3.4. Araştırmanın Yöntemi
3.4.1. Araştırmanın Evreni ve Örneklemi
Araştırma, Alanya ilçe sınırlarını kapsamaktadır. Yapılan araştırmalarda Alanya’da yaşayan yerleşik yabancıların genel itibariyle Mahmutlar Beldesinde yoğun olmakla birlikte Alanya Merkez ve diğer beldelerde de dağınık bir şekilde yaşadıkları tespit edilmiş; dolayısıyla araştırma, Alanya ilçe sınırları içerisinde belirli bir bölge seçimi yapmadan uygulanmıştır. Alanya İlçe Emniyet Müdürlüğü Yabancılar Büro Amirliği’nden alınan verilere göre geçerli ikamet sayısı Eylül 2012 itibariyle 9995’tir. Geçerli ikamet sayısı, uzun dönemli, T.C. vatandaşı ile evli olanlar ve diğerleri olarak üç grup altında
42
kategorileştirilmiştir. Alanya İlçe Emniyet Müdürlüğü’nden alınan bilgilere göre uzun dönemli ikamet, yedi aydan beş yıla kadar verilen ikamet sürelerini içermektedir. Bu ikamet izini ise Alanya’da uzun yıllardır yaşayan yerleşik yabancılara verilmektedir. Bu süre zarfında yerleşik yabancılar Alanya’da ikamet etmekle birlikte, belirli aylarda kendi ülkelerine de gidebilmektedirler. Gayrimenkul sahibi olma, konut kiralayarak kalma ve iş bulma- kurma gibi amaçlarla, Türk Konsolosluklarından aldıkları uzun dönemli ikamet vizeleriyle Alanya’ya gelen yerleşik yabancılara tezkere süresi bir yıl ile sınırlı tutulmayarak beş yıl süreli olarak tanzim edilebilmektedir (ALTSO, 2010, s.88). Altı aya kadar olarak verilen oturma izni ise turistik ikamet tezkeresi olarak adlandırılmaktadır. T.C. vatandaşı ile evli olanlara verilen ikamet tezkeresi süresi ise değişebilmektedir. Bunların dışında öğrenim görme, çalışma vb. amaçlarla ikamet tezkeresi verilmektedir. Tablo 3.6.’da Alanya İlçe Emniyet Müdürlüğü Yabancılar Büro Amirliği’nden alınan 28.09.2012 tarihi itibariyle Alanya’da verilen ikamet tezkeresi türleri ve kişi sayısı gösterilmektedir. Tablo 3.6.’daki ve diğer tablolardaki oran (%) sütununda verilen değerler yuvarlanarak tablolara aktarılmıştır.
Tablo 3.6. Alanya’da Geçerli Olan İkamet Tezkeresi Sayısı
İkamet Türü Sayı Oran (% )
Uzun Süreli İkamet 5077 51
T. C. Vatandaşı İle Evlilikten Dolayı İkamet 960 10
Diğer 3958 40
Toplam Geçerli İkamet Sayısı 9995 ~100
Kaynak: Alanya İlçe Emniyet Müdürlüğü Yabancılar Büro Amirliği, 28. 09. 2012
ALTSO’nun yıllar itibariyle yayınlamış olduğu Alanya Ekonomik Raporu’nda Alanya İlçe Emniyet Müdürlüğü’nden alınan verilere göre hazırlanmış yeni verilen ve temdit edilen (süresi uzatılan) ikamet tezkerelerinin yıllara göre dağılımı Tablo 3.7.’de gösterilmektedir. 2005’ten itibaren yeni alınan ve temdit edilen ikamet tezkere sayısının arttığı görülmektedir.
Tablo 3.7. Alanya İlçe Emniyet Müdürlüğü’nden Yeni Alınan ve Temdit Edilen İkamet Tezkerelerinin Yıllara Göre Dağılımı
YILLAR Yeni (Kişi) Temdit (Kişi) TOPLAM (Kişi) Oran (% )
2012 (ilk 3 ay) 4.918 5.077 9.995 20 2011 2.987 4.113 7.100 14 2010 3.035 4.343 7.378 15 2009 2.730 4.010 6.740 13 2008 2.808 3.591 6.399 13 2007 2.684 2.837 5.521 11 2006 3.341 1.415 4.756 9 2005 1.567 994 2.561 5 TOPLAM 24.070 26.380 50.450 ~100
Kaynak: Alanya Ekonomik Raporu 2009, 2010 ve 2011 verilerinden derlenmiştir.
Ancak istatistiklerde uzun süreli ikamet eden yerleşik yabancılar ile Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı ile evli olup da ikamet tezkeresi alan yerleşik yabancıların milliyetlere göre sayısal
43
dağılımı yer alırken, diğer nedenlerle geçerli ikameti olan kişilerin milliyetlere göre dağılımı bulunmamaktadır. Bu nedenle araştırma evreni Alanya’da uzun süreli ikameti olan yerleşik yabancılar ile T.C. vatandaşı ile evli olup da Alanya’da yaşayan yerleşik yabancı kişi sayıları toplandığında en fazla sayıya sahip ilk üç coğrafya olan Almanya, İskandinav ülkeleri ve Rusya’dan oluşmaktadır. Norveç, Danimarka, İsveç ve Finlandiya benzer ülke profillerine sahip olmaları nedeniyle İskandinav ülkeleri adı altında evrene dahil edilmiştir. Araştırma evreni Tablo 3.8.’de gösterilmektedir.
Tablo 3.8. Araştırma Evrenini Oluşturan Yerleşik Yabancıların Ülkelerine Göre Dağılımı
UZUN SÜRELİ İKAMET SAYISI T.C. VATANDAŞI İLE EVLİ OLANLAR TOPLAM ORAN
Ülke Adı Sayı Ülke Adı Sayı (% )
Almanya 2012 Almanya 202 2214 52
İskandinav 1310 İskandinav 77 1387 33
Rusya 359 Rusya 283 642 15
TOPLAM 3681 TOPLAM 562 4243 ~100
Araştırmada, örneklemin sayısını belirlemek için hedef kitledeki kişi sayısı biliniyorsa aşağıdaki formül kullanılmaktadır (Baş, 2010, s.39):
. . .
. . .
Formülde;
N: Hedef kitledeki birey sayısı
n: Örnekleme alınacak birey sayısı
p: İncelenen olayın görüş sıklığı
q: İncelenen olayın görülmeyiş sıklığı
t: Belirli bir anlamlılık düzeyinde, t tablosuna göre bulunan teorik değer
d: Olayın görüş sıklığına göre kabul edilen ± örnekleme hatasıdır.
Araştırmanın gerçekleştirildiği ana kütle hacmi (N) 4.243 kişidir. Yapılan ön çalışma sonucunda “Konum, statü, itibar sahibi olmanın satın alma davranışı için önemli olduğunu
düşünüyorum.” sorusu ile “Şu anki sahip olduğum sosyal statüm, satın alma davranışım üzerinde etkilidir.” sorusuna verilen cevabın genel olarak “Kesinlikle Katılmıyorum” ve “Katılmıyorum” şeklinde olması; ayrıca yapılan gözlemlerin bu cevapları desteklemesi
nedeniyle Alanya’daki yerleşik yabancıların sahip oldukları sosyal statülerinin satın alma davranışı üzerinde çok fazla etkili olmadığı gözlemlenmiştir. Bu nedenle p=0,80 ve q=0,20
44
olarak alınarak formüle yerleştirilmiştir. % 95 güvenirlik düzeyinde t tablo değeri 1,96; örnekleme hatası ise d=0,05 olarak alınmıştır. Bu değerler formül üzerinde yerlerine konulduğunda, 4.243 kişiden oluşan ana hedef kitleyi temsil edebilecek örneklem yaklaşık olarak 232 kişi olduğu tespit edilmiştir.
, , ,
, , , ,
Hem yaşanabilcek veri kaybı hem de anketin uygulandığı kişi sayısının artmasının istatistik analizlerde elde edilecek bulguların daha güvenilir olmasını sağlaması nedeniyle örneklem sayısı 350 olarak belirlenmiştir. Araştırmada öncelikle olasılığa dayalı örnekleme yöntemlerinden, belirli bir değişken dikkate alınarak, bu değişkene ilişkin evrende var olan özelliklerin örnekte de aynı oranda temsil edildiği örnekleme türü olan tabakalı örnekleme yöntemine (Altunışık vd., 2010, s.138) göre Antalya’nın Alanya ilçesinde yaşayan Alman
İskandinav ve Rus yerleşik yabancıların milliyetlere göre yüzde olarak oranları belirlenmiştir.
Anketin uygulama aşamasında ise olasılığa dayalı olmayan örnekleme yöntemlerinden, çekirdek örneğin katılan her yeni birimin bir başka benzer birimi örneğe çağırması ya da katmasıyla büyüyen kartopu örneklemi (Nakip, 2006, s.207) ile toplam 350 kişi üzerinde anket uygulanmıştır. Tablo 3.9.’da araştırma evrenini oluşturan Almanya, İskandinavya ve Rusya coğrafyasından yerleşen yabancı kişilerin sayıları, toplam yerleşik sayısına oranları ve n= 232 ve n= 350 için dağıtılması gereken anket sayısı gösterilmektedir.
Tablo 3.9. Araştırma Evrenini Oluşturan Yerleşik Yabancıların Toplam Sayısına Göre Dağıtılması Gereken Anket Sayısı
Ülke Adı Sayı Oran (% ) n= 232 iken n= 350iken
Almanya 2214 52 121 183
İskandinav 1387 33 76 114
Rusya 642 15 35 53
TOPLAM 4243 ~100 232 350
Hedef kitleyi temsil edebilecek örneklem sayısı (n=232) için dağıtılması gereken anket sayısı; Almanya için 121, İskandinav ülkeleri için 76 ve Rusya için 35’dir. Hedeflenen örneklem sayısı (n=350) için dağıtılması gereken anket sayısı ise Almanya için 183,
İskandinav ülkeleri için 114 ve Rusya için 53’tür. İleride Tablo 3.11.’de de görülebileceği gibi
örneklemin seçiminde bu rakamlara uyulmaya çalışılmış ve 167 Almanya, 99 İskandinavya ve 58 Rusya vatandaşı ile anketler yürütülmüştür.
45