Araştırmanın BÇGÖ öntest-sontest puanlarına yönelik hipotezleri; “H0:
Öğrencilerin motivasyon düzeylerine ilişkin öntest-sontest puanlarında anlamlı farklılık yoktur.”, “H2a: Öğrencilerin motivasyon düzeylerine ilişkin öntest-sontest puanlarında
anlamlı farklılık vardır.” biçiminde oluşturulmuştu. Bu hipotezleri test etmek amacıyla yapılan Wilcoxon İşaretli Sıralar testi analiz sonuçlarına göre; flüt öğretiminde birlikte çalma öğrenme biçimi bağlamında yapılan etkinliklerin öğrencilerin bireysel çalgılarına yönelik motivasyonlarını olumlu yönde ve anlamlı düzeyde yükselttiği bulunmuştur [z=-3.30, p<.01]. Bu etkinliklerin bireysel çalgı motivasyonuna yüksek düzeyde etki ettiği ise diğer önemli bir sonuç olarak tespit edilmiştir [r= .88>.50]. Bu sonuca göre H0
doğrulanmamış, H2a desteklenmiştir. Her faktöre ilişkin analiz sonuçları ayrı ayrı
incelendiğinde ise öğrencilerin çalgılarına güdülenmeleri bakımından, sadece eğitim ortamı boyutunda anlamlı farklılık oluşmadığı; ilgi, çevre ve mesleki beklenti boyutlarında anlamlı düzeyde, olumlu yönde ve yüksek etki büyüklüklerinde farklılıklar oluştuğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu sonuçlar, flüt öğretiminde birlikte çalma öğrenme biçimi temelli etkinliklerin, öğrencilerin çalgılarına yönelik motivasyonları açısından ne kadar önemli olduğunu ortaya koymaktadır. Öğrencilerin; flüte yönelik ilgilerinin yükseldiği, öğretmenlik ve flüt öğreticiliğine yönelik beklentilerinin, hedeflerinin arttığı, eser seçimlerine katılım (Umuzdaş, 2012), müzikal çevre bağlamında başka insanlara herhangi bir ortamda çalma, dinleti, konser vb. etkinliklerde bulunma veyahut
bu etkinliklere dinleyici olarak katılma isteklerinin arttığı düşünülmektedir. Bireysel çalgı dersi yürütücüsüne de bu bakımdan iletişim kurma, neden araştırma, güven duygusu verme, öğrenci beğenisini dikkate alma gibi önemli görevler düşmektedir (Akcan Ünsal, 2011).
Sichivitsa (2007), çalgı eğitimindeki motivasyon öğelerini; içsel ve dışsal motivasyon olarak ikiye ayırmıştır (akt. Özmenteş, 2013:321). Bu araştırmada uygulanan birlikte çalmanın, katılımcıların; öğrenciler arası etkileşim, grup üyesi ve öğretmeni model alma, öğretmenden olumlu geribildirim alma, birlikte çalma öncesi, esnası ve sonrasında dinleyici ve izleyici topluluklarından takdir alma, bireysel özelliklerdeki farklılıklar bağlamında birlikte çalma uygulamaların gerçekleştirildiği kişi veya kişilere yardım etme veya yardım alma, hatalarını kapatma veyahut o kişilerin hatalarını kapatma, ortak çalışma, birlikteliğe ilişkin özdüzenleme, akran iletişimi vb. özelliklerine ilişkin algılarını geliştirdiği düşünülmektedir. Araştırmanın nitel boyutunda bu durum ayrıntılı bir biçimde ifade edilmiştir. Bu özelliklerin gelişmesinden hareketle öğrencilerin bireysel çalgılarına ilişkin güdülenmelerinin arttığı düşünülmektedir.
Alan yazında, birlikte çalma ve çalgı motivasyonuna ilişkin deneysel bir araştırma tespit edilememiştir. Araştırmada flüt motivasyonunu tespit etmek amacıyla kullanılan BÇGÖ, Çalışkan (2008) tarafından geliştirilmiştir. Çalışkan (2008), öğrencilerin bireysel çalgı eğitim-öğretim sürecine yönelik motivasyonları ile akademik başarı düzeyleri arasında olumlu yönde anlamlı ilişki olduğunu belirtmiştir. Tuzcu (2010), müzik öğretmenliği programında öğrenim gören öğrencilerin mesleki motivasyonları ile akademik başarı algılarını incelediği çalışmasında; öğrencilerin, diğer çalışmalardan farklı olarak motivasyon düzeylerinin orta düzey ve orta düzeye yakın olmakla beraber altında olduğu gözlemlenmiştir. Bu durumun çalışma gruplarının büyüklüğü ve farklılığından meydana gelmiş olabileceği düşünülmektedir. Baydağ (2013), görme engelli bireylere sosyalleşme bağlamında verilen müzik eğitiminin, kişilerin motivasyon düzeylerine etkisini araştırmış, deney gurubunda yer alan bireylerin motivasyon düzeylerindeki artışa dikkat çekmiştir.
Araştırmanın BÇGÖ öntest-aratest puanlarına yönelik hipotezleri; “H0:
Öğrencilerin motivasyon düzeylerine ilişkin öntest-aratest puanlarında anlamlı farklılık yoktur.”, “H2b: Öğrencilerin motivasyon düzeylerine ilişkin öntest-aratest puanlarında
anlamlı farklılık vardır.” biçiminde oluşturulmuştu. Bu hipotezleri sınamak için yapılan Wilcoxon İşaretli Sıralar testi analiz sonuçlarına göre öğrencilerin çalgı motivasyonlarına yönelik öntest-aratest puanları arasında anlamlı farklılık vardır. [z=- 3.30, p<.01]. Etki büyüklüğü değerinin ise yüksek olduğu, öğrencilerin çalgı motivasyonlarının oldukça arttığı bulunmuştur [r= .86>.50]. Bu bulgudan hareketle; H0
reddedilmiş, H2b ise desteklenmiştir. Öğrencilerin müzik performans kaygılarına
yönelik hipotez testi sonuçlarında olduğu gibi motivasyon düzeylerinde de daha işlemin beşinci haftasında böyle yüksek etki ile anlamlı düzeylerde yükselmelerin ortaya çıkması, birlikte çalma öğrenme biçiminin oldukça önemli ve etkili bir konumda olduğunu ortaya koymaktadır. Ayrıca daha etkinliklerin beşinci haftasında, mesleki beklenti ve hedefler hariç olmak üzere, öğrencilerin; çalgı bağlamında müzikal çevrelere katılım, flüte yönelik ilgi ve istek düzeylerinin yüksek etkililik ile anlamlı seviyelerde yükseldiği sonucuna varılmıştır.
Araştırmanın BÇGÖ aratest-sontest puanlarına yönelik hipotezleri; “H0:
Öğrencilerin motivasyon düzeylerine ilişkin aratest-sontest puanlarında anlamlı farklılık yoktur.”, “H2c: Öğrencilerin motivasyon düzeylerine ilişkin aratest-sontest puanlarında
anlamlı farklılık vardır.” biçiminde oluşturulmuştu. Bu hipotezleri test amacıyla yapılan Wilcoxon İşaretli Sıralar testi analiz sonuçlarına göre, flüt öğretiminde birlikte çalma öğrenme biçimi bağlamında yapılan etkinliklerin, öğrencilerin bireysel çalgılarına yönelik motivasyonlarını yüksek etki ile olumlu yönde ve anlamlı düzeyde yükselttiği sonucuna ulaşılmıştır [z=-3.30, p<.01, r=.55>.50]. H2c desteklenmiş, H0 ise
reddedilmiştir. Aratest-sontest puanları bakımından eğitim ortamı dışındaki bütün faktörlerde; anlamlı düzeyde, olumlu yönde ve yüksek etki büyüklüklerinde farklılıklar olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
5.4. Flüt Öğretiminde BÇÖB’nin MPK Üzerindeki Etkililiğine İlişkin