yaklaşımı tanımlamaktadır. Radikal hizmet inovasyonu uygulayıcıları, yeni teknolojiler, iş konseptleri ve bunların yanı sıra gelişmiş hizmetler aracılığıyla bu yenilikleri ticarileştirmeyi amaçlamaktadır. Gelecek odaklı değer üretimi sağlayan radikal hizmet inovasyonları, mevcut değer sistemlerinde yapılan köklü değişiklikleri içerir ve değer sağlama potansiyeli açısından büyük belirsizlik yaratırlar (Möller vd., 2008: 34). Radikal hizmet inovasyonu, hizmet sunumlarında yapılan devrimsel değişiklikler olarak tanımlanmaktadır. Hizmet sunumlarındaki devrimsel değişiklikler, tamamen yeni hizmet özellikleri üretme veya pazarda önemli ölçüde değişiklik yapma olanağına sahip hizmetleri içermektedir. Bu özellikler olmadan sunulan hizmetler ise artımsal hizmet inovasyonu kapsamında değerlendirilmektedir (Cheng ve Krumwiede, 2012: 490).

Radikal ve artımsal inovasyon arasındaki ayrımın tipik bir örneği internet teknolojilerinin kullanılmasıdır: İnternet teknolojileri ilk kez şirket yönetimine girdiklerinde, radikal bir inovasyon meydana gelirken, kullanımının daha da yaygınlaşmaya başlaması ile artımsal inovasyon gerçekleşmiştir (Orfila-Sintes vd., 2005: 854). Radikal inovasyonlar, kuruluşun yapısı, prosedürleri, ürünleri veya faaliyetlerinde daha büyük değişikliklere neden olmakta, aynı zamanda daha riskli ve pahalı olma eğilimindedirler. Belirli bir zamana kadar çözülmeyen sorunlara yönelik çözüm uygulamaları olduğu anlaşılan radikal inovasyonlar, genellikle yüksek maliyetler içermekte ve aynı zamanda şirket karları üzerinde büyük bir etki potansiyeline sahiptir (Martínez-Ros ve Orfila-Sintes, 2009: 633). Artımsal ve radikal inovasyon arasındaki fark; artımsal inovasyon bir ürün veya süreçte yapılan doğrusal, kümülatif değişimleri ve mevcut teknolojide yapılan küçük iyileştirmeleri kapsarken, radikal inovasyon,

mevcut uygulamalarda yapılan önemli değişiklikleri kapsamaktadır (Nicolau ve Santa- María, 2013: 72).

Artımsal inovasyon kapsamında yapılan inovasyonlar, daha düşük maliyetler anlamına gelir ve elde edilen faydalar, artımsal inovasyonun önemine bakılmaksızın radikal inovasyondan elde edilen faydalara göre daha düşüktür (Orfila-Sintes vd., 2005: 854). Artımsal inovasyonlar, radikal inovasyonlara göre daha az maliyetli, daha öngörülebilir sonuçlara sahip olan mevcut teknolojide yapılan gelişmeler veya uyarlamalardır (Martínez-Ros ve Orfila-Sintes, 2009: 633). Artımsal hizmet inovasyonu, mevcut bir hizmette nispeten küçük değişiklikler yapıldığında meydana gelirken, radikal hizmet inovasyonu müşteriye sunulan değer teklifinde önemli bir değişiklik yapıldığında meydana gelmektedir (Johansson vd., 2019: 329).