Kadın yöneticiler ile erkek yöneticilerin liderlik becerileri arasında anlamlı bir fark var mıdır?
Tablo 4.5
Liderlik Becerilerinin Cinsiyete Göre İncelenmesi KADIN ERKEK x S x S
t P 1- Yöneticilerin liderlik becerileri örgütün verimliliği ve
etkinliği için önemli bir etkendir.
4.92 0.27 4.60 0.50 2.61 0.01 2- Yönetim anlayışım ve politikalarım astlarım tarafından
yeterince anlaşılmaktadır.
4.20 0.40 3.91 0.63 1.31 0.20 3- Astlarımın bana ve işlerine olan sadakati yüksektir. 4.00 0.40 4.00 0.70 0.07 0.93 4- Yönetici olduğum birimin üyeleri arasında etkin bir
güven oluşumu sağladığıma inanıyorum.
4.30 0.63 4.05 0.63 1.40 0.20 5- Astlarımla iletişimimde gönderdiğim mesajlar doğru bir
şekilde anlaşılmaktadır.
4.23 0.43 4.10 0.53 0.90 0.40 6- Astlarımın ödüllendirilecekleri ve cezalandırılacakları
durumları bilmelerini sağlayacak takım normlarını tam olarak ortaya koyduğumu düşünüyorum.
4.00 0.60 3.70 0.84 1.30 0.21
7- Astlarımı motive edebilecek araçları doğru ve etkin bir şekilde kullanmaktayım.
4.07 0.30 4.00 0.54 0.60 0.60 8- Yöneticisi olduğum birimdeki fikir çatışmalarını etkili
bir şekilde yönetirim.
4.23 0.43 4.04 0.60 1.10 0.30 9- Astlarımın mesleki gelişimlerine katkıda bulunmak için
zaman zaman yetkilerimi onlarla paylaşırım.
4.53 0.51 4.20 0.72 1.70 0.09 10- Takım üyelerim arasında ortaya çıkan problemlere her
zaman doğru çözümler bulabiliyorum.
3.84 0.60 3.74 0.73 0.50 0.61 11- Yöneticisi olduğum birimin çalışanlarına karşı
beslediğim olumlu ya da olumsuz düşünceler ödül ve ceza mekanizmamı etkilememektedir.
3.84 0.60 3.84 0.90 0.00 1.00
12- Astlarımın bireysel gelişimlerine gerekli madde ve materyallerle her zaman destek olurum.
4.30 0.63 4.22 0.60 0.50 0.64 13- Astlarımın hatalarına karşı genellikle tolerans
gösteririm.
4.20 0.70 3.73 0.90 1.63 0.10 14- Görevle ilgili kararlar alırken astlarımın fikirlerine
önem veririm ve onları da karara ortak ederim.
4.70 0.50 4.30 0.60 2.30 0.02 15- Astlarımın görevlerini icra ederken anlık gelişen olaylar
karşısında inisiyatiflerini kullanmalarına izin veririm.
4.30 0.50 4.14 0.71 0.82 0.41 16- Astlarımın yaratıcılıklarını geliştirmek ve yeni şeyler
üretmelerini teşvik etmek için gerekli ortamı her zaman sağlarım.
4.07 0.30 4.12 0.73 -0.23 0.81
17- Astlarım bana diledikleri zaman kolaylıkla ulaşabileceklerini bilirler.
18- Astlarıma kişisel problemlerinin çözümünde her zaman yardımcı olurum.
4.23 0.60 4.22 0.71 0.04 1.00 19- Değişime açığım. Gerektiğinde kendime özgü
normlarımı değiştiririm.
4.53 0.51 4.22 0.63 1.80 0.08 20- Yakın ve uzak çevremde meydana gelen gelişmelere
kolaylıkla uyum sağlayabiliyorum.
4.30 0.50 4.14 0.60 1.00 0.32 p < 0.05
Tablo 4.5 incelendiğinde, “ yöneticilerin liderlik becerileri örgütün verimliliği ve etkinliği için önemli bir etkendir (1)” ve “ görevle ilgili kararlar alırken astlarımın fikirlerine önem veririm ve onları da karara ortak ederim (14)” önermelerinin dışındaki önermelerde kadın ve erkek yöneticiler arasında p<0.05 düzeyinde anlamlı farklar tespit edilmemiştir.
Araştırmaya katılan kadın yöneticilerin birinci önermeye verdikleri cevapların ortalamasının oldukça yüksek olması (4.92), onların kurumsal etkinlik ve verimlilikte liderlik becerilerinin son derece önemli olduğunu düşündüklerini göstermektedir. Diğer taraftan erkek yöneticilerin aynı önermeye verdikleri cevapların ortalaması kadın yöneticilere göre istatistikî olarak düşük olmasına rağmen (4.60), araştırmaya katılan erkek yöneticiler de örgütün etkin ve verimli olabilmesi için liderlik becerilerinin önemli olduğunu düşünmektedirler. Yöneticilerin liderlik becerilerinin örgütlerin verimliliği ve performansını geliştirmede güçlü etkileri olduğu ve bu becerilerin takipçilerin performansını da olumlu yönde etkilediği değerlendirilmektedir (Jacobsen ve House, 1999).
Diğer anlamlı farkın (p:0.02) tespit edildiği “görevle ilgili kararlar alırken astlarımın fikirlerine önem veririm ve onları da karara ortak ederim (14)” önermesine, kadın yöneticilerin cevaplarının ortalaması 4.70, erkek yöneticilerin cevaplarının ortalaması ise 4.30 olarak tespit edilmiştir. Araştırmaya katılan kadın yöneticilerin erkek yöneticilere göre görevle ilgili kararlar alırken astlarının fikirlerine daha çok önem verdikleri ve onları kararlara daha sık ortak ettikleri belirlenmiştir. Keza kadın yöneticilerin erkeklere kıyasla daha demokratik oldukları da ifade edilmektedir (Çelikten ve Yeni, 2004, s.312). Bu çalışmada kadın ve erkek yöneticiler arasında tespit edilen farklılığın nedeni, araştırmanın yapıldığı işletmelerdeki kadın yöneticilerin erkek yöneticilere kıyasla daha demokratik ve paylaşımcı olabilmelerinden kaynaklanabilir.
Elde edilen verilere göre anlamlı bir fark tespit edilememesine rağmen, “ değişime açığım. Gerektiğinde kendime özgü normlarımı değiştiririm (19)” önermesine verilen cevaplardan araştırmaya katılan tüm yöneticilerin genel olarak değişime açık oldukları ve dar kalıplara bağlı kalmadıkları söylenebilir. Kadın yöneticilerin cevaplarının ortalamasının (4.53), erkek yöneticilerin ortalamasından (4.22) yüksek olduğu görülmektedir. Araştırmaya katılan kadın yöneticilerin erkek yöneticilere oranla daha yenilikçi ve değişimi kabullenebilir olması “ yakın ve uzak çevremde meydana gelen gelişmelere kolaylıkla uyum sağlayabiliyorum (20)” önermesine verilen cevaplarda kadın yöneticilerin yine erkek yöneticilere oranla değişime ve gelişime daha açık olması ile paralellik göstermektedir. Türk bankacılık sektöründe çalışan kadın ve erkek yöneticilerin liderlik becerileri arasında fark olup olmadığını ve varsa bu farklılıkların ne düzeyde ve hangi alanlarda olduğunu ölçmeyi amaçlayan bir çalışmada (Uzun, 2005, s.68), kadın yöneticilerin erkek yöneticilere kıyasla daha yenilikçi fakat her iki cinsinde yüksek bir ortalamaya sahip oldukları belirlenmiştir. Bu çalışmadan elde edilen bulgular yukarıda ifade edilen çalışmanın bulguları ile uyum içerisindedir.
Kadın yöneticilerin “Astlarımın mesleki gelişimlerine katkıda bulunmak için zaman zaman yetkilerimi onlarla paylaşırım (09)” önermesi de aynı şekilde, istatistikî olarak anlamlı bir farka sahip olmamasına rağmen (p:0.09) ortalamalar göz önüne alındığında kadın yöneticilerin ortalamaları (4.53) erkek yöneticilerin ortalamalarına (4.20) oranla daha yüksek belirlenmiştir. Aynı araştırmada (Uzun, 2005, s.70), kadın yöneticiler erkek yöneticilere göre astlarıyla yetkilerini daha çok paylaşmakta ve genel olarak tüm yöneticiler astlarını zaman zaman yetkilendirmektedir. Bu açıdan bu çalışmada elde edilen bulgular adı geçen çalışmada elde edilen bulgular ile benzerlik göstermektedir.
Tablo incelendiğinde araştırmaya katılan kadın yöneticilerin verdiği cevaplara ilişkin ortalamaların erkek yöneticilerin ortalamalarından genel olarak daha yüksek olduğu görülmektedir. Erkek yöneticilerin “ astlarımın yaratıcılıklarını geliştirmek ve yeni şeyler üretmelerini teşvik etmek için gerekli ortamı her zaman sağlarım (16)” önermesine ait ortalamasının (4.12) kadın yöneticilere (4.07) oranla fazla olduğu ancak anlamlı bir farka neden olmayacak şekilde her iki cinsin de bu önermeye katıldıkları görülmektedir.