Bilgisayarların öğrenme-öğretme ve okul yönetimi ile ilgili bütün faaliyetlerde kullanılması “Bilgisayar Destekli Eğitim” olarak tanımlanabilir (Demirel, Seferoğlu, Yağcı, 2004:129). Bilgisayar Destekli Eğitim (BDE) denildiğinde eğitim-öğretim etkinlikleri sırasında eğitimi zenginleştirmek ve kalitesini yükseltmek için öğretmene yardımcı bir araç olarak bilgisayarlardan yararlanılması anlaşılmaktadır.
Eğitim için bilgisayarın kullanım şekilleri içinde en fazla dikkat çeken ve üzerinde en çok çalışılan bilgisayar destekli öğretim şeklidir. Bu şekilde bilgisayarın öğretim kurumlarındaki en yaygın kullanma biçimini oluşturmakta ve öğrencilerin belli konuları öğrenmelerinde destek olacak ortamları sağlamaya yönelik olarak kullanılmaktadır (Koşar, 2002: 123-124). Öğretim sürecinde bilgisayarın seçenek olarak değil, sistemi tamamlayıcı, sistemi güçlendirici bir öğe olarak kullanılmasıdır.
Bilgisayar destekli öğretim; bilgisayarın öğretimde öğrenmenin meydana geldiği bir ortam olarak kullanıldığı, öğretim sürecini ve öğrenci motivasyonunu güçlendiren, öğrencinin kendi öğretim hızına göre yararlanabileceği, kendi kendine öğrenme ilkelerinin bilgisayar teknolojisiyle birleşmesinden oluşmuş bir öğretim yöntemidir. Bu yöntemin öğrenme-öğretme süreçlerindeki başarısı çeşitli değişkenlere baplı olmakla birlikte, yönetimin başarısında öğretim hedef ve amaçlarına uygun ders yazılımlarının sağlanması oldukça önemlidir.
(Demirel, Seferoğlu, Yağcı, 2004: 129-130) göre; bilgisayarları okullarda kullanma yolları aşağıdaki şekilde sıralanabilir.
• Ders yazılımları kullanılarak ders konularının öğretilmesinde,
• Eğitsel yazılımlar kullanılarak problem çözme yeteneklerinin geliştirilmesinde,
• Bilimsel çalışmalar için yazılımlar hazırlanmasında,
• Ödev raporlarının sözcük işlemci programlarını kullanarak hazırlanmasında,
• Uygulama programlarının kullanılması ile öğrencilerin sanatsal yeteneklerinin geliştirilmesinde,
• Bilgisayar okuryazarlığının öğretilmesinde,
• Ölçme ve değerlendirme işlemlerinin yapılmasında • Rehberlik faaliyetlerinde,
• Đdari yazışmaları ve evrakların hazırlanmasında, • Öğrenci kayıtlarının yapılmasında ve saklanmasında, • Muhasebe işlerinin bilgisayar ortamında yapılmasında,
• Öğrenci ve öğretmenlerle ilgili akademik bilgilerin toplanması ve değerlendirilmesinde
• Eğitimle ilgili istatistikî bilgilerin toplanması, korunması ve işlenmesinde, vb. durumlarda bilgisayarların kullanımı söz konusu olabilir.
2.6.1. Bilgisayar Destekli Eğitimin Amaçları
Bilgisayar destekli eğitim, ülkemiz için gerekli olan bilgi teknolojileri çağını yakalayacak ve geçecek insan gücünün yetiştirilmesini amaçlamaktadır. Eğitim kalitesini BDE sayesinde artırmak, ülkemizi bilim ve teknoloji alanında OECD ülkelerinin seviyesine yaklaştırmak ve hatta yakalayıp geçmek be bu sayede hızlı gelişen teknolojiyi ülkemizin de yakalamasını sağlamaktır.
BDE’in öğrenciler için hedeflenen genel amaçlarını sıralayacak olursak; • Öğrencinin motivasyonunu artırmak,
• Öğrencinin bilimsel düşünme yeteneğini geliştirmek, • Grup çalışmalarını desteklemek,
• Öğretme yöntemlerini geliştirmek,
• Öğrencinin kendi kendine öğrenme yeteneklerini geliştirmek,
• Öğrencide ileri düzeyde düşünme becerisinin geliştirilmesini desteklemek,
• Mantık yolu ile problemlere çözüm bulmalarını desteklemek,
• Hipotez kurmaya cesaretlendirmek, vb. şekilde genel amaçlar ortaya çıkmaktadır.
24
Bilgisayarlı Eğitim;
• Etkileşimli ve bireysel öğrenme sunması,
• Sınıf ortamında güç olan öğretim yöntemlerinin kullanılabilmesi, • Bilgisayarın renk, sesi grafik olanaklarından yararlanılması, • Öğrencileri düşünmeye ve araştırmaya yönlendirmesi
• Bireyde özgüven duygusunu arttırması bakımından faydalıdır (Demirel, Seferoğlu, Yağcı, 2004: 130).
2.6.2. Bilgisayar Destekli Eğitimin Yararları
Uşun’a (2006:85-86) göre; Öğrenci açısından:
• Yaratıcılığı ortaya çıkmasını sağlar.
• Sosyal iletişimde bulunma yeteneğini geliştirir.
• Öğrencilere kendi hızlarında ve düzeylerinde ilerleme olanağı verir. • Kendine güveni arttırır.
• Problem çözme ve dikkatini bir problem üzerine yoğunlaştırma yeteneğini geliştirir.
• Öğrencinin öğrenme zamanından tasarruf sağlar.
• Belgeleme, dosyalama ve belgelere başvurma alışkanlığını kazandırır. • Önceki çözümleri araştırıp bunları yeni bir çözüm için kullanabilme
yeteneğini geliştirme, yeni çözüm bulmasını sağlar. • Matematik ve dil yeteneğini geliştirir.
• Paylaşım duygusunu geliştirir.
• Daha çok biliye ulaşma olanağı veriri.
• Anında dönüt sağlandığından, kaçırılan ders, konu, örnek veya bilgiler öğrenci tarafından tekrar edilebilir.
• Benzeşimler sayesinde öğrencilere özgü ortamlar sağlar. Öğretmen açısından:
• Öğretmenin sınıf performansını artmasını sağlar.
• Öğrencinin derse aktif katılımının sağladığı için öğretmenin işini kalaylaştırır.
• Öğretmene farklı seviyelerdeki öğrencileri izleyerek, onlara ayrı ayrı zaman ayırabilme olanağı sağlar.
• Kanaat not değerlendirmesi için ek alternatif sunar.
• En sıkıcı dersleri kolay ve zevkli hale getirerek öğretmene yardımcı olur. • Konuyu kaçıran öğrencilere, öğretmeni engellemeden konuyu tekrar
etme olanağı sağlanır. Okul açısından:
• Eğitimde fırsat eşitliği sağlar. • Okul başarı düzeyini arttırır.
• Dünyadaki diğer öğretim kurumlarıyla paralel bir şekilde ders işleme olanağı sağlar
• Okullar arasında iletişimde (bilgi alış-verişi) rol oynar. • Yıllık planların kolayca yazıya dökülebilmesini sağlar.
• Sınıf ortamında yapılamayacak deney ve uygulamalar, benzeşimler sayesinde okul ortamına girebilir.
2.6.3. Bilgisayar Destekli Eğitimin Sınırlılıkları (Dezavantajları)
• Öğrencinin bilgisayarın önünde uzun süre kalması, onun sosyal gelişini ve insanlarla ilişkisini olumsuz olarak etkileyebilir.
• Her ne kadar bilgisayar grafik, resim, ses ve metinlerle mükemmel şeyler yapabiliyorsa da, bilgisayar ekranının bir seferde gösterebileceği yazılı materyal miktarı sınırlıdır. Bilgisayar ekranı bir seferde ancak sınırlı miktarda metin sunabilir ve bu metinlere ulaşmak bazen zor ve sorunlu olabilir.
• Bir eğitim yazılımı ne kadar iyi hazırlanmış olursa olsun eğer eğitim programı ile uyumlu değilse öğretim açısından fazla etkili olmayabilir. • Eğitimciler BDE konusunda gerekli bilgiye ve deneyime sahip
değildirler.
• Eğitimciler ile teknik elemanlar arasında koordinasyon eksikliği vardır. • Kaliteli yazılımlar bulmak kolay değildir. Bazen iyi veya kötü bir
26
de bir öğrenci veya öğreten için kaliteli (iyi) olabilecek bir program bir başkası için iyi sayılmayabilir.
• BDE uygulaması pahalı bir sistemdir. Sistem için gerekli olan bilgisayar donanımları ve yazılım programları (paket programlar) pahalıdır.