Çevrimiçi etkileşim ortamlarının öğrenciler tarafından kullanılma durumları cinsiyet, yaş, bilgisayar kullanma olanağı, internete erişme

olanağı, yerleşim yeri faktörlerine göre değişim göstermekte midir?

a. Cinsiyet

Çizelge 7’deki verilerin incelenmesinden de anlaşıldığına göre;

çevrimiçi ortamları kullanan kız öğrencilerin 152’si (%42,22) sohbet, 208’i (%58,78) forum ortamını kullanmaktadır. Buna karşılık sohbet ortamını kullanan 286 (%38,13), forum ortamını kullanan 464 (%62,87) erkek öğrenci bulunmaktadır.

Her iki gruptaki öğrencilerin forum ortamını, sohbet ortamından daha yüksek oranda kullandıkları gözlenmekle beraber, uygulanan istatistikler forum ve sohbet ortamını kullanma oranlarının, cinsiyete bağlı anlamlı bir değişim göstermediğini [X² (1, 1109)=1.702, p>.05] ortaya koymuştur.

Çizelge 7. Cinsiyete Göre Sohbet ve Forum Ortamlarını Kullanma Durumları

Ortam Cinsiyet

Kız Erkek Toplam

Sohbet n 152 286 438

% 34.71 65.29 100.00

Forum n 208 464 672

% 30.95 69.05 100.00

b. Yaş

Forum ortamını kullanan öğrencilerden 243’ü (%36.16) 0-25 yaş aralığında, 306’sı (%45.54) 25- 36 yaş aralığında ve 123’ü (%18.30) 36- 45 yaş aralığındadır. Sohbet ortamını kullanan 174 (%39.73) öğrenci 0-25 yaş aralığında, 190 (%43.38) öğrenci 26-35 yaş aralığında ve 74 (%16.89) öğrenci ise 36-45 yaş aralığındadır.

Çizelge 8. Yaşlara Göre Sohbet ve Forum Ortamlarını Kullanma Durumları

Ortam Yaş

Toplam 0-25 26- 35 36- 45

Sohbet N 174 190 74 438

% 39.73 43.38 16.89 100.00

Forum N 243 306 123 672

% 36.16 45.54 18.30 100.00

En fazla katılımın olduğu yaş grubu hem forum hem de sohbet ortamında 25- 36 yaş grubudur. Uzaktan eğitimi tercih eden insanların

genellikle çalışan ya da belli bir süre geçtikten sonra eğitime devam etmek isteyen bir kesim olduğu düşünüldüğünde 25- 36 yaş aralığının sayıca fazla olması beklenen bir durumdur. En az sayıya sahip olan 36 yaş üstü grubun kullanma oranının düşük olma sebebi belli bir yaştan sonra eğitim hayatına yeniden başlamaktan çekinmeleri olabileceği gibi teknolojinin de kullanıldığı karma eğitim ortamına uyum sağlayamama da olabilir. En genç yaş grubu olan 25 yaş altı öğrencilerin sayısının az olma sebebi olarak da bu yaş grubundaki öğrencilerin genellikle bir örgün eğitim kurumuna devam ediyor olma ihtimalleri gösterilebilir. Forum ve sohbet ortamına katılma sıklıkları açısından öğrencilerin yaşlarına göre anlamlı düzeyde bir değişim olmadığı [X² (2, 1110)=1.470, p>.05] görülmektedir.

c. Bilgisayar Kullanma Olanağı

Sohbet ortamını kullanan öğrencilerin 269’u (%61.42), forum ortamını kullanan öğrencilerin ise 401’i (%59.67) bilgisayar kullanma olanağına sahiptir. Sohbet ortamını kullanan öğrencilerin 127’si (%28.00) kısmen bilgisayar kullanma olanağına sahipken, forum ortamını kullanan öğrencilerin 189’u (28.13) kısmen bilgisayar kullanma olanağına sahiptir.

Çizelge 9. Öğrencilerin Bilgisayar Kullanma Olanağına Göre Sohbet ve Forum Ortamlarına Katılma Durumları

Sohbet ortamını kullanan öğrencilerin 42’si (%9.58) bilgisayar kullanma olanağına sahip olmadıkları halde sisteme katılmaktayken, forum ortamında bu sayının 82 (%12.20) olduğu görülmektedir.

Forum ve sohbet ortamına katılma sıklıkları açısından bilgisayar kullanma durumuna göre anlamlı düzeyde bir değişim olmadığı [X² (2, 1110)=1.825, p>.05] görülmektedir. Bilgisayar kullanma olanağına sahip olmayan öğrencilerin şartları zorlayarak internet üzerinden çevrimiçi öğrenme ortamına katılmaları ortamı kullanmaya hevesli olduklarını göstermektedir.

Şartları zorlayarak bilgisayar kullanan bu öğrencilerin de forum ortamına daha fazla ilgi gösterdiği görünmektedir. Öğrenci sayısı bakımından ele alındığında forum ortamının daha çok öğrenci tarafından kullanıldığı gözlenmektedir.

d. İnternet Kullanma Olanağı

Sohbet ortamını kullanan öğrencilerin 275’i (%62.79) internet kullanma olanağına sahiptir. Forum ortamını kullanan öğrencilerin 409’u (%60.86) internet kullanma olanağına sahiptir. Hem forum hem de sohbet ortamlarının her birinde yaklaşık %29 oranında kısmen internet kullanma olanağına sahip olan öğrenci bulunmaktadır. Sohbet ortamında %8.21, forum ortamında ise

%11.01 oranında internet olanağına sahip olmayan öğrenci bulunmaktadır.

Olanağı olmadığı halde foruma en az bir kez mesaj atan grupta yer alan bu öğrenciler, kendi şartlarını zorlayarak programa dahil olmaya çalışmışlardır.

Öğrencilerin çevrimiçi etkileşim ortamında yer alan forum ve sohbet ortamlarına katılımlarının dağılımı çizelgede belirtilmiştir. Forum ve sohbet ortamına katılma sıklıklarının internet kullanma durumuna göre anlamlı düzeyde bir değişim göstermediği [X² (2, 1110)=2.317, p>.05] belirlenmiştir.

İnternete ulaşma olanağına sahip olmayan öğrencilerin çevrimiçi etkileşimlere katılmaya çalıştıkları gibi internete erişme olanağına sahip olmadıklarını belirten öğrenciler de bu ortama katılmaya çalışmışlardır.

İnternete her zaman ya da kısmen ulaşabilen öğrenciler gibi internet erişimine sahip olmadığını belirten öğrenciler de daha çok forum ortamına katılmışlardır. Bu bulgu öğrencilerin anlık etkileşim kurmaktansa, daha esnek katılım fırsatı sağlayan forum ortamını daha çok tercih ettikleri şeklinde yorumlanabilir.

Çizelge 10. Öğrencilerin İnternete Ulaşma Olanağına Sahip Olma Göre Sohbet ve Forum Ortamlarına Katılma Durumları

Ortam

Etkileşimler incelendiğinde programı kullanan öğrencilerinin forum ve sohbet ortamına katılma sıklıklarında yerleşim yeri türüne göre anlamlı bir değişim olmadığı [X² (2, 1110)=0.292, p>.05] görülmektedir. Sohbet ortamına katılan öğrencilerin 91’i (%20.78) köy ya da mezrada, 157’si (%35.84) ilçe ve 190’ı (%43.38) şehir merkezlerinde yaşamaktadır. Forum ortamını kullanan öğrencilerin 146’sı (%21.73) mezralarda, 231’i (%34.37) ilçede ve 295’i (%43.90) şehir merkezinde yaşamaktadır.

Çizelge 11. Öğrencilerin Yerleşim Yerlerine Göre Sohbet ve Forum Ortamlarına Katılma Durumları

Yerleşim yeri değişkene göre forum ve sohbet ortamına katılma sıklıkları birbirine benzemektedir. Hem forum hem de sohbet ortamına en fazla katılım şehir merkezinde yaşayan öğrenciler tarafından olmuştur. Şehir merkezindeki öğrencilerin teknolojiyi ve yenilikleri takip etme ve edinme şanslarının fazla olmasının, çevrimiçi etkileşim ortamlarına katılımlarını da etkilediği düşünülebilir. Öğrencilerin forum ve sohbet ortamlarına katılım yüzdeleri ise birbirlerine oldukça yakındır. Düzenli internet erişimi açısından çeşitli sınırlılıkları bulunduğu düşünülebilecek olan köy ve mezrada yaşayan öğrencilerin forum ortamını, sohbet ortamından fazla kullanmaları beklenirken tüm kullanıcıların sohbet ortamındansa forum ortamını kullanmayı tercih ettikleri bulgusu, bu ortamın daha etkin hale getirilmesi gerektiğine de işaret etmektedir.

3. Çevrimiçi ortamlarının öğrenciler tarafından kullanılma yoğunluğu