Ġkinci Alt Amaca ĠliĢkin Bulgu ve Yorumlar

Bu baĢlık altında, araĢtırmanın ikinci alt amacına yönelik olarak araĢtırmaya katılanların görüĢleri, üniversitelerin kuruluĢ tarihleri (1992 yılından önce kurulmuĢ, 1992-2006 yılları arasında kurulmuĢ ve 2006 yılı ve sonrasında kurulmuĢ) ve statüleri (Devlet ve Vakıf Üniversiteleri) açısından karĢılaĢtırılmıĢtır. Üniversite kuruluĢ tarihi değiĢkeni açısından karĢılaĢtırma yaparken ―ANOVA‖ testi, ―üniversite statüsü‖ açısından karĢılaĢtırma yapılırken de ―t-testi‖ analizleri yapılmıĢtır.

Tablo 8‘de araĢtırmaya katılan akademisyenlerin görüĢlerinin, üniversitelerin kuruluĢ yılı değiĢkenine göre karĢılaĢtırılması için yapılan Anova sonuçları yer almaktadır.

Tablo 8. Akademisyen GörüĢlerinin Üniversite KuruluĢ Yılı DeğiĢkenine Göre KarĢılaĢtırılması

Grup N X S F p Fark η2 Engelleyici Yapı A.1992 ve Öncesi 616 2,83 0,82 0,655 0,52 __ B.1992–2006 Arası 254 2,76 0,87 C.2006 ve Sonrası 372 2,83 0,89 KolaylaĢtırıcı Yapı A.1992 ve Öncesi 616 3,14 0,85 2,927 0,054 __ B.1992-2006 Arası 254 3,16 0,84 C.2006 ve Sonrası 372 3,01 0,95 Kolektif Yeterlik A.1992 ve Öncesi 616 2,99 0,48 0,663 0,52 __ B.1992-2006 Arası 254 3,03 0,50 C.2006 ve Sonrası 372 2,99 0,45 TükenmiĢlik A.1992 ve Öncesi 616 2,11 0,82 1,979 0,139 __ B.1992-2006 Arası 254 2,12 0,81 C.2006 ve Sonrası 372 2,01 0,78

ĠĢten Ayrılma Niyeti

A.1992 ve Öncesi 616 1,78 0,93

1,082 0,339 __ B.1992-2006 Arası 254 1,87 0,96

C.2006 ve Sonrası 372 1,84 0,94

ĠĢe Duyulan Ġlgi

A.1992 ve Öncesi 616 3,39 0,88 1,405 0,246 __ B.1992-2006 Arası 254 3,32 0,91 C.2006 ve Sonrası 372 3,44 0,85 Örgütsel Bağlılık A.1992 ve Öncesi 616 3,22 0,72 0,470 0,625 __ B.1992-2006 Arası 254 3,23 0,79 C.2006 ve Sonrası 372 3,26 0,69 ĠĢ Doyumu A.1992 ve Öncesi 616 4,23 0,62 5,461 0,004 A>B C>B .01 B.1992-2006 Arası 254 4,12 0,66 C.2006 ve Sonrası 372 4,28 0,65

104 Grup N X S F p Fark η2 Stres A.1992 ve Öncesi 616 2,54 0,85 0,975 0,378 __ B.1992-2006 Arası 254 2,50 0,85 C.2006 ve Sonrası 372 2,46 0,83 Bireysel Performans A.1992 ve Öncesi 616 4,10 0,48 0,774 0,461 __ B.1992-2006 Arası 254 4,10 0,49 C.2006 ve Sonrası 372 4,14 0,53 Sinizm A.1992 ve Öncesi 616 3,09 0,68 2,971 0,052 __ B.1992-2006 Arası 254 3,02 0,75 C.2006 ve Sonrası 372 2,99 0,63 Sessizlik A.1992 ve Öncesi 616 2,35 0,74 4,316 0,014 A<C .05 B.1992-2006 Arası 254 2,38 0,79 C.2006 ve Sonrası 372 2,50 0,82 Birey Örgüt Uyumu A.1992 ve Öncesi 616 3,07 0,79 0,037 0,964 __ B.1992-2006 Arası 254 3,06 0,79 C.2006 ve Sonrası 372 3,08 0,77

Tablo 8 incelendiğinde, iĢ doyumu ve sessizlik ölçeklerinden elde edilen puanlar arasında üniversite kuruluĢ yılı değiĢkeni açısından anlamlı farklılık olduğu görülmektedir.

Tablo 8‘de görüldüğü gibi, iĢ doyumu algıları üniversitelerin kuruluĢ yılı değiĢkenine göre anlamlı farklılık göstermektedir (F=5,461; p=0,004<0.05). Farklılıkların kaynaklarını belirlemek amacıyla tamamlayıcı post-hoc analizi yapılmıĢtır. 1992 yılından önce kurulan üniversitelerin iĢ doyumu puanları ( X : 4.26 ± 0,62), 1992-2006 arasında kurulan üniversitelerdeki akademisyenlerin puanlarından (X : 4.12 ± 0.66) yüksek bulunmuĢtur. Ayrıca 2006 yılından sonra kurulan üniversitelerin iĢ doyumu puanları da ( X : 4.28 ± 0,65), 1992-2006 arasında kurulan üniversitelerdeki akademisyenlerin puanlarından ( X : 4.12 ± 0.66) yüksek bulunmuĢtur Yeni kurulan üniversitelerde sosyal iliĢkilerin güçlü olması, üniversitenin baĢarı düzeyini arttırma ve üniversiteyi kurumsallaĢtırma gibi duygular bu sonuca katkı sağlamıĢ olabilir. Ayrıca üniversitenin kuruluĢ yılı değiĢkeninin, akademik personelin iĢ doyumu davranıĢları üzerinde ne düzeyde etkili olduğunu belirlemek için, eta kare (η2) katsayısı hesaplanmıĢtır. Hesaplanan η2 değerinin, ―.01‖ gibi düĢük düzeyde bir etkiye sahip olduğu görülmektedir. Yani, akademisyenlerin iĢ doyumu puanlarına ait varyansın yaklaĢık %1‘inin üniversitelerin kuruluĢ yılı değiĢkenine bağlı olduğunu göstermektedir.

105

AraĢtırmaya katılan akademisyenlerin sessizlik puanları, üniversite kuruluĢ yılı değiĢkenine göre anlamlı bir farklılık göstermektedir (F=4.316; p=0,014<0.05). Farklılıkların kaynaklarını belirlemek amacıyla, tamamlayıcı post-hoc analizi yapılmıĢtır. 2006 yılı ve sonrasında kurulan üniversitelerde görev yapan akademik personelin sessizlik puanları ( X : 2.50 ± 0,82), 1992 yılından önce kurulan üniversitelerdeki görev yapan akademik personelin ( X : 2.35 ± 0.74) puanlarından yüksek bulunmuĢtur. Yani 2006 yılı ve sonrasından kurulan üniversitelerde görev yapan akademik personelin sessizlik algıları daha yüksektir. Yeni kurulan üniversitelerin kurum kültürünün daha tam olarak tahsis edilememiĢ olması bu üniversitelerde çalıĢan personelin kararlara katılımını olumsuz etkilemiĢtir. Bu durum akademik personel üzerinde sessizliğin artmasını sağlamıĢtır. Ayrıca üniversitenin kuruluĢ yılı değiĢkeninin, akademik personelin sessizlik davranıĢları üzerinde ne düzeyde etkili olduğunu belirlemek için, eta kare (η2) katsayısı hesaplanmıĢtır.

Tablo 10. Akademisyen GörüĢlerinin Üniversite Statüsü DeğiĢkenine Göre KarĢılaĢtırılması Üniversite

N S t p

Cohen

Statüsü η2 d

Engelleyici Yapı Devlet 998 2,85 0,84 0,321 0,571

Vakıf (Özel) 244 2,71 0,88

KolaylaĢtırıcı Yapı Devlet _{Vakıf (Özel) 244} 998 3,08 0,86 5,868 0,016 0,05 0,41 3,18 0,96

Kolektif Yeterlik Devlet 998 2,97 0,47 1,301 0,254 Vakıf (Özel) 244 3,09 0,49

TükenmiĢlik Devlet 998 2,11 0,81 0,762 0,383

Vakıf (Özel) 244 1,98 0,79

ĠĢten Ayrılma Niyeti Devlet _{Vakıf (Özel) 244} 998 1,77 0,91 8,293 0,004 0,11 0,59

2 1,03

ĠĢe Duyulan Ġlgi Devlet 998 3,4 0,86 2,569 0,109

Vakıf (Özel) 244 3,38 0,93

Örgütsel Bağlılık Devlet 998 3,21 0,73 1,456 0,228

Vakıf (Özel) 244 3,33 0,68

ĠĢ Doyumu Devlet 998 4,23 0,64 2,086 0,149

Vakıf (Özel) 244 4,25 0,65

Stres Devlet 998 2,51 0,85 0,104 0,747

Vakıf (Özel) 244 2,46 0,82

Bireysel Performans Devlet _{Vakıf (Özel) 244} 998 4,09 0,49 3,144 0,076 4,19 0,51

Sinizm Devlet 998 3,08 0,68 1,528 0,217

Vakıf (Özel) 244 2,9 0,64

Sessizlik Devlet 998 2,42 0,77 0,491 0,483

Vakıf (Özel) 244 2,33 0,79

Birey Örgüt Uyumu Devlet 998 3,04 0,78 0,144 0,704

106

Hesaplanan η2 değerinin, ―.05‖ gibi orta düzeye yakın bir etkiye sahip olduğu görülmektedir. Yani bu değer, akademisyenlerin sessizlik puanlarına ait varyansın yaklaĢık %5‘inin üniversitelerin kuruluĢ yılı değiĢkenine bağlı olduğunu göstermektedir.

Tablo 9‘da araĢtırmaya katılan akademisyenlerin algı, tutum ve görüĢlerinin üniversitelerin statüsü (özel/ devlet) değiĢkenine göre karĢılaĢtırılması için yapılan t- testi sonuçları yer almaktadır.

Tablo 9 incelendiğinde, kolaylaĢtırıcı yapı ve iĢten ayrılma niyeti ölçeklerinden elde edilen puanlar arasında üniversite statüsü değiĢkeni açısından anlamlı farklılık olduğu görülmektedir.

Tablo 9‘da, akademisyenlerin kolaylaĢtırıcı yapı puanlarının üniversite statüsü değiĢkenine göre anlamlı farklılık gösterdiği görülmektedir (t=5.868; p=0,016<0.05). Bu sonuca göre vakıf üniversitelerindeki akademik personelin kolaylaĢtırıcı yapı puanları ( X :3.18 ± 0,96), devlet üniversitelerinde görev yapan akademik personelin puanlarından büyüktür ( X : 3.08 ± 0,86). Yani vakıf üniversitelerinde görev yapan akademisyenler, daha kolaylaĢtırıcı bir örgüt yapısının olduğuna yönelik görüĢ bildirmiĢlerdir. Üniversite statüsü değiĢkeninin kolaylaĢtırıcı yapı üzerinde ne düzeyde etkili olduğunu belirlemek üzere, eta kare (η2) ve Cohen d katsayıları hesaplanmıĢtır. KolaylaĢtırıcı yapı için hesaplanan η2 değerinin ―.05‖ olduğu, yani akademisyenlerin bu boyuttan aldıkları puanlara ait gözlenen varyansın yaklaĢık olarak % 5‘inin üniversite statüsüne bağlı olduğu söylenebilir. Ayrıca hesaplanan Cohen d değeri, devlet ve vakıf (özel) üniversitelerin kolaylaĢtırıcı yapıya iliĢkin ortalama puanları arasındaki farkın ―.41‖ standart sapma kadar olduğunu göstermektedir. Hesaplanan her iki etki büyüklüğü değerine göre, kolaylaĢtırıcı yapı açısından üniversite statüsü değiĢkeninin orta düzeyde etki büyüklüğüne sahip olduğu söylenebilir.

AraĢtırmaya katılan akademisyenlerin, iĢten ayrılma niyeti puanlarının üniversite statüsü değiĢkenine göre anlamlı farklılık gösterdiği görülmektedir (t=8.293; p=0,004<0.05). Bu sonuca göre vakıf üniversitelerindeki akademik personelin iĢten ayrılma niyeti puanları ( X : 2.00 ± 1.03), devlet üniversitelerinde görev yapan akademik personelin puanlarından büyüktür ( X : 1.77 ± 0.91). Devlet üniversitelerinde görev

107

yapan akademisyenlerin iĢten ayrılma niyetlerinin, daha az olduğu söylenebilir. Üniversite statüsü değiĢkeninin iĢten ayrılma niyeti üzerinde ne düzeyde etkili olduğunu belirlemek üzere, eta kare (η2) ve Cohen d katsayıları hesaplanmıĢtır. ĠĢten ayrılma niyeti için hesaplanan η2 değerinin ―.11‖ olduğu, yani akademisyenlerin bu boyuttan aldıkları puanlara ait gözlenen varyansın yaklaĢık olarak % 11‘inin üniversite statüsüne bağlı olduğu söylenebilir. Ayrıca hesaplanan Cohen d değeri, devlet ve vakıf (özel) üniversitelerin iĢten ayrılma niyetine iliĢkin ortalama puanları arasındaki farkın, ―.59‖ standart sapma kadar olduğunu göstermektedir. Hesaplanan her iki etki büyüklüğü değerine göre, iĢten ayrılma niyeti açısından, üniversite statüsü değiĢkeninin orta düzeyde etki büyüklüğüne sahip olduğu söylenebilir.