sonra tuval üzerine tuval ya da ahşap monte ederek konstrüksiyonlar oluşturmuştur. Resimlerini bu konstrüksiyonlar üzerine yapan sanatçı iki boyutlu derinliği olmayan resimlerine böylece hacim katmıştır. Sanatçı mitoloji, dinler, savaşlar gibi konuları ele aldığı son dönem çalışmalarını ise hem boya hem de üç boyutlu materyalleri bir arada kullanarak oluşturmuştur. Sanatçının 2012 yılında "Yüzleşme" (Resim 109) adını verdiği sergide bir araya getirdiği bu eseler, mimari bir yapıyı anımsatmaktadır.
Resim 109: Ahmet Güneştekin, "Yüzleşme" adlı sergiden detay, 20123
1
Ayla Ersoy, a.g.e., s. 99.
2
http://www.bedribaykam.com/bb/bulten_berlin121109.html, (29.12.2012).
3
Psikoloji eğitimi gören Bubi, resim alanında kendi kendini yetiştirmiş ve 80'li yıllarda "Yeni Eğilimler" sergilerinde boy göstererek farklı çalışmalarıyla adını duyurmuş bir sanatçımızdır. Sanatçı sokaktan topladığı bez parçası, ip, çuval ve kağıt gibi her türlü atık malzemeyi kullanarak hem kolaj hem asamblaj diyebileceğimiz eserler üretmiştir. Sanatçı eserlerindeki bu malzeme seçimini ise şöyle açıklamıştır: "Vitrinlerde kullanıma hazır steril, pırıl pırıl sanki hiç el değmemiş gibi duran mallara alışmış gözlere bu malzemeler itici gelebilir. Buna karşın bir kere bu atıl malzemelere başınızı çevirdiniz mi onların cazibesinden kendinizi bir daha kurtaramazsınız."1
Buluntu nesneleri kimi zaman boyayarak işlemden geçiren kimi zamanda olduğu haliyle kullanan sanatçı, onlara adeta yeni bir kimlik kazandırmış ardından yatay, dikey ve çapraz biçimde örerek bir yapı oluşturmuştur. Sanatçı bunları yaparken bir anlam içermesini düşünmeden bazen rastlantısal olarak parçaları bir araya getirmiştir. Bu bağlamda sanatçının üretmiş olduğu "Kafesler" (Resim 110) adıyla tanınan eserler geleneksel resim anlayışından kurtularak yepyeni bir form olarak karşımıza çıkmıştır. Sanatçının hem tuvali, hem fırçası haline gelen atık nesneler, kolajla bir araya gelerek sanki bir sanat eseri değil de bir protesto aracı gibi bu çalışmalarda yeniden hayat bulmuştur.
Resim 110: Bubi, "Kafesler" serisinden, 45x50 cm., 19972
1
Nevin Akyol,"Bubi: Yapıtlarımla anneme "Sen Benim İçin Önemlisin," diyorum", Artist Actual, Sayı 14, Eylül 2008, s. 16-20.
2
Sanat hayatına resimle başlayan diğer bir sanatçı İrfan Önürmen, figüratif bir anlayışı benimseyerek günlük yaşamdan sıradan insanları resmine konu edinmiştir. Sonrasında eserlerinde medyanın insanlara dayattığı tüketime dayalı programlardaki insan tiplerine, savaş, terör, kadın ve cinsellik gibi unsurlara yoğunlaşan sanatçı, bunu da kolaj ve asamblaj tekniğini kullanarak kendine özgü bir yaklaşımla sunmuştur.
2000 yılında Hafriyat Grubu'nun sergilerine katılan sanatçı, 2000'lerin başında artık çalışmalarında klasik tuval yerine ana malzeme olarak gazete ve tülü kullanmaya başlamıştır. Gazeteden yaptığı çalışmalarında sanatçı, gazeteleri üst üste yapıştırıp oyarak onlardan duvar rölyefleri ve üç boyutlu çalışmalar gerçekleştirmiş ve bunlarla yerleştirmeler düzenlemiştir. "Yeni Bağdat Müzesi" (Resim 111) isimli çalışmasında sanatçı, gazeteleri kat kat yapıştırarak onları uçak, mezar ve silah gibi şekillendirerek asamblajlar yapmış ve onları tıpkı müzedeki gibi yerleştirmiştir. Bizim ancak medyadan görüp öğrendiğimiz haberleri sanatçı burada gazete kullanarak somutlaştırmıştır.
Resim 111: İrfan Önürmen, "Yeni Bağdat Müzesi" sergiden detay, 20071 Sanatçı 2009 yılında da "Panik" (Resim 112) adını verdiği üç boyutlu işlerden oluşan bir sergi düzenlemiştir. Günlük hayatta insanların sık sık karşılaştığı ve panik duygusu yaratan çarpık kentleşme, aşırı trafik, bir yerlere yetişememe, işten kovulma, terör, yalnızlık gibi tüm korkulardan yola çıkarak oluşturduğu bu sergide sanatçı, yine medyanın kitle iletişim araçlarından gazeteyi ve orada yer alan görüntüleri kullanmıştır.
1
Resim 112: İrfan Önürmen, "Panik" Sergiden detay, 20091
Sanatçı aynı dönemlerde gazetenin dışında tül kullanarak kendine özgü bir yöntemle yaptığı ve adını "Pentül" koyduğu işlerinde yine figüratif çalışmalarına devam etmiştir. Tüle baskısını aldığı görüntüleri üst üste bindirerek espas oluşturduğu bu kolajlarında sanatçı, genel olarak medyayı ele alarak televizyonlarda yer alan eğlencelik, insanın tüketim aracı olarak kullanıldığı programlara yer vermiştir. Örneğin dönemin popüler TV programlarından, bir grup insanın evde geçirdikleri tüm zamanları kameralarla televizyonda gösteren "BBG" adlı programdan yola çıkarak sanatçı özel hayatın deşifre edilmesini ve teşhirciliği kadın üzerinden vurguladığı "BBG Evi" (Resim 113) adlı projesini yapmıştır. Sanatçı burada metal kutular içine kat kat baskılı tüller yerleştirerek televizyon görüntüsüne benzetmiştir.
Resim 113: İrfan Önürmen, "BBG Evi" projesinden, 20032
Resimlerinde genel olarak suluboya, yağlıboya gibi malzemeler kullanan Şevket Sönmez de konu olarak çoğunlukla orman manzaraları, beden parçaları, insan ve
1 http://bianet.org/galeri/irfan-onurmenin-panik-isimli-sergisinden-kareler?page=8, (28.12.2012). 2
hayvan figürlerini kullanmıştır. Bulgaristan, Sibirya gibi çeşitli ülkelerde geçen çocukluğunun anılarını pentür yoluyla resimlerine yansıtan sanatçı, eskizlerini oluşturmada ise kolaj tekniğinden faydalanmıştır. Kolajla hazırladığı eskizlerinde istediği şekilde oynayıp kolaylıkla değişiklik yapan sanatçı, aynı zamanda kolajın tesadüfi etkilerinden de yararlanmaktadır. Sonrasında farklı malzemeler kullanarak yaptığı kolajları resmine de taşıyan sanatçı, "Cehennem Kapıları" (Resim 114) isimli çalışmasında boya dışında farklı malzemeleri resmine katmıştır. Kabartma şeklindeki bu üç boyutlu çalışmasında sanatçı, epoksi yapıştırıcısı ile PVC ve pleksiglas nesnelerini resminin temel malzemesi yapmıştır. Hayatımızda yaygın olarak kullanılan ancak bir o kadar da zararları olan bu üç malzemenin kullanılış nedeni belki de eserin adından da anlaşıldığı gibi ölümü simgelemektedir.
Resim 114: Şevket Sönmez, "Cehennem Kapıları" 20071
Sanatçı genel olarak betimlemelerini boya ile yaparken farklı malzemelere kapılarını açışını, düzenlemiş olduğu "Pantograf" adlı sergisinde şu sözlerle dile getirmiştir:
"Tayga ormanlarında unutulmuş bir Sovyet uydusunun kalıntılarını resmettim, sonra da babamın her gün işe gittiği yolun manzarasına uzaydan ya da 'geçmişten' bir tomruk indirdim. Vahşet, uygarlık açmazı benim asıl sorunum olabilir mi? Metaller ve ahşabın temsili gücü beni çekiyor bir yandan. Doğrudan ahşap kullandım ilk defa bu sergide. Şimdi malzemeyle ilgili yeni buluşlar peşindeyim.
1
Resmin kapalılığını önemsesem de ilüstratif olmaktan ilk defa çekinmeden harekete geçebiliyorum artık..."1
Eğitimini Gazi Üniversitesinde resim üzerine tamamlayan Uğur Çalışkan da klasik resim çalışmalarının yanında çeşitli nesneler kullanarak asamblajlar yapmıştır. Resimlerinde genellikle hayvan figürlerini kullanan sanatçı bu çalışmalarında yazı ve matematiksel sembollere de bolca yer vermiştir. Asamblajlarında insan ve hayvan büstleri yapan Çalışkan, bunlarda vitrin mankeni parçaları, su boruları, cıvatalar, maske gibi çeşitli hazır nesneler kullanmıştır. Sanatçı yapmış olduğu bu asamblajları daha sonra boyayarak klasik bronz heykel görünümüne sokmuştur (Resim 115).
Resim 115: Uğur Çalışkan, İsimsiz, 20102
Mimar Sinan Üniversitesinde resim alanında lisans eğitimini tamamladıktan sonra Amerika'ya giden Ilgım Veryeri ise burada, özgün baskı resimde uzmanlaşmıştır. Sanatçı daha sonra kolaj tekniğini baskılarında, ebru ve tuval resimlerinde kullanmaya başlamıştır. Ancak sanatçı kolajlarında ağırlıklı olarak kadınların yapmış olduğu dantel ve iğne oyalarını tercih etmiştir.
Konu olarak çoğunlukla deniz ve deniz canlılarını kullanan sanatçı, derin karanlık sular içinde şeffaf formlarda aydınlık yaratan mercanları, su çiçeklerini dantellerle
1
Ayşegül Sönmez, Radikal Kültür Sanat,
http://www.radikal.com.tr/Radikal.aspx?aType=HaberYazdir&ArticleID=937442, (29.12.2012).
birleştirmiştir. Sanatçı, TEM Sanat Galerisinde açmış olduğu bir sergide deniz temasını ele aldığı bu çalışmalar (Resim 116-117) için;
"Eserler, hassasiyete, duyarlılığa, evrime bir övgü ve bir özlem. Bu bağlamda, deniz, bir bütünün barındırdığı her şeyi şekillendirmesi ve etkilemesi açısından bir metafor. Deniz ve deniz canlıları vesilesi ile hem güç hem de yumuşaklık irdelenmekte. Işık dolu türkuazların içinde açan saydam su çiçekleri ekolojiye, kaybedilen cennete bir gönderme yaparken, kullanılan formlar içimizde ve denizde tüm yırtıcılığına rağmen saklı pozitif bir güce işaret..."1
ettiğinden bahsedilmektedir.
Resim 116: Ilgım Veryeri, "Suya Karışan Işık", 20082
Resim 117: Ilgım Veryeri, "Aydınlık 1", 20083
1 http://www.mimarizm.com/ajanda/Detay.aspx?id=48323, (29.12.2012). 2 http://www.turkishpaintings.com/content/mod_images/painters/works/large/work_6755.jpg, (28.12.2012). 3 http://www.turkishpaintings.com/content/mod_images/painters/works/large/work_6755.jpg, (28.12.2012).