Araştırmaya Katılan Ziyaretçilerin Şanlıurfa ve Konya Ziyaret

4.5. Araştırmanın İkinci Bölümü: Şanlıurfa ve Konya’da Turizm ve İnanç

4.5.3. Araştırmaya Katılan Ziyaretçilerin Şanlıurfa ve Konya Ziyaret

Araştırmada Şanlıurfa’ya ve Konya’ya gelen turistlerin bu seyahatleri sırasında karşılaşmış olabilecekleri çeşitli hususlardan edindikleri tatmin düzeyleri de öğrenilmek istenmiştir. Bu nedenle kendilerine 12 madde sunulmuş ve “Hiç Tatminkâr Değil”, “Tatminkâr Değil”, “Kararsızım”, “Tatminkâr” ve “Çok Tatminkâr” seçeneklerini işaretlemeleri istenmiştir. Tablo 31’de katılımcıların bu hususlara verdikleri yanıtlar frekans ve yüzde dağılımı olarak verilmiş ve ayrıca ortalama ve standart sapma değerleri de gösterilmiştir.

Tablo 31: Araştırmaya Katılan Ziyaretçilerin Şanlıurfa ve Konya Ziyareti Sırasındaki Tatmin Düzeyleri

Şanlıurfa:

Ortalama S.S. N

Cadde ve Sokakların Temizliği 3,9059 ,89870 170

Yiyecek ve İçecek Hizmetleri 3,8059 ,88577 170

Ulaşım Olanakları 3,7706 ,88396 170

Esnafın Tutum ve Davranışları 3,4471 1,09874 170

Halkın Tutum ve Davranışları 3,6529 1,01621 170

El Sanatları 4,1529 ,68812 170

Alışveriş Mekânlarının ve Hizmetlerinin Durumu 3,9176 ,82436 170

Doğal Güzellikler ve Manzara 4,3588 ,65773 170

Konaklama Hizmetleri 4,0647 ,82235 170

Tarihi Güzellikler 4,4471 ,61550 170

Dini Yerler 4,4235 ,65950 170

Genel Olarak İzleniminiz 4,2118 ,64531 170

Cronbach's Alpha Soru sayısı

0,894 12

Konya:

Ortalama S.S. N

Cadde ve Sokakların Temizliği 4,0882 ,62339 170

Yiyecek ve İçecek Hizmetleri 3,7941 ,71250 170

Ulaşım Olanakları 4,0529 ,65508 170

Esnafın Tutum ve Davranışları 3,4059 1,01758 170

Halkın Tutum ve Davranışları 3,4235 ,98361 170

El Sanatları 3,8941 ,61584 170

Alışveriş Mekânlarının ve Hizmetlerinin Durumu 3,6765 ,70167 170

Doğal Güzellikler ve Manzara 3,7882 ,93066 170

Konaklama Hizmetleri 3,6706 ,78278 170

Tarihi Güzellikler 4,3000 ,69529 170

Dini Yerler 4,5059 ,51311 170

Genel Olarak İzleniminiz 4,1294 ,49347 170

Cronbach's Alpha Soru Sayısı

0,804 12

Tablo 31’den de anlaşılacağı üzere Şanlıurfa’da en çok beğenilen Tarihi Güzellikler ve Dini Yerler olmuştur. En az beğenilen yerler ise Esnafın Tutum ve

Davranışı ile Halkın Tutum ve Davranışı olmuştur. Konya’da da en çok beğenilen Tarihi Güzellikler ve Dini Yerler olmuştur. En az beğenilen yerler ise Esnafın Tutum ve Davranışı ile Halkın Tutum ve Davranışı olmuştur. Bu durum iki önemli inanç turizmi destinasyonlarına sahip şehirlerin halkları ve esnaflarının farklı kültürlerden insanlara karşı kapalılık arz ettiklerini göstermektedir. Bu durumun düzelmesi eğitim seviyesi ve var olan turistik destinasyonların şehir halkına ve esnafına büyük getirilerinin olabilecek potansiyellere sahip olduklarının hatırlatılıp bu bağlamda eğitime tabi tutulmalarına bağlıdır.

Tablo 32: Araştırmaya Katılan Ziyaretçilerin Şanlıurfa ve Konya Ziyareti Sırasındaki Genel Tatmin Düzeylerinin Cinsiyete ve Eğitim Durumuna Göre Karşılaştırılması

Şanlıurfa:

Cinsiyetiniz

Nedir? N Ortalama Std. Hata t-testi Siğ. (p) Ziyaretten Genel Tatmin Düzeyi Erkek 100 47,4100 ,67211 - 1,754 0,081 Kadın 70 49,2286 ,78341

Ziyaretten Genel Tatmin Düzeyi Ölçeği üzerinde cinsiyetin bir etkisi var mıdır sorusuna yapılan iki örneklem T testi kullanılarak analiz edilmiştir. Analiz sonucunda bireyin erkek ya da bayan oluşunun Ziyaretten Genel Tatmin Düzeyi Ölçeği için bir önemi yoktur (p değeri>0,05).

N Ortalama Std. Hata F-testi Siğ. (p)

Okula Gitmedim 7 51,285 2,513 1,391 0,230 İlkokul 20 47,600 1,691 Orta/Lise 55 47,600 0,847 Ön Lisans 17 45,705 1,653 Lisans 62 48,677 0,851 Yüksek Lisans/Doktora 9 51,444 2,011

Ziyaretten Genel Tatmin Düzeyi Ölçeği üzerinde eğitim durumunun bir etkisi var mıdır sorusuna yapılan ANOVA testi kullanılarak cevap verilecektir. Analiz sonucunda bireyin eğitim durumunun Ziyaretten Genel Tatmin Düzeyi Ölçeği üzerinde bir önemi yoktur (p değeri>0,05).

Konya:

Cinsiyetiniz

Nedir? N Ortalama Std. Hata t-testi Siğ. (p) Ziyaretten Genel Tatmin Düzeyi Erkek 116 47,1379 ,46463 1,558 0,121 Kadın 54 45,8519 ,68446

N Ortalama Std. Hata F-testi Siğ. (p)

Okula Gitmedim 10 47,6000 1,002 1,660 0,147 İlkokul 14 47,7143 1,327 Orta/Lise 50 47,9800 0,720 Ön Lisans 17 44,6471 1,571 Lisans 66 46,0303 0,575 Yüksek Lisans/Doktora 13 46,4615 1,384

Tablo 33: Şanlıurfa ve Konya’da Araştırmaya Katılan Ziyaretçilerin Tatmin Düzeylerinin Ziyaret Yerlerine Göre Karşılaştırılması

Şanlıurfa (Ziyaret Edilen Yerler): Ziyaret Ettim Yüzde Ziyaret Etmedim Yüzde Göbeklitepe 67 39,4 103 60,6 Nevali Çori 34 20,0 136 80,0 Balıklıgöl 169 99,4 1 0,6

Aziz Petrus ve Aziz

Pavlus Kilisesi 35 20,6 135 79,4

Fırfırlı Camii 42 24,7 128 75,3

Hz. İbrahim’in

Şanlıurfa (Daha Önce Ziyaret Edilmiş Yerler):

Gördüm Yüzde Görmedim Yüzde

Göbeklitepe 20 11,8 150 88,2

Nevali Çori 12 7,1 158 92,9

Balıklıgöl 52 30,6 118 69,4

Aziz Petrus ve Aziz

Pavlus Kilisesi 15 8,8 155 91,2 Fırfırlı Camii 12 7,1 158 92,9 Hz. İbrahim’in Doğduğu Mağara 54 31,8 116 68,2 Ziyaret Ettim N Ort. ss Göbeklitepe Temizlik 67 4,0149 0,788 Ulaşım 67 4,1194 0,769 Bilgi Edinme 67 3,8358 1,038 Genel 67 4,1642 4,164 Nevali Çori Temizlik 34 4,2353 0,553 Ulaşım 34 4,2941 0,718 Bilgi Edinme 34 4,2941 0,718 Genel 34 4,2941 0,718 Balıklıgöl Temizlik 169 4,0710 0,677 Ulaşım 169 4,1183 0,585 Bilgi Edinme 169 4,0651 0,764 Genel 169 4,3130 0,558 Aziz Petrus ve Aziz Pavlus Kilisesi Temizlik 35 4,0286 0,617 Ulaşım 35 4,1429 0,648 Bilgi Edinme 35 4,1714 0,617 Genel 35 4,2286 0,654 Fırfırlı Camii Temizlik 42 4,2857 0,596 Ulaşım 42 4,1905 0,594 Bilgi Edinme 42 4,2619 0,664 Genel 42 4,2857 0,596 Hz. İbrahimin Doğduğu Mağara Temizlik 168 4,1310 0,594 Ulaşım 168 4,1667 0,596 Bilgi Edinme 168 4,0536 0,736 Genel 168 4,2440 0,530

Konya (Ziyaret Edilen Yerler): Ziyaret Ettim Yüzde Ziyaret Etmedim Yüzde Çatalhöyük 47 27,6 123 72,4 Kilistra 32 18,8 138 81,2 Mevlana Müzesi 170 100,0 0 0 Alaaddin Tepesi ve Selçuklu Sultanlar Türbesi 99 58,2 71 41,8

Sille Aya Elena

Kilisesi 41 24,7 128 75,3

Konya Merkez Aziz

Pavlus Kilisesi 46 27,1 124 72,9

Konya (Daha Önce Ziyaret Edilmiş Yerler):

Gördüm Yüzde Görmedim Yüzde

Çatalhöyük 27 15,9 143 84,1 Kilistra 17 10,0 153 90,0 Mevlana Müzesi 67 39,4 103 60,6 Alaaddin Tepesi ve Selçuklu Sultanlar Türbesi 55 32,4 115 67,6

Sille Aya Elena

Kilisesi 23 13,5 147 86,5

Konya Merkez Aziz

Pavlus Kilisesi 22 12,9 148 87,1 Ziyaret Ettim N Ort. ss Çatalhöyük Temizlik 47 3,8723 0,824 Ulaşım 47 3,2553 1,276 Bilgi Edinme 47 3,6596 1,128 Genel 47 3,8298 0,816 Kilistra Temizlik 32 4,0625 0,435 Ulaşım 32 3,9688 0,538 Bilgi Edinme 32 3,8750 0,707 Genel 32 3,9680 0,594 Mevlana Müzesi Temizlik 170 4,2941 0,602 Ulaşım 170 4,2294 0,565 Bilgi Edinme 170 4,0539 0,815 Genel 170 4,2706 0,496

ve Selçuklu Sultanlar Türbesi

Ulaşım 98 4,1327 0,369

Bilgi Edinme 98 3,5918 0,961

Genel 98 4,0510 0,505

Sille Aya Elena Kilisesi Temizlik 41 3,6585 0,911 Ulaşım 41 3,8049 0,714 Bilgi Edinme 41 3,6585 0,911 Genel 41 3,7561 0,767 Konya Merkez Aziz Pavlus Kilisesi Temizlik 46 4,0652 0,388 Ulaşım 46 4,0435 0,514 Bilgi Edinme 46 3,8475 0,815 Genel 46 4,0652 0,388

Tablo 33 ile anlaşılıyor ki, Şanlıurfa’da en çok ziyaret edilen inanç turizm destinasyonu Balıklıgöl’dür. Balıklıgöl’den sonra en çok ziyaret edilen mekân ise Hz. İbrahim’in doğduğu mağaradır. Konya’da ise en çok ziyaret edilen mekân Mevlana Müzesi olmuştur. İkinci sırada ise Alaaddin Tepesi-Selçuklu Sultanlar Türbesi yer almaktadır.

Şanlıurfa’da genel olarak tatmin düzeyi en yüksek olan Balıklıgöl iken en düşük tatmin düzeyi Göbeklitepe olarak gösterilmiştir.

Konya’da genel olarak tatmin düzeyi en yüksek Mevlana Müzesi iken, en düşük tatmin düzeyine Sille Aya Elena Kilisesi sahip olmuştur.

SONUÇLAR VE TARTIŞMALAR

Turizm birçok sektörden beslenen ve birçok sektöre kaynak oluşturan özelliği dolayısıyla ticari anlamda ortak bir sektör konumundadır. Şanlıurfa turizm potansiyeli ve çeşitliliği bakımından Türkiye’nin önde gelen şehirlerinden biridir. Şanlıurfa ilinde turizmin hem bütün bir yıla yayılma özelliği hem de turizm çeşitliliği bakımından büyük bir potansiyel barındırmaktadır.

Şanlıurfa halkı inançlara saygılı ve İnanç turizmine katılma oranı yüksek yapısı itibariyle öne çıkmaktadır. Kültürel dokusunu da bozmamaya gayret gösteren Şanlıurfa halkı gelecek olan yerli turistlere misafirperverlik edecek yapıya tamamıyla sahiptir. Kültürel dokusunu koruması ve inanç turizm destinasyonlarına sahip çıkması ile yabancı turistlerinde sevebileceği bir şehirdir.

Şanlıurfa ili, İnanç Turizmi ve Kültür Turizmi bakımından oldukça önemli turistik destinasyon merkezlerine sahip bir konumdadır. Özellikle inanç turizmi bakımından Şanlıurfa Türkiye’de önemli bir konuma sahiptir. Şanlıurfa Dünya İnanç Turizmi merkezi şehirlerinden biri olmasa da il genelinde bulunan inanç turizm destinasyonları yapılacak yatırımlar ve pazarlama politikaları ile önemli ölçüde Dünya genelinde büyük bir turistik kitleye hitap edeceğini söyleyebilmek mümkünüdür.

12.000 yıl öncesine dayanan Şanlıurfa’nın tarihi, kültür ve medeniyetlerin Dünya’ya yayıldığı bölge olarak kabul edilir. Yazının icadından hatta ve hatta yerleşik hayat öncesine dayanan tek tanrılı dinler öncesinden kalma tapınaklar Şanlıurfa ilini Dünya üzerinde başka örneği bulunmayan bir konuma sokmaktadır. Harran ve Soğmatar’da Asur ve Babil dönemlerine ait ay, güneş ve gezegen tapınakları Sin Kültünün Şanlıurfa’dan yayılmaya başladığını göstermektedir. Peygamberler öncesi tapınma şekli olan Urfa Paganizmi başta ay tapınımı olmak üzere gezegenlerin ilahlığına inanan ve Batı Samilerinin geleneksel dini olan bir inanç sistemi üzerine temellenmiştir. Nevali Çori, Göbeklitepe ve Soğmatar Antik Şehri tek tanrılı dinler öncesinde tapınmak amaçlı yapılmış inanç merkezlerindendir. Şanlıurfa’da yüzyıllar boyunca Hristiyan dini egemenliğini sürdürmüş ve bunun sonucunda da Hristiyanlara ait inanç merkezleri oluşmuş ve bu inanç merkezleri

günümüze kadar varlığını sürdürmüştür. Hz. Şuayb’ın yaşadığı Şuayb Antik Kenti, Aziz Petrus ve Aziz Paulus Kilisesi, Deyr-i Yakub (Yakup Manastırı), Germuş Kilisesi ve Tella (Viranşehir) Martyrionu Hristiyan ve Yahudi inancı sonucunda Şanlıurfa il genelinde dönemin devletleri tarafından yaptırılmış inanç mekanlarıdır.

Şanlıurfa ilinde bulunan birçok cami önceki döneminde kilise konumundaydı. Şehri fetheden Müslüman devletler tarafından İslamiyet’e hizmet etmeleri amacıyla camiye çevrilmiştir. Şanlıurfa’da Fırfırlı Camii (Oniki Havari Kilisesi-Aziz Havariler Kilisesi), Selahaddin Eyyubi Camii (Aziz Johannes Prodromos Addai Kilisesi) ve Ulu Camii (Kızıl Kilise) İslamiyet sonrası kiliseden camiye çevrilen yapılardandır.

Şanlıurfa’ya Hz. İbrahim, Hz. Yakup, Hz. Eyyub, Hz. Yusuf, Hz. Lut, Hz. Elyasa, Hz. Şuayb ve Hz. Musa peygamberlerin yaşamış olmasında dolayı ‘Peygamberler Şehri’ denilmektedir. 3 büyük dinin atası sayılan Hz. İbrahim Şanlıurfa’da yaşamış ve Nemrut’un putlarına karşı çıkmıştır. Hz. İbrahim’in doğduğu mağara ve çarmıha gerilerek ateşe atıldığı yerde oluşan Balıklıgöl ve Hz. İbrahim’i seven Nemrut’un kızı Ayn-ı Zeliha’nın Hz. İbrahim’in ateşe atıldığı sırada kendisini de attığı yerde oluşan Ayn-ı Zeliha gölü Şanlıurfa ilinin en büyük inanç turizm destinasyonlarından biridir. Balıklıgöl çevresinde bulunan Halil-ür Rahman Cami, Rızvaniye Cami ve Mevlid-i Halil (Dergâh) Cami Şanlıurfa’nin en büyük ve en eski camilerindendir. Hz. Eyyub’un çile mağarası ve türbesi ile Hz. Eyyub’u görmeye gelen fakat çok az bir mesafe kala vefat eden Hz. Elyassa Peygamber’in de türbesi Şanlıurfa’da bulunmaktadır.

Sekiz Peygamberin Şanlıurfa’da yaşamış olması hem Şanlıurfa adına hem de Ülke turizmi adına büyük bir olaydır. GAP projesinin tamamlanması ve çevre illerde oluşan terör ve siyasi istikrarsızlıkların giderilmesi sonucu Şanlıurfa ili Türkiye turizmine büyük bir katkı sağlayacağı aşikârdır.

Göbeklitepe kazılarının biran önce sonuçlandırılması ve uluslararası tanıtımının yapılması sağlanmalıdır. İl turizm müdürlüğü kazılar sırasında ve kazı sonrasında turistlerin yıl boyunca Göbeklitepe’de rahat hareket edebileceği ve harcama yapabileceği turistik işletmeler kurulmasına öncülük etmelidir. Aynı şekilde

Nevali Çori’de çevre düzenlemesi tamamlanmalı ve küçük turistik işletmeler kurularak Şanlıurfa iline gelir kazandırılmalıdır.

Şanlıurfa her yıl bir önce ki yıldan daha fazla yerli ve yabancı turist çekmektedir. Yapılan tanıtımlar ve arkeolojik kazılar sonucunda tüm dünya gazeteleri ve dergilerinde Şanlıurfa hakkında detaylı bilgi bulmak mümkündür. Bunun sonucunda yabancı turist sayısında da artış oluşmaktadır. Şanlıurfa’ya gelen turist sayısı halen yeterli görülmemektedir. Yapılacak pazarlama çalışmaları ve tanıtımlar sonucu Şanlıurfa hak ettiği değeri bulacaktır.

Selçuklu devletine başkentlik yapmış Konya ili inanç turizmi açısından Şanlıurfa ile benzer özellikler taşımaktadır. Anadolu Selçuklu devletine başkentlik yapan Konya ilinde İslam tarihine ışık tutan birçok mimari eser günümüze ulaşmıştır. Konya yerleşim tarihi M.Ö. 7500 yılına kadar dayandığı görülmüştür. Konya halkı Şanlıurfa halkı gibi inançlara saygılı ve İnanç turizmine katılma oranı yüksek yapısı itibariyle öne çıkmaktadır. Kültürel dokusunu ve İslam mimari sanatını günümüze ulaştırmış nadir şehirlerden biridir Konya. Konya ili, İnanç turizmi ve Kültür turizmi bakımından bir çok turistik destinasyon merkezlerine sahiptir.

M.Ö. 7500 yıllarına dayanan Konya tarihi, Neolitik ve Kalkolitik dönemlerde Çatalhöyük ve Karahöyük gibi önemli büyük yerleşim yerlerine ev sahipliği yapmıştır. Ülkemizde en fazla ziyaret edilen müzelerden birisi olan Mevlana Müzesi başta olmak üzere, 9000 yıllık geçmişi ile Çatal Höyük, Sille, dünyanın nazar boncuğu olarak nitelendirilen Meke gölü, Türkiye’nin en büyük tatlı su gölü olan Beyşehir gölü, Anadolu Selçuklu Devleti’ne başkentlik etmesi nedeniyle çok sayıdaki mimari eserleri ile Konya, yaşayan bir tarihtir.

İnanç turizminin şehirde ayrı bir yeri ve önemi bulunmaktadır. Çünkü Konya şehri XIII. yüzyılda yaşamış olan, büyük din adamı Mevlana Celaleddin-i Rumi’ye sahiplik eden bir ildir. Türk mutasavvıfı Mevlana’nın bu şehirde yaşamış olması Konya halkına hem kültürel zenginlik hem de ahlaki zenginlik kazandırmıştır. Mevlana’nın ölümü sonrası her sene anma törenleri yapılmaktadır. Bu anma törenlerine Şeb-i Arus (Düğün Günü) denilmektedir ve çok yoğun turist çekmektedir.

Tek tanrılı dinler öncesinde tıpkı Şanlıurfa’da olduğu gibi Konya ilinde de Pagan inanışının izlerini görebilmekteyiz. Tek tanrılı dinler öncesi inanış Şanlıurfa- Göbeklitepe ve Konya-Çatalhöyük ören yerleri benzerlikler taşımaktadır. Çatalhöyük’te ki en büyük farklılık Çatalhöyük’te kabartma olarak leopar, boğa ve koçbaşları ve boğa doğuran tanrıça figürlerinin kullanılmış olmasıdır. Ana Tanrıça olarak yaptıkları heykeller genç kadın, doğuran kadın ve yaşlı kadın olmak üzere üç farklı şekilde betimlenmiştir.

Hristiyanlığın yayılmaya başladığı yer olarak kabul edilen Helenistik ve Roma çağından kalma Kilistra antik kenti Hristiyanlar için büyük bir önem arz etmektedir. Roma devrinde Hristiyanlığın gizli olarak yayılmaya başladığı dönemlerde Aziz Pavlus’un gelip Kilistra’da halka seslenmesi ve Hristiyanlığı yayma çabaları sonucunda Pagan dinine sahip kişilerin bu duruma karşı çıkması sonucunda kaçan Hristiyanlar Kapadokya benzeri kaya oyuğu yerleşimlerini inşa etmişlerdir. Bu yerleşim yeri Hristiyanlar için önemini korumaktadır.

Konya iline her yıl bir önceki yıldan daha fazla turist gelmektedir. Tanıtımların daha sık olması ve Uzakdoğu ülkelerinden Mevlana müzesini ziyaret ve Konya kültürünü tanımak amaçlı gelen turistler Konya’nın turizmini canlı tutan etkenlerin başında gelmektedir. Konya, yapılacak yatırımlar ve turizm odaklı çalışmalar neticesinde daha fazla yerli ve yabancı turist çekebilecek seviyeye ulaşmalıdır.

Şanlıurfa ve Konya ilinin inanç turizm potansiyelini konu alan bu tez çalışmasının literatür çalışmasının sonucunda ilki Şanlıurfa ve Konya’da yaşayan halklara, ikincisi ise iki şehire gelen turistlere uygulanmak üzere anket çalışması yapılmıştır. Yöre halkına yapılan anket çalışması 390 katılımcıyla gerçekleştirilmiştir. Şanlıurfa’da ilk anket çalışmasına katılanların 223’ü erkek, 167’si kadındır. Konya’da ise, anket çalışmasına katılanların 270’i erkek, 120’si kadındır. Önermelerde ilk olarak faktör analizi kullanılmıştır. Şanlıurfa ve Konya’da yerel halka yapılan anketleri 7 ana başlık altında topladık bunlar; Ekonomik Etkisi, Fiyat Etkisi, Ahlaki ve Kültürel Bozulmaya Etkisi, Sosyal Hayata Etkisi, Doğa ve Çevreye Etkisi, İnanç Turizmine Duyulan Endişe ve İnanç Turizminin Olumlu Katkısıdır.

Anketler sonucunda Ekonomik Etki boyutunda, Şanlıurfa ve Konya halkı genel yapı itibariyle turizmin gelişmesi ile birlikte şehire döviz girişinin sağlanacağını ve bölgeye yatırımın artacağını düşünmektedirler. Demircan, (2014: 105), “İnanç turizminin yerel kalkınmada ki önemi: Midyat örneği” adlı yüksek lisans tez çalışmasında ankete katılanlar “İnanç turizmin gelişmesiyle birlikte yöredeki yatırımların artacağı” görüşünde birleşmişlerdir. Şahiner, (2012: 78), “İnanç turizmi potansiyeli ve halkın inanç turizmine bakışı açısından Karaman” adlı yüksek lisans çalışmasında ulaştığı sonuca göre; Halkın turizmin ekonomik boyutuna ilişkin görüşleri genel olarak ekonominin canlanacağı, gelişeceği yönündedir. Karamanda yaşayan insanlar turizmin gelişmesinin bölgeye yönelik yatırım artışı sağlayacağını düşünmekteler. Bu durumda Şanlıurfa ve Konya’da yapılan anketlerin sonuçları ile Mardin-Midyat ve Karaman’da yapılan anketlerin sonuçları örtüşmektedir. Bu bağlamda turizmin gelişmesi sonucu yatırımların artacağı sonucu turizmin yapısı gereği desteklenebilir. Bölgeye yatırımların sonucunda istihdam oranlarında da artışın olacağı düşüncesi hâkimdir. Aynı şekilde iki ilin halkı turizmin gelişmesi ile birlikte kişi başına düşen gelirin artacağını, esnafın olumlu etkileneceğine inanmaktadır. Demircan, (2014: 105), “İnanç turizminin yerel kalkınmada ki önemi: Midyat örneği” adlı yüksek lisans tez çalışmasında Midyat ilçesinin inanç turizm potansiyelinin arttırılması ve bu bağlamda şehrin inanç turizmden gelir elde etmesi ile şehir esnafının da bu durumdan pay alacağı ve ekonomisinin büyüyeceği sonucuna varılmıştır. Bu bağlamda ekonomik etki sonucunda esnafın olumlu etkilenmesinde Şanlıurfa ve Konya halkının düşünceleri 2014 yılında Mardin- Midyat’ta yapılan anket sonuçlarıyla da örtüşmektedir. Demircan, (2014:105), “İnanç turizminin yerel kalkınmada ki önemi: Midyat örneği” adlı yüksek lisans tez çalışmasında ankete katılanların inanç turizminin gelişmesiyle işsizliğin azalacağı görüşünü savunduğu ortaya çıkmıştır. Aynı benzer sonuç Şanlıurfa ve Konya illerinde yapılan anket sonuçlarıyla da örtüşmektedir. Bu durumda çıkarılabilecek sonuç; şehirler de inanç turizminin gelişmesi sonucunda ekonomik kalkınma artacağı bu durumun esnafın gelirlerinde büyük artışa neden olacağı ve sonuç olarakta istihdam faaliyetlerinde artış gözlenerek işsizlik oranların da düşüş yaşanacağını ortaya koymaktadır.

Fiyat Etkisi boyutunda incelediğimizde her iki şehirde turizmin gelişmesi sonucu mal ve hizmet fiyatlarının ve gayrimenkul fiyatlarının artacağını düşünmektedirler. Mal ve hizmet fiyatlarının artışı dar gelirli insanlar için olumsuz bir durum teşkil edebileceği de göz ardı edilmemelidir.

Sosyal Hayat boyutunda incelediğimiz zaman anket sonuçlarında Şanlıurfa ve Konya illerinde turizmin gelişmesi sonucu sosyal hayatın olumlu etkileneceği düşüncesi hâkim olmuştur. Eykay, (2013: 98), “İnanç turizmi potansiyeli açısından Antakya’nın değerlendirilmesi” adlı yüksek lisans tezinde turistlerin yerel halkın kültürel ve ahlaki yapısını olumsuz etkilemediği sonucuna varılmıştır. Benzer sonuç Şanlıurfa ve Konya’da yapılan anketler sonucunda da ortaya çıkmıştır. Şanlıurfa ve Konya halkının başka kültürden insanlar ile etkileşim içerisinde olacağı ve bu durumun olumlu sonuçlanacağı düşüncesi hâkimdir.

Şanlıurfa ve Konya halkı turizmin ahlaki ve kültürel yozlaşmaya sebep olacağı düşüncesini kabul etmemektedir. Her iki şehirde de turizmin hırsızlık, fuhuş ve kumar gibi suçların oranında artış sağlayacağı düşüncesi en yüksek ortalamaya sahip olsa bile sonuçlar halkın bu soru için kararsız kaldığını ortaya koymaktadır. 55 yaş ve üzeri bireylerin turizmin ahlaki kültürel yozlaşmaya sebep olacağı fikri 55 yaş üstü bireylerin dinler arası sorunlardan yoğun bir şekilde etkilendiğini göstermektedir.

Şanlıurfa ve Konya’da yapılan anketler sonucunda turizmin gelişmesi sonucunda şehrin doğa ve çevre yapısında olumlu etki yaratacağı düşüncesi hâkimdir. Turizmin gelişmesi sonucu halkın bilinçlenip tarihi kaynakları koruyacağı düşüncesi hâkim kılınmıştır. Turizm sayesinde park ve yeşil alanlarda artış gözlenebileceği düşüncesi de her iki şehir halkının ortak düşüncesidir.

Şanlıurfa ve Konya halkı anketlerin sonucunda inanç turizminden endişe duymamaktadırlar. Farklı inançların şehirde bulunması ve bu inançların şehirde ki turistik destinasyonlarının restorasyonunun sorun teşkil edeceğini düşünmemektedirler. Her iki şehir halkıda Hristiyanlara ait inanç merkezlerinin restorasyonu sonucunda yabancıların burada hak iddia edeceğini düşünmemektedirler. Şanlıurfa ve Konya halkı inanç turizmi adı altında misyonerlik faaliyetlerinin yürütüldüğünü / yürütüleceğini düşünmemektedirler.

Şanlıurfa ve Konya halkı inanç turizminin şehri bütünüyle olumlu etkileyeceğini düşünmektedir. Aynı zamanda dünya barışının sağlanmasın da inanç turizminin önemli olduğu ve inanç turizmi destinasyonlarının dinler arası diyaloglara katkı sunacağı düşüncesine sahiptirler. Yabancı ülke makamlarının (Papalık, UNESCO) Şanlıurfa ve Konya’daki tarihi kalıntıların restorasyonuna katkı sağlamasını iki şehirde yaşayan vatandaşlar inanç turizmine olumlu katkı olarak görmektedirler. Aynı şekilde, Şahiner, (2012: 78), “İnanç turizmi potansiyeli ve halkın inanç turizmine bakışı açısından Karaman” adlı yüksek lisans çalışmasında ulaştığı sonuca göre; Halk, Hristiyanlara ait tarihi mekânların restore edilmesinden endişe duymamaktadır. Şehirde ki tarihi eserlerin hangi milletin kültürüne ait

Belgede Şanlıurfa ve Konya illerinin inanç turizmi potansiyelleri ve halkın inanç turizmine bakışı açısından iki ilin karşılaştırılması (sayfa 172-200)