Araştırmanın altıncı alt problemine ilişkin sonuç ve tartışma

5.1.6.1. Deney ve kontrol grubu öğrencilerinin metnin konusunu belirleme becerisi sontest puanlarının incelenmesine ilişkin sonuç ve tartışma

Araştırmada deney ve kontrol grubu öğrencilerinin metnin konusunu belirleme becerilerine ilişkin sontest puanları incelenmiş ve sonuç olarak deney grubu sontest puanları lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Hesaplanan etki büyüklüğü bu farkın orta derecede olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, araştırmada verilen eleştirel dinleme eğitiminin öğrencilerin metnin konusunu belirleme becerilerini geliştirmede anlamlı düzeyde bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çarkıt (2018, s. 165)'ın araştırmasında da, eleştirel dinleme becerisine yönelik eylem süreci sonunda, metnin konusunu belirleme becerisini kapsayan anlamlandırma ve zihinde yapılandırma boyutunun %86,6 oranında gerçekleştiği tespit edilmiştir. Çalışmanın sonuçları, araştırma sonuçlarını desteklemektedir. Bu nedenle, uygulanan eleştirel dinleme eğitimi sonucunda

180

öğrencilerin dinleme metinlerinin konusunu belirleme becerilerinin geliştiği sonucuna ulaşılmıştır.

5.1.6.2. Deney ve kontrol grubu öğrencilerinin metnin ana fikrini belirleme becerisi sontest puanlarının incelenmesine ilişkin sonuç ve tartışma

Araştırmada deney ve kontrol grubu öğrencilerinin metnin ana fikrini belirleme becerilerine ilişkin sontest puanları incelenmiş ve deney grubu sontest puanları lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Hesaplanan etki büyüklüğü bu farkın orta derecede olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, araştırmada verilen eleştirel dinleme eğitiminin öğrencilerin metnin ana fikrini belirleme becerilerini geliştirmede anlamlı düzeyde bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Alanyazında eğitim ve uygulamalarla öğrencilerin dinlediklerinin ana fikrini belirleme becerilerinin geliştiğini destekleyen araştırmalar (Çarkıt, 2018; Doğan, 2017; Lundsteen, 1963) mevcuttur. Bahsi geçen araştırmaların sonuçları, bu araştırmanın sonucu ile uyum göstermektedir. Bu nedenle, uygulanan eğitim sonucunda öğrencilerin dinleme metinlerinin ana fikrini belirleme becerilerinin geliştiği sonucuna ulaşılmıştır.

5.1.6.3. Deney ve kontrol grubu öğrencilerinin öznel/nesnel anlatımı belirleme becerisi sontest puanlarının incelenmesine ilişkin sonuç ve tartışma

Araştırmada deney ve kontrol grubu öğrencilerinin öznel/nesnel anlatımı belirleme becerilerine ilişkin sontest puanları incelenmiş ve sonuç olarak deney grubu sontest puanları lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Hesaplanan etki büyüklüğü bu farkın yüksek derecede olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, araştırmada verilen eleştirel dinleme eğitiminin öğrencilerin öznel/nesnel anlatımı belirleme becerilerini geliştirmede anlamlı düzeyde bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Alanyazında uygulanan eleştirel dinleme öğretim planları sonrasında, eğitimin uygulandığı grubun öznel/nesnel anlatımı belirleme becerilerinde gelişme olduğunu belirten çalışmaların (Çarkıt, 2018; Devine, 1961; Laurent, 1963) yanında, gelişme olmadığını açıklayan çalışmalar (Groom, 1970) mevcuttur. Groom (1970, s. 83) araştırmasında, bu sonucun derslerde uygulanan eğitim ile hazırlanan program arasında farklılık olmamasından kaynaklandığını işaret etmektedir. Bu nedenle, araştırma sonuçlarındaki farklılıkların öğretim planındaki farklılıklardan kaynaklandığı sonucuna ulaşılabilir. Araştırmada uygulanan eleştirel dinleme eğitimi sonucunda öğrencilerin öznel/nesnel anlatımı belirleme becerilerinin geliştiği sonucuna ulaşılmıştır.

181

5.1.6.4. Deney ve kontrol grubu öğrencilerinin metnin anlatımının taraflı olup olmadığını belirleme becerisi sontest puanlarının incelenmesine ilişkin sonuç ve tartışma

Araştırmada deney ve kontrol grubu öğrencilerinin metnin anlatımının taraflı olup olmadığını belirleme becerilerine ilişkin sontest puanları incelenmiş ve deney grubunda yer alan öğrencilerin sontest puanları lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Hesaplanan etki büyüklüğü bu farkın yüksek derecede olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, araştırmada verilen eleştirel dinleme eğitiminin öğrencilerin metnin anlatımının taraflı olup olmadığını belirleme becerilerini geliştirmede anlamlı düzeyde bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Alanyazında bu beceriye ilişkin araştırmalarda farklı terimlerin kullanıldığı görülmüştür. Eleştirel dinleme eğitimi sonrasında, öğrencilerin ifadelerdeki yönlendirmeleri (Devine, 1961); dinleyiciyi etkilemeyi amaçlayan ifadeleri (Laurent, 1963); aldatıcı dil kullanımını (Doğan, 2017) belirlemede başarılı olduklarını tespit eden çalışmalar mevcuttur. Bahsi geçen araştırmaların sonuçları, bu araştırmadaki sonuçlarla uyum göstermektedir. Bu nedenle, uygulanan eleştirel dinleme eğitimi sonucunda öğrencilerin dinleme esnasında anlatımın taraflı olup olmadığını belirleme becerilerinin geliştiği sonucuna ulaşılmıştır.

5.1.6.5. Deney ve kontrol grubu öğrencilerinin propaganda içeren ifadeleri belirleme becerisi sontest puanlarının incelenmesine ilişkin sonuç ve tartışma

Araştırmada deney ve kontrol grubu öğrencilerinin propaganda içeren ifadeleri belirleme becerilerine ilişkin sontest puanları incelenmiş ve inceleme sonucunda deney grubu sontest puanları lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Hesaplanan etki büyüklüğü bu farkın yüksek derecede olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, araştırmada verilen eleştirel dinleme eğitiminin öğrencilerin propaganda ifadelerini belirleme becerilerini geliştirmede anlamlı düzeyde bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Alanyazında propaganda ifadelerini belirleme öğretimi hakkında yapılan araştırmalarda (Adams, 1968; Çarkıt, 2018; Doğan, 2013; Laurent, 1963; Lundsteen, 1963) öğrencilerin dinlediklerinde propaganda ifadelerini belirleme becerilerinin geliştiği ispatlanmıştır. İlgili araştırmaların tamamının sonuçları, bu araştırmada elde edilen sonuçlarla uyum göstermektedir. Bu nedenle, araştırmada uygulanan eğitim sonucunda öğrencilerin dinlediklerindeki propaganda ifadelerini belirleme becerilerinin geliştiği sonucuna ulaşılmıştır.

182

5.1.6.6. Deney ve kontrol grubu öğrencilerinin metnin konusunu değerlendirme becerisi sontest puanlarının incelenmesine ilişkin sonuç ve tartışma

Araştırmada deney ve kontrol grubu öğrencilerinin metnin konusunu değerlendirme becerilerine ilişkin sontest puanları incelenmiş ve deney grubu sontest puanları lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Hesaplanan etki büyüklüğü bu farkın orta derecede olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, araştırmada verilen eleştirel dinleme eğitiminin öğrencilerin metnin konusunu değerlendirme becerilerini geliştirmede anlamlı düzeyde bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Çarkıt (2018, s. 165) eleştirel dinleme eğitimi sonucunda, yedinci sınıf öğrencilerinin metne yönelik eleştirel değerlendirme yapma becerisinin gerçekleşme oranını %85,77 olarak bulmuştur. İlgili çalışmanın sonuçları, bu araştırma sonuçları ile tutarlılık göstermektedir. Bu nedenle, araştırmada uygulanan eğitim sonucunda öğrencilerin dinledikleri metnin konusunu değerlendirme becerilerinin geliştiği sonucuna ulaşılmıştır.

5.1.6.7. Deney ve kontrol grubu öğrencilerinin metinden sonuç çıkarma becerisi sontest puanlarının incelenmesine ilişkin sonuç ve tartışma

Araştırmada deney ve kontrol grubu öğrencilerinin metinden sonuç çıkarma becerisine ait sontest puanları incelenmiş ve inceleme sonucunda deney grubu öğrencilerinin sontest puanları lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık belirlenmiştir. Hesaplanan etki büyüklüğü bu farkın yüksek derecede olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, araştırmada verilen eleştirel dinleme eğitiminin öğrencilerin metinden sonuç çıkarma becerilerini geliştirmede anlamlı düzeyde bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Alanyazında eleştirel dinleme öğretimi sonucunda öğrencilerin metinden sonuç çıkarma becerilerinin geliştiğini gösteren çalışmaların (Laurent, 1963) yanında, gelişme göstermediğini belirleyen çalışmalar (Groom, 1970) da mevcuttur. Groom (1970, s. 83) araştırmasında, bu sonucun öğretim programı ile hazırlanan uygulamalar arasında farklılık olmamasından kaynaklandığını açıklamaktadır. Bu sebeple, araştırma sonuçlarındaki farklılıkların öğretim planındaki farklılıklardan kaynaklandığı sonucuna ulaşılabilir. Araştırmada uygulanan eleştirel dinleme eğitimi sonucunda öğrencilerin metinden sonuç çıkarma becerilerinin geliştiği sonucuna ulaşılmıştır.

183

5.1.6.8. Deney ve kontrol grubu öğrencilerinin metnin tutarlılığıni değerlendirme becerisi sontest puanlarının incelenmesine ilişkin sonuç ve tartışma

Araştırmada deney ve kontrol grubu öğrencilerinin metnin tutarlılığını değerlendirme becerilerine ilişkin sontest puanları incelenmiş ve deney grubu öğrencilerinin sontest puanları lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Hesaplanan etki büyüklüğü bu farkın orta derecede olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, araştırmada verilen eleştirel dinleme eğitiminin öğrencilerin metnin tutarlılığını değerlendirme becerilerini geliştirmede anlamlı düzeyde bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Diğer bir araştırmada, metnin tutarlılığını değerlendirme becerisini içeren karşılaştırma becerisinin, uygulanan eğitim sonrasında %92,66 oranında gerçekleştiği belirlenmiştir. (Çarkıt, 2018, s. 165). Araştırmada uygulanan eleştirel dinleme eğitimi sonucunda öğrencilerin metnin tutarlılığını değerlendirme becerilerinin gelişim gösterdiği sonucuna ulaşılmıştır.

5.1.6.9. Deney ve kontrol grubu öğrencilerinin metindeki kanıt ifadelerini ve konuşmacıyı değerlendirme becerisi sontest puanlarının incelenmesine ilişkin sonuç ve tartışma

Araştırmada deney ve kontrol grubu öğrencilerinin metindeki kanıt ifadelerini ve konuşmacıyı değerlendirme becerilerine ilişkin sontest puanları incelenmiş ve sonuç olarak deney grubu sontest puanları lehine istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık tespit edilmiştir. Hesaplanan etki büyüklüğü bu farkın yüksek derecede olduğunu göstermektedir. Bu nedenle, araştırmada verilen eleştirel dinleme eğitiminin öğrencilerin metindeki kanıt ifadelerini ve metnin kaynağını değerlendirme becerilerini geliştirmede anlamlı düzeyde bir etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan farklı araştırmalarda (Devine, 1961; Lundsteen, 1963) eleştirel dinleme eğitimi sonucunda, öğrencilerin metindeki kanıt ifadelerini ve metnin kaynağını değerlendirme becerilerinin geliştiği ispatlanmıştır. Bu araştırmanın sonuçları, ilgili araştırmaların sonuçları ile tutarlılık göstermektedir. Araştırmanın sonucunda, uygulanan eleştirel dinleme eğitimiyle öğrencilerin metindeki kanıt ifadelerini ve metnin kaynağını değerlendirme becerilerinin gelişim gösterdiği tespit edilmiştir.

184