Öğretmen adaylarının sınıflar bazında “Bilim İnsanlarının Tipik Özellikleri” hakkındaki görüşleri nedir?

FTT’nin “Bilim İnsanlarının Tipik Özellikleri” alt boyutu bilim insanlarının çalışma ve yaşantısına etki eden değerler ve cinsiyetin bilimsel süreç ve ürünlere etkisi başlıkları altında incelenmiştir.

Bilim İnsanının Çalışmasına ve Yaşantısına Etki Eden Değerler (Madde 11)

VOSTS anketinin 11. maddesi “Bilim İnsanlarının Tipik Özellikleri” alt boyutuyla ilgilidir. Gerçekçi bakış açısını yansıtan B ve C seçeneğini işaretleyen öğretmen adayları (1. Sınıf: % 61,8; 2. Sınıf: % 55,8; 3. Sınıf: % 81,6; 4. Sınıf: %75,4) bilim insanlarının açık fikirli, mantıklı, önyargısız, tarafsız olması

gerektiği (B) ve bunlarla birlikte hayal gücü, zeka ve dürüstlük gibi kişisel özelliklere sahip olması gerektiği (C) yönünde büyük oranda hemfikir oldukları

ortaya çıkmıştır. Kabul edilebilir bakış açısını yansıtan D seçeneğini seçen öğretmen adayları ise (1. Sınıf: %11,8; 2. Sınıf: % 16,2; 3. Sınıf: 7,9; 4. Sınıf: % 6,6) bilim insanlarının çalışmalarında her zaman mantıklı olmayabileceği, yeni

fikirlere açık olmayabileceği yönünde görüşe sahiptirler. Yetersiz bakış açısını

yansıtan A, E ve F seçeneklerini tercih eden öğretmen adayları ise (1. Sınıf: % 26,4; 2. Sınıf: % 28; 3. Sınıf: % 10,5; 4. Sınıf: % 18) bilim insanlarının açık fikirli,

mantıklı, önyargısız, tarafsız olmaları gerektiği aksi halde bilimin kötüye gideceği (A), bilim insanlarının açık fikirli, mantıklı, önyargısız, tarafsız olmalarının şart olmadığı (E) ve başarılı bir bilim insanının bu kişisel özelliklere herhangi bir bilim insanından daha fazla sahip olmadığı (F) şeklindeki görüşleri

Çizelge 4.11: Öğretmen Adaylarının Madde 11’e Verdiği Cevapların Yüzdelik Oranları

Sınıf % Başarılı bilim insanları daima çalışmalarında çok açık fikirli,

mantıklı, önyargısız ve tarafsızdırlar. Bu kişisel özellikler bilimi en iyi şekilde uygulamak için gereklidir.

1 %16,2

A Başarılı bilim insanları bu özellikleri taşırlar. Aksi halde bilim kötüye gidecektir.

2 %10,3 3 %2,6 4 %8,2 1 %39,7

B Başarılı bilim insanları bu özellikleri taşırlar, çünkü bu özellikleri

ne kadar fazla taşırsanız, bilimi o kadar iyi yaparsınız.

2 %27,9 3 %43,4 4 %42,6 1 %22,1

C Bu özellikler yeterli değildir. Başarılı bilim insanlarının hayal gücü,

zeka ve dürüstlük gibi diğer kişisel özelliklere de sahip olmaları gerekir. 2 %27,9 3 %38,2 4 %32,8 1 %11,8 D

Başarılı bilim insanlarının bu kişisel özelliklere sahip olması şart değildir; çünkü bazen en iyi bilim insanları kendi alanlarıyla öyle yoğun uğraşırlar ki çalışmalarında her zaman mantıklı olamayabilirler ve bazen yeni fikir ve görüşlere açık olmayabilirler.

2 %16,2 3 %7,9 4 %6,6 1 %4,4

E

Başarılı bilim insanlarının bu kişisel özelliklere sahip olması şart değildir; çünkü bu kişisel olarak bilim insanlarına bağlıdır. Bazıları çalışmalarında daima açık fikirli, tarafsız iken bazıları saplantılı ve taraflıdır.

2 %5,9 3 %1,3 4 %3,3 1 %0

F Başarılı bilim insanları bu kişisel özelliklere herhangi bir bilim

insanından daha fazla sahip değillerdir. Bu özellikler iyi bilim yapmak için şart değildir.

2 %1,5 3 %1,3 4 %4,9

Gerçekçi Kabul Edilebilir Yetersiz

1. sınıflar % 61,8 % 11,8 % 26,4 2. sınıflar % 55,8 % 16,2 % 28 3. sınıflar % 81,6 % 7,9 % 10,5 4. sınıflar % 75,4 % 6,6 % 18

Cinsiyetin Bilimsel Süreç ve Ürün Üzerindeki Etkisi (Madde 12)

VOSTS anketinin 12. Maddesi “Bilim İnsanlarının Tipik Özellikleri” ile ilgilidir. Gerçekçi bakış açısını yansıtan G seçeneğini işaretleyen öğretmen adaylarının (1. Sınıf: % 25; 2. Sınıf: % 35,3; 3. Sınıf: % 48,7; 4. Sınıf: % 34,4)

kadın ve erkeğin yaptıkları bilimsel çalışmaları arasında fark olmadığı, aralarındaki farkın bireysel farklılıktan kaynaklandığı şeklinde görüş bildirdikleri

tespit edilmiştir. Kabul edilebilir bakış açısını yansıtan E ve H seçeneklerini işaretleyen öğretmen adayları ise (1. Sınıf: % 13,3; 2. Sınıf: % 22; 3. Sınıf: % 11,9; 4. Sınıf: % 24,6) kadın ve erkekler arasında yaptıkları buluşlar açısından

fark olmadığı (E) ve kadınların oldukça değişik buluşlar yapacakları (H)

yönünde farklı görüşlere sahip oldukları görülmüştür. Yetersiz bakış açısını yansıtan A, B, C, D, F, İ ve J seçeneklerini işaretleyen öğretmen adaylarının yüzdelik oranlarının ise (1 sınıf: % 61,7; 2. Sınıf: % 42,7; 3. Sınıf: % 39,4; 4. Sınıf: % 41) sınıflar bazında düşüş göstermiş olduğu saptanmıştır (Çizelge: 12).

Çizelge 4.12: Öğretmen Adaylarının Madde 12’ye Verdiği Cevapların Yüzdelik Oranları

Sınıf % Bugün eskiden olduğundan çok daha fazla sayıda bilimle uğraşan

kadın vardır. Bu, yapılan bilimsel buluşlarda bir farka neden olur. Kadınlar tarafından yapılan bilimsel buluşlar, erkekler tarafından yapılanlardan farklı olacaktır.

1 %8,8

A Kadın ve erkek bilim insanlarının yaptıkları keşifler arasında fark yoktur; çünkü herhangi iyi bir bilim insanı kesinlikle diğer iyi bilim insanlarıyla aynı buluşu yapacaktır.

2 %5,9 3 %6,6 4 %1,6 1 %19,1

B Kadın ve erkek bilim insanlarının yaptıkları keşifler arasında fark yoktur; çünkü kadın ve erkek bilim insanları aynı eğitimi alır. 2 %17,6

3 %6,6 4 %13,1 1 %7,4

C Kadın ve erkek bilim insanlarının yaptıkları keşifler arasında fark yoktur; çünkü genelde kadın ve erkek eşit derecede zekidir. 2 %1,5

3 %14,5 4 %3,3 1 %10,3

D Kadın ve erkek bilim insanlarının yaptıkları keşifler arasında fark yoktur; çünkü bilimde keşfetmek istedikleri konular açısından kadın ve erkek aynıdır.

2 %11,8 3 %3,9 4 %18,0 1 %7,4

E Kadın ve erkek bilim insanlarının yaptıkları keşifler arasında fark yoktur; çünkü araştırma hedefleri, bilim insanlarının yanı sıra bilim insanları dışından insanların da talep ve arzularıyla belirlenir. 2 %8,8

3 %5,3 4 %8,2 1 %7,4

F Kadın ve erkek bilim insanlarının yaptıkları keşifler arasında fark yoktur; çünkü yaptıkları ne olursa olsun, herkes eşittir.

2 %1,5 3 %6,6 4 %1,6 1 %25,0

G

Kadın ve erkek bilim insanlarının yaptıkları keşifler arasında fark yoktur; çünkü buluşları arasındaki herhangi bir fark, aralarındaki bireysel farktan dolayıdır. Bu tür farklar kadın ya da erkek olmakla ilgili değildir. 2 %35,3 3 %48,7 4 %34,4 1 %5,9 H

Kadınlar oldukça değişik buluşlar yapacaktır; çünkü doğaları ve yetiştirilmeleri ile kadınlar farklı değerlere, bakış açılarına,

perspektiflere veya özelliklere (örneğin sonuçlara duyarlılık) sahiptirler. 2 %13,2

3 %6,6 4 %16,4 1 %1,5

İ Erkekler oldukça farklı buluşlar yapacaklardır; çünkü erkekler bilimde kadınlardan daha iyidirler.

2 %1,5 3 %1,3 4 %1,6 1 %0

J Kadınlar erkeklerden daha iyi buluşlar yapabileceklerdir; çünkü kadınlar genelde hafıza ve içgüdü gibi şeylerde erkeklerden daha iyidirler.

2 %0 3 %0 4 %0

Gerçekçi Kabul Edilebilir Yetersiz 1. sınıflar % 25 % 13,3 % 61,7 2. sınıflar % 35,3 % 22 % 42,7 3. sınıflar % 48,7 % 11,9 % 39,4 4. sınıflar % 34,4 % 24,6 % 41

4.1.5 Öğretmen adaylarının sınıflar bazında “Bilimsel Bilginin