Dördüncü Soruya İlişkin Bulgular

Dördüncü soruda; öğrencilerin iyileştirilmiş e-GS’de değişmesini istedikleri özelliklerin belirlenmesine çalışılmıştır. Bu amaçla öğrencilere “Elektronik Görsel Sözlük’te

değişmesini istediğiniz özellikler var mı? Varsa nelerdir?” sorusu yöneltilmiş, elde edilen cevaplar Tablo 21’de gösterilmiştir:

Tablo 21. Dördüncü soruya öğrencilerin verdiği cevaplar

Katılımcılar f Kategori İfade edilen görüş / kod

D13, D9, D5, D6, D7, D10, D12, D14, D17, D18, D19, D21, D22, D24, D25, D26, D27, D28, D30, D32,D33, D34 22 Yok

(D13) Bence çok iyi (D9) Hayır (D5) Bu şekilde güzel (D6) Hayır (D7) Gayet iyi (D10) Hayır (D12) Güzel (D14) Hayır. (D17) Hayır yok. (D18) Yok. (D19) Hayır yok. (D21) Yok. (D22) Hayır, yok.

Tablo 21’in devamı (D24) Yok. (D25) Yok. (D26) hayır. (D27) Yok. (D28) Hayır. (D30) Hayır. (D32) Hayır. (D33) Hayır. (D34) Yok. D3,D8,D20 D23,D29,D31 6 Diğer konular için kullanımı

(D3)Evet, içinde her şeyin olmasını isterdim.

(D8)Diğer konular içinde olsun. (D20)Evet, daha da fazla kelime olsun isterim.

(D23)Bütün konulardaki kelimeler olsun.

(D29)Her kelimeyi bulmalıyız. (D31)Daha çok kelime

eklenmesini isterim. D2,D15,D16,D35 4 Daha çok görsel-işitsel içerik

(D2) Daha sesli olmasını isterdim.

(D15) Çizgi film gibi olsun istiyorum.

(D16)Video olabilir. Karikatür, çizgi film olur bence.

(D35) Evet. Karikatür eklensin, diğer konulardaki kelimeler de olsun.

D1, D11, D4

3 Ebat

(D1) Büyümesini ve küçülmesini isterim.

(D11) Daha da büyük olsun yakınlaştırılıp uzaklaştırılsın. (D4) Hem büyüsün hem küçülsün.

Tablo 21’deki dördüncü soru ile ilgili öğrenci cevapları incelendiğinde, deney grubundaki öğrencilerin 22 (%62,9)’sinin e-GS tasarımını bu şekliyle kullanılabilir bulduğu ve değişiklik istemediği görülmektedir. Değişiklik isteyen öğrencilerden 6 (%17,1)’sının sözlük tasarımının diğer konu / dersler için de hazırlanması yönünde; 4 (%11,4)’ünün daha çok görsel ve işitsel içerik eklenmesi yönünde görüş bildirdiği görülmektedir. Ayrıca,

öğrencilerden 3 (%8,6)’ünün ise sözlük tasarımının ebadının değişmesini, büyümesini istediği belirlenmiştir. Deney grubundaki öğrencilerin çoğunluğunun sözlüğün bu hâlini yeterli bulduğu, değişiklik isteyenlerden bazılarının ise sözlük de değişiklikten ziyade yeni konularda kullanılmasını istediği dikkat çekmektedir.

4.2.2.2. Öğretmen Görüşleri İle İlgili Bulgular

e-GS’nin tasarım hâline yönelik belirtilen görüşler doğrultusunda iyileştirilmiş hâlinin uygulamasında, deney grubunda derse giren 2 Türkçe öğretmeninin sözlük tasarımına ilişkin görüşlerini tespit edebilmek amacıyla son test aşamasında dört açık uçlu soru içeren bir görüşme formu sunulmuştur. Bu bölümde; açık uçlu sorulardan elde edilen veriler, sorular göz önünde bulundurularak temalandırılmıştır:

4.2.2.2.1. Birinci Soruya İlişkin Bulgular

Birinci soruda; Türkçe öğretmenlerinin sözlüğün öğrencilere yeni sözcükler öğretme yönüne dair görüşleri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla öğretmenlere “Elektronik

Görsel Sözlük öğrencilerinizin yeni sözcükleri öğrenmelerini kolaylaştırdı mı?” sorusu

yöneltilmiş, elde edilen cevaplar aşağıda sunulmuştur:

Deney gruplarında derse giren Türkçe öğretmenlerinden Ö1 birinci soru ile ilgili olarak; “Öğrenciler temada yer alan sözcüklerin gerçek anlam, eş ve zıt anlamlarına

anında ulaştılar. Öğrenciler için büyük kolaylık sağladı.” cevabını vermiştir.

Ö2 ise “Evet. Öğrenciler için faydalı oldu.” şeklinde soruyla ilgili görüşünü ifade etmiştir.

4.2.2.2.2. İkinci Soruya İlişkin Bulgular

İkinci soruda; Türkçe öğretmenlerinin sözlüğün hangi yönlerinin öğrencilerce beğenildiğine dair görüşleri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla öğretmenlere “Elektronik

Görsel Sözlük hangi açılardan öğrenciler tarafından beğenildi?” sorusu yöneltilmiş, elde

edilen cevaplar aşağıda sunulmuştur:

Türkçe öğretmenlerinden Ö1 ikinci soru ile ilgili olarak; “Sözcüklerin sesli bir şekilde

telaffuz edilmesi hoşlarına giderken, sözcükler arasındaki anlam ilişkilerini görmeleri zihinsel şema oluşturmalarına yardımcı oldu. Kelimelerin anlam özelliklerinin farklı renkler ile gösterilmesi de etkileyiciydi.” cevabını vermiştir.

Ö2 ise “Kelimelerin anlam özelliklerinin farklı renkler ile gösterilmesi ve sözcük

soruyla ilgili görüşünü ifade etmiştir. Türkçe öğretmenlerinin görüşlerinden hareketle; e- GS tasarımında sözcüklerin anlam ilişkileri ile birlikte görselleştirilerek verilmesinin hem öğretim sürecini etkili kıldığı hem de sözcüklerin öğrenciler tarafından öğrenilmesini kolaylaştırdığı anlaşılmaktadır. Bununla birlikte sözlük tasarımının derste kullanımı ile öğrenme sürecinin görsel, işitsel ve kinestetik açıdan desteklenmiş olduğu da görülebilmektedir.

4.2.2.2.3. Üçüncü Soruya İlişkin Bulgular

Üçüncü soruda; Türkçe öğretmenlerinin sözlüğün üstün ve faydalı yanlarına dair görüşleri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla öğretmenlere “Elektronik Görsel Sözlük’ün

üstün ve faydalı özellikleri sizce nelerdir?” sorusu yöneltilmiş, elde edilen cevaplar

aşağıda sunulmuştur:

Türkçe öğretmenlerinden Ö1 üçüncü soru ile ilgili olarak; “Sözcükler arası anlam

ilişkilerini anında ve istedikleri zaman görmeleri öğrenciler açısından önemliydi. Örnek cümlelerin edebi zevki oluşturacak eserlerden seçilmesi, şair ve yazarlara yönelik merak uyandırdı. Ortaya çıkan kavram haritası sayesinde sözcükler görsel hafızaya kolayca kaydedilebiliyor. Kalıcılığı öğrenme sağlaması ve öğrenilenleri pekiştirmesi önemliydi.”

cevabını vermiştir.

Ö2 ise bu soruyla ilgili olarak “Derslerde öğrencilerin sıkılmalarını önlemesi ile

öğrenmeyi pekiştirmesi önemliydi.” şeklinde görüşünü ifade etmiştir. Türkçe

öğretmenlerinin görüşlerinden hareketle, sözlüğün öğrencilerin sözcük hazinelerini geliştirmeyle birlikte öğretimi eğlenceli hâle getirme, kalıcılığı sağlama ve edebî zevk uyandırma gibi olumlu özellikler taşıdığı da anlaşılmaktadır.

4.2.2.2.4. Dördüncü Soruya İlişkin Bulgular

Dördüncü soruda; Türkçe öğretmenlerinin sözlükte değişmesini istediği özelliklere dair görüşleri belirlenmeye çalışılmıştır. Bu amaçla öğretmenlere “Elektronik Görsel

Sözlük’te değişmesini istediğiniz özellikler var mı? Varsa nelerdir?” sorusu yöneltilmiş,

elde edilen cevaplar aşağıda sunulmuştur:

Türkçe öğretmenlerinden Ö1 dördüncü soru ile ilgili olarak; “Ekran ve yazı

boyutunun istenilen şekilde düzenlenecek ayarlamalarının yapılması. Bütün temaları içerecek şekilde sözlüklerin hazırlanması. Kelimeler (resim, karikatür vb.) görsellerle zenginleştirilebilir.” şeklinde cevap vermiştir.

Ö2 ise “Kelime havuzundaki kelimeler daha da zenginleştirilebilir. Ekran boyutu

büyütülebilir.” şeklinde bu soruya cevap vermiştir.

Türkçe öğretmenlerinin sözlüğe yönelik görüşleri uygulama sürecinde de alınmış, ebada dair bir düzenleme uygulama sürecinde yapılmıştır. Böylece uygulama sürecinde sözlüğün bilgisayar ve akıllı tahta boyutlarına uyarlanabilen sürümü kullanılmıştır. Türkçe öğretmenlerinin öğrencilerle aynı şekilde e-GS’nin diğer dersler için de hazırlanmasını istemesi, tasarımın sözcük öğretiminde, eğlenceli ve aktif katılımlı bir öğrenme öğretme sürecini sağlamada başarılı olduğunun kanıtıdır. Diğer taraftan öğretmen ve öğrenciler tarafından sunulan sözcüklerin görsellerle desteklenmesi önerisi; telif hakları, resim seçimi-çizimi, grafik özellikler ve farklı disiplinlerle iş birliği gerektirme gibi gerekliliklerden dolayı görsel sözlüğün yaygın kullanıma kazandırılması için yapılabilecek daha sonraki geliştirme süreçlerinde dikkate alınacaktır.