41 Bir sonraki adımımız, olayla ilgili yorumunuzu

değiştirmek olacaktır. Defterinizden yeni bir sayfa açın ve ne olmuş olabileceğine dair üç alternatif sebep yazın. Aşağıdaki örneği kullanın.

Yeni olası sebepler:

Kitabımı geri vermedi çünkü...

• Unuttu.

• Acil bir işi çıktı.

• Okumayı hala bitiremedi ama söylemeye çekiniyor.

En son adımımız ise listeden size en doğru gelen yorumu seçmenizdir. Olayı, bu yorumla birlikte bir veya iki cümleyle yazın. Olayın yeni bir açıklamasını bulunca neler hissettiğinize dikkat edin.

Bu olayı yeniden ve farklı bir şekilde yorumlayınca, daha önce yapamadığınız neyi artık yapabileceksiniz?

Yorumumuzu yapıcı olarak değiştirmek, zihnimize alternatif bir içsel gerçeklik kazandırır. Yorumunuz iç sesinizdir; hayat kalitenizi etkiler. Bu nedenle, işine yaramıyorsa onu değiştirmelisiniz.

Örneğin Ayşegül, hasta annesini kaybettikten sonra suçluluk duyguları yaşamaktadır. Hastanede yapılan bazı yanlışlar yüzünden, kendini suçlamaktadır. Doktor, ameliyat yapılmasını tavsiye eder, Ayşegül de ameliyatı kabul eder.

Annesi, ameliyattan çıktıktan kısa bir süre sonra hayatını kaybeder. Birkaç koçluk seansı sonucunda, sadece somut olarak bildiği şeylerin sorumluluğunu üstlenmeye, bu sayede de deneyimini farklı şekillerde yorumlamaya başlar.

Yorumlarımız, duygularımız üzerinde de etkilidir.

Duygularımız ise yaşamdaki deneyimlerimizle bağlantılı olarak, düşüncelerimizden gelir. Yorumumuz negatif ise ve gücümüzü azaltıyorsa, onunla bağlantılı olarak duygularımız da negatif olacaktır. Şimdiki egzersizimiz, duygularınızı ve yorumlarınızı yönetebilmeniz konusunda size yardımcı olacak.

Önceki ve Sonraki Yorumunuzu Fark Edin

Bu egzersizin amacı, belirli bir olay hakkındaki yorumunuzu fark etmenizi sağlamaktır. Boşanma, sevdiğiniz birini kaybetme, arkadaşlığını bitirme, bir sınavda başarısız olma gibi, geçmişte yaşadığınız ve hala üzerinizde negatif etkisi olan bir olayı seçin. Ardından adımları takip edin.

İlk adımımızda, neler olduğunu ve olan şeylerle ilgili tüm duygularınızı defterinize yazın. Tam olarak neler oldu? Bu sizi nasıl etkiliyor? Bu olayı hatırladığınızda neler hissediyorsunuz? Bu olay başka kimleri, ne şekilde etkiliyor?

İkinci adım olarak, olayın olduğu zamanın öncesine gidin. O zaman neler oluyordu? Hayatınız nasıldı? Bu konu, insan ya da durumla ilgili duygularınız o zamanlar nasıldı?

Neler hatırlıyorsanız hepsini defterinize yazın.

Üçüncü Adımımızda yapmamız gereken şey, olaydan sonraki yorumunuzu yazmak olacaktır.

Dördüncü Adımda ise bu olaydan önceki ve sonraki kişi ya da durumla ilgili olan yorumlarınızın nasıl değiştiğine bakın.

• Neler olduğunu yorumlama konusunda şu anda neler öğreniyorsunuz? Olayla ilgili yorumunuz size ne kadar güç veriyor?

43

• Yorumunuzda nasıl bir değişiklik yapmak isterdiniz?

(Önceki egzersizden yararlanabilirsiniz)

• Nelerden vazgeçmek size fayda sağlardı?

Suçlama Oyunu mu Oynuyoruz?

Düşünce tarzımızı değiştirmek, bazen umduğumuzdan çok daha zor olabilir. Bir tarafımız yola devam etmek isterken, diğer tarafımızda kırgınlığımız devam eder. Belki de nasıl bir değişim yaratabileceğimizi bilmiyoruzdur veya suçlama oyunu oynuyoruzdur... Birinin size üzücü gelen bir şey yaptığı veya söylediği en son olaya geri gidin. Kendinize neler söylediniz?

Aşağıdakilerden size en uygun gelen cümleyi yazın:

• Onun için yaptığım onca şeyden sonra ...

• Bunu bana nasıl yapabildi?

• Bana yaşattığı...

• Nasıl bu kadar aptal olabildim?

• Bunu bilmem gerekirdi.

• Bunu söylediğine inanamıyorum.

• Onun bunu gayet iyi bilmesi gerekiyordu.

• Bunu neden yaptığını bir anlayabilsem...

Bu maddelerin içerisinde kendinize yakın bulduğunuz bir ifade var mı? Bu ifadelerin suçlayıcı bir ima taşıdığına dikkat ettiniz mi? Sizce, neden başka bir şeyi ya da başka birini suçluyor olabiliriz?

• Bir şeyler umduğumuz gibi çıkmadığında otomatik olarak diğer insanları suçlarız.

• Haklı olduğumuzu düşünmek isteriz.

• Kendimize göre mantıklı bir açıklama yapabilmek için birini ya da bir şeyi sorumlu tutmak zorunda kalırız.

Başkasını suçlama oyununun amacı, bize kendimizi temize çıkardığımız hissini vermesidir. Ayrıca içimizde yükselen suçluluk duygusunu da bastırabilir. Üstelik, gerçekten istediğimiz şeyin ne olduğunu açıkça görmemiz konusunda bize yardımcı olur. Fakat suçlama oyununa kendimizi fazla kaptırmak, tehlikeli ve acıtıcı olabilir.

Kötü Bir Gün Geçiriyorsanız, Kontrolü Elinize Alın!

Başkalarını sürekli suçlamak kendi davranışımızı değerlendirmekten daha kolay gibi gözükse bile, harekete geçmek için gereken enerjimizi de yok eder. Başkalarını suçlamak, insana kendini kurban gibi hissettirir. Bu düşünce, sadece size zarar verir. Bunun çözümü, kendi davranışlarımıza ve verdiğimiz tepkilere odaklanabilmek için başkalarını suçlamayı bir kenara bırakmaktır.

Eğer bu gün sizin için iyi geçmiyorsa;

• Moral bozukluğu yaşar mısınız?

45

• Kendinizin veya diğerlerinin yapamadığı şeylerden dolayı demoralize olur musunuz?

• Aynı şeyi tekrar denemekten kaçınır mısınız?

• Tecrübe sahibi olduğunuzu düşünür müsünüz?

• Bir dahaki sefere neyi daha iyi yapabileceğinizi kendinize sorar mısınız?

• Kendinizi (ve diğer insanları) affedip hayatınıza kaldığınız yerden devam mı edersiniz?

Kötü bir günle nasıl başa çıkıyorsunuz? Bazı insanlar, hayatına her şeye rağmen devam edebilme konusunda çok başarılıdırlar.

Olumsuz geçen bir günü yapıcı bir deneyime dönüştürmek, her şeyden önce doğru bir niyet ve pozitif bir enerji ister. Bu eylem ise sadece kendi mutluluğumuzun sorumluluğunu üstlenmeye niyet ettiğimizde başlayacaktır.

Sakin kalmayı ya da moralimizi bozmayı tercih edebiliriz. Sorumlu olma durumu, olaylar karmakarışık olduğunda bile sağduyulu hareket etmek demektir. Bu yetenek, olayların bizim kontrolümüzde olan kısımlarına kolayca odaklanabilmemizi sağlar. Kontrolümüzde olan kısımlara odaklandığımızda ise sorumluluğu üzerimize alır, kişileri ve olayları suçlamak yerine pozitif düşünce yapısıyla çözüme odaklanmayı başarabiliriz.

Pozitif Düşünce ile İlgili Bir Hikaye:

“John Ruskin, ünlü bir İngiliz sanat eleştirmenidir. Bir gün Ruskin’in, zengin bir arkadaşıyla akşam yemeği randevusu vardır. Arkadaşı, suratı asık bir şekilde gelir.

Anlaşıldığına göre, yemeğe gelirken, arkadaşının göğüs cebindeki dolmakalem kırılmış ve kısa bir süre önce hediye olarak aldığı değerli bir mendilin üzerine, çıkmayan bir mürekkep leke yapmıştı.

Arkadaşı, mendili çıkarıp Ruskin’e gösterir. Kumaşın ortasında çok belirgin, siyah, yuvarlak bir leke vardır. Adam o kadar üzülmüştür ki yemeğine çok az dokunabilir ve eve aceleyle dönerken, mendili masanın üstünde unutur.

Ruskin, çıkarken mendili yanına alır. Bir hafta sonra zengin arkadaşının evine bir paket teslim edilir. Açtığında, kendisini çok şaşırtan ve sevindiren bir şekilde mürekkep lekeli mendilin harika bir sanat eserine döndüğünü görür.

Ruskin, biraz Hint mürekkebi almış ve yuvarlak lekeyi merkez noktası olarak kullanıp, bütün mendili kaplayan nefis bir desen çizmiştir.”

İnsanlar eğer pozitif düşünürlerse ve yaratıcı davranırlarsa, olumsuzlukları başarıya dönüştürebilirler. Bu hikayede Ruskin, pozitif ve yaratıcı düşünerek olumsuz bir durumu olumluya çevirmiş, arkadaşının mutlu olmasını sağlayarak sevgisini kazanmıştır.

Kontrolü Keşfet

Kontrolü keşfetme egzersizinin amacı, harekete geçmek için eksik olan noktaları tespit edip, kontrol edebileceğiniz yeni alanları görerek buna fırsat yaratmaktır. Daha yararlı olacağını

47