15 - Türkiye Tekstil ve Hazır Giyim Sektörü
3. Teknik Destek : Bölgedeki kurum ve kuruluşların, bölgesel kalkınma için önem arz eden çalışmalarında eksikliğini duydukları teknik alanlara yönelik uzman desteği sağlamak
(10.000 TL)
15.2.4 KOSGEB Destekleri
KOBİ ve girişimcilerin rekabet güçlerini geliştirecek destek ve hizmetler sunarak ekonomik ve sosyal kalkınmadaki paylarını artırmak amacı ile kurulan KOSGEB (Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme Dairesi Başkanlığı) içinde Tekstil ve Giyim Eşyaları sektörlerinin de bulunduğu ilan edilen sektörlere çeşitli programlar aracılığı ile destekler sağlamaktadır.
Bu destek programları ve içerikleri aşağıda özetlenmiştir.
• Genel Destek Programı
– Yurtiçi Fuar, Yurtdışı İş Gezisi, Tanıtım, Eşleştirme, Nitelikli Eleman İstihdam, Danışmanlık, Eğitim, Enerji Verimliliği, Tasarım, Sınai Mülkiyet Hakları, Belgelendirme, Test-Analiz ve Kalibrasyon, Bağımsız Denetim, Gönüllü Uzmanlık, Lojistik
• Girişimcilik Destek Program
– Girişimcilik Eğitimi alanlara iş kurmaları için hibe ve faizsiz kredi desteği
• KOBİ Proje Destek Programı
– İşletmelerin; üretim, yönetim-organizasyon, pazarlama, dış ticaret, insan kaynakları, mali işler ve finans, bilgi yönetimi ve bunlarla ilişkili alanlarda sunacakları projeler desteklenir.
• KOBİGEL – KOBİ Gelişim Destek Programı
KOBİ’lerin rekabet güçlerinin ve sağladıkları katma değerin yükseltilmesi, amacıyla hazırlayacakları projelerin desteklenmesidir
• İş Birliği Güç Birliği Destek Programı
– KOBİ’lerin işbirliği-güçbirliği anlayışıyla bir araya gelerek; ortak tedarik, ortak
tasarım, ortak pazarlama, ortak laboratuar, ortak imalat, ortak hizmet sunumu ve benzeri konular ile Orta-Yüksek ve Yüksek Teknoloji alanlarında hazırlayacakları ortak imalata yönelik işbirliği-güçbirliği projelerinin desteklenmesi amaçlanmaktadır.
– Proje başvurusunda, işbirliği-güçbirliği amacı ile en az 5 (beş) işletmenin bir araya gelmesi şartı aranır. Projenin, Orta-Yüksek ve Yüksek Teknoloji alanlarında gerçekleştirilecek olması durumunda ise en az 3 (üç) işletmenin bir araya gelmesi yeterlidir.
– Destek Miktarı : 300.000 TL Geri Ödemesiz / 700.000 TL Geri Ödemeli – Destek Oranı : % 70 (5. Ve 6 Bölgelerde)
• Ar-Ge ve İnovasyon Programı
– Bilim ve teknolojiye dayalı yeni fikir ve buluşlara sahip küçük ve orta ölçekli işletmeler ile girişimcilerin geliştirilmesi, yeni ürün, yeni süreç, bilgi ve/veya hizmet üretilmesi konularında yürütülen projelerin KOSGEB tarafından desteklenmesidir.
– Destek Kalemleri
• Kira : 30.000/24.000 TL (Teknopark Dışı)
• Makine Teçhizat : 150.000 TL (Geri Ödemesiz) / 300.000 TL (Geri Ödemeli)
• Personel Gideri : 150.000 TL
• Diğer : 120.000 TL
– Destek Oranı : %75
• Endüstriyel Uygulama Programı
– Yeni bir ürün/hizmetin; üretilmesi, kalitesinin artırılması, maliyet düşürücü nitelikte yeni tekniklerin uygulamaya alınması, ürün veya süreçlerinin pazara uygun biçimde ticarileştirilmesi amacıyla hazırlanan projelerin KOSGEB tarafından desteklenmesidir.
– Destek Kalemleri
• Kira : 18.000 TL
• Makine Teçhizat : 150.000 TL (Geri Ödemesiz) / 500.000 TL (Geri Ödemeli)
• Personel : 150.000 TL
– Destek Oranı : %75
• TEKNOPAZAR – Teknolojik Ürün Tanıtım ve Pazarlama Destek Programı
– Ar-Ge, yenilik veya tasarım projesi kamu kaynakları ile desteklenerek başarıyla tamamlanan projelerin sonucunda ortaya çıkmış teknolojik ürün/prototipe sahip veya kullanım hakkını sözleşme ile hak sahibinden devralmış işletmeler,
– Patent belgesi ile koruma altına alınmış teknolojik ürün/prototipe sahip veya patent hakkını Türk Patent Enstitüsü nezdinde devralmış işletmeler,
– Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından verilen Teknolojik Ürün (TÜR) Deneyim Belgesine sahip işletmeler
– Destek Miktarı : Yurt dışı 100.000 TL, Yurt İçi 50.000 TL – Destek Oranı : %100
15.2.5 TÜBİTAK _ Ar-Ge (TEYDEB) Destekleri
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) akademik ve endüstriyel araştırma geliştirme çalışmalarını ve yenilikleri desteklemektedir. Bu kapsamda girişimcilere ve sanayi firmalarına sağlanan destek programları (TEYDEB destekleri) aşağıya çıkarılmıştır.
1512 - Teknogirişim Sermayesi Desteği Programı (BiGG)
1301 - Bilimsel ve Tekn. İşblğ. Ağları ve Platf. Kurma Girişimi Proj. (İŞBAP) 1501 - TÜBİTAK Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı
1503 - Proje Pazarları Destekleme Programı
1507 - TÜBİTAK KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı
1511 - TÜBİTAK Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik P. D. P.
1602 - TÜBİTAK Patent Destek Programı
1505 - Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı
1515 - Öncül Ar-Ge Laboratuvarları Destekleme Programı 1007 - Kamu Kurumları Araştırma ve Geliştirme Projelerini D.P.
1601 - Yenilik Girişimcilik Alanlarında Kapasite Artırılmasına Yönelik D.P.
1514 - Girişim Sermayesi Destekleme Programı (GİSDEP) 1513 - Teknoloji Transfer Ofisleri Destekleme Programı
1509 - TÜBİTAK Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı
Firmaların Ar-Ge faaliyetlerinin desteklenmesinde yaygın olarak kullandıkları destek programları hakkında kısa bilgiler aşağıda verilmiştir.
• 1507 KOBİ Ar-Ge Başlangıç Destek Programı (KOBİ firmaları en fazla 5 kez faydalanabilir)
– Bütçe : 500.000 TL
– Destek Oranı : %75
• 1501 Sanayi Ar-Ge Projeleri Destek Programı (Her büyüklükteki firma, proje sayı sınırı olmadan faydalanır)
– Bütçe : Üst Limit Yok
– Destek Oranı : %75 (KOBİ), %60 (Büyük Şirket)
• 1511 Öncelikli Alanlar Araştırma Teknoloji Geliştirme ve Yenilik Programı – Bütçe : Çağrıda belirtilir
– Destek Oranı : %75 (KOBİ), %60 (Büyük Şirket)
• 1505 Üniversite-Sanayi İşbirliği Destek Programı
– Bütçe 1.000.000 TL
– Destek Oranı : %75 (KOBİ), %60 (Büyük Şirket)
• 1509 Uluslararası Sanayi Ar-Ge Projeleri Destekleme Programı (AB Üyesi veya asosiye ülke firmaları ile ortak yürütülen projeler)
– Eureka Programı – Eurostars Programı
15.2.6 SAN-TEZ Programı
27 Şubat 2014 tarihli ve 28926 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan “Sanayi Tezleri Projelerinin Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik” kapsamında yürütülen Sanayi Tezleri (SAN-TEZ) Programı; sanayimizin önemli bir kısmını oluşturan KOBİ’lerimizin Ar-Ge ve İnovasyon kültürü kazanmaları ve sorunlarını üniversitede üretilen bilgi birikimini kullanarak işbirliği içinde çözme alışkanlığı edinmelerini amaçlayan bir destek mekanizmasıdır.
San-Tez programı kapsamında projeler için verilecek destek hibe şeklindedir. Destek kapsamına alınan proje bütçesinin Bakanlık (Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı) ve firma payına düşen kısımları aşağıdaki gibi hesaplanır:
• Proje ortağı firma mikro işletme ise proje toplam bütçesinin en az %15’ini nakdi olarak karşılar. Proje toplam bütçesinin en fazla %85’i ise Bakanlıkça karşılanır.
• Proje ortağı firma küçük işletme ise proje toplam bütçesinin en az %20’sini nakdi olarak karşılar. Proje toplam bütçesinin en fazla %80’i ise Bakanlıkça karşılanır.
• Proje ortağı firma orta büyüklükteki işletme ise proje toplam bütçesinin en az %25’ini nakdi olarak karşılar. Proje toplam bütçesinin en fazla %75’i ise Bakanlıkça karşılanır.
• Proje ortağı firma büyük işletme ise proje toplam bütçesinin en az %35’ini nakdi olarak karşılar. Proje toplam bütçesinin en fazla %65’i ise Bakanlıkça karşılanır.
15.2.7 Maliye Bakanlığı Ar-Ge İndirimi Ülkemizde “Ar-Ge İndirimi”ne ilişkin;
1. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununda, 2. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununda,
3. 5746 sayılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetlerinin Desteklenmesi Hakkında Kanunda ayrı ayrı düzenlemeler yapılmıştır.
Söz konusu Kanunlarda yer alan Ar-Ge İndirimi oranı 01/04/2008 tarihinde yürürlüğe giren 5746 sayılı Kanun ile %100’ e yükseltilmiştir. Mükelleflerin, münhasıran yeni teknoloji ve bilgi arayışına yönelik araştırma ve geliştirme faaliyetleri çerçevesinde, işletmeleri bünyesinde 2008 hesap döneminden itibaren yaptıkları harcamaların %100’ü kurum kazancının tespitinde Ar-Ge indirimi olarak dikkate alınabilecektir.
5746 sayılı Kanun kapsamında Ar-Ge indiriminden yararlananlar, Gelir Vergisi Kanunu ile Kurumlar Vergisi Kanununda yer alan Ar-Ge indiriminden ayrıca yararlanamazlar. Bir başka ifadeyle mükellefler, aynı anda hem 5746 sayılı kanundaki Ar-Ge indiriminden hem de 193 sayılı Gelir Vergisi veya 5520 sayılı Kurumlar Vergisi kanunundaki Ar-Ge indiriminden faydalanamazlar.
15.2.8 HORIZON 2020 (Avrupa Birliği KOBİ Ar-Ge ve Ticarileştirme) Destekleri Horizon 2020 (H2020) AB (Avrupa Birliği) tarafından, üye ülkelerin çeşitli alanlardaki ulusal politika ve uygulamalarının birbirine yakınlaştırılması amacıyla oluşturulan Topluluk Programlarından biridir. Üye ve üye adayı ülkeler destekten faydalanabilmektedir .Her sektörden KOBİ firmalarının bireysel başvurularının kabul edildiği KOBİ İnovasyon Destekleri Programı, yenilikçi projeleri desteklemektedir. Üç ayrı fazdan oluşan desteklerle ilgili özet bilgiler şöyledir.
– Faz 1 : Kavram ve Fizibilite (50.000 Euro)
– Faz 2 : Ar-Ge, demonstrasyon, Pazar uygulamaları; % 70 (0,5 -2,5 Milyon Euro) – Faz 3 : Ticarileştirme; Doğrudan Finansal Destek verilmez (Ticarileştirme için yol göstericilik, finansmana erişim, ağ oluşturma destekleri)
15.2.9 Ekonomi Bakanlığı _ İhracat Destekleri
Yurtdışına açılma sürecindeki firmalara (bireysel başvurular için) ihracata yönelik devlet yardımları kalemlerindeki ana başlıklar aşağıdaki gibidir.
•Pazar Araştırması ve Pazara Giriş Desteği o Yurtdışı Pazar Araştırması Gezisi o Rapor ve yurtdışı şirket alım hizmetleri o İleri Teknolojiye sahip yurtdışı şirket alımları o Sektörel Ticaret Heyeti ve Alım Heyeti Programları
• İşbirliği Kuruluşu Desteklenir o e-ticaret sitelerine üyelik
•Yurtdışı Birim, Marka ve Tanıtım o Yurtdışı Birim
o Tanıtım
o Yurtdışında Marka Tescil ve koruma o Türkiye Ticaret Merkezi
• Fuar Düzenleme Desteği (Organizatörler)
• Fuar Katılım Desteği
• İstihdam Desteği (Sektörel Dış Ticaret Şirketleri)
• Pazara Giriş Belgeleri
• Eğitim ve Danışmanlık Desteği
• Tasarım Desteği
• Pazara Giriş Belgeleri
• Eğitim ve Danışmanlık Desteği
• Tasarım Desteği
15.2.10 Ekonomi Bakanlığı (Ur-Ge) Uluslararası Rekabetçiliğin Geliştirmesinin Desteklenmesi
Proje ve kümelenme yaklaşımını esas alan yerel dinamiklerin harekete geçirilmesine olanak sağlayarak, işbirliği kuruluşlarının önderliğinde ihracat seferberliği başlatmak vizyonu ve İşbirliği kuruluşu koordinasyonunda firmaların ortak sorun, ortak fırsat, ortak vizyon anlayışı içerisinde, plan ve program yaparak ihracat stratejileri geliştirmelerinin özendirilmesi amacı ile planlanmış bir destekleme programı olup, ülke genelinde yaygın olarak kullanılmaktadır.
İşbirliği kuruluşu olabilecek kuruluşlar; İhracatçı Birlikleri, İl Sanayi / Ticaret Odaları, TOBB, TİM, DEİK, Teknoloji Geliştirme Bölgeleri, Organize Sanayi Bölgeleri, Endüstri Bölgeleri, Sektörel Üretici Dernekleri, Sektörel Dış Ticaret Şirketleri (SDŞ, İmalatçıların kurduğu dernek-birlik veya kooperatifler’dir. Destekten yararlanabilmek için gerekli başlıca koşullar ve desteklerle ilgili özet bilgi aşağıda verilmiştir.
– Koşullar
– Projede en az 10 (bazı koşullarda:5) firma olması gerekir.
– Projelerin süresi en fazla 36 ay olabilir
– Yurtdışı Pazarlama faaliyetlerinde, en az sekiz firmanın katılımının gerçekleştiği, en fazla on günlük faaliyet desteklenmektedir.
Tablo 15-9 Ur-Ge Destekleri Özet Bilgiler
15.2.11 Ekonomi Bakanlığı _ Markalaşma/Turquality Desteği
TURQUALITY®, uluslararası markalaşma potansiyeli olan firmaların, üretimlerinden pazarlamalarına, satışlarından satış sonrası hizmetlerine kadar bütün süreçleri kapsayacak şekilde yönetsel bilgi birikimi, kurumsallaşma ve gelişimlerini sağlayarak uluslararası pazarlarda kendi markalarıyla küresel bir oyuncu olabilmeleri ve söz konusu markalar aracılığıyla olumlu Türk malı imajının oluşturulması ve yerleştirilmesi amacıyla oluşturulmuş bir marka destek programıdır.
Programı kapsamında firmaların;
• Patent, faydalı model, endüstriyel tasarım ve marka tesciline ilişkin harcamaları,
• Sertifikasyona ilişkin giderleri,
• Moda/Endüstriyel ürün tasarımcısı/Şef/Aşçı istihdamına ilişkin giderleri,
• Tanıtım, reklam ve pazarlama faaliyetleri,
• Yurtdışı birimlere ilişkin giderleri,
• Danışmanlık (Yönetim, tasarım, hukuk, bilişim) giderleri, desteklenmektedir.
Tablo 15-10 Markalaşma/Turquality Destekleri Özet Bilgiler
15.2.12 Bilim Sanayi Ve Teknoloji Bakanlığı _ Kümelenme Desteği
Amaç: Kümelenme birlikteliklerinin başlatılması, etkin bir şekilde ilerletilmesi amacıyla gerekli işbirliği ortamının güçlendirilmesi.
Hedef Kitle: Rekabet edebilirliklerini ve yenilikçiliklerini artırmak isteyen, ekonomik faaliyetlerini organizasyonel bir yapı içerisinde kümelenme bilinci ile gerçekleştirmelerini beklenen belirli bir rekabetçilik ve sürdürülebilirlik seviye ve potansiyeline sahip kümelenme birliktelikleridir.
Destek Kapsamı :
a) Küme koordinasyonunu, farkındalığını ve/veya etkinliğini geliştirme, b) Faktör koşullarını ve/veya piyasalarını geliştirme,
c) Verimlilik d) Yenilik
Başlıkları altında ayrıntıları Kümelenme Destek Programı Uygulama Usul ve Esaslarında yer alan faaliyetleri desteklenecektir.
Destek Süresi : 5 yıl
Destek Miktarı : 25 Milyon TL
Destek Oranı : %50 (Toplamda) , % 75 (Destek Kalemi Bazında) Örnek : Eskişehir Bilecik Kütahya Seramik İş Kümesi
15.2.13 Bilim Sanayi Ve Teknoloji Bakanlığı _ Teknoyatırım Program kapsamında
• Kamu kurum ve kuruluşları ile kanunla kurulan vakıflar veya uluslararası fonlar tarafından desteklenen sanayiye yönelik Ar-Ge ve yenilik projeleri sonucunda ortaya çıkan teknolojik ürünler,
• Teknoloji Geliştirme Bölgeleri’nde başlatılıp sonuçlandırılan Ar-Ge ve yenilik projeleri sonucunda ortaya çıkan teknolojik ürünler
• Özkaynaklar kullanılarak yapılan ar-ge faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan ve patenti alınan teknolojik ürünler
İle ilgili Türkiye’de yerleşik gerçek ve tüzel kişilerce gerçekleştirilecek yatırımlar desteklenmektedir.
Tablo 15-11 Teknoyatırım Destek Programı Özet Bilgiler _ Destek Unsurları
Tablo 15-12 Teknoyatırım Destek Programı Özet Bilgiler _ Makine Teçhizat
Tablo 15-13 Teknoyatırım Destek Programı Özet Bilgiler _ Kredi Faizi
Tablo 15-14 Teknoyatırım Destek Programı Özet Bilgiler _ İşletme Giderleri
Desteklenen Yatırım Harcamaları
•Ana Makine ve Teçhizat
•Yardımcı Makine ve Teçhizat
•Fizibilite Raporu Gideri
•Montaj
•Taşıma ve Sigorta