e-Dönüşüm Türkiye Projesi

Elli sekizinci hükümet tarafından hazırlanan Acil Eylem Planında e- Dönüşüm Türkiye Projesine yer verilmiştir. Projenin koordinasyonu, izlenmesi, değerlendirilmesi ve yönlendirilmesi ile ilgili olarak DPT Müsteşarlığı görevlendirilmiştir. Uzmanlık gerektiren bir alan olmasından dolayı Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı bünyesinde Bilgi Toplumu Dairesi Başkanlığı kurulmuştur. “Projenin üst seviyede yönlendirilmesi ve izlenmesi amacıyla ilgili müsteşar yardımcıları ve sivil toplum kuruluşlarının başkanlarından oluşan bir “Danışma Kurulu” oluşturulmuştur” (Başbakanlık Genelgesi, 2003/12). Danışma Kurulu’nun belirli aralıklarla yaptığı toplantılara DPT Müsteşar Yardımcısı başkanlık etmiş ve proje ile ilgili öneriler bu kurulda tartışılmıştır. e-Dönüşüm Türkiye Projesi’nin hedefleri yine aynı genelgede şu şekilde ifade edilmiştir:

• Bilgi ve iletişim teknolojileri politikaları ve mevzuatının, öncelikle Avrupa Birliği müktesebatı çerçevesinde gözden geçirilerek yeniden düzenlenmesi, bu konuda e-Avrupa + kapsamında aday ülkeler için öngörülen eylem planının ülkemize uyarlanması,

• Vatandaşın, bilgi ve iletişim teknolojileri yardımıyla, kamusal alandaki karar alma süreçlerine katılımını sağlayacak mekanizmaların geliştirilmesi,

• Kamu idaresinin, şeffaf ve hesap verebilir hale getirilmesine katkıda bulunulması,

• Kamu hizmetlerinin sunumunda, bilgi ve iletişim teknolojilerinden azami ölçüde yararlanılarak iyi yönetişim ilkelerinin hayata geçirilmesine katkıda bulunulması,

• Bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımının yaygınlaştırılması,

• Bilgi ve iletişim teknolojisi alanında kaynak israfını azaltmak amacıyla, kamunun mükerrerlik arz eden veya örtüşen ilgili yatırım projelerinin bütünleştirilmesi, izlenmesi, değerlendirilmesi ve yatırımcı kamu kuruluşları arasında gerekli koordinasyonun sağlanması,

• Sektördeki özel sektör faaliyetlerine yukarıdaki ilkeler ışığında yol gösterilmesi.

81

“e-Dönüşüm Türkiye Projesi’nin yürütülmesinde, o döneme kadar yapılan çalışmalardan, bilgi birikiminden ve oluşumlardan yararlanma yaklaşımı benimsenmiştir. Bu yaklaşım çerçevesinde, daha önce ülkemizin e-Avrupa+ Girişimine taraf olmasını takiben başlatılan e-Türkiye Girişimi kapsamında oluşturulan çalışma grupları yeniden düzenlenmiş ve bu yeni çalışma grubu koordinatörleriyle 28 Mart 2003 tarihinden itibaren yapılan çalışmalar, 2003-2004 Kısa Dönem Eylem Planı’nın (KDEP) hazırlanması ile neticelenmiştir. 4 Aralık 2003 tarih ve 2003/48 sayılı Başbakanlık Genelgesiyle e-Dönüşüm Türkiye Projesi 2003- 2004 Kısa Dönem Eylem Planı uygulamaya konmuştur” (Bilgitoplumu.gov.tr).

Kısa dönem Eylem Planı’nın uygulanmasını müteakiben orta vadeli Bilgi Toplumu Stratejisinin oluşturulması için çalışmalar yürütülmeye başlanmış fakat belirli bir süreç gerektirdiğinden ve 2005 yılında uygulamaya konamayacağı için 2005 yılına özel bir yıllık eylem planı hazırlanmıştır. Bu süreçte hazırlanan 2006-2010 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı, 2006 yılı temmuz ayında 2006/38 sayılı Yüksek Planlama Kurulu kararı ile yürürlüğe konmuştur.

Başbakanlık 2007/7 Genelgesi’yle kurumlar arası iş birliğinin temini ile ortak ilke ve standartların uygulanması ve bilgi toplumuna dönüşüm sürecinde Bilgi Toplumu Stratejisinin etkin şekilde hayata geçirilmesi için e-Dönüşüm Türkiye İcra Kurulu, Dönüşüm Liderleri Kurulu ve e-Dönüşüm Türkiye Danışma Kurulunun kurulmasına karar verilmiştir. Başbakanlık 2007/7 Genelgesinde ifade edilen kurullar incelendiğinde:

e-Dönüşüm Türkiye İcra Kurulu; e-Dönüşüm Türkiye Projesi’nin yürütülmesi ve Bilgi Toplumu Stratejisi’nin uygulanması sürecinde en üst düzeyde politika belirleme ve karar alma, değerlendirme ve yönlendirmeden sorumlu kuruldur. Dönüşüm Liderleri Kurulu; Kurumlar arası iş birliğinin temini ile ortak ilke ve standartların uygulanması ve bilgi toplumuna dönüşüm sürecinde stratejinin etkin şekilde hayata geçirilmesi için ortak bir platform teşkil etmiştir. Kurul, bakanlıkların yanı sıra, Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı’nda yer alan eylemlerden sorumlu kamu kurum ve kuruluşlarının strateji geliştirme birimi başkanları ile İcra Kurulu tarafından belirlenecek üniversite ve belediyelerin temsilcilerinden oluşur. Strateji

82

geliştirme birimi temsilcileri çalışmalarında kurumlarının bilgi işlem yöneticilerinden teknik destek alırlar. Kurul, Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşar Yardımcısı başkanlığında toplanır. e-Dönüşüm Türkiye İcra Kurulu, bilgi toplumuna dönüşüm sürecindeki gelişmeler ve stratejinin uygulama sonuçlarını göz önünde bulundurarak Kurulun yapısında değişiklik yapmaya yetkilidir.

e-Dönüşüm Türkiye Danışma Kurulu; Türkiye’nin bilgi toplumuna dönüşüm çalışmalarında ve Bilgi Toplumu Stratejisinin uygulanması sürecinde kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, üniversiteler, özel sektör ve ilgili sivil toplum kuruluşlarının görüş ve önerilerinin ortak bir zeminde paylaşılması ve değerlendirilmesi amacıyla oluşturulmuştur.

3.2.5. 2014-2018 Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı

Kalkınma Bakanlığı’nın hazırladığı son çalışma da 2014-2018 yıllarını kapsayan “Bilgi Toplumu Stratejisi ve Eylem Planı” olmuştur. İki yıllık bir çalışmanın ürünü olan Strateji ve Eylem Planı, büyüme ve istihdamı amaç edinerek 8 ana başlık olmak üzere 73 eyleme yer vermiştir. Sekiz ana başlık incelenirse (Kalkınma Bakanlığı, 2015:65-75):

1. Bilgi Teknolojileri Sektörü: Türkiye’nin bilişim sektöründe ilerlemesini amaç edinen bu ana başlıkta kobilerin, kamu sektörünün ve yazılım firmalarının bilgi teknolojileri açısından desteklenmesi planlanmıştır.

2. Geniş Bant Altyapısı ve Sektörel Rekabet: Türkiye’deki internet servis sağlayıcılar arasındaki rekabeti internet hızını ve kalitesini artırmak için çalışmalar yürütülmesi planlanmaktadır.

3. Nitelikli İnsan Kaynağı ve İstihdam: Yükseköğretim ve ortaöğretim kurumlarındaki öğrencileri bilgi iletişim teknolojilerini etkin bir şekilde kullanan ve İngilizceye hâkim yetiştirmeyi ve aynı zamanda mevcut kamu personelini günün koşullarına göre (teknolojik anlamda) eğitmeyi planlamaktadır.

4. Toplumsal Dönüşüm: İnternete erişimin kolaylaştırılması, teknolojik cihazları kullanabilme eğitimlerinin verilmesi ve mevcut internet kafelerin durumlarının iyileştirilmesi planlanmaktadır.

83

5. Bilgi Güvenliği, Kişisel Bilgilerin Korunması ve Güvenli İnternet: Kişisel verilerin korunması, toplumun kişisel verilerini paylaşma konusunda bilinçlendirilmesi, güvenliğin sağlanabilmesi için elektronik imza, sertifika ve şifreleme yazılımlarının kullanımının artırılması ve siber saldırılarla mücadele edebilmek amaçlanmaktadır.

6. Bilgi ve İletişim Teknolojileri Destekli Yenilikçi Çözümler: Sosyal hayatı kolaylaştıracak birçok farklı projeyi içinde barındırmaktadır. Ulaşım alanında akıllı ulaşım sistemlerinin kurulması, sağlık alanında e-sağlık hizmetlerinin geliştirilmesi, işletmeler için e-vergi, sosyal güvenlik, istatistik ve şirketler arası entegrasyonun sağlanması planlanmaktadır.

7. İnternet Girişimciliği ve e-Ticaret: Temel amaç e-ticaretin geliştirilmesi ve bu gelişim sonrası Türkiye’nin bir e-Ticaret merkezi haline getirilmesidir. E- Ticaret için sermaye sunulması, Kobilerin internet üzerinden satış yapmalarının sağlanması ve hukuksal alt yapının hazırlanması başlıca hedefler arasındadır.

8. Kamu Hizmetlerinde Kullanıcı Odaklılık ve Etkinlik: e-Devlet uygulamalarının vatandaş ve girişimcilerin ihtiyaç ve beklentilerine uygun olarak yapılandırılması aynı zamanda yerli işletim sistemi Pardus’un kullanımının artırılması amaçlanmaktadır.