3.2. Araştırmaya İlişkin Bulgular ve Yorumlar
3.2.2. ĠĢgörenlerin Hizmetiçi Eğitime Yönelik Bilgilerine ĠliĢkin Bulgular
Bu bölümde araĢtırmaya katılan iĢgörenlerin hizmetiçi eğitime yönelik bilgilerin yüzde ve sayı değerlerine iliĢkin bulgular yer almaktadır.
Tablo 4: İşgörenlerin Katıldığı Hizmetiçi Eğitim Faaliyeti Sayısına İlişkin Sayı ve
Yüzde Değerleri
KatılınmıĢ Hizmetiçi Eğitim Faaliyeti Sayısı Gruplar n % Hiç katılmadım 13 12,4 1-3 kez 25 23,8 4-7 kez 17 16,2 8-10 kez 26 24,8 11 ve daha fazla 24 22,8 Toplam 105 100
Tablo 4‟ te iĢgörenlerin katıldıkları hizmetiçi faaliyet sayısına iliĢkin bulgular yer almaktadır. Tabloya göre iĢgörenlerin %12,4‟ ü hizmetiçi eğitime hiç katılmadığı,
%23,8‟ i 1-3 kez katıldığı, %16,2‟ si 4-7 kez katıldığı, %50‟ye yakını 8 kez ve daha fazla hizmetiçi eğitime katıldığı görülmektedir. Hizmetiçi eğitime hiç katılmayanların yüzdesi azdır. Bu durum iĢgörenlerin çoğunluğunun bir kez de olsa hizmetiçi eğitime katıldığını göstermektedir.
Tablo 5: İş Görenlerin Hizmetiçi Eğitim Faaliyetlerinin Türü, Yararı ve Devamlılığına
İlişkin Sayı ve Yüzde Değerleri
En son katıldıkları hizmetiçi eğitim faaliyetinin alanlarıyla ilgisi
Gruplar n %
Evet 82 84,5
Hayır 15 15,5
Toplam 97 100
Hizmetiçi eğitimin yarar sağlama durumu
Evet 81 85,3
Hayır 14 14,7
Toplam 95 100
Birbirinin devamı niteliğindeki hizmetiçi eğitim
faaliyetlerine katılma durumu
Evet 39 39
Hayır 61 61
Toplam 100 100
Aynı hizmetiçi eğitim faaliyetine tekrar katılma durumu
Evet 20 20
Hayır 80 80
Toplam 100 100
Ġhtiyaç duyulan alanda hizmetiçi eğitime baĢvuruda bulunma durumu
Evet 13 12,3
Hayır 93 87,7
Toplam 106 100
Tablo 5‟ te araĢtırmaya katılan iĢgörenlerin en son katıldıkları hizmetiçi eğitimlerin alanlarıyla ilgisine yönelik bilgiler, hizmetiçi eğitim faaliyetlerinin türü, yararı ve devamlılığına iliĢkin bilgiler yer almaktadır. ĠĢgörenlerin en son katıldıkları hizmetiçi eğitim faaliyetlerinin alanlarıyla ilgisine bakıldığında katılımcıların %84‟ inin evet, %15,5‟ inin hayır cevabını verdiği görülmektedir. Diğer taraftan iĢgörenlerin katıldığı hizmetiçi eğitimlerin yarar sağlama durumlarına bakıldığında iĢgörenlerin %85,3‟ ü evet yanıtını verirken %14,7‟ si hayır yanıtını vermiĢtir. Tablo hizmetiçi eğitimin yarar sağladığını göstermektedir. Bu durumda hizmetiçi eğitim konularını belirlerken iĢgörenlere yarar sağlayıp sağlamayacağına dikkat edilmesi gerekir.
Birbirinin devamı niteliğindeki hizmetiçi eğitim faaliyetlerine katılma durumuna bakıldığında ise katılımcıların %39‟ unun evet, %61‟ inin ise hayır dediği görülmektedir. Bu yüzdelerden iĢgörenlerin devamı niteliğinde olan hizmetiçi eğitim faaliyetlerine katılmadıkları anlaĢılmaktadır.
Tablo 5‟ten de görüleceği üzere, araĢtırmaya katılan iĢgörenlerin büyük çoğunluğunun (%80) aynı hizmetiçi eğitime tekrar katılmadığı görülmektedir. Hizmetiçi eğitim faaliyetlerinin bütün iĢgörenlerin eĢit oranda faydalanmalarının uygun olacağı düĢünülürse, yukarıda çıkan sonucun olumlu olduğu söylenebilir.
Ġhtiyaç duydukları alanda hizmetiçi eğitim faaliyetine katılmak için baĢvuruda bulunmalarına iliĢkin soruya iĢgörenlerin %12,3‟ ünün “evet”, %87,7‟ sinin ise ”hayır” cevabını verdikleri görülmektedir. Tablodaki bulgulardan da anlaĢılabileceği gibi iĢgörenlerin yarıdan fazlasının ihtiyaç duydukları alanda hizmetiçi eğitim faaliyetine katılmak için talepte bulunmadıkları anlaĢılmaktadır.
Tablo 6: İşgörenlerin Hizmetiçi Eğitim Almak İçin İhtiyaç Duydukları Konu Alanlarına
İlişkin Sayı ve Yüzde Değerleri
Hizmetiçi eğitim almak için ihtiyaç duydukları konu alanları
Gruplar n %
1.Rehberlik- DanıĢmanlık hizmetleri 29 27,4 2. ĠĢ araçlarını kullanma teknikleri 15 14,2
3. ĠĢ güvenliği 16 15,1
4.ĠĢ alanındaki teknolojik geliĢmeler 50 47,2
5. Bilgisayar 22 20,8
6.Yabancı dil 35 33
7. iĢ tanıtımı (oryantasyon) 32 30,3
Toplam 106 100
Bu soruda birden çok seçenek iĢaretlenmiĢtir
Tablo 6‟da araĢtırma kapsamına alınan iĢgörenlerin %47,2‟si iĢ alanındaki teknolojik geliĢmeler konusunda, %33‟ü yabancı dil, % 30,3‟ü iĢ tanıtımı, %27,4‟ü rehberlik ve danıĢmanlık, %20,8‟i bilgisayar konusunda, %15,1‟i iĢ güvenliği, %14,2‟si iĢ araçlarını kullanma teknikleri, konularında hizmetiçi eğitim almak istediklerini belirtmiĢlerdir.
ĠĢgörenlerin alanlarıyla ilgili olarak, teknolojik geliĢmeler, yabancı dil, bilgisayar, iĢ tanıtımı ve rehberlik-danıĢmanlık konularında hizmetiçi eğitim almak istemeleri iĢ doyumunu arttırmak açısından olumlu olarak değerlendirilebilir.
Tablo 7: İşgörenlerin İhtiyaç Duydukları Eğitimi Alma Türlerine İlişkin Önem Puanları
Ġhtiyaç duydukları eğitimi alma türleri
Ġfadeler Önem Puanı
Kurs 173
ĠĢ baĢında eğitim 186 Mesleki konferans 142
Seminer 125
Programlı öğretim materyali 125 Ġnternetle eriĢim 97
Bu soruda verilen cevaplar önem puanına dönüĢtürüldü. Önem puanı hesaplanırken; en önemli 6, en önemsiz 1 olacak Ģekilde sırasıyla ağırlıklandırılarak toplanmıĢtır.
Tablo 7‟den anlaĢıldığı üzere iĢgörenlerden almak istedikleri eğitim türünü 1 den 6 ya kadar önem derecesine göre sıralamaları istenmiĢtir. ĠĢgörenlerin cevapları sıralama sonucuna göre önem puanı alınmıĢtır. Buna göre “iĢ baĢında eğitim” türünün önem puanı 186‟ dır. AnlaĢılıyor ki iĢgörenler “iĢ baĢında eğitim” türünü birinci derecede almak istemektedirler. Önem derecesine göre 2. sırada “kurs”, 3. sırada konferans, 4. sırada “seminer” ve “programlı öğretim materyali” yer alıyor. “Ġnternetle eriĢim” 5. sırada yer almaktadır.
ĠĢgörenlerin büyük bir çoğunluğunun iĢ baĢında eğitimi ve kursu seçmesi iĢgörenlerin uygulamalı eğitimin yanında teorik eğitimi de almak istediklerini ortaya çıkarmaktadır.
Tablo 8‟de, araĢtırmaya katılan iĢgörenlerin hizmetiçi eğitim faaliyeti sonucunda aldıkları eğitimle ilgili olarak görev alma durumlarına bakıldığında iĢgörenlerin %40,6‟ sı “aldıkları hizmetiçi eğitimle ilgili görev verildiğini” belirtirken, %59,4‟ ü “aldıkları eğitim ile ilgili görev verilmediğini” belirtmiĢlerdir.
ĠĢgörenlerin aldıkları eğitim ile ilgili görev almaları, hizmetiçi eğitim faaliyetlerinde kazandıkları bilgi, beceri ve deneyimlerini kullanmaları ve uygulamaya dönüĢtürmeleri açısından faydalı olacaktır. Aldıkları eğitimle ilgili olarak kurumda
görev almaları iĢgörenlerin iĢ doyumunu arttırmada olumlu yönde etki edeceği düĢünülmektedir.
Tablo 8: İşgörenlerin Hizmetiçi Eğitim Faaliyeti Sonucuna İlişkin Sayı ve Yüzde
Değerleri
Alınan Hizmetiçi Eğitimle Ġlgili Görev Alma Durumu
Gruplar n %
Evet 41 40,6
Hayır 60 59,4
Toplam 101 100
Hizmetiçi Eğitim Faaliyetinden Alınan Belgenin Ne ġekilde Değerlendirilmesi Durumu
Kademe artıĢı 32 32
Hizmet puanı artıĢı 10 10 ÇalıĢtığım kurumdaki görevlendirmelerde 39 39 Hiçbiri 15 15 Diğer 4 4 Toplam 100 100
Tablo 8‟de alınan hizmetiçi eğitim belgesinin kurumda ne Ģekilde değerlendirilmesini istersiniz sorusuna, katılımcıların %39‟ u “çalıĢtığım kurumdaki görevlendirmelerde” kullanılmasını isterken, %32‟ si “kademe artıĢı”, %10‟ u “hizmet puanı artıĢı” Ģeklinde kullanılmasını istemektedirler.
Bu durumda çalıĢanlar aldıkları belgenin karĢılığında eğitim aldıkları konularda çalıĢtıkları kurumlarda görev almak istedikleri söylenebilir. Bunun için hizmetiçi eğitimin ardından kiĢilerin yeteneklerini, bilgilerini ortaya koymak için iĢgörenlere imkan verilmesi gerekmektedir. ĠĢgörenler kendilerine imkan tanındığı sürece iĢleriyle ilgili doyumu yaĢayacaklardır.
Tablo 9‟ de ankete katılan iĢgörenlerin hizmetiçi eğitimde en önemli hedef ne olmalıdır sorusuna iĢgörenlerin %43,4‟ ü “verimlilik artıĢının sağlanması”, %26,4‟ ü “çalıĢanın performansının arttırılması”, %14,2‟ si “motivasyon artıĢı”, %11,3‟ ü “kurumsal kapasite geliĢtirme”, %4,7‟ si “kurumsal deneyimlerin paylaĢılması” Ģeklinde görüĢ bildirmiĢlerdir.
Bu durumda iĢgörenler hizmetiçi eğitimin birinci hedefinin “verimlilik artıĢının sağlanması”, ikinci hedefinin ise “performansın arttırılması” olduğunu düĢünmektedirler.
Tablo 9: Hizmetiçi Eğitimin Hedefine İlişkin Sayı ve Yüzde Değerleri
Hizmetiçi eğitimin en önemli hedefi
Gruplar n %
Verimlilik artıĢının sağlanması 46 43,4 ÇalıĢanın performansının arttırılması 28 26,4
Motivasyon artıĢı 15 14,2
Kurumsal kapasite geliĢtirme 12 11,3 Kurumsal deneyimlerin paylaĢılması 5 4,7
Toplam 106 100
Tablo 10‟ da araĢtırmaya katılan iĢgörenlerin hizmetiçi eğitim faaliyetlerine yönelik her bir ifadeye verdikleri cevaplara iliĢkin frekans ve yüzde dağılımları ile aritmetik ortalama ve standart sapmalar yer almaktadır.
Bu bağlamda “ġu anki mesleki bilginiz, günümüz teknolojisi ile ne derece uygundur?” sorusuna verilen cevabın ortalaması (X=3,37), “ Programda yer alan konular, içerik açısından ne derece yeterlidir?” sorusuna verilen cevabın ortalaması (X=3,19), “Eğitimde aldığınız bilgi ve becerileri mesleğinizde ne derece kullanıyorsunuz?” sorusuna verilen cevabın ortalaması (X=3,18), “Hizmetiçi eğitimin performanstaki etkisi ne derecedir?” sorusuna verilen cevabın ortalaması (X=3,10), “Hizmetiçi eğitim sonunda iĢ veriminiz ne derece arttı?” sorusuna verilen cevabın ortalaması (X= 3,07), “Eğitim ihtiyacınız ne derecedir?” sorusuna verilen cevabın ortalaması (X=3,15)‟ tir. Bu sonuçlardan anlaĢıldığı üzere katılımcıların “kısmen” katılıyorum Ģeklinde görüĢ bildirdikleri gözlenmiĢtir.
Buna ilaveten “ Hizmetiçi eğitim faaliyetleri belirlenirken görüĢleriniz ne ölçüde dikkate alınmaktadır?” sorusuna verilen cevabın ortalaması (X=2,45). “Katıldığınız hizmetiçi eğitim faaliyetinde programın içeriği, ihtiyaç ve beklentilerinizi ne derece karĢılayabilmiĢtir?” sorusuna verilen cevabın ortalaması (X=2,78). “Hizmetiçi eğitimin içeriği teknolojik geliĢme ve yeniliklere ne derece uygundur?” sorusuna verilen cevabın ortalaması (X=2,91). “Hizmetiçi eğitime tabi tutulmak sizce bir üstünlük müdür?”
sorusuna verilen cevabın ortalaması (X=2,94). “AlmıĢ olduğunuz hizmetiçi eğitimler iĢ doyumunuzu ne derece etkiledi?” sorusuna verilen cevabın ortalaması (X=2,79). Katılımcıların verdiği cevapların ortalamasına bakıldığında “çok az” ve “kısmen” katılıyorum arasında olumsuz görüĢ bildirdikleri gözlenmiĢtir.
Tablo 10: İşgörenlerin Hizmetiçi Eğitim Faaliyetleri ve Program Konularına İlişkin
Görüşlerinin Değerlendirilmesi H iç Ç ok az K ısm en O ldu kça Ç ok T oplam X. Std. Sp Mesleki bilginin günümüz teknolojisi ile uygunluğu
f 4 16 29 51 6 106 3,37 0,939 % 3,8 15,1 27,4 48,1 5,7
Hizmetiçi eğitim faaliyetleri belirlenirken görüĢ alınması
f 32 19 29 17 5 102 2,45 1,232 % 31,4 18,6 28,4 16,7 4,9
Programın içeriğinin beklentileri karĢılama durumu
f 13 20 49 12 6 100 2,78 1,021 % 13 20 49 12 6
Konuların içerik açısından yeterliliği
f 6 19 31 38 6 100 3,19 1,012
% 6 19 31 38 6
Hizmetiçi eğitimin teknolojik geliĢmelere uygunluğu
f 10 25 37 24 6 102 2,91 1,054 % 9,8 24,5 36,3 23,5 5,9
Eğitimde alınan bilgi ve becerilerin kullanılma durumu
f 7 19 36 36 8 106 3,18 1,031 % 6,6 17,9 34 34 7,5
Hizmetiçi eğitimin performanstaki etki derecesi
f 10 19 32 29 10 100 3,10 1,133 % 10 19 32 29 10
Hizmetiçi eğitim sonunda iĢ verimi artıĢı durumu
f 12 17 33 32 8 102 3,07 1,128 % 11,8 16,7 32,4 31,4 7,8
Hizmetiçi eğitime tabi tutulmanın bir üstünlük olması
f 20 12 34 26 10 102 2,94 1,249 % 19,6 11,8 33,3 25,5 9,8
Eğitim ihtiyacı derecesi f 6 15 49 25 9 104 3,15 0,973 % 5,8 14,4 47,1 24 8,7
Hizmetiçi eğitimlerin iĢ doyumuna etki durumu
f 13 24 36 25 2 100 2,79 1,028 % 13 24 36 25 2
ĠĢgörenlerin cevaplarından hizmetiçi eğitim faaliyet programlarının içerik olarak iĢgören ihtiyaç ve beklentilerini yeterince karĢılamadığı anlaĢılmaktadır. Bunun
programların içeriği hakkında iĢgören görüĢlerine baĢvurulmadığından kaynaklandığı söylenebilir. ĠĢgören görüĢlerine baĢvurularak öneriler doğrultusunda yapılacak çalıĢmalarla hizmetiçi eğitim faaliyeti programlarının içerik yönünden iĢgörenlerin ihtiyaç ve beklentilerine cevap vermesi ve performanslarını arttırılması sağlanabilir.
ĠĢgörenler programın içeriğini teknolojik geliĢme ve yeniliklere uygunluğu ile içerik olarak ihtiyaç ve beklentilerinin yeterince karĢılanma durumunu kısmen yeterli bulduklarını belirtmiĢlerdir. Ayrıca iĢgörenlerin hizmetiçi eğitime ihtiyaç duydukları söylenebilir. ĠĢgörenlerin ihtiyaçları doğrultusunda hizmetiçi eğitimler düzenlenmelidir.
ĠĢgörenlerin verdikleri cevaplardan hizmetiçi eğitime katılmanın bir üstünlük olduğu düĢüncesinde oldukları gözlenmektedir. ĠĢgörenler hizmetiçi eğitime katıldıklarında kendilerini üstün olarak görecekler ve motivasyonlarıyla birlikte iĢ doyumları artacaktır.