Üçüncü Alt Probleme İlişkin Bulgular

Alt Problem 3: Öğrencilerin iki alan ilişkisine yönelik görüşleri nelerdir?

Bu alt probleme cevap bulabilmek için yöneltilen maddelere öğrenci katılımları yüzde (%) ve frekans (f) olarak Tablo-1’de gösterilmiştir.

Tablo 4- İki alan ilişkisine yönelik öğrenci görüşleri

Hiç Kat ılm ıyorum Kat ılm ıyorum

Fikrim Yok Kat

ıl ıyoru m Tamamen Kat ıl ıyoru m Toplam MADDE f % f % f % f % f % f % 19 0 0 0 0 28 28 52 52 20 20 100 100 20 0 0 0 0 62 62 32 32 6 6 100 100 21 0 0 0 0 34 34 66 66 0 0 100 100 22 0 0 6 6 20 20 58 58 16 16 100 100 23 0 0 2 2 24 24 54 54 20 20 100 100 24 0 0 10 10 30 30 52 52 8 8 100 100 25 0 0 12 12 32 32 44 44 12 12 100 100 26 0 0 8 8 24 24 62 62 6 6 100 100 27 0 0 0 0 10 10 50 50 40 40 100 100

Madde 19 – Grafik tasarımın, bilgilendirme tasarımından farkı öznel beğeniyi kullanıcıya sunmasıdır.

Tasarımcı, kişisel beğenilerini en alt düzeye indirerek içerik kısmına, verilen enformasyonu nasıl daha açık, rahat ve anlaşılır biçimde göstereceğine karar verir. Genel anlamda grafik tasarımcının piyasa rolü "birilerini ikna etmek ve satış" üzerine kuruludur. Estetik ama yalnızca görsel olarak "baştan çıkarmayı" öngören işler yapar. Bilgilendirme tasarımında ise biçimden çok içerik önemlidir. Yapılan işe öznel bakmamak için metodoloji geliştirerek, başka disiplinlerden yardım alarak, analitik olmaya çalışarak verilen bilgiye görsel olarak anlam kazandırır, çoğu zamanda sistem önerir.(Makal)

Makal’ın belirtmiş olduğu gibi bilgilendirme tasarımı öznel beğeniden uzak, sistematik bir tasarım biçimidir. Bu maddeye katılım yüzdelik oranlarda çoğunluğa sahiptir. Bu oranlar; %52 katılıyorum ve %20 oranında kesinlikle katılıyorum şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Maddeye katılmayan öğrenci bulunmamakta, ancak %28 oranında öğrenci fikrinin olmadığını belirtmiştir.

Madde 20 – Bilgilendirme tasarımı grafik tasarımın alt dalıdır.

Madde 21 – Grafik tasarım bilgilendirme tasarımını kendi çatısı altında toplar.

Grafik tasarım ve bilgilendirme tasarımı arasındaki ilişkiyi incelerken, öncelikle bu iki unsurun birbirlerinin alt dalı olmadığını vurgulamak gerekmektedir. Ne grafik tasarım tam anlamıyla bilgilendirme tasarımının içerisinde yer alır, ne de bilgilendirme tasarımı grafik tasarımın içerisinde. Burada iki unsurun kesişmesinden ve birlikte hareket etmesinden bahsedilmektedir. Aralarındaki ilişki doğal olarak kesiştikleri noktalarda ortaya çıkmaktadır. Grafik tasarımın özünde yer alan "mesajın içeriğini

belirlemek ve hedef kitleye göre görselleştirmek'', bilgilendirme tasarımının da

amaçlarından biridir.

Bilgilendirme tasarımını duyduğumuzda aklımıza ilk gelen grafik tasarımın alt dalı olduğudur. Ancak bu yanlış bir bilgidir. Madde 20’de öğrencilerin çoğunluğunun da bu şekilde düşündüğü yüzdelik oranlarda görülmektedir. Öğrencilerin %32’si katılıyorum ve %6sı kesinlikle katılıyorum cevabı vererek bu konuda yanlış bilgiye sahip olduklarını bize göstermektedir. Bu yanıtlara rağmen büyük çoğunluğu sağlayan %62 oranında öğrenci ise bu konuda fikri olmadığını belirtmiştir.

Madde 21’de bir önceki maddenin benzeri şekilde hazırlanmış ancak yanlış bilgi verilmiştir. Bu yanlış bilgiye öğrencilerin %66sı katılıyorum cevabı vererek konu hakkındaki bilgilerinin de yanlış olduğunu bizlere göstermiştir. Madde 21’e verilen %34 oranındaki cevap ise fikrim yok şeklindedir. Cevaplara bakarak öğrencilerin bilgilendirme tasarımı konusunda yanlış ve eksik bilgiye sahip olduğu görülmektedir.

Madde 22 – Grafik tasarım ürününün bilgilendirme tasarımına dönüşebilmesi için bilgi miktarının artması gerekir.

Madde 23 – Grafik tasarım, bilgilendirme tasarımını görselleştiren bölümdür.

Bilgilendirme tasarımcısının niteliklerinden de anlaşılabileceği üzere, grafik tasarımcılar bilgilendirme tasarımı kavramını kurumsallaştıran ve ayrı bir dal olarak tanınmasında emeği geçen kişilerdir. Pek çok grafik tasarım çalışması çeşitli miktarda bilgi taşırken bu çalışmaların bir bölümü yoğun bir şekilde bilgi içerir. Grafik tasarım ürününün bilgilendirme tasarımı ürününe dönüşebilmesi de artan bilgi yoğunluğuyla gerçekleşmektedir. Bu nedenle grafik tasarımcı, pek çok projesinde bilgilendirme tasarımcısı gibi davranmaktadır. Bununla birlikte grafik tasarımcı tüm tasarım süreci boyunca genelde yalnız çalışırken bilgilendirme tasarımı projelerinde pek çok farklı uzmanlık alanlarından profesyoneller bir araya gelmektedir. Genel olarak grafik tasarımın, bilgilendirme tasarımını görselleştiren bölüm olduğu söylenebilir.

Madde 22 ve 23 birbirine bağlantılı iki açıklamayı içermektedir. Maddelerde verilen bilgiler yukarıda belirtildiği gibi doğruluğu olan maddelerdir.

Öğrencilerin madde 22’ye çoğunlukla katıldığı görülmekte, bu oranlar %58 katılıyorum ve %16 kesinlikle katılıyorum diyerek oluşmuştur. Geri kalan öğrencilerin %20’si bu konuda fikri olmadığını belirtirken, %6’sı ise katılmıyorum şeklinde cevaplama yapmıştır. Fikri olmayan ve maddenin doğruluğu hakkında tereddüt eden öğrenciler, bu konuda eksik bilgiye sahip olduklarını bize göstermiştir.

Madde 23’e baktığımızda ise bir önceki maddenin cevaplarından çok farklı sonuçlar çıkmadığını görmekteyiz. Grafik tasarımın, bilgilendirme tasarımını görselleştiren bölüm olduğunu iddia eden madde doğruluğu olan bir maddedir. Yine bu maddeye katılımın büyük çoğunluğu doğru yöndedir. Bu oran %58 katılıyorum ve %20 kesinlikle katılıyorum şeklindedir. Maddenin doğru veya yanlış olduğu hakkında fikri olmayan öğrenciler ise %24’lük kısmı oluşturmaktadır. Yalnızca %2 oranında öğrenci 23.maddenin yanlış olduğunu savunmaktadır.

Madde 22 ve 23’ün cevaplanma sonuçlarına genel olarak bakarsak, çoğunluğu doğru olarak işaretleyen öğrencilerin neredeyse yarıya yakını da hala eksik ve yanlış bilgiye sahiptirler.

Madde 24 – Grafik tasarımcılar bilgilendirme tasarımcılarının çekirdek ekibidir.

Bilgilendirme tasarımı, grafik tasarımın özünde var olan bilgilendirmeyi bir ileri adıma taşır. Bu nedenle günümüzde bilgilendirme tasarımcılarının çekirdek ekibi grafik tasarımcılardır. Grafik tasarımcılar, doğası gereği bilgilendirme tasarımı projelerini algılama ve çözüm üretmede her zaman daha başarılı olacaklardır.

Bilgilendirme tasarımı üzerine görüş bildiren pek çok tasarımcı ağırlıklı olarak grafik tasarımcılardan oluşmaktadır. Pek çok yan branşın desteği alınsa dahi (iktisat, psikoloji, davranış bilimleri, mimari) grafik tasarımcılar her zaman grupta daha ağır basmaktadır. Bilgilendirme tasarımının uluslararası organizasyonu IIID'nin direktörü, dönem başkanları ve yönetim kurulunun pek çok üyesi grafik tasarımcılardan oluşmaktadır. Grafik tasarımcılar ve bilgilendirme tasarımcıları arasındaki ilişki, bir başka deyişle, bilgilendirme tasarımcılarının bir yandan da grafik tasarım kökenli olması gibi bir tür yakın akrabalık ilişkisi biçimindedir.

Madde 24’e verilen bilgi doğruluğu olan bir maddedir, yani grafik tasarımcılar bilgilendirme tasarımcılarının çekirdek ekibidir. Öğrencilerin bu maddeye %52’si katılıyorum ve %8’i kesinlikle katılıyorum yanıtı vermiştir. Toplamdaki bu %60 oranında öğrencilerin yanı sıra %10 öğrencinin bu bilgiye katılmaması ve %30’unun ise konu hakkında fikri olmaması maddenin içeriği hakkında detaylı bilgiye sahip olmadıklarını göstermektedir.

Madde 25 – Grafik tasarımcılar ve bilgilendirme tasarımcıları farklı çalışmalar yaparlar.

Makal’a göre; tasarımcı, kişisel beğenilerini en alt düzeye indirerek içerik kısmına, verilen enformasyonu nasıl daha açık, rahat ve anlaşılır biçimde göstereceğine

karar verir. Genel anlamda grafik tasarımcının piyasa rolü "birilerini ikna etmek ve satış" üzerine kuruludur. Estetik ama yalnızca görsel olarak "baştan çıkarmayı" öngören işler yapar. Bilgilendirme tasarımında ise biçimden çok içerik önemlidir. Yapılan işe öznel bakmamak için metodoloji geliştirerek, başka disiplinlerden yardım alarak, analitik olmaya çalışarak verilen bilgiye görsel olarak anlam kazandırır, çoğu zamanda sistem önerir (Makal,2009:84).

Madde 25’te verilen bilgi doğru bir bilgidir. Grafik tasarımda önemli olan biçim iken, bilgilendirme tasarımında içerik ön plandadır. Bu nedenle grafik tasarımcılar ve bilgilendirme tasarımcıları farklı yöntemler üzerinden giderek farklı çalışmalar yaparlar. Öğrencilerin bu maddeye verdikleri cevaplarda da tek bir maddeye yoğunluk sağlanamamıştır. Konu hakkında eksik bilgiye sahip olmaları 25.maddeye verilen cevapların da dağınık olmasına neden olmuştur. Bu çıkarımı %44 oranında katılıyorum, %12 oranında kesinlikle katılıyorum, %32 fikrim yok ve %12 katılmıyorum şeklindeki cevaplardan yapabiliyoruz.

Madde 26 – Bir tasarımın bilgilendirme tasarımı mı yoksa yalnızca grafik tasarım mı olup olmadığını, sunulan bilginin miktarına göre ayırt edebiliriz.

20. yüzyılda grafik tasarım ürünlerinin boy göstermeye başlamasıyla birlikte ortaya çıkan pek çok tasarım ürünü, genellikle grafik tasarım şemsiyesi altında yer almıştır. Grafik tasarımın özünde var olan “bilgilendirme amacı”, tüm çalışmalarda belirli oranlarda devreye girmiştir. İletişim imajı ve dikkat çekicilik gibi birincil işlevlere sahip grafik tasarımın, bilgilendirme işlevi de sürmektedir. Ancak tüm bu ortak zemin paylaşımına karşın her grafik tasarım ürünü, bilgilendirme tasarımı olarak adlandırılmamaktadır. Bir tasarımın bilgilendirme tasarımı olarak adlandırılabilmesi için öncelikle yoğun bilgi aktarımından söz etmek gereklidir. Dolayısıyla bir tasarımın bilgilendirme tasarımı mı yoksa yalnızca grafik tasarım mı olup olmadığı, sunulan bilginin miktarıyla ilgilidir (Pettersson, 2002, s.).

Pettersson’ın da belirtmiş olduğu gibi bir tasarımın bilgilendirme tasarımı mı yoksa yalnızca grafik tasarım mı olduğunu sunulan bilginin miktarından anlayabiliyoruz. Öğrencilerin doğru verilen madde 26’ya cevapları %62 katılıyorum ve

%6 oranında kesinlikle katılıyorum yönündedir. Buna rağmen yine katılım sağlamayan %30’luk bir kısım da bulunmaktadır. Bu oranların %24’ü fikrim yok ve %8’i katılmıyorum şeklinde belirlenmiştir.

Madde 27 – Tüm grafik tasarım ürünleri özünde bilgilendirme amacı taşır. Bilgilendirme tasarımı sözcük anlamı gibi "bilgi ya da bilgilendirme biçiminin tasarımı' şeklinde ifade edilebilirken, kavram olarak uzun yıllar grafik tasarımla birlikte gelişmiştir. Bu iç içeliğin nedeni tüm grafik tasarım ürünlerinin özünde bilgilendirme amacı taşımasından kaynaklanmaktadır. Tümünün bir işlevi, yapılma nedeni vardır. Biçim ve işlevin, konu ve kullanıcı (izleyici) bağlamında bir araya gelmesi grafik tasarım ürününü ortaya çıkartır. Bu tanımlama, bilgilendirme tasarımına da uzak değildir (Güler,2006: 42).

Grafik tasarım ve bilgilendirme tasarımı arasındaki ilişkiyi sorguladığımız son madde de verilen tüm grafik tasarım ürünlerinin özünde bilgilendirme amacını taşıdığına yönelik bilgi Güler’in de belirttiği gibi doğru bir bilgidir. Öğrencilerin bu maddenin doğruluğuna %90 oranında katılım sağlamışlardır. Bu oran %50 katılıyorum ve %40 kesinlikle katılıyorum şeklindedir. Yalnızca %10 öğrenci bu madde hakkında fikri olmadığını belirtmiştir