ÇİM’ nin İşleyişi

İstismara maruz kalan çocuğun hangi kuruma başvurduğuna veya istismardan hangi kurumda kuşkulanıldığına bakılmadan ve en önemlisi zaman kaybetmeden kolluk kuvvetleri haberdar edilmektedir (http://www.hsyk.gov.tr).

Sosyal Hizmetler Uzmanı resmi makamlara yansıyan vakaların tüm kurumlarca ortak bir sistemden görebilmesinin yararı konusunda önerilerde bulunmuş ve ÇİM’ i için ilgili kurumlarla ortak kullanılabilecek bir takip sistemi ve özel yazılım pek çok sorunun çözümünde etkin bir rol alacaktır. Sosyal inceleme raporları zaten e-imza üzerinden iletiliyor. Ancak bu sınırlı paylaşım yerine oluşturulacak yazılımla, sadece kendi vakalarını değil belki Türkiye’ deki bütün vakaların inceleme raporlarını, hatta Dünya’ da olup biten vakaları hızlı erişimle takip etmek ve örnekleme yaparak çözüm noktasında strateji belirlemek daha kolay ve çok daha yararlı olacaktır. İstanbul’u baz alırsak; örneğin Anadolu yakasında ayda kaç çocuğun istismara uğradığı, Avrupa yakasında yine ayda kaç çocuğun istismara uğradığı istatistiki olarak sürekli takip edildiğinde riskli bölgeler tespit edilerek, sorunun ortadan kaldırılmasına yönelik çalışmalara ışık tutulabilir. Elbette ki İstanbul için söz konusu çalışma biraz zaman alabilir ancak daha küçük illerde pilot uygulamalar yapılması mümkündür (SHU 1, 2016).

4.6.1 Mağdur Çocukla İlgili Yapılan İşlemler

Mağdur çocuk olay mahallinden sivil araç ve sivil personel eşliğinde alınarak, kolluğun çocuk birimine getirilir. Hakkında işleme başlanan mağdur çocuğun durumunu, çocuğun veli veya vasisine veya çocuğun bakımını üstlenen kimseye, baroya ve Çocuk Hizmetleri Müdürlüğü’ ne, çocuk resmî bir kurumda kalıyor ise çocuğun kaldığı kurum temsilcisine bildirir.

87

Fakat, istismarı gerçekleştiren ya da gerçekleştirmiş olduğundan şüphelenen kişi çocuğun yakını aileden biri ise, yapılan bu işlemlerden haberdar edilmez. Çocuk yapılan müdahaleler sırasında mutlaka biryakınının gözetiminde olmasına dikkat edilmektedir (http://www.hsyk.gov.tr ).

4.6.2 Mağdur Bildirimi Alan Kolluk Kuvvetleri

Çocuğun cinsel istismarına yönelik bir ihbar alınması durumunda ya da bu yönde şüphe duyulduğunda önce kolluk kuvvetlerine veya doğrudan Cumhuriyet Savcılığına bildirilir. Cumhuriyet Savcısının talimatıyla biran evvel ÇİM’ e götürülen çocuğun adli süreci başlamış olur ve buna parallel olarak çocuk için barodan avukat temin edilir. Bu alanda özel eğitim almış kolluk kuvvetleri sivil araçla, dikkat çekmeyecek bir şekilde çocuğu alma işlemini gerçekleştirir (http://www.hsyk.gov.tr). Sosyal hizmetler uzmanı istismar bildirimi alındığından itibaren olay hangi karakola yakınsa, polis oradan aldığı vakayı ÇİM’ e ulaştırıldığını. Savcı başka bir yerden vakaya katılım sağlamakta olduğu belirtilmektedir (SHU 1, 2016).

ÇİM’ ne başvuran mağdur çocuğun ifade alma aşamasında iş yoğunluklarından dolayı savcıların yerine polislerin katılımı gecikmelere ve aksaklıklara sebep olmaktadır. Bu durumun önüne geçilebilmesi için savcılarımızın duyarlı olmaları gerekmektedir (SHU 2, 2016).

ÇİM’ ne mağdur çocukların iletilmesi için görev yapan kolluk kuvetleri bazı durumlarda yaşadıkları sıkıntıları şöyle ifade etmişlerdir, üstlendikleri görev çerçevesinde polis ya da kolluk kuvvetlerini sekreterya durumuna düşmekte olduğunu ifade etmiştir. Genelgede altı çizilen görev ve sorumluluklar uygulanabilse ve özellikle İstanbul gibi büyük şehirlerde ÇİM sayılarının ve buna bağlı olarak personel sayısının artırılması bu büyük kargaşayı kendiliğinden ortadan kaldıracaktır. ÇİM’ nin kurulmasından önce polis merkezine ulaşan vakalarda, okulların rehberlik öğretmenlerinden destek alınarak bir anlamda zaten bu çalışmalar yürütülebiliyordu. Bugün bir kurum çatısı altında yürütülen çalışmalarda daha verimli, hızlı ve çocuğun örselenmesini olabildiğince minimize edecek adımların hızla atılmaya başlanmıştır..

Bu alanda görev yapacak personelin adli, tıbbi ve hukuki işlerinin sadece bu olması ve sayılarının da yeterli düzeyde olması kaçınılmazdır (KK, 2016). Çocuk şubelerde

88

görev yapan güvenlik güçlerimizin istismar vakalarında önemi azımsanamayacak kadar önemlidir.

4.6.2.1 Jandarma Çocuk Kısım Amirliği

Cinsel İstismar olayları ile ilgili İlçe Jandarma/Jandarma Karakol Komutanlıklarına ihbar veya müracaat halinde görevli çocuk koruma işlem astsubayları/elemanları tarafından olaya müdahale edilmektedir.

Çocuğa bakmakla yükümlü kişi (anne, baba, veli vs.) varsa müracaatı alınarak olay Cumhuriyet Savcısına ve Jandarma Çocuk İzlem Merkezi’ ne bildirilmektedir.

Jandarma Çocuk Merkezi Personeli olay yerine sivil araç ile giderek çocuğu alır ve nöbetçi Cumhuriyet Savcısının talimatını alarak Çocuk İzleme Merkezi ile irtibata geçilmektedir.

Mağdur çocuğun izlem ve takip işlemleri yapılmak üzere Çocuk İzlem Merkezi’ ne hızlı bir şekilde nakli yapılmaktadır (http://www.hsyk.gov.tr).

4.6.2.2 Çocuk Polisi

Olayın ulaştığı Polis Merkezi, Çocuk Şube veya diğer polis birimlerinde görevli amir sınıfı personel olay hakkında elde edilen bilgiler doğrultusunda derhal Cumhuriyet Savcısı’ na bilgi vererek talimatları alınır.

Çocuk polis birimine gelmiş veya getirilmiş ise ailesine bilgi verilir, şüpheli aileden biri ise aileye bilgi verilmemektedir.

Olay Polis Merkezi’ ne bildirilmiş ise çocuğun ÇİM’ e naklini sivil araç ve personelle yapılması için Çocuk Şube Müdürlüğü ve İlçe Emniyet Müdürlüğü ile irtibata geçilir. Polis birimlerinde çocuktan olayla ilgili bilgi almak için ifadesine başvurulmaz. Başvuru ve ÇİM’ e nakil esnasında işlem yapan polis memuru kendini tanıtır ve süreç hakkında kısaca bilgi verir.Nereye götürüleceği, orada ne olacağı ve süresi gibi konularda bilgi aktarır ve sorularına cevap verir.Yapılan işlemlerde mutlaka çocuğa refakat edecek bir yakınının bulunmasına özen gösterilir (http://www.hsyk.gov.tr). Güvenlik güçlerimizin mağdur çocuğun ÇİM’ ne getirilmesi ve merkezde devan eden incelemeler esnasında ÇİM’ ne ulaşan vakalarda sosyal çalışmacı ile savcılık makamı arasında köprü oluşturan polis, vakaların incelenmesi sırasında ciddi sorunlar yaşamakta, gerek personel ve gerekse teknik donanım yetersizliği vakaların

89

çözümünde ciddi bir problem sarmalına dönüşmektedir. İstanbul gibi büyük şehirlerde ÇİM sayılarının ve buna bağlı olarak personel sayısının artırılması bu büyük kargaşayı kendiliğinden ortadan kaldıracaktır (KK, 2016).