BULGARİSTAN

Balkanların en doğusunda bulunan Bulgaristan asırlarca Osmanlı Devleti altında idare edildikten sonra 1908 yılında bağımsızlığını ilan etmiştir. İkinci Dünya Savaşı sonlarında 1944 yılında meydana gelen komünist devrim sonrası ülke artık komünist rejimle yönetilmeye başlamıştır. Daha sonra Varşova Paktına da katılan

87

Bulgaristan 1990 yılına kadar komünist parti altında yönetildikten sonra demokratik çok partili hayata geçmiştir (Crampton, 2005: 1-19).

Bulgaristan komünist rejimin yıkılmasının akabinde Avrupa Birliği ile diplomatik ilişkileri geliştirme yoluna gitmiştir. Bulgaristan’ın Avrupa Birliğine katılım hedeflerini belirten Avrupa Anlaşması 1993 yılında imzalandıktan sonra AB’ye ilk adaylık başvurusu 1995 yılında yapılmıştır. 2000 yılında ise müzakereler açılarak Bulgaristan’ın AB adaylık süreci başlatılmıştır. Bulgaristan’ın AB müzakere fasılları, 2007 yılında tam üye olacak taahhüdü verilerek, 2004 yılında kapatılmıştır (www.ec.europa.eu, 01.11.2017).

AB’nin aday ülkeler için yıllık düzenli olarak hazırladığı ilerleme raporlarında Bulgaristan’ın terörizm yükümlülükleri ilk olarak 1998 yılında ele alınmıştır. Raporda Bulgaristan ile Türkiye arasında terörle mücadele hususunda bir anlaşma yapıldığına dikkat çekilmiştir. Ayrıca Bulgaristan’ın Avrupa Terörle Mücadele Sözleşmesini (1977) onayladığı vurgulanmıştır. 2002 yılı ilerleme raporunda Komisyon, Bulgaristan’ın; terör eylemleri ile ilgili konularda yeni düzenleme çalışmaları içerisine girdiğine değinmiştir. 2001 yılında Bulgaristan’ın Birleşmiş Milletler Terörist Bombalamanın Bastırılması Sözleşmesini onayladığı ve Avrupa Terörle Mücadele Sözleşmesinin 13. Maddesinde bulunan iade anlaşmasına daha önceden koyduğu ön koşulu geri çektiği vurgulanmıştır. Komisyon, Ayrıca; Birleşmiş Milletler Terörizmin Finansmanının Önlenmesine Dair Sözleşmenin onaylanmasına dikkat çekerek, Bulgaristan’ın Ceza Kanununda yapılan düzenlemelerin terörist faaliyetler ve terörizmin finansmanı konusunda değişikler getirdiğini ifade etmiştir. Bu değişiklikler sonrasında artık Bulgaristan’da terörist gruplara katılımın, örgütlenmenin ve terörist faaliyet amacıyla mülke el koymanın bir suç teşkil ettiği belirtilmiştir. 2002 ilerleme raporunda 24. Fasıl genel değerlendirme kısmında Bulgaristan’ın kendisini uluslararası koalisyon ile uyumlu hale getirdiğini ancak henüz terörizmin finansmanının önlenmesine yönelik Avrupa Birliği Müktesebatı yükümlülüklerini ve uluslararası standartlara uyumunu tamamlamadığı Komisyon tarafından raporlanmıştır. Yine aynı raporun 27. Fasıl altında ise Bulgaristan’ın 21 Eylül AB Eylem Planına ve Avrupa Terörle Mücadele Ortak Pozisyonuna uyumlu hale geldiği ve terörizmle ilgili tüm uluslararası sözleşmeleri onayladığı vurgulanmıştır. 2003 yılı ilerleme raporu 24. Fasıl altında Bulgaristan

88

tarafından terörizm konusunda Strateji ve Eylem Planı hazırlandığı ve bu hazırlığın; kısa, orta ve uzun dönemli vadelere ayrıldığı belirtilmiştir. Aynı şekilde 24. Fasıl altında 2003 yılı itibariyle terörizmin finansmanının önlenmesine yönelik bir yasanın kabul edildiği ifade edilmiştir. Yasanın; terörizmin finansal varlıklarının dondurulması gibi önlemler getirdiği ve bu konuda tespit ve önlemler içerdiği belirtilmiştir. 2003 yılında Bulgaristan Bakanlar Kurulundan çıkan kararla, daha önce kabul edilen terörizmin finansmanının önlenmesine dair yasa altında, teröre destek veren gerçek kişilerin, tüzel kişilerin, grupların ve organizasyonların bir listesinin hazırlanmasının öngörüldüğüne AB Komisyonu tarafından dikkat çekilmiştir. 24. Fasıl genel değerlendirme kısmında Komisyon, Bulgaristan’ın; terörle mücadele alanında çoğu uluslararası anlaşmaya taraf olmasını ve terörizmin finansmanının önlenmesine yönelik yasal çalışmalar yapmasını olumlu adımlar olarak değerlendirmiştir. 2003 yılı ilerleme raporu, 27. Fasıl altında Bulgaristan’ın, ODGP müktesebatını tamamını kabul ederek ve bundan doğan yükümlülükleri tamamlamaya çalışarak Avrupa Birliğine tam üyelik konusundaki istekliliğini gösterdiği belirtilmiştir. 2004 yılı düzenli ilerleme raporu 24. Fasıl altında ise Bulgaristan’ın, Avrupa Konseyinin üç yasal enstrümanın onaylanması ile müzakerelerin terörizm kısmında daha fazla ilerleme kaydettiği vurgulanmıştır. Bulgaristan Bakanlar Kurulunun daha önce çıkarttığı kararda oluşturulan teröre destek veren kişiler, tüzel kişiler, gruplar ve organizasyonlar listesinin güncellendiğine değinilmiştir. 24. Fasıl kara para aklama kısmında ise Bulgaristan Gümrük Müdürlüğünün Ekim 2003 yılında kara para aklamanın ve terörizmin finansmanının kontrolü ve önlenmesine yönelik iç hukuki düzenlemeleri onayladığı ifade edilmiştir. 2004 yılı düzenli ilerleme raporu 24. Fasıl genel değerlendirme kısmı altında Komisyon; Bulgaristan’ın, terörizmi konu edinen çoğu uluslararası anlaşmaya taraf olduğunu ve AB ve Üye Ülkeler Arası Kriminal Konulardaki Karşılıklı Yardım Konvansiyonunun ikinci ek protokolünü onayladığını, ancak; sınır ötesi sıcak takip, kontrollü teslimatlar, soruşturma ekipleri, iletişimin kesilmesi, sesli ve görüntülü konferanslar gibi kavramların tanıtılması adına Ceza Mahkemeleri Kanununun yeniden düzenlemesi gerektiğini vurgulamıştır. 27. Fasıl altında ise Bulgaristan’ın, Roma Statüsünü ve terörizm ile ilgili tüm uluslararası sözleşmeleri onayladığı raporlanmıştır. Bulgaristan’ın 2005 yılı son kapsamlı izleme raporunu

89

incelediğimizde Komisyon, 24. Fasıl terörle mücadele kısmı altında Bulgaristan’ın bu alandaki çoğu sözleşmeyi onayladığından ve 2000 yılı Kriminal Konularda Karşılıklı Yardım sözleşmesini 2005 yılında yürürlüğe koyduğundan bahsetmiştir. Aynı şekilde terörle mücadele kısmı altında Bulgaristan’ın 2005 yılı Terörizm Finansmanına ilişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesini zamanında onaylamasının bu alanda pozitif bir adım olacağı vurgulanmıştır. Ayrıca, Komisyon, Bulgaristan’ın terörizmin finansmanıyla mücadele adına önleme, tespit etme ve soruşturma işlemlerini geliştirmesi ve her şeyden önce kara para aklamanın önüne geçmesi gerektiğini vurgulamıştır. 24. Fasıl sonuç kısmında ise Komisyon, Bulgaristan’ın terörle mücadele alanında üyelik müzakerelerinden kaynaklanan yükümlülüklerini yerine getirmeye devam ettiğini ve üyelikten sonra da devam edeceğinin beklendiğini ifade etmiştir (www.aei.pitt.edu, 02.11.2017).