Değerler ve eğitim ile ilgili kültürel aktarımlar .1 Değerler

TYB2’de değerlerle ilgili yedi, ATÖB2’de ise 13 öge yer almaktadır. Değerler başlığı da kültür ögelerine göre 13 grupta incelenmiştir.

Tablo 42. Değerler ile İlgili Kültürel Aktarımlar

Ögeler TYB2 ATÖB2

Yardım 0 1

Hoşgörü 0 2

Barış 0 1

136

Değerlerinden Ödün Vermeme 0 1

Düzenli Olma 0 2

Hayata Olumlu Olma 0 1

Doğa Sevgisi 0 1 Arkadaşlık 0 2 Cömertlik 1 1 Misafirperverlik 1 0 Çalışkanlık 2 0 Çevreye Duyarlılık 3 0 Toplam 7 13

Tablo 42’ye bakıldığında TYB2’de misafirperverlik, cömertlik, çalışkanlık ve çevreye duyarlılık değerleri verilmektedir. İki öge Türk, iki öge yabancı, üç öge de ortak kültür ögeleriyle verilmiştir. Türk kültür ögelerinin oranı %29, yabancı kültür ögelerinin oranı %29 ve ortak kültür ögelerinin oranı ise %42’dir. ATÖB2’de hoşgörü, barış, empati yapma, değerlerinden ödün vermeme, düzenli olma, hayata olumlu bakma, doğa sevgisi, dostluk, cömertlik ve yardım değerleri verilmiştir. Beş öge Türk, iki yabancı ve altı öge ortak değerler içinde toplam 13 değer verilmiştir. Türk kültür ögelerinin oranı %38, yabancı kültür ögelerinin oranı %16 ve ortak kültür ögelerinin oranı %46’dır. Her iki kitapta da oranlar istenilen ölçütlerde değildir. Dengeli oranda dağılım göstermemiştir.

5.1.3.3.2 Eğitim

Eğitim başlığında TYB2’de sekiz, ATÖB2’de iki kültür ögesi tespit edilmiştir. Tablo 43 incelendiğinde eğitim başlığı kültür ögelerine göre üç gruba ayrılmıştır.

137

Tablo 43. Eğitim ile İlgili Kültürel Aktarımlar

Ögeler TYB2 ATÖB2

Bilimsel Proje 7 0

Sınav 0 1

Özel Ders 1 1

Toplam 8 2

TYB2’de eğitimle ilgili Bilimsel Proje Nasıl Hazırlanır? metninde ve Mihrimah Sultan’ın eğitimi hakkındaki bölümde geçmektedir. Bir öge Türk, yedi öge ortak kültür ögesidir. Türk kültür ögelerinin oranı %12, ortak kültür ögesinin oranı ise %88’dir. ATÖB2’de eğitim süreçlerindeki sınavdan ve Mevlana’nın tasavvuf eğitimi almasından bahsedilmektedir. İki öge de Türk kültürü içinde verilmiştir.

5.1.3.3.3 Dil ve tarih bilinci/sevgisi

TYB2’de iki kültür ögesi, ATÖB2’de ise dokuz kültür ögesi bulunmaktadır.

Tablo 44. Dil ve Tarih Bilinci/Sevinci ile İlgili Kültürel Aktarımlar

Ögeler TYB2 ATÖB2

Dil Bilinci/Sevinci 0 2

Tarih Bilinci/Sevinci 2 7

Toplam 2 9

Tablo 44 incelendiğinde TYB2’de Osmanlı adının geçtiği iki yerde Türk tarih bilinci vurgulanmaktadır. Yabancı ve ortak kültür ögesine rastlanmamıştır. ATÖB2’de alfabelerin verildiği ve dostluğun anlatıldığı metinlerde dil sevgisi verilmektedir.

138

Malatya tarihinin anlatıldığı ve Selçuklu adının geçtiği metinlerde Türk kültür ögeleriyle tarih bilinci verilmiştir. Yunan mitolojisinden bahseden Barış Sembolleri metninde Posedion, Athena ve Zeus sözcükleriyle yabancı kültür ögeleri aktarılmıştır. Anadolu uygarlıkları ve dünyadaki diğer uygarlıklardan bahseden metinlerde ise iki ortak kültür ögesi aktarılmıştır. Dört öge Türk kültür ögesi, üç öge yabancı kültür ögesi ve iki öge ortak kültür ögesine aittir. Türk kültür ögelerinin oranı %44, yabancı kültür ögelerinin oranı %33 ve ortak kültür ögelerinin oranı ise %23’tür.

5.1.3.4 Edebiyat, sanat ve müzik ile ilgili kültürel aktarımlar 5.1.3.4.1 Edebiyat

TYB2’de 25 kültür ögesi, ATÖB2’de ise 21 kültür ögesine rastlanmıştır. Edebiyat başlığı 13 grup şeklinde incelenmiştir.

Tablo 45. Edebiyat ile İlgili Kültürel Aktarımlar

Ögeler TYB2 ATÖB2

Atasözü 5 0 Deyim 0 1 Kalıp Söz 7 0 Eser 6 0 Dilekçe 1 0 Röportaj 1 0 Mektup 1 0 Şiir 2 9 Düzyazı 1 1 Dergi 1 4 Kitap 0 4 Masal 0 1

139

Efsane 0 1

Toplam 25 21

Tablo 45 incelendiğinde TYB2’de kullanılan beş atasözü; kız isteme töreninin anlatıldığı ve çiçeklerin anlatıldığı metinlerde verilen yedi kalıp söz Türk kültür ögesiyle verilmiştir. Genel çatıda edebiyatın özelde de şiirin güzel sanatlar olarak tanımlanması ve Yunus Emre’den verilen şiir örnekleri de Türk kültürüne aittir. Masala’nın eserlerinden bahsederken verilen eser adlarının dördü Türk, ikisi yabancı kültür ögesidir. Verilen 25 ögeden 2’si yabancı 23’ü Türk kültür aktarımıdır. Türk kültürünün oranı %92, yabancı kültür oranı ise %8’dir. Bu oran dağılım istenilen bir durum değildir. ATÖB2’de kitap okumanın faydalarından bahsedilen iki metinde ortak kültür ögeleri; iki yabancı romanın geçmesiyle de kitap satırında yabancı kültür ögesi yansıtılmaktadır. Dört tane yabancı dergi adı geçmektedir. Şiir satırında sekiz Türk kültürü ögesi, bir yabancı kültür ögesi vardır. Toplam 21 ögenin sekizi Türk, üçü ortak ve 10’u yabancı kültür ögesiyle verilmiştir. Türk kültür ögelerinin oranı %38, yabancı kültür ögelerinin oranı %48 ve ortak kültür ögelerinin oranı ise %14’tür.

5.1.3.4.2 Müzik

TYB2’de yedi kültür ögesine rastlanmıştır. ATÖB2’de ise bu başlıkla kültür ögesine rastlanmamıştır.

Tablo 46. Müzik ile İlgili Kültürel Aktarımlar

Ögeler TYB2 ATÖB2

Eser Adı 4 0

Terim 2 0

Müzik Aleti 1 0

140

Tablo 46’daki TYB2’de dört yabancı beste adı geçmektedir. Müzik ve müzisyenin ne demek olduğunu veren terim ve ney müzik aleti geçmektedir. 7 ögenin biri Türk, dördü yabancı ikisi de ortak kültür ögesidir. Türk kültür ögelerinin oranı %14, yabancı kültür ögelerinin oranı %57 ve ortak kültür ögelerinin oranı da %29’dur. Ögelerin dağılımı istenilen oranda değildir.

5.1.3.4.3 Sanat

Tablo 47’de görüldüğü üzere sanat ögesi beş alt grupta incelenmiştir. TYB2’de 29, ATÖB2’de ise 10 kültür ögesine rastlanmıştır.

Tablo 47. Sanat ile İlgili Kültürel Aktarımlar

Ögeler TYB2 ATÖB2

Sanat Adları 21 5 Festival 4 0 Film Adı 3 0 Dizi Adı 0 4 Tablo 1 1 Toplam 29 10

TYB2’de şiir, müzik, resim, heykel gibi ortak kültür ögelerine ait adların yanında hat, tezhip oyma gibi Türk sanatlarının adı da geçmektedir. Bahsedilen dört festivalin biri Türk diğerleri yabancıdır. Türk ressama ait tablo adı verilmektedir. 29 kültür ögesinin beşi Türk, altısı yabancı, 18’i ortak kültür ögesidir. Türk kültür ögelerinin oranı %17, yabancı kültür ögelerinin oranı %21 ve ortak kültür ögelerinin oranı ise %62’dir. Bu dağılım istenilen oranda değildir. ATÖB2’de dizi, film, resim, heykel, çiçek

141

düzenleme sanatı adları geçmektedir. Boksör, Vatanım Sensin, Asla Vazgeçemem, Güzel ikisi olmak üzere dört Türk dizisi adı geçmektedir. 10 kültür ögesinin beşi Türk, ikisi yabancı, üçü ortak kültür ögesidir. Türk kültür ögelerinin oranı %50, yabancı kültür ögelerinin oranı %20 ve ortak kültür ögelerinin oranı ise %30’dur. Türk kültür ögelerinin fazlalığı görülmektedir.

5.1.3.4.5 El sanatları geleneği

TYB2’de dört kültür ögesine rastlanmıştır. ATÖB2’de ilgili kütür ögesi yoktur.

Tablo 48. El Sanatları Geleneği ile İlgili Kültürel Aktarımlar

Ögeler TYB2 ATÖB2

Sanat Adları 4 0

Toplam 4 0

Tablo 48 incelendiğinde TYB2’de el sanatları geleneğiyle ilgili verilen oya, çini, halı ve kilim sözcükleri ile Türk kültür ögeleri aktarılmıştır. Yabancı ve ortak kültür ögelerine rastlanmamıştır.

5.1.3.5 Gelenek ve folklor ile ilgili kültürel aktarımlar