Aómed Mürşidì Efendi, ‘Oåman Aàa nÀmında biriniñ oàlıdır. DiyÀr-ı Bekrli, eş‘Àrında Mürşidì maòlaãını da úullanmışdır. H.1100/M.1688 tÀrìòinde DiyÀr-ı Bekrde doàdı. VefÀtı H.1174/M.1760. DiyÀr-ı Bekrde medfÿndur. Na‘at:
MefÀ‘ìlün MefÀ‘ìlün Fe‘ÿlün 1 Saña úurbÀn ola cÀnım Muóammed
İki ‘Àlemde sulùÀnım Muóammed
2 Seni görmezden evvel şevú-i ‘ışúın Baña kÀr itdi cÀnÀnım Muóammed
3 ÒayÀliñ göñlüme naúş oldı çıúmaz CemÀliñ oldı seyrÀnım Muóammed
4 Yaúar ‘ışúıñ odı cismimle cÀnımı İriş dermÀna sulùÀnım Muóammed
5 Olursam ger yoluñda pÀre pÀre FedÀ olsun saña cÀnım Muóammed
7 N’olaydı irebilsem òÀk-i pÀye
Geçürsem anda devrÀnım Muóammed
8 Diler Aómed àani ümmet faúìri Göre maóşerde sulùÀnım Muóammed
Teõkire-i Ámid, maùbÿ‘ nüsòÀ ã. 5 ve yazma nüsòÀ 4 ve 97; ‘OåmÀnlı Mü’ellifleri, c. I, ã. 33. [Ahmedîye, Millî Kütüphane, Nu.: 23 Ağın 31, 06 Mil Yz A 8306, 06 Mil Yz B 1056; Pend-nâme, İstanbul Millet Ktp., Nu.: 34 Ae Manzum 880].
78. İÓYÁ
Enderÿnlı, Tüfenkçi-başı ÓÀcı YaóyÀ İóyÀ Beg, Beñli ‘Árif ‘Ali Beg nÀmında bir zÀtıñ oàlı ve Beglikçi ‘İzzet Begiñ birÀderidir. Úara-óiãÀr-ı ãÀóib mütesellimi, vefÀtı H.1267/M.1850.
FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilün Ùal‘atiñle bezmi pür-nÿr eylediñ
ÒÀùır-ı vìrÀnı ma‘mÿr eylediñ
[22] Fe‘ilÀtün Fe‘ilÀtün Fe‘ilÀtün Fe‘ilün
1 Dil-i bìmÀrı su’Àl itmege cÀnÀn geldi Mürde-i hicr-i firÀúa yeñiden cÀn geldi
2 Úaçan İóyÀ gül-ruòsÀre-i yÀrı gördi Def‘-i àam eyleyüp asÀyiş ile yan geldi
Efendiniñ oàlıdır. İstanbullı, Şeyòü’l-islÀm äÀlió-zÀde Es‘ad Efendiniñ mektÿbcısı, Sürÿrìniñ:
MefÀ‘ìlün MefÀ‘ìlün MefÀ‘ìlün MefÀ‘ìlün 1 Òaù-ı ta‘lìú ile şi‘ri óayÀt-efzÀ iken òalúa
Müderris sınfınıñ dÀniş-i pesendi gitdi ‘Àlemden
2 Süòan-gÿyÀn Sürÿrì-veş didi àamnÀk olup tÀrìò Ma‘Àrif-mend idi İóyÀ Efendi gitdi dünyÀdan
ﺪﻨﻣ فرﺎﻌﻣ
ندﺎﯿﻧد یﺪﺘﮐ یﺪﻨﻓا ﺎﯿﺣا یﺪﯾا
úıù‘ası vefÀtına tÀrìòdir. äaóóÀflar Şeyòi-zÀde Es‘ad Efendi de bu tÀrìòi söylemişdir: Fe‘ilÀtün Fe‘ilÀtün Fe‘ilün
İntiúÀl eyledi ŞÀ‘ir İóyÀ
ﺎﯿﺣا ﺮﻋﺎﺷ یﺪﻠﯾا لﺎﻘﺘﻧا
vefÀtı H.1228/M.FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilün 1 Óüsn-i mir‘Àtında ‘aksi Àha gìsÿ úoymuş ad
KÀse-i mihre müõÀb itmiş güli rÿ úoymuş ad
2 Eyle İóyÀ şìve-i i‘cÀz-ı óüsne bir naôar
Nergis-i gÿyÀ idüp çeşm-i süòân-gÿ úoymuş ad FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilün Murà-ı tecrìdim ‘alÀyıú dÀm-ı zilletdir baña
CÀy-ı pervÀz evc-i istiànÀ-yı ‘iffetdir baña
Mef ‘ÿlü MefÀ‘ìlü MefÀ‘ìlü Fe‘ÿlün MìzÀn-ı hüner olmayıcaú bir úula dÀde
Üniversite Kütüb-òÀnesinde, Nu.: 2781; ‘Árif Óikmet Beg Teõkiresi, 3; Faùìn, 7; Es‘ad Efendi, 4; Şefúat, 8; SilÀódÀr-zÀde, 3; Keşfü’ô-ôunÿnÿn Õeyli, 488.
80. İÓYÁ
Mütevellì-zÀde ‘Ömer İóya’e’d-dìn Efendi, Sivaslı, Mütevellì-zÀde MÿsÀ Efendiniñ oàlıdır. H.1291/M.1874 tÀrìòinde Toúadda doàdı. VefÀtı 20 Óaziran 1327/M.1909. Edirne-úapu òÀricinde medfÿndur.
FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilün Seyr idüp bir deste gülden bÀàı da bostÀnı da
Künc-i vaódetle degişdim õevúi de seyrÀnı da äoñ ‘Aãır Türk ŞÀ‘irleri, 694.
[23] 81. AÒGER
Meómed äÀdıú ÒÀn, Fetóu’llÀh Mir-zÀnıñ nedìmi. Es‘ad Efendi, 14.
82. EDÁ
SulùÀn ÒÀn, ÒvÀce ‘Abdu’llÀh Aórar sülÀlesinden, aãlen Semerúandlı.
1
ﻢﻏﺎﺑ و ﻢﻏاد یاﺰﻓ ﻖﻧور ﻞﮐ ﻦﻣ
ﮫﻟﻻ ﻮﭼ
ﻠﻌﺷ نﻻد هﺮﯿﺗ مﺰﺑ ﮫﺑ
ﮥ
ﻢﻏاد و ﻢﻏاﺮﭼ
2ﺮﺴﯿﻣ ﺖﺴھ هﺎﺟ یﺎﺟ ﮫﻤھ ﮫﭼﺮﮐا ادا
ﺷﻮﺗ ﺎﺑ ﮫﺳرﺪﻣ ﺞﻨﮑﺑ
ﮥ
ﻢﻏا ﺮﻓ
ﻢﻏاد و
‘Árif Óikmet Beg Teõkiresi, 4.
83. EDÁYÌ
ﮐ هاو ﯽﯾادا یﺪﻠﻗ
نﺎﺟ ﺪﻘﻧ ﻢﯿﻠﺴﺗ ﮫ
tÀrìòi vefÀtıdır.
FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilün Egmedimdi kimseye gerçi cihÀn içinde baş
Baña baş egdirdi óarbì tìàıla ol ser-tirÀş
FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilün Bulmadı eflÀki ùoúuz ùolanup Àhım seni
Úanàı burcuñ gögisin bilsem ey mÀhım seni
FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilün Bildim ey meh-rÿ seni gül yüzlü bir cÀnÀnesin Bilmedim ama melek misin yaòud cÀnÀnesin
‘Áşıú Çelebì, 62; ‘Ahdì, 97; Óasan Çelebì, 55; ÚÀmÿsü’l-a‘lÀm, c. II, ã. 806; Úaf- zÀde, 4; Mecelle, 92.
84. EDÁYÌ
EdÀyì Beg, Amasyalı, ÚapudÀn-ı DeryÀ PiyÀle Paşanıñ tìmar defter-dÀrı, vefÀtı H.982/M.1574. ÙayyÀr-zÀde ‘AùÀ TÀrìòinde ŞehzÀde MuãùafÀnıñ tìmar defter-dÀrı oldıàı ve enderÿnda òazìne úoàuşundan yetişdigi yazılıdır.
FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilün 1 ÁsümÀn-ı óüsnüñ ey ebrÿ-hilÀli sen misin
Yoúsa gözler görmedik bir ùÀú-ı ‘Àlì sen misin
2 Tìàdan niçün geçirdiler bugün ey òaù seni Rÿmda baş úaldıran yoúsa celÀlì sen misin
FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilün Meclis-i ‘uşşÀúı ‘ışúıñ cÀmıdır pür-şÿr iden
DÀà-ı óasretdir ki göñlüm lÀlesi cÀmındadır
‘Áşıú Çelebì, 61; ÚÀmÿsü’l-a‘lÀm, c. II, ã. 807; BeyÀnì, 11; RiyÀøì, 19; ‘Ahdì, 88; Óasan Çelebì, 55; ‘Álì TÀrìòi, 176; ‘AùÀ TÀrìòi, c. IV, ã. 122; Mecelle, 92; ÚÀfile-i Şu‘arÀ, 40.
[24] 85. EDÁYÌ
Receb Efendi, İstanbullı, úÀêí, vefÀtı H.1057/M.1647. ŞÀ‘ir SezÀìniñ birÀderi. FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilün
NÀle eyler mÀ-cerÀ-yı devrden dÿlÀblar Gözlerinden ùurmayup aúar anıñ-çün Àblar Úaãìdesinden:
Fe‘ilÀtün MefÀ‘ilün Fe‘ilün 1 Ey şehen-şÀh-ı müşterì-manôar
MÀh u mihr-i sipihr-i nev‘-i beşer
2 Çıúmaàa úaãr-ı luùf-ı şÀhìye Eyledim naômı nerdübÀn-ı hüner
ŞaúÀyıú Şeyòì, c. I, ã. 199; Seyyid RıøÀ, 13; äafÀyì, 31; Belìà, 3; Mücìb, 3; Sicill-i ‘OåmÀnì, c. II, ã. 371; RiyÀøì, 19; Mecelle, 92.
86. İDRÌS
İdrìs-i Bitlisì, Şeyò ÓüsÀme’d-dìn ‘Alì Bitlisìniñ oàlıdır. Heşt Behişt müellifi, vefÀtı tÀrìòi iòtilÀflıdır. ÚÀmÿsü’l-a‘lÀm ve LüàÀt-ı TÀrìòiyye ve Coàrafya H.921/M.1515, Sicill-i ‘OåmÀnì ile ‘OåmÀnlı Mü’ellifleri H.927/M.1520, Mecelle H.930/M.1523 olaraú gösteriyorlar. Eyyÿbda İdris Köşki dinilen maóalde medfÿndur. Emìrek maòlaãı MuãùafÀ Çelebìniñ babasıdır. ÚÀmÿsü’l-a‘lÀm c. II, ã.
87. İDRÌS
Şeyò İdrìs-i Muòtefì, ÓÀcı ‘Alì Beg ÒvÀce ‘Alìyyü’r-rÿmì el-ÒayyÀù,
İstanbullı veyÀ Tıróalalı, vefÀtı H.1024/M.1615. Úasımpaşada Úulaúsız CÀmi‘i úarşusundaki yoúuşuñ alt başında medfÿndur. ‘OåmÀnlı Mü’ellifleri, c. I, ã. 23; Sicill-i ‘OåmÀnì, c. I, ã. 310; LüàÀt-ı TÀrìòiyye ve Coàrafya c. I, ã. 110.
88. ÁDEM
Şeyò Óüseyn Ádem Dede, Anùakyalı, áalaùa Mevlevì-òÀnesi şeyòi, H.1000/M.1591 de doàdı. VefÀtı RamaøÀn 1064/M.1653. Müverriò NiåÀrìniñ:
Ola me’vÀ-yı cennet-i firdevs-i a‘lÀ Ádeme
ﻣ ﮫﻟوا
ﺄ
ﻣدآ ﯽﻠﻋا سودﺮﻓ ﺖﻨﺟ یاو
ﮫ
mıãrÀ‘ıyla
MefÀ‘ìlün MefÀ‘ìlün MefÀ‘ìlün MefÀ‘ìlün Buyurdı ey NiåÀrì böyle taórìr ile tÀrìòin
Degildir devr-i Ádem geçdi bu devr-i Muóammeddir
ردﺪﻤﺤﻣ رود ﻮﺑ یﺪﭽﮐ مدآ رود رﺪﻠﮐد
beyti vefÀtına tÀrìòdir. EsrÀr Dede ve ‘Áãım Teõkireleriyle ŞaúÀyıú Õeyli Şeyòì ve Mecellede tÀrìò mıãrÀ‘larına muòalif olaraú vefÀtı [25] tÀrìòi H.1063/M.1652 gösterilmekdedir. Mıãır Mevlevì-òÀnesinde medfÿndur.
MefÀ‘ìlün MefÀ‘ìlün MefÀ‘ìlün MefÀ‘ìlün 1 Sükÿt itsem ãafÀlanmaz açılsam baña rÀm olmaz
ÚıyÀmet úopmayınca úıããa-i ‘ışúım tamÀm olmaz
2 Görünce bildim Ádem ben anıñ keyfiyyet-i óÀlin Olur gÀhì ãafÀ-yı cÀm-ı mey-ÀsÀ müdÀm olmaz
Zehrini şeker gibi õevúile yiyen gelsün
2 Aldanma ãaúın Ádem her Àlına dünyÀnıñ Öz varlıàını bunuñ yoúluàa ãatan gelsün
Şeyòì Õeyli, c. I, ã. 617; EsrÀr Dede, 7; ‘Áãım, 2; Mecelle, 1; äafÀ’ì, 26; VefeyÀt-ı AyvansarÀyì, 94; ÒülÀãatü’l-eåer, c. I, ã. 5.
89. EDHEM
MuãÀóib-zÀde Edhem Beg, SulùÀn Maómÿd-ı åÀnì devri şu‘arÀsından. FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilün
1 Nev-bahÀr irdi yine kesb-i mesÀr eyyÀmıdır Õevú idüp gel gül açıl ey gül-izÀr eyyÀmıdır
2 ÓÀãılı bezm-i çemende olsun icrÀ-yı merÀm ‘Azm-i gülşen ile cÀnÀnım bahÀr eyyÀmıdır ÙayyÀr-zÀde ‘AùÀ TÀrìòi, c. IV, ã. 307.
90. EDHEM
Edhem Efendi, DiyÀr-ı Bekrli, ÚÀêí-zÀde MuãùafÀ ÙÀlib Efendiniñ oàlıdır. Eskişehir lüleùaşı ma‘deni müdiri, H.1268/M.1851 tÀrìòinde DiyÀr-ı Bekrde doàdı. VefÀtı tÀrìòi ma‘lÿm degildir.
MefÀ‘ìlün MefÀ‘ìlün MefÀ‘ìlün MefÀ‘ìlün 1 Olur dÿd-ı derÿnumdan seóÀb-ı ÀsümÀn peydÀ
ÓabÀb-ı eşk-i òÿnìninle sey-lÀb-ı cihÀn peydÀ
2 Tecellì eyledikçe ãÿretiñ levó-i òayÀlimde İder her laóôada feyøiñle bin rÿó-ı revÀn peydÀ
Teõkire-i Ámid, maùbÿ‘ nüsòÀ, 10.
91. EDHEM
İbrÀhìm Edhem Efendi, Úolaàası MuãùafÀ Efendiniñ oàlı ve äadr-ı A‘ôam Es‘ad Paşanıñ birÀderidir. Şehr-emÀneti a‘øÀsından, H.1234/M.1818 tÀrìòinde Saúızda doàdı. VefÀtı sene-i mÀliyye 1303/M.1885. Eyyÿbda BostÀn İskelesinde medfÿndur.
MefÀ‘ìlün MefÀ‘ìlün MefÀ‘ìlün MefÀ‘ìlün Tek ü tenhÀ o Àteş-meşreb ile sìne-ber-sìne
Seniñ òalvet-nişÀn-ı çifte óammÀm oldıàıñ var mı Fe‘ilÀtün Fe‘ilÀtün Fe‘ilÀtün Fe‘ilün Diñleyen yoú der-i himmedde du‘À tercemesi
Añlayan var mı ‘aceb óÀl-i gedÀ tercemesi äoñ ‘Aãır Türk ŞÀ‘irleri, 265.
[26] 92. EDHEMÌ
Me’òazlerde bu õÀta dÀir bir úayd ve ma‘lÿmÀt yoúdur. ŞÀõelì Tekyesi kütüb- òÀnesinde bulunan DìvÀnınıñ H.885/M.1480 tÀrìòinde yazılmış olmasından FÀtió SulùÀn Meómed-i åÀnì ve SulùÀn BÀyezìd-i åÀnì devri şÀ‘irlerinden oldıàı añlaşılmaúdadır.
Mef‘ÿlü Fa‘ilÀtü MefÀ‘ìlü FÀ‘ilün Dirlikde yoò óuøÿrum u ölmekde hem nefa‘
Ey mÀye-i óayÀt u memÀt öldüm el-ÀmÀn
FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilün TÀ kim içdi bir úadeó vaãlın şarÀbından göñül
Yire tökdi kevåer-i òurd eyledi cÀm-ı Cemi MefÀ‘ìlün MefÀ‘ìlün Fe‘ÿlün
2 MurÀdı óÀãıl oldı Edhemìniñ
CemÀliniñ görgeç oldı óaúúa mülóaú
DìvÀnı, ŞÀõelì Tekyesi Kütüb-òÀnesinde, SüleymÀniye Kütüb-òÀnesinde, Nu.: 77. DìvÀnından alındı.
93. EDÌB
Dervìş Edìb, Mevlevì, vefÀtı H.1050/M.1640. EsrÀr Dede, 27.
94. EDÌB
Enderÿnlı SüleymÀn Edìb Beg, Şehrì-maòlaã ŞÀ‘ir-i RikÀb-dÀr ‘Abdu’llÀh Aàanıñ oàlıdır. äadr-ı A‘ôam DÀmÀd İbrÀhìm Paşanıñ kitabcısı, vefÀtı H.1134/M.1721.
Mef ‘ÿlü FÀ‘ilÀtü MefÀ‘ìlü FÀ‘ilün 1 Hep güft-gÿya ey òaù-ı nev şÀnedir sebeb
Ùutma úulaú netìce anıñ úíl u úÀline
2 ‘Áşıú neler çeker reh-i ‘ışúında ey Edìb VÀãıl olunca menzil-i úaãr-ı viãÀline
Sicill, c. I, ã. 316; ‘AùÀ TÀrìòi, c. IV, ã. 209; SÀlim, 135; RÀmiz, 9; Es‘ad, 5.
95. EDÌB
Seyyid Meómed Edìb Efendi, DiyÀr-ı Bekrli, úÀêí, vefÀtı 1149/M.1736. Nardada medfÿndur. SÀlim ve äafÀ‘ì teõkirelerinde ismi Maómÿd ve Arø-ı Rÿmlı oldıàı yazılmışsa da RÀmiz ve Es‘ad Efendiler teõkirelerinde ismi Meómed olup DiyÀr-ı Bekrli oldıàı Nardede úÀêí iken virdigi veåÀik-i şer‘iyyedeki imøÀsında görülmüşdür diyorlar.
Áteş-efrÿzÀn-ı dÀà-ı ‘ışúa ten bìgÀnedir
2 Murà-ı dil olsa n’ola ÀzÀdelikden muøùarib Dil-i esìrÀn-ı àama fikr-i vaùan bìgÀnedir
Teõkire-i Ámid yazma nüsòa, 5, baãma nüsòa, 12; Sicill, c. I, ã. 317; Es‘ad, 10; RÀmiz, 10; SÀlim, 130; äafÀ’ì, 45.
96. EDÌB
Seyyid Meómed Emìn Edìb Efendi, ‘Alì Begin oàlıdır. İstanbullı, vaú‘a- nüvìs, vefÀtı H.1216/M.1801. Fındıklıda ÒÀtÿniye Tekyesine defn idilmişse de tevsi‘-i ùarìú sebebiyle úabristÀn úaldırılmaúla baúiye-i [27] ‘ıôÀmı Üsküdarda Nuó Úuyusı ÚabristÀnına naúl idilmişdir.
FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilÀtün FÀ‘ilün Meclis-i cennÀt-ı firdevse nedìm olsun Edìb