Bilginin Sürdürülebilirliğ

Araştırmanın teorik bölümünde aile işletmelerinin sürdürülebilirliğinde önemli etkenlerden birisi olarak ele alınan bilginin sürdürülebilirliğinin, araştırma kapsamında incelenen holdingdeki etkisini anlamaya yönelik sorular aşağıda ele alınıp değerlendirilmiştir.

3.2.5.2.1.İşletmede Aile Üyelerinin İşe Uyum Süreci

Yapılan mülakatta 4 soru olarak düzenlenmiş olan “Çocuklar erken yaşlardan itibaren işletmeyi ve yapılan işleri tanımaktadırlar” ifadesi işletmeniz için ne derecede geçerlidir sorusuna, A. Holding’de çalışan yöneticilerin büyük bir çoğunluğu olumlu cevap vermiştir.

Aile işletmesi tanımları incelendiğinde aile işletmelerinin diğer işletmelerden ayıran en temel özellikler; işletmenin mülkiyetinin ve yönetiminin ailenin elinde olması

ve işletmenin sürekliliği sağlandıkça da ailede kalması ve yeni nesillere aktarılması olduğu görülmektedir. Bu durum bazı araştırmacılar tarafından olumsuz olarak değerlendirilmesine rağmen hem örnek olarak incelenen işletmeler bazında hem de yapılan literatür araştırmaları bulguları değerlendirildiğinde avantaj olarak karşımıza çıkmaktadır. Çünkü aile işletmelerinde; aile fertleri işi yaşayarak öğrenme ve aile büyükleri de birikimlerini bir kuşaktan diğer bir kuşağa aktarmakta dolayısıyla aile fertleri iş çevresindeki değişikliklere diğer işletmelere oranla daha kolay uyum sağlamaktadırlar. Aile işletmelerinde, işe ilgi duyan çocuklara işin niteliği ve işleyiş hakkında derin ve detaylı öğrenme imkânı sağlaması nedeniyle, aile fertleri iş ile ilgili bilgilere çok erken yaşta sahip olmakta, bu münasebetle; öteki işletmelere kıyasla, işe ve işletmeye uyum sorunu aile işletmelerinde çok az yaşanmakta bu durum da işletmenin sürekliliğini etkileyen bir faktör olarak karşımıza çıkmaktadır.

3.2.5.2.2.İşletmede Aile Üyelerinin Eğitim-İş Durumu Uygunluğu

Yapılan mülakatta 5 soru olarak düzenlenmiş olan “Aile üyeleri işletmede alt düzeyden başlayarak çalışmaktadırlar” ifadesi işletmeniz için ne derecede geçerlidir sorusuna, A. Holding’de çalışan yöneticilerin büyük bir çoğunluğu olumlu cevap verirken bir kısım yöneticiler bu ifadeyle ilgili kararsız olmaları nedeniyle olumlu ya da olumsuz herhangi bir fikir beyan etmemiştir.

Hem işletmenin tarihçesine bakıldığında hem de katılımcılardan alınan bilgiler birlikte değerlendirildiğinde A. Holding’de birinci, ikinci ve üçüncü nesil aile çalışanlarının hepsinin öncelikle kendi işletmelerinde; iş tecrübeleri ve eğitim durumlarına en uygun konumlardan başlamak üzere çalışmaya başladıkları görülmektedir.

3.2.5.2.3.İşletmede Kapalı Bilginin Açık Bilgiye Dönüşümü

Yapılan mülakatta 16 soru olarak düzenlenmiş olan “Yöneticiler, yönetim konusundaki birikimlerini ve değerlerini ailenin diğer nesillere aktarma konusunda daha isteklidir” ifadesi işletmeniz için ne derecede geçerlidir sorusuna, A. Holdingde

olumlu fikir beyan etmiştir.

Aile işletmelerinin en önemli avantajı kapalı bilginin açık bilgi haline dönüşmesini sağlayacak ortamın var olmasıyla birlikte, bilginin sürekliliğini sağlayabilme imkânına da sahip olmalarıdır. Aile üyeleri çok küçük yaşlardan itibaren işletme ve yapılan işlerle iç içe olmalarından dolayı diğer işletme türlerine nazaran işletmeye dair edinmeleri gereken bilgilere daha rahat ve sürekli biçimde ulaşabilmektedirler. Özellikle kurucuların yeni nesilleri iş ve ailenin sürekliliği için bir etken olarak görmeleri diğer işletmelerde bilginin yarattığı yıkıcı rekabet ortamını ortadan kaldırmakta aile üyeleri arasında adeta yapıcı bir usta çırak ilişkisinin oluşmasına neden olmaktadır. Verilen cevaplar doğrultusunda A. Holding yöneticilerinin kurucuların veya aile üyesi üst düzey yöneticilerin ailenin diğer nesillerine bilgi aktarma konusunda istekli olduğunu belirtmeleri literatür bilgilerini doğrulamakla birlikte işletmenin sürekliliğinde bilginin sürekliliğinin etkisinin de görülmesini sağlamaktadır.

3.2.5.2.4.İşletmede Nesiller Arası Bilgi Aktarımı

Yapılan mülakatta 24 soru olarak düzenlenmiş olan “Aile işletmelerinde ilk kurucuların ve yöneticilerin tecrübelerini daha sonraki yöneticilere aktarma ve böylece bilginin sürekliliğini sağlama imkânı vardır” ifadesi işletmeniz için ne derecede geçerlidir sorusuna, A. Holdingde yöneticilerinden bir kişi kararsız olması nedeniyle olumlu ya da olumsuz herhangi bir görüş beyan etmezken diğer yöneticilerin tamamı olumlu cevap vermiştir.

Günümüz bilgi çağı olarak tanımlanmaktadır. Değişimi ve gücü yönetebilmenin ancak bilgiye hakim olmakla mümkün olduğu görüşü baskın tez olarak savunulmaktadır. Dolayısıyla aile işletmeleri içinde bilginin önemi yadsınamaz. Özellikle bilgiden kasıt değişimi sağlayacak yeni bilgi olarak tanımlansa da bilgi ile ilgili önemli bir nokta da var olan bilginin kurumsal anlamda sürekliliğinin sağlanabilmesi, geçmişi geleceğe bağlayabilecek nitelikli bilgiye dönüştürülebilmesidir. İşletmelerin bu anlamda hafızası niteliğini taşıyan işletme çalışanlarının zihinlerinde yer alan çoğunlukla kapalı özellik taşıyan bu bilginin işletme için değişimi, dönüşümü ve sürekliliği sağlayacak açık bilgiye dönüştürülmesi gerekliliği ortadadır. Aile işletmeleri

bu anlamda avantaja sahip işletmesi türlerindendir. Özellikle yeni nesillerin küçük yaşlardan itibaren işletme ve yapılan işlerle iç içe olması bilginin informel devamlılığını sağlamakta, yeni nesiller işletmede çalışmaya başladığı andan itibaren de formel hale gelebilmektedir. Uygulama alanın olan A. Holdingin tarihçesinde de bahsedildiği üzere aile üyeleri çok küçük yaşlardan itibaren işletme ile iç içedir. Verilen cevaplar bu bağlamda değerlendirildiğinde kurucu ve yöneticilerinde bu anlamda bilgi ve tecrübelerini yeni nesillere, yöneticilere aktardığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu durumun işletmenin büyümesi ve sürekliliğinin sağlanmasında temel nedenlerden biri olduğu sonucuna cevaplar ve tarihçe birlikte değerlendirildiğinde ulaşılmaktadır.