Akademik Vurgu

Beard (2008)’in Hoy ve Miskel, (2005) ve Tarter ve Kottkamp (1991)’den aktardığına göre, akademik İyimserliğin öğrenci başarısı ile ilgili üç bileşeninden bir tanesi akademik vurgudur. Akademik iyimserliğin davranışsal boyutunu yansıtan akademik vurgu; akademik mükemmellik arayışıdır. Öğrenciler için yüksek olan ancak ulaşılabilir yüksekte hedefler ortaya konulmuştur. Öğrenme ortamı düzenli ve ciddidir. Öğrenciler sıkı çalışmak için isteklidirler ve akademik başarıya karşı saygı duyarlar (Akt. Beard, 2008, s. 83).

Akademik vurgu, bir okuldaki çeşitli faktörlerden etkilenir. Örneğin okul atmosferi, okuldaki akademik başarıya verilen öneme genel bir bakış açısıdır. Matematik ve okuma başarısı okulun ikliminden etkilenerek kolaylaşabilir (Goddard, Sweetland ve Hoy, 2000, s. 699). Akademik vurgu da okul iklimindeki bu kolaylaşma ile okul organizasyonuna olumlu inanç ve beklentiler sağlar. Öğrenci başarısını bunlarla ilişkilendirmeye çalışır. Böylece öğrencinin bu akademik beklentileri yansıtılır (Smith, 2008, s. 9).

Hoy, Tarter ve Kottkamp (1991)’in Enmonds (1979) ve Stedman (1987)’den aktarıldığına göre 5 faktörlü olmak üzere etkili okul formülü kullanılmıştır (Hoy, Tarter ve Kottkamp, 1991, s. 59). Bu faktörler ise; güçlü müdür liderliği, öğrenci başarısı için öğretmen beklentisi, temel becerilere verilen önem, düzenli bir çevre ve öğrencilerin sistematik olarak değerlendirilmesidir. Smith (2008)’in Licata ve Harper (1999)’dan aktardığına göre ise çevresel faktör ve organizasyonun sağlıklı ve düzgün oluşu ile öğrenci başarısı arasında olumlu bir ilişki vardır. Okul başarı çeşitliliği ile öğrenci başarısı arasındaki ilişkileri ortaya çıkaran çalışmaların yapılması yönünde önerilerde bulunulmuştur. Okul organizasyonunun olumlu inanç ve beklentiler ile öğrenci başarılarının ilişkilendirilmesinde akademik vurgu görev yapmaktadır (Akt. Smith, 2008, s. 9).

Bu organizasyonel boyutu teknik, yönetimsel ve kurumsal boyut oluştururken; teknik düzey, öğretme-öğrenme sürecidir. Sweetland ve Hoy (2000)’in Parsons (1967)’den aktardığına göre yönetimsel düzey motivasyon ve koordinasyondan sorumlu okul yöneticisi olan müdür aracılıyla organizasyonun aktivitelerini kontrol eder. Kurumsal düzey organizasyonun çevre ile kurduğu bağlantının boyutudur (Akt.

Sweetland ve Hoy, 2000, s. 707). Okul organizasyonu, motivasyon, uyum, güven, destek, istek, akademik vurgu, başarı ve düzenden etkilenmektedir. Okul organizasyonu, okulda olumlu bir iklim geliştirilmesinde çok büyük bir rol oynar. Yöneticilerin, öğretmenlerin ve öğrencilerin beklentileri, okulların ve öğrencilerin başarısında önemli bir rol oynar. Akademik vurgu, bir okulun, akademik mükemmellik arayışı düşüncesinden ne kadar etkilendiğidir (Hoy, Tarter ve Kottkamp, 991, s. 59-62). Smith (2008)’in, Hoy ve Sabo’dan (1998) aktardığına göre, sağlıklı organizasyonlar; yeterli kaynakları elde etme, amaçlar belirleme ve bu amaçlara ulaşma, sistemde dayanışmayı sağlama ve sistemin değerlerini yaratma ve koruma gibi organizasyonel gereksinimleri etkili bir biçimde karşılayabilir (Akt. Smith, 2008, s. 10).

Bu niteliklere sahip okullar; organizasyon içerisindeki mükemmellik, yapı, düzen ve okul içerisindeki akademisyenlerin olumlu iklim beklentileri tarafından yürütülür. İklim; Sweetland ve Hoy (2000)’in, Poole (1985)’den aktardığına göre, okul üyeleri için önemli olan davranışlarından ortaya çıkan kolektif algılamalara dayanan tüm okulun karakteristiğidir. Bu karakteristik, organizasyondaki üyelerin davranışları ve tutumlarından etkilenir (Akt. Sweetland ve Hoy, 2000, s. 705).

Bu olumlu etkileşimler daha sağlıklı okulların ortaya çıkmasını sağlar. Sweetland ve Hoy (2000)’nin, Hoy ve Sabo (1998)’dan aktardığına göre, akademik vurgu ile ilişkisi bakımından, okul ikliminin önemi hafife alınamaz. İklimin ölçülmesinde iki faktör ortaya çıkmaktadır. İlk faktör öğretmen ve müdür arasındaki liderlik ilişkisinin tanımlanmasıdır. Davranış değişkeni ise; eşit oranda sorumluluk alma, destek, yönerge ve kısıtlayıcılıktır. İkinci faktör ise öğretmenler arası ilişkilerin tanımlanmasıdır. Dört değişken etkilidir. Öğretmen sorumluluğu (sadakat), öğretmenlerin meslektaşlar arası kolektif çalışması, olumlu yönde öğretmen ilişkisi yükü ve öğretmenin olumsuz yöndeki geri çekilme yüküdür (Akt. Sweetland ve Hoy, 2000, s. 708). Smith (2008)’in, Hoy ve Sabo (1998)’dan aktardığına göre, sağlıklı okullar akademik başarı ve beklentiler için daha iyi bir iklim oluşmasına katkıda bulunurlar. Bu tür okullarda düzenli ve ciddi bir sınıf ortamı vardır. Öğretmenlerin ve müdürün yanı sıra öğrenciler de akademik başarı için çalışır ve buna önem verirler. Okul yöneticisinin öğretmenlerden yüksek beklentileri vardır. Okul yöneticisinin görevi öğretmenlerinin önlerini açmak ve öğretmenlerin işlerini iyi yapmaları için ihtiyaç duydukları kaynaklara sahip olmalarını sağlamaktır (Akt. Smith, 2008,10).

Akademik vurgu, okullarda öğrenmeyi ve öğretmeyi destekleyici sosyal bir kavramdır. Organizasyonun içerisindeki bireylerin okul iklimi ile ilgili algılamalarını şekillendirir. Bunun yanı sıra okul ve öğrenci çıktılarını da şekillendirir. Okul ikliminin pek çok diğer özelliği gibi, akademik vurgu ile ilgili algıları da vardır. Okuldaki grubun akademik durumlara odaklamasının algılama biçimidir. Bu durumda, bilgi kaynaklarına ulaşan grup üyeleriyle başlar. Okulun akademik vurgusu ne kadar fazla ise; okul, öğrencilerin öğrenmesini o kadar kolaylaştırmaktadır (Goddard, Sweetland, ve Hoy, 2000, s. 685-686).

Smith (2008)’in, Hoy, Tarter, ve Hoy (2005)’den aktardığına göre, organizasyon içerisindeki bireysel inançların ve başarıların önemli olduğu gibi; okulun kolektif çabası da önemlidir. Öğrenci başarısı ve akademik vurgu arasındaki bağlantı açıktır. Yapılan istatistiki işlemler ne olursa olsun, hangi öğrenim düzeyinde okunursa okunsun; elde edilen sonuçlar aynıdır. Öğrenci başarısını açıklarken akademik vurgu anahtar unsurdur. Diğer demografik değişkenler de bu duruma dâhil edildiklerinde öğrenci başarısı etkilenmektedir (Akt. Smith, 2008, s. 11-12).

Akademik vurgu, öğrenci başarısını üst seviyeye çıkarmak için sınıfta açık öğretmen davranışlarını gerektirir. Öğretmenlerdeki güven hissi, bütün öğrencilerin öğrenmeye teşviki ve gelişimi için etkili bir iklim ve çevreyi yaratır. Bu durum da akademik başarıyı beraberinde getirir (Kurz, 2006, s. 46). Akademik başarı ve diğer faktörlerin akademik iyimserlikle ilişkisi Şekil 10’da gösterilmiştir.

V.O. Var olan İlişki

B.K.V.O. Bazı kanıtlarla var olan ilişki V.S.İ. Varsayımsal İlişki

Şekil 10. Öğrenci başarısı ve toplumsal sorumluluk faktörlerinin akademik

iyimserlikle ilişkisinin kavramsal yapısı (Kirby, 2009, 8).

Şekil 10’a göre, öğrenci başarısıyla akademik iyimserlik arasında bir ilişkinin var olduğu görülmektedir. Bu ilişkinin ancak bazı kanıtlarla var olabildiğine vurgu yapılmıştır. Bunun yanı sıra sosyo-ekonomik yapı ile öğrenci başarısı arasında var olan bir ilişki bulunmaktadır. Toplumsal sorumluluk açısındansa durum varsayımsal boyutta bir ilişkiden oluşmaktadır.

Etkili okul için ilk önce okul ikliminde beş özellik sayılmıştır ancak sonradan psikolojik özelliklere işbirliği ve çevre olmak üzere iki özellik daha dahil edilmiştir. Çevre, pozitif öğrenme çevrelerinin ve etkili okulun oluşumu için gereklidir. Öğretim

kadrosu, yönetim ve öğrenciler arasındaki işbirliği ise problem çözmeye dönük işbirliğidir. Bir okulun hayatta kalması, onun çevresi ve onun bileşenleri veya alt sistemleri arasındaki etkileşime dayanır. Okul iklimi, öğrenci başarısı ile birebir ilişkilidir (Bulach, Malone ve Castleman, 1995,23-29).

Hoy, Tarter ve Woolfolk Hoy (2006)’ın Lee ve Brk (1989)’dan aktardığında göre akademik vurgu ve öğrenci başarısının öneminin altını çizen iki genç araştırmacıdır. Hoy ve onun meslektaşları kolektif bir özellik olarak, akademik vurgunun, sosyo-ekonomik durumları kontrol altına alındıktan sonra akademik başarı ile pozitif ve doğrudan ilgili olduğunu gösterdiler (Akt. Hoy, Tarter ve Woolfolk Hoy, 2006, s. 427).

Öğrenci başarısını destekleyen önemli bir kurumsal gereklilik de akademik vurgu ya da üst düzey öğrenci performansı için okulun etki özelliğidir. Akademik vurgu okulun akademik mükemmeliyeti için mecbur kılındığı bir alandır. Yüksek ama ulaşılabilir hedefler öğrenciler için bırakılır. Öğrenme ortamı ciddi ve düzenlidir. Öğretmenler öğrencilerinin başarabileceklerine inanırlar ve öğrenciler böylece akademik başarıya saygı duyarlar. Akademik vurgu, güvenilir olması amacıyla bir sağlık (Healthy) envanteri kuruluşu tarafından ölçülür. Örgüt sağlık envanteri (Organanization Health Inventory-OHI) yedi boyut içerir: örgütsel bütünlük, örgüt idarecisinin etkisi, saygı, çalışma düzeni, kaynak yardımı, moral ve akademik vurgu (Akt. Duffy-Friedman, 2007, s. 27-28)

Polatcı, Ardıç ve Kaya (2008)’nın, Hoy ve Feldman (1987)’a aktardığına göre, örgüt sağlığı yedi boyutta incelenir. Bu yedi boyut aşağıdaki gibidir:

Örgütsel Bütünlük: Örgüt çevresi ile uyum sağlama becerisi vasıtasıyla

programlarda bir bütünlük sağlanmasıdır.

Örgüt İdarecisinin Etkisi: Üst sistemler karar alırken örgüt idarecilerinden

etkilenebilmektedir. Örgüt idarecileri bağlı bulundukları üst sistemin kararlarını etkileyebilirler. Örgüt idarecileri için önemli bir unsur da üst hiyerarşiye takılmadan saygınlık sahibi olmak ve ikna edebilme yetisidir.

Saygı: Örgüt yöneticilerinin iş görenlere karşı açık, arkadaşça ve dürüst

davranması; çalışanların da güvenini artırarak onların iş performanslarını yükseltmektedir. Örgüt yöneticilerine karşı bu durum da saygıyı arttırır.

Çalışma Düzeni: Örgüt yöneticisinin görev ve çalışmadaki başarıları ile ilgili

davranışlarını kapsayan bir boyuttur. Çalışanlardan beklentiler, performans için belirlenen ölçütler ve politikalar örgüt yöneticisine anlaşılır bir biçimde anlatılır.

Kaynak Yardımı: Örgütlerde elde bulunan malzemeler göz önünde

bulundurularak istendiğinde ilave kaynak elde edilmesini kapsar.

Moral: Örgüt çalışanları arasında dostluk, kardeşlik, arkadaşlık duygularının

olması çalışanların yaptıkları işlerde daha istekli ve heyecanlı olmasını sağlar. Bu tür davranışlar çalışanlar arasında hoşgörü ve saygıyı arttırarak yapılan işlerde birbirlerine destek ve işleri tamamlama için moral kazandırır.

Akademik Vurgu (İşin Önemi): “Örgütlerin iş mükemmelliğini araması ile

ilgilidir. Öğrenciler İçin yüksek fakat ulaşılması mümkün amaçlar belirlenerek başlanır ve öğrenme ciddi ve düzenli bir şekilde yürütülür. Bu boyutları kurumsal, yönetsel ve teknik düzeyde örgüt sağlığı boyutları olarak gruplandırmak mümkündür” (Polatcı, Ardıç ve Kaya, 2008, s. 148-149).

Bu alanda yapılan çalışmalardan bir örnek vermek gerekirse; kurumsal liderliğin ve okulun akademik vurgusunun, öğrenci akademik başarısı arasındaki ilişki incelendiğinde, sonuçlar da yine öğrenci başarısı ile ilişkisini gösterdi. Yapısal eşitlik modeli kullanılarak elde edilen sonuçlar da (okuma ve matematik başarısı üzerinde yapılmıştır) akademik vurgunun başarıyı açıklamada daha önemli olduğunu gösterdi. Aslında kurumsal liderlik doğrudan değil dolaylı olarak çalışmıştır (Alig-Mielcarek, 2005, s. 45-46). Öğretmenler, bütün öğrencilerde yüksek beklentileri geliştirmek için akademik görevlerinin önemini vurgulamalıdırlar. Akademik vurgunun yüksek düzeyleriyle öğretmenler, akademik öğrenme zamanını öncelikle azami dereceye çıkararak öğrenme çevresini oluşturup sürdürmelidirler. Kurz (2006)’un, Smith (2000)’ten aktardığına göre, akademik vurgu, öğrenci başarı skorlarında büyüme ile dolaylı olarak ilgilidir. Akademik öğrenme zamanı öğrenci başarısındaki artışlar ile doğrudan ilişkilidir. Akademik çalışanlar organizasyon ile ilgili bakış açıları hakkında öğretmenlerin bireysel inançlarına katkıda bulunurlar. Akademik vurgu, okul düzeyinde

ölçülür, bireysel öğretmen inançlarının basitçe bir yığınından ziyade okul çevresinin tümü hakkında bilgiyi sağlar (Kurz, 2006, s. 45).

Akademik vurgu, okulun normatif çevresinin bir görünüşüdür. Akademik personelleri vurgulayan normatif bir çevre, kendinden koşullanır. Bireysel öğrenci ve öğretmen çalışmaları grup normuyla uyuşmadığı zaman grup kolektif yaptırım için bu icraatı onaylar. Akademik vurgu, bütün öğrencileri başarıya çekmek için güçlü bir çaba sarf eder. Akademik vurgu, bütün öğretmenleri de başarı için yönlendirir (Goddard, Sweetland ve Hoy, 2000, s. 686).

Akademik vurgu, okulun ciddi bir yansımasıdır. Bazıları akademik vurguya bütün okulun iklimi ve sağlığı olarak yaklaşırken bazıları da onu etkili okul ile etkisiz okul arasındaki fark faktörü olarak tanımlamıştır. Edmond (1979) ve Stedman (1987) etkili okul araştırmacılarına sosyo-ekonomik durumdan başka faktörlerin de öğrenci başarısıyla ile ilgili olduğu kanıtının teklifini verdi. Onlara göre öğrenci başarısını öngören ve arttıran beş okulun özelliği: kuvvetli yönetici liderliği, öğrenciler için yüksek beklentiler, temel becerilerin önemi ve öğrencilerin sürekli değerlendirmesi bu, kolektif düzeyde akademik vurgu ile ilgili okuldaki öğrenme ve öğretimi destekleyen sosyal algı görüşüdür (Akt. Goddard, Sweetland ve Hoy, 2000, s. 685).

Akademik vurgu, okullarda öğrenme ve öğretmeyi destekleyen sosyal (öğretmen-öğrenci, öğretmen-öğretmen ilişkisi) bir kavramdır. Bu sosyalleşme süreci organizasyonu da etkilemektedir (Sweetland ve Hoy, 2000, s. 716).