• Sonuç bulunamadı

Ülkenin Bağımsızlığı ile Bireysel Özgürlüğümüz Arasındaki İlişkiyi Açıklayacağız

Belgede 4. SINIF SOSYAL BİLGİLER (sayfa 132-142)

Ben Çocuğum Haklarımla Varım A. Aşağıda Çocuk Hakları Sözleşmesinden alınan maddeler verilmiştir. Maddeleri

oku-yalım, arka sayfadaki soruları cevaplandıralım.

Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi: Sözleşme 20 Kasım 1989 tarihinde kabul edilmiştir. Türkiye dahil olmak üzere 142 ülke sözleşmeyi kabul edip imzalamıştır. Türkiye bu sözleşmeyi 2 Ekim 1995’te uygulamaya başlamıştır.

Madde 1: On sekiz yaşına kadar her insan çocuk sayılır. Madde 2: Her çocuk temel yaşama hakkına sahiptir.

Madde 3: Devlet, çocuğun hayatta kalması ve gelişmesi için gerekli tedbirleri almalıdır. Madde 4: Devletler, çocukları ırk, renk, cinsiyet, dil ya da başka düşüncelerden dolayı

ayrıma tabi tutamazlar.

Madde 5: Her çocuk isim hakkına, vatandaşlık kazanma hakkına, ana-babasını bilme ve onlar tarafından bakılma hakkına sahiptir.

Madde 6: Ana-babası, ayrı devletlerde oturan bir çocuk olağanüstü durumlar hariç, hem ana hem de babası ile düzenli olarak görüşme hakkına sahiptir.

Madde 7: Devletler, çocukların yasa dışı yollarla ülke dışına çıkarılıp geri döndürülme-mesi halleriyle mücadele için önlemler alırlar.

Madde 8: Devletler, çocuğun kendini ilgilendiren her konuda görüşlerini serbestçe ifade etme hakkını kullanmasına imkan sağlar.

Madde 9: Çocuk düşüncesini özgürce açıklama hakkına sahiptir.

Madde 10: Zihinsel ya da bedensel engelli çocukların toplumsal yaşama etkin biçimde katılmasını kolaylaştıracak önlemlerin alınması devletin görevidir.

Madde 11: Çocukların sağlık hizmetlerinden yararlanmaları en doğal haklarıdır. Madde 12: Çocuklar, fırsat eşitliği temeli üzerinde eğitim alma hakkına sahiptir.

Madde 13: Devletler, çocukların her türlü tehlikeli işte ya da eğitimine zarar verecek, sağlığını olumsuz yönde etkileyebilecek işlerde çalıştırılmasına karşı koruma hakkını kabul ederler.

Madde 14: Devletler, çocuğun dinlenme, boş zaman değerlendirme, oynama ve yaşına uygun eğlenceler düzenleme, sanatsal yaşama serbestçe katılma hakkını ta-nırlar.

Madde 15: Devletler, silahlı çatışmadan etkilenen çocuklara koruma ve bakım sağlamak amacıyla her türlü önlemi alırlar.

a. Türkiye, Çocuk Hakları Sözleşmesini ne zaman kabul etti?

b. Dünya’da bazı ülkelerde isim konulmamış çocuklar var. Bu durum Çocuk Hakları Söz-leşmesinin hangi maddesine aykırıdır?

c. Çocukların kendini ilgilendiren konularda düşüncelerini söylemesi Çocuk Hakları Söz-leşmesinin hangi maddesine uygundur?

d. Babası farklı bir ülkede yaşayan bir çocuk annesiyle yaşamaktadır. Babasıyla gö-rüşmesi engellenmektedir. Bu durum Çocuk Hakları Sözleşmesinin hangi maddesine aykırıdır?

e. Hafta sonu öğrencilerin dinlenmesi, tatil yapması Çocuk Hakları Sözleşmesinin hangi maddesiyle uyumludur?

f. Dünya’nın bazı ülkelerinde çocuklar gıdaya ve temiz suya ulaşamıyorlar. Bu durum Çocuk Hakları Sözleşmesinin hangi maddesine aykırıdır?

g. Çocukların ağır işlerde çalıştırılmaları Çocuk Hakları Sözleşmesinin hangi maddesine aykırıdır?

h. Bedensel engelli çocuklar için düzenlenen okullar Çocuk Hakları Sözleşmesinin hangi maddesi ile uyumludur?

20 Kasım 1989 yılında kabul edilmiştir.

8. maddesine uygundur. 14. maddesiyle uyumludur. 13. maddesine aykırıdır. 5. maddesine aykırıdır. 6. maddesine aykırıdır. 3. maddesine aykırıdır. 10. maddesine uyumludur.

Ben Çocuğum Haklarımla Varım A. Aşağıdaki ifadelerle uygun resmi işaretleyelim.

Çocuklara ırkları, renkleri, cinsiyetleri ve dinleri dolayısıyla ayrım yapılamaz.

Çocukların ağır işlerde çalışması Ço-cuk Hakları Sözleşmesine aykırıdır.

Çocukların dinlenme, eğlenme hakları ellerinden alınamaz.

Çocuk Hakları Sözleşmesi çocukların eğitim görme hakkını güvence altına alır.

Çocuklara düzenli ve nitelikli sağlık hizmeti verilmesi zorunludur.

Çocuklar aileleriyle ve sevdikleriyle yaşama hakkına sahiptir.

B. Aşağıdaki cümleleri okuyalım. Doğruy-sa “D”, yanlışDoğruy-sa “Y” yazalım.

C. Aşağıdaki satırlara örnekte olduğu gibi hakkınız olduğunuzu düşündüğünüz du-rumlar yazalım.

a. Y Çocuk Hakları Sözleşmesi sadece Amerika tarafından kabul edildi. b. Y Çocuk Hakları Sözleşmesi

yetişkin-lerin haklarını güvence altına almıştır. c. D Türkiye kanunlarını Çocuk Hakları

Sözleşmesine uygun düzenlemiştir. d. D Dünya üzerinde eğitim hakkını

kul-lanmayan çocuklar vardır.

e. D Özel bakıma ihtiyacı olan çocuk-ların gereksinimlerini karşılamak dev-letin görevidir.

f. Y Ailelerin çocuklarını istedikleri işte çalıştırma hakkı vardır.

g. D Çocuklar yaşadıkları vatanların-dan çıkarılmaya zorlanamaz.

h. D Her çocuğun isim hakkı vardır. Do-ğan ger çocuğa bir isim verilmelidir. ı. D Ailelerin çocuklarını koruyamadığı

yerde çocukları devlet korumak zo-rundadır.

a. Hayvanları çok seviyorum. Evde kuş besleme hakkımı kullanmak istiyorum.

b. Ayşe benim çok iyi arkadaşım. Sınıfta onunla oturmak istiyorum.

c. Kitap okumak beni dinlendiriyor. Boş zamanlarımda kitap okumak istiyorum.

e. Ben bedensel engelli bir çocuğum. Ulaşımımın rahatlığı için engelli ram-palarının yapılmasını istiyorum.

h. Yeşil rengi çok seviyorum. Yeni alına-cak elbisemin yeşil olmasını istiyorum. d. Oyun oynamak çocuklar için ihtiyaçtır.

Belli zamanlarda arkadaşlarımla oyun oynamak istiyorum.

g. Tiyatroya gitmek sosyal ihtiyaçtır. Mümkün olduğunca tiyatroya gitmek istiyorum.

f. Ailemle birlikte vakit geçirmeyi sevi-yorum. Pazar günleri ailece aktiviteler yapmalıyız.

ı. Dinlenmek benim ihtiyacım. Hafta sonu dinlenmek istiyorum.

A. Aşağıdaki belirtilen ifadeleri harfleri kullanarak eşleştirelim.

B. Aşağıdaki cümlelerde ailede yerine getirmemiz gereken sorumlulukların önündeki ku-tuyu boyayalım.

Sorumluluk Üstleniyorum

L Yaşımız ilerledikçe görev

Ç Çocuklar sorumluluk duygusunu U Birlikte yaşayanların birbirlerine M Aile bireyleri arasında

C Evdeki ve okuldaki T Tutamayacağımız sözler K Yaptığımız işlerin sonuçlarına O Bir iş yapmadan önce

U Bazen kendimiz seçmesekte U Sorumluluklarını yerine

Sabah kalkınca elini, yüzünü yıkayıp, kahvaltı yapmak. Banyoda bozulan musluğu tamir etmek.

Sabah ve akşam yatmadan önce dişlerini fırçalamak. Televizyon izlemek, oyuncaklarımızla oynamak. Marketten alınacakların listesini hazırlamak.

Yemek sofrası hazırlanırken annemize yardım etmek. Bahçede oyun oynarken kardeşimize göz kulak olmak.

M iş bölümü yapılması çok önemlidir. U karşı sorumlulukları vardır.

T vermek doğru değildir. L ve sorumluluklarımız artar.

U yapmamız gereken görevler vardır. Ç ilk olarak ailede öğrenir.

O ailemize danışmalıyız. C sorumluluklarımız farklıdır. U getirenler toplumda sevilirler. K katlanmasını bilmeliyiz.

C. Evde yerine getirmemiz gereken so-rumluluklarımızı maddeler halinde yazalım.

D. Okulda yerine getirmemiz gereken sorumluluklarımızı maddeler halinde yazalım.

a. Erken kalkıp, okula zamanında gitmek. a. Gereksiz yere yanan lambayı

söndür-mek.

c. Okulumuzu temiz tutmak.

c. Bakkaldan ekmek almak.

b. Yemek hazırlayan annemize yardım

etmek.

b. Derste öğretmenimizi dinlemek.

e. Koridorda ve merdivenlerde koşma-mak.

e. Okul kıyafetlerimizi çıkarıp katlayarak dolabımıza yerleştirmek.

h. Ders zili çaldığında sıramıza oturup öğretmenimizi beklemek.

h. Ödevlerimizi aksatmadan yapmak.

d. Gereksiz yere akan muslukları kapatmak.

d. Oyunumuz bittikten sonra

oyuncakla-rımızı toplamak.

g. Derste arkadaşlarımızla konuşmamak.

g. Sabah uyanınca yatağımızı toplamak.

f. Kıyafetlerimizi temiz tutmak. f. Akşamdan okul çantamızı hazırlamak.

A. Aşağıdaki resimleri inceleyelim. Katılmak istediğiniz sosyal etkinliğin kutusunu boyayalım.

1. Aşağıdakilerden hangisi spora ilgi du-yan bir öğrencinin katılması gereken sosyal etkinliktir?

A. Tiyatro etkinliği B. Satranç etkinliği C.Futbol takımı D. Folklor ekibi

2. Çevremizi yeşillendirelim projesi kap-samında fidan dikme etkinliğine katılan Merve nasıl bir kazanım elde eder? A. Çevre bilinci gelişir.

B. Derslerinde başarılı olur. C. Düzenli ve tertipli olur.

D. Hayvanlara olan sevgisi artar.

3. Sosyal etkinliklere katılan çocukların en önemli kazanımı aşağıdakilerden hangisidir?

A. Bedensel olarak güçlenir.

B. Kendilerine olan özgüvenleri artar. C. Boş zamanlarını değerlendirmiş olurlar. D. Kitap okuma alışkanlığı kazanırlar.

4. Resim yeteneği iyi olan bir çocuğun hangi etkinliğe katılması beklenir? A. Satranç turnuvası

B. Okul korosu

C. Karikatür yarışması D. Futbol turnuvası

5. I. Yeni arkadaşlar kazanırız. II. Gelişmemize katkı sağlar.

III. Yeteneklerimizin gelişmesine katkı sağlar. Okulda düzenlenen etkinliklere katılan öğrencilerde yukarıdaki değişiklikler-den hangisi veya hangileri gerçekleşir? A. Yalnız I B. Yalnız II C. I-II D. I-II-III

6. Serkan bilgisayar, robot gibi elektro-nik ürünlerin çalışma sistemlerini merak eden bir çocuktur. Serkan aşağıdakiler-den hangisine katılmalıdır?

A. Sanat etkinliği B. Spor etkinliği C. Gezi etkinliği D. Teknoloji etkinliği

7. I. İlgi duyması

II. Yeteneğinin olması III. Babasının istemesi

Yukarıda belirtilen durumlardan hangi-leri sosyal etkinliklere katılmada belir-leyicidir?

A. I-II B. I-III C. II-III D. I-II-III MİNİ TEST - 11

A. Aşağıdaki kelimelerle anlamlarını eşleştirelim.

B. Aşağıdaki cümleler doğruysa “D”, yanlışsa “Y” yazalım.

Özgürlük ve Bağımsızlık

Herhangi bir koşulla sınırlamaya, zorlamaya, kısıtlama-ya bağlı olmaksızın düşünme ve davranma durumu.

Kölelik, tutsaklık, esirlik, Özgür, bağımsız olmama du-rumu.

Bir toplumun ekonomik, siyasal yönlerden başka bir toplumun güdüm ve yönetimi altında bulunmaması.

Bir toprak parçası üzerinde kural koyma gücünü elinde bulundurma.

Milletin, egemenliğini kendi elinde tuttuğu ve bunu belirli süre-ler için seçtiği milletvekilsüre-leri aracılığıyla kullandığı yönetim biçimi.

bağımsızlık

esaret özgürlük

cumhuriyet

egemenlik

a. ( ... ) Yurdumuzun yönetim şekli cumhuriyettir.

b. ( ... ) Kurtuluş Savaşı ile özgürlüğümüzü ve bağımsızlığımızı kazandık.

c. ( ... ) İtilaf Devletleri yurdumuzu işgal ederek milletimizi esaret altına almak istiyorlardı.

d. ( ... ) Yurdumuzda egemen olan kesim şehirde yaşayanlardır.

e. ( ... ) Mustafa Kemal Atatürk yurdumuzun kurucusu ve ilk cumhurbaşkanımızdır. D

D

D

Y

C. Aşağıdaki şiiri uygun kelimelerle tamamlayalım.

DÜNYA ÇOCUK BAYRAMI

Kiminin saçı ... Kiminin saçı sarı,

... buluştu, Dünya’nın çocukları. Her Yirmi Üç Nisan’da ... bu olay. Buluşma nedenini,

Açıklamak çok ... Bu kocaman ... Ülke sayısı çoktur.

Oysa ki hiç birinin

... Bayramı yoktur. Dünya’nın çocukları

... koşuyor, Her Yirmi Üç Nisan’da Cıvıldaşıp ... Türkiye ..., Kalpler sevgiyle dolsun. Dünya çocuk Bayramı, ... kutlu olsun

Altan ÖZYÜREK

EGEMENLİK KAYITSIZ ŞARTSIZ MİLLETİNDİR.

Belgede 4. SINIF SOSYAL BİLGİLER (sayfa 132-142)