Coğrafi Bilgi Sistemi (CBS)

Bursa şehrinin iyileştirilmesine dair iş ve işlemleri yapıp, yaptırmak beraberinde yaygın olarak kullanılmasını sağlamak amacıyla Coğrafi Bilgi Sistemi oluşturulmuştur. 72 farklı veriye ulaşılabilen CBS Uygulaması ile yapılan işlemler kayıt edilip, daha sonra geriye dönük raporlama imkanı sunmaktadır.

Coğrafi Bilgi Sistemi, grafikli verilerin ve grafik içermeyen verilerin toplanıp saklanması ardından analiz edilip kullanıcıya sunulması işlemlerini gerçekleştiren yazılım, donanım ve insan faktörünün bir araya gelmesiyle oluşan bilgi sistemidir. Bursa’da BUSKİ Genel Müdürlüğü ile işbirliği yapılarak CBS’den maksimum derecede yararlanma yoluna gidilmiştir. Coğrafi referanslı bilgilerin arazi içerikli, bakım onarım işleri, planlama gibi bilgilerle ilişkilendirilerek etkin sonuçlara ulaşılmıştır. Bursa BUSKİ ile CBS birim bileşenlerinden, Abone Coğrafi Bilgi Sistemi, Kanalizasyon ve Yağmur Suyu Bilgi Sistemi, Çeşme Bilgi Sistemi, Arıtma Tesisleri Bilgi Sistemi, İçme Suyu Bilgi Sistemi, Emlak Bilgi Sisteminde yararlanılmaktadır (Buski’ den İleri CBS Uygulaması, http://www.buski.gov.tr/, 2019).

Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Coğrafi Bilgi Teknolojileri kullanılarak yapılan çalışmaları izlemek, coğrafi ve mekânsal bilgilerin etkin kullanımı için politikalar belirlemek, müdürlüğün coğrafi veri tabanında bulunan sistemleri Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemine entegre etmek, bu konudaki işleri koordine etmek, Coğrafi Bilgi Sisteminin iyileştirilmesi, oluşturulması ve işletilmesine dair işlemleri yürütmek gibi görevlerle Coğrafi Bilgi Sistemine katkı sağlamaktadır (Coğrafi Bilgi Sistemleri, 2019).

3.5.2. Ulaşımda Akıllı Çözümler

Ulaşım konusunda da akıllı şehir uygulamalarıyla şehir sakinlerine kaliteli, güvenli, kolay ve sürdürülebilir projelerle hizmet sunmayı amaçlayan Bursa, BURULAŞ Kent İçi Ulaşım Mobil Uygulaması’ nı başlatmıştır. Akıllı şehircilik anlayışında vatandaşı toplu ulaşım araçlarına yönlendirmek temel hedeftir. Bu yüzden toplu ulaşımı cazip hala getirecek, kolaylaştıracak projeler üretilmeye önem verilmiştir. IOS ve Android telefon sistemlerinden ulaşılabilen uygulama da bulunduğun ve ulaşmak istediğin iki nokta arasındaki mesafeyi ve ne kadar sürede gidilebileceğini öğrenebilir, zaman seçimi sayesinde arzu edilen gün ve saat için

seyahat planı oluşturulabilmektedir. Yürüyerek ya da araçla oluşturulacak seyahat güzergahı haritada çizdirilebilir, duraklardan geçen hatları öğrenebilip, bekleme süresini görülebilmektedir (Mobil Uygulamalarımız, https://www.bursa.bel.tr, 2019). Şehre tek bir merkezden idare edilen ve kayıtlarını burada toplayan 600 tane IP ve 400 tane analog kamera yerleştirilmiştir. Ayrıca trafik akışını takip edebilmek için 4 tane canlı yayın kamerası vardır.

Bursa Kent Meydanında bulunan 6.5 km’lik hat üzerindeki tramvay güzergahında 23 tane sinyalizasyon bulunmaktadır. Katener direkleri üzerine yerleştirilmiş giriş çıkış algılayan sinyalizasyon sayesinde tramvaya geçiş önceliği sağlanmakta, diğer ışıklar kırmızı yanmaktadır. Hafif raylı sistem araçlarını tercih eden yolculara hatları ve tren varış sürelerini gösteren yolcu bilgilendirme ekranı konulmuştur. Yolculara kolaylık sağlayan ekranlar sayesinde yanlış hatta binip inme durumları önlenmiş olmaktadır.

Toplu ulaşım araçlarına binerken kullanılan Bursakart otomatik kart dolum yerlerinden ve bilet satış noktalarından insansız şekilde doldurulabilmektedir. Bursakart elektronik ücret toplama sisteminde temassız kartlarla kısa sürede bilet satışı gerçekleşip, zamandan tasarruf sağlanmış olur.

Bursa’ da yaya kavşaklarında 101 tane sinyalizasyon sistem uygulanan buton mevcuttur. Bu buton sayesinde yaya geçişinin olmadığı durumlarda araç trafik akışı kesintisiz şekilde devam etmektedir. Ayrıca bu butonlu yaya kavşağının olduğu noktalarda engelli vatandaşlarda düşünülmüştür. Butonlar kabartmalı şekilde tasarlanmış ve sesli uyarı cihazı konulmuştur. Sesli uyarı cihazı da ortamın gürültü şiddetine göre otomatik olarak ses seviyesini ayarlamaktadır.

Bursa’da dedektörlü sinyalizasyon kavşaklar kent içi trafiğin daha dinamik şekilde çalışmasına yardımcı olmaktadır. Kavşak kontrol cihazına araç talebini ileten, asfalta döşenen metal kütle algılayıcılar aracılığıyla kavşak trafiğinde araç yoğunluğu kontrol altına alınmıştır. 79 kavşakta bulunan bu sistemle yeşil ışık maksimum süreye kadar uzamaktadır.

Ana arterlerde yakın mesafede yer alan trafik lambalarında kırmızı ışığa yakalanmadan yolculuk yapmayı sağlayan Yeşil Dalga sinyalizasyon sistemi sürücülerin sevdiği sistem olup, artık pek çok şehirde, şehir içi trafiğinde kullanılmaya çalışılmaktadır. Bursa’ da 18 trafik arterinde bulunan 65 sinyalize yeşil dalga sistemi

mevcuttur. Akıllı ulaşımda tercih edilen, tabelalar ile sistemin başladığı bilgisi verilen bu sistem ile seçilen güzergahta seyahat eden sürücüler hız limitini ayarlamak zorundadır. Bu şekilde sağlıklı işleyen trafik akışında zamandan ve yakıttan da tasarruf sağlanmış olmaktadır.

Veriler doğrultusunda trafikte park arayan sürücülerin ortalama yüzde 30 civarında olduğu, park yeri ararken kat edilen yolun ise 4,5 km olduğu tespit edilmiştir. Bu olumsuzlukları ortadan kaldırmak en hızlı park edilecek yer bulmak adına Akıllı Otopark projesi hayata geçirilmiştir. Akıllı telefon uygulamalarından ulaşılacak olan sistemde açık, kapalı ve cadde üstü otoparklardaki peronların dolu ya da boş olduğu anlık olarak gösterilmektedir. Bu veriler bulut sisteminde depolanıp sürücülerin gittikleri rotada en yakın boş otoparkı görmesini sağlamaktadır. Bu projenin uygulanması ile trafik yoğunluğu azaltılıp, zaman ve yakıt tasarrufu sağlanmış, karbon salınımı azaltılmıştır (Akıllı Otopark Çözümleri, http://akillisehir.bursa.bel.tr/akilli- otopark, 2019).