Another Earth (2011) Paralel Evren Olgusunun Sunumu

Another Earth (2011) IMDb içerisinde bilimkurgu ve drama türlerinde yer alan 2011 yapımlı bir filmdir. Filmin temel konusu ayın yanında beliren ve gün geçtikçe daha da büyüyüp belirginleşen bir gezegenin keşfi üzerinedir. Filmin başkarakteri Rhoda isimli genç kız bu gezegenin keşfedildiği gece araba sürerken pencereden gezegene bakarken bir kaza yapmıştır ve bu kazada müzisyen John Burroughs’un eşinin ve oğlunun ölümüne sebebiyet vermiştir. Dört yıl hapis cezasına çarptırıldıktan sonra John’u bularak özür dilemeyi kafasına koyan Rhoda John’un adresini bulur evine gider fakat bunun için cesaret edemeyince onunla sürekli iletişim halinde kalmak ister. Kendisini temizlik elemanı olarak tanıtır ve her hafta evine gidip temizlik yaparak dört yıl boyunca büyük bir karmaşıklığın içine girmiş olan evi John için daha yaşanılabilir bir hale sokar. Bu esnada keşfedilen gezegene bir seyahat planlanmaktadır ve bu seyahat için adaylar internetten başvuru yapmaktadırlar. Rhoda’da katılımcılardan biri olmak ister ve bilet kazanmak için başvuruda bulunur. Film üzerinde çeşitli aralıklarla ikinci dünya için seslendirmeler yapılmaktadır. Bunlardan birisi “Uyuduğunuzu ve sonra uyandığınızı düşünün. Nerede olduğunuzu bilmiyorsunuz, etrafta başkası var mı onu da bilmiyorsunuz. Tahminen önce ne yapardınız? Galiba etrafınıza bakınıp merhaba kimse yok mu yalnız mıyım diye öğrenmeye çalışırdınız. İşte dünyada bunu bilmek isteriz. “ bu cümleler insanlığın kendisi dışında bir dünya olup olmadığını

1 _{James Q. Wilson ve George Kelling isimli iki teorisyenin, ABD‘li suç psikologu Philip Zimbardo‘nun}

1969‘da yaptığı bir deneyden ilham alarak geliştirdiği teori. Teoriye göre bir bölgede kırık bir camın varlığı bile o bölgedeki suç oranını arttırabilmektedir. Bireylerin yaşadıkları bölgelerdeki düzensizlik enformel sosyal kontrol ile ilişkilendirildiğinden, bir kırık camın tamir edilmemesi o bölgede herhangi bir suç davranışının gerçekleşme olasılığını arttırmaktadır. https://www.researchgate.net/publication/315526865_Suc_Korkusu_ve_Yakin_Cevre_Duzensizli gi_Iliskisi_Kirik_Cam_Teorisi

96

fazlası ile merak ettiğinin açıklamasıdır. Yine Dr. Joan Tallis’in Dünya 2’deki kendisi ile konuştuğu sahne sonrasında şöyle bir seslendirme duyulur “ Düşünmesi bile çok zor. Ben oradayım, kendimle tanışabilir miyim? Oradaki ben buradaki benden daha mı iyi? Oradaki benden bir şeyler öğrenebilir miyim? Oradaki ben buradaki ben ile aynı hataları yapmış mıdır? Oradaki ben benimle oturup muhabbet edebilir mi? İlginç olmaz mıydı? İşin doğrusu bunu zaten her gün, gün boyu yapıyoruz. İnsanlar bunu itiraf etmiyor ve üzerine fazla düşünmüyorlar ama yapıyorlar. Her gün kendi kafalarının içinde konuşuyorlar. O ne yapıyor? Neden böyle yaptı? Ne düşünüyor? Doğru şeyi söyledim mi? Bu durumda ise sizden bir tane daha var demektir. “ Bu cümleler ise insanların kendilerinden bir tane daha var oluşunu öğrendikleri anda neler düşündüklerini açıklamaya yöneliktir. Özellikle de “ Oradaki ben buradaki ben ile aynı hataları yapmış mıdır?” kısmı Rhoda için bir referans niteliğindedir çünkü Rhoda yaptığı telafisi olmayan hatayı düzeltmenin bir yolunu aramaktadır. Bu cümlelerin ardından Rhoda John’un evindeyken birlikte teleskop ile Dünya 2’ye bakarlarken John’a “Acaba orada da evini mi temizliyorum?” diye sorar. Bu soru ile Rhoda’nın iki dünya arasında bir takım farklılıklar olabileceğini anladığının sinyali verilmektedir. Bir sonraki seslendirme ise şu şekildedir “ Çok aşırı bir mesafe yok ama karşınıza çıkacak zorluklardan biri gezegenler arası seyahatte uzun süren ağırlıksızlık durumlarıdır. Ağırlık merkezi sıfırdır. Yıldızlardan kozmik ışınlar gelme ihtimali var ve bu onlar için tehlikeli olabilir. Ama oraya gidildiğinde neyle karşılaşacağınıza dair en ufak bir fikriniz dahi yoktur. Diğer gezegendeki canlılar neye benziyor gibi. “ Bu sözleri ile filmde Dünya 2’ye seyahatin iyice kesinleşmesi üzerine olabilecek riskler açıklanmaktadır. Bu seslendirmeden sonra gelen sahnede Rhoda John’a bir hikâye anlatır. Hikâye göre, uzaya çıkan ilk kişi bir Rus’tur ve uzay aracında yalnızdır. Bu Rus kozmonot yolculuğunun bir gününde aniden başlayan ve oldukça rahatsız edici olan havalandırma panelinden gelen sesin kaynağını aramaya başlar fakat bulamaz. Ses kozmonotu o kadar rahatsız eder ki aklını kaçıracağını sanır. Aklını kaçırmamak için en iyi yolun bu sese âşık olmak olduğu kararına vararak sese âşık olur ve yolculuğunu tamamlar. Rhoda’nın anlattığı bu hikâyedeki kozmonot kendisi ile özdeş durumdadır. Gelen rahatsız edici ses ise John’dur. Rhoda John’u içine soktuğu durumdan oldukça rahatsızdır ve bununla mücadele ederken tek çarenin John’a âşık olmak olduğuna karar verir ve olur. Aralarındaki ilişki sıkılaştıkça hem John kendini daha iyi hissetmeye başlar hem de Rhoda. Bu ilişki ikisini de

97

iyileştirir. Fakat Dünya 2’ye bilet kazandığını John ile paylaşmaya gittiği gece kazaya sebebiyet veren kişinin kendisi olduğunu açıklaması üzerine Rhoda ve John’un ilişkisi son bulur.

Görsel 25: Rhoda ve John Teleskop ile Dünya 2’ye bakıyor.

Rhoda bir akşam izlediği programda kırık ayna teorisi üzerine konuşan bir astrofizikçinin “Kozmosun büyük tarihi on üç bin milyon yıldan daha eskiye dayanır. Dünyamızın bir yerlerde bir kopyası olabilir. Belki de bu dünyayı görmenin başka bir yolu vardır. Herhangi bir küçük varyasyon ortaya çıkıyorsa eğer onlar bu tarafa siz şu tarafa bakıyorsunuz. Belkide aniden her şey değişir ve şimdi de şöyle merak etmeye başlarız: Başka ne farklı olabilir? Aynadaki görünüşün aniden yok olmuştur ve yeni bir gerçeklik çıkmıştır. Orada bazı fırsatlar ve gizemler vardır. Peki, başka ne var? Yeni ne var? Şimdi ne var? “ sözlerini duyan Rhoda yolculuğa çıkmayı çok istemesine rağmen Dünya 2’de John’un eşinin ve çocuğunun hayatta olması ihtimalini düşünerek John’un evine gider, biletini John’a verir ve John bu yolculuğa çıkar. Rhoda ise dört ay sonra evine geldiğinde kapıda kendisi ile karşılaşmıştır. Bu karşılaşmanın anlamı ise Dünya 2’de işlerin faklı gitmiş olmasıdır. Tıpkı bu dünyadaki Rhoda gibi diğer dünyadaki Rhoda’da yolculuğa çıkmak istemiş bilet kazanmış ve yolculuğa çıkarak bu dünyaya gelmiştir çünkü kazayı hiç yapmamış John ile tanışmamış ve bileti ona vermemiştir. Rhoda amacına ulaşmıştır.

Filmin anlatı yapısındaki tüm noktalar birleştirildiğinde varılan sonuç her insanın pişmanlıklarını geri almanın bir yolunu aradığı yönündedir. Bu arayış filmin başkahramanı olan Rhoda için keşfedilen gezegen ile birlikte bir mümkünlük noktasına gelmiştir. Filmde kazandığı bilet ile eşinin ve çocuğunun ölümüne sebep olduğu John’un ailesine geri kavuşması için bir şans elde etmiştir ve planı işe

98

yaramıştır. İşe yaramış olması filmin sonunda izleyiciye gösterilmiştir. Filmin sonu Rhoda’nın kendisi ile karşılaşmış olması bakımından filmdeki çatışmanın çözülmüş olmasına işaret ederken, bu karşılaşmadan sonra neler olabileceğinin kanaati yönetmenin tercihi ile izleyiciye bırakılmıştır. Filmin herhangi bir türe ait kesin bir temsili olmadığı için klasik anlatı kalıpları içerisinde değerlendirilmeye uygun olmadığı saptanmaktadır.

Another Earth (2011) paralel evrenleri ele alışı ile diğer yapımlardan ayrılmaktadır. Film paralel hayatların varlığını Dünya 2 olarak adlandırılan, gökyüzünde çıplak gözle görülebilen bir gezegen olarak betimlemektedir. Filmin kahramanı Rhoda gezegenin keşfedildiği gece bir kaza yapmış ve bu kazada müzisyen John Burroughs’un ailesinin ölümüne sebep olmuştur. Dünya 2 için kazandığı seyahat biletini John’a vererek onu ailesi ile buluşturmuştur. Rhoda evinin kapısında Dünya 2’den gelen kendisi ile karşılaşmıştır. Bu karşılaşma tıpkı kendisi gibi Dünya 2’deki Rhoda’nın da yolculuğa çıkmak istediği, bileti kazandığı ve yolculuğa çıkarak bu dünyaya geldiği şeklinde yorumlanmaktadır. Bu dünyaya gelmiş olması Dünya 2’de kaza yapmamış ve John’un ailesinin orada hayatta olması ile Rhoda’nın amacına ulaşması şeklinde yorumlanmaktadır. Film sosyolojik bir tez olarak kırık ayna teorisinden beslenmesi dışında bilimsel olarak herhangi bir alt metine sahip değildir. Bu bağlamda bilim kurgusallıktan ziyade fantastik ögeler barındırdığı saptanmaktadır.

99

Görsel 27: Rhoda Dünya 2’den gelen Rhoda ile karşılaşıyor.