AraĢtırmacı, yüksek lisans çalıĢmasına (Yazgan, 2006) katılan öğrenciler arasında yer alan Fen lisesi öğrencilerinin, diğer öğrencilere göre daha farklı düĢünme biçimlerinin olduğunu fark etmesi ile birlikte, Fen lisesi öğrencilerinin çoğunun da dâhil olduğu „üstün yetenekli öğrenciler‟ grubunun matematiksel düĢünme biçimleri, araĢtırmacının özel olarak dikkatini çekmeye baĢlamıĢtır. Doktora öğrencisi olduktan sonra ise araĢtırmacı bu öğrencilerin, özellikle akıl yürütme becerileri, kullandıkları matematiksel dil, problem çözme yöntemleri ve problem çözerken geçmiĢ bilgileri ile kurdukları bağlantılar ile ilgili okumalarını yoğunlaĢtırmıĢ ve bu alanla tez çalıĢması yapmaya danıĢmanı ile birlikte karar vermiĢtir.
Hemen hemen aynı zaman aralığında, araĢtırmacının görev yaptığı bölüm tarafından 2008 yılında düzenlenen Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Sergisinde araĢtırmacı, aynı ildeki bir BĠLSEM‟de çalıĢan iki matematik öğretmeni ile tanıĢmıĢtır. Sonrasında ise araĢtırmacı, söz konusu BĠLSEM‟de görev yapan matematik öğretmenleri Ezgi Hanım ve BaĢak Hanım (takma isim) ile bu öğretmenlerin de dinleyici olarak katıldıkları ve bir devlet üniversitesindeki 2008-2009 eğitim ve öğretim yılının ilk döneminde açılan üç boyutlu bir modelleme, görselleĢtirme ve animasyon programı ile ilgili bir lisansüstü bilgisayar dersi ortamında düzenli olarak bir araya gelmiĢtir. Ders aralarındaki sohbet ortamlarında, araĢtırmacı üstün yetenekli öğrenciler ile ilgili yapmayı planladığı doktora tezi ile görüĢmelerde bulunmuĢtur. Ġlgili kurumda öğrenciler uyum süreci, destek eğitimi, bireysel yetenekleri fark ettirme, özel yetenek geliĢtirme alanlarında (MEB, 2007) gruplar halinde eğitim aldığını belirten Ezgi Hanım ve BaĢak Hanım, araĢtırmacının tez çalıĢması için katılımcıları, görev yaptıkları kurumda belirlemesinin uygun olabileceğini belirtmiĢlerdir. Benzer Ģekilde araĢtırmacı aynı dönem içinde aynı ilde bulunan bir diğer BĠLSEM‟i de ziyaret etmiĢtir. Ancak bu okulda görev yapan matematik öğretmeni Metin Bey (takma isim) ile yaptığı görüĢmede
diğer BĠLSEM‟den farklı olarak kendisi ile çalıĢan üstün yetenekli öğrencilerin genellikle bireysel olarak kurumdaki çalıĢmalarına devam ettiğini belirtmiĢtir. Bunun üzerine araĢtırmacı, tez çalıĢması için Ezgi Hanım ve BaĢak Hanım‟ın görev yaptığı BĠLSEM öğrencileri arasından katılımcı öğrencileri belirlemeye karar vermiĢtir. Yine aynı dönem ve bir sonraki dönem olan 2008-2009 eğitim ve öğretim yılının ikinci döneminde araĢtırmacı, matematik öğretmenlerinin yürüttükleri destek eğitimi programlarını gözlemlemek için hafta sonları eğitimlerine katılmıĢtır. AraĢtırmacı bu sırada herhangi bir sistematik gözlemde bulunmamıĢtır. AraĢtırmacı sadece tez çalıĢmasını birlikte yapmayı planladığı öğrenci grubunu ve eğitim aldıkları kurum olan BĠLSEM‟i daha yakından incelemeyi ve kendisini hem öğrencilere hem de kurum yöneticilerine tanıtmayı planlamıĢtır. Ġkinci dönem sonunda araĢtırmacı, Ezgi Hanım ve BaĢak Hanım ile birlikte bireysel yetenekleri fark ettirme gruplarında matematik ve bilgisayar alanlarına öğretmenlerinin görüĢ ve gözlemleri sonucunda yönlendirilen ve gönüllü olarak bu alanları seçen öğrenciler ile araĢtırmacının eğitmen olacağı, bir sonraki eğitim ve öğretim yılında bir çalıĢma yapılması ile ilgili planlama yapmıĢtır. AraĢtırmacı bu planlanan çalıĢma ile hem tez çalıĢmasında yer alacak katılımcılar ile bir araya gelmeyi, hem de kurumun eğitim ve öğretim faaliyetlerine katkıda bulunmayı hedeflemiĢtir. 2009-2010 eğitim ve öğretim yılının iki dönemi boyunca BĠLSEM‟in bilgisayar laboratuarında haftanın bir günü (Salı) yaklaĢık iki buçuk saat (17:00-19:30 arası) öğrenciler ile bir araya gelinmiĢtir. AraĢtırmacı bu çalıĢmada animasyon tasarım programını öğrencilere tanıtmıĢ ve bu doğrultuda belirledikleri bir matematiksel kavram ile ilgili senaryo yazarak animasyon tasarım programı yardımıyla bir animasyon oluĢturmalarını istemiĢtir. AraĢtırmacı bu çalıĢma için görev yapmakta olduğu bölümde edindiği tecrübelerden ve ilgili öğretim üyelerinin bilgilerinden faydalanmıĢtır. Bu çalıĢmaya toplam dört ilköğretim ve dört ortaöğretim öğrencisi katılmıĢtır. AraĢtırmacı bireysel yetenekleri fark ettirme gruplarında gerçekleĢtirdiği bu çalıĢmadaki ortaöğretim öğrencileri arasında yer alan öğrenciler ile tez çalıĢmasını yürütmüĢtür.
BĠLSEM‟de yürüttüğü çalıĢma ile aynı zamanda yani 2009-2010 eğitim ve öğretim yılının ilk döneminde araĢtırmacı, öğrenme teorileri ile ilgili bir lisansüstü ders almıĢtır. Bu ders kapsamında araĢtırmacının, daha önceden birtakım bilgilere sahip olduğu üst biliĢ ve özellikle de öz düzenleme teorileri dikkatini çekmiĢtir. Daha önceden okuduğu üstün yetenekli literatürünün yanında, öz düzenlemeli öğrenme teorileri ile ilgili literatür okumalarını bu ders bağlamında yoğunlaĢtırmıĢ ve tez çalıĢmasında üstün
yetenekli öğrencilerin problem çözme süreçleri ile ilgilenirken bahsi geçen teoriden faydalanmaya karar vermiĢtir.
Bunun yanında araĢtırmacı yüksek lisans ve doktora ders döneminde aldığı araĢtırma yöntemleri ve özellikle de nitel araĢtırma yöntemleri ile ilgili aldığı derslerden edindiği tecrübeler ile çeĢitli çalıĢmalar yapmıĢtır (Yazgan ve Argün, 2008; Yazgan, Argün ve Emre, 2009; Yazgan-Sağ ve Argün, 2012). Dolayısıyla araĢtırmacı görüĢme, gözlem ve doküman analizi gibi araĢtırma yöntemleri ile ilgili tecrübe sahibi olduğunu düĢünmektedir. AraĢtırma boyunca gerçekleĢtirilen problem çözme oturumlarındaki görüĢmelerde araĢtırmacı sıralanan bu geçmiĢ deneyimlerinden oldukça faydalanmıĢtır. Nicel araĢtırmalarda araĢtırmacıya yüklenen rol; araĢtırmacıdan bağımsız olan gerçeği objektif bir Ģekilde tarif etmek iken, nitel araĢtırmalarda gerçek, kendisini yorumlayan araĢtırmacıdan bağımsız olarak düĢünülmediği için, araĢtırmacı ortamda bireyler tarafından oluĢturulmuĢ gerçeğe katkıda bulunan bireylerin algılarını anlamaya çalıĢan kiĢidir (Yıldırım ve ġimĢek, 2006). AraĢtırmacı, bu araĢtırma boyunca bir uzman ya da yetkili rolünden ziyade tasarladığı araĢtırmadaki problemlere cevap arayıĢında olan bir araĢtırmacı ve aynı zamanda bulunduğu ortamda neler olduğunu algılamaya çalıĢan bir öğrenici (Glesne, 1999) rolünü üstlenmiĢtir.
3.3. Katılımcılar
Türkiye‟de üstün yetenekli öğrenciler çoğunlukla normal öğrenciler ile aynı sınıflarda yer almaktadırlar. Sınıf ortamlarında da diğer öğrenciler ile aynı matematik programı ile öğrenim görmektedirler. Ancak özellikle bazı özel okullar, yüksek performans gösteren öğrenciler için program dıĢı aktivitelerin olduğu okul sonrası ya da hafta sonu kurslar düzenleyebilmektedirler. Bu tür kursların içerikleri de genellikle matematiksel olarak sınıf seviyelerinden daha ileride yer alan konuları kapsamaktadır. Ayrıca ilköğretimden sonra öğrencilerin SBS ile yerleĢtikleri ortaöğretim kurumları olan Fen liseleri ve Anadolu liselerinde diğer okullara göre daha ayrıntılı bir eğitim verilmektedir. (Sak, 2011). Bunun dıĢında Milli Eğitim Bakanlığı‟na bağlı 1993 yılında bu yana BĠLSEM‟lerde üstün yetenekli olduğu belirlenen öğrenciler okul dıĢı zamanlarda eğitim almaktadırlar.