Hazırlanan anket soruları için 2010 Haziran ayının ilk iki haftasını kapsayan süreçte pilot bir çalışma uygulanmıştır. Alanya’nın çeşitli otellerinde turistlerin tatillerinin son gününde uygulanan pilot çalışma 48 kişiye uygulanmıştır.
Tüketici davranışı ve turizmde algılanan risk literatüründen derlenen algılanan risk sorularında, trafik kurallarının uygulanmaması, tatil hazırlıklarının çok zaman alması, teknik ve donanım alanlarında sorunların yaşanması (ulaşım ve konaklama), turizm işletmelerinde (havaalanı, otel, vb.) grev riskinin algılanması, tatil sürecinde akrabalar ve arkadaşlarla iletişim sorununun yaşanması, Alanya’nın gezme-görme için kalabalık bir şehir olması ifadeleri yapılan güvenilirlik analizinde “Cronbach alfa” değerini, dolayısıyla güvenilirliği düşürdüğünden dolayı çıkarılmıştır.
Kullanılan ölçeklerin güvenilirliği "içsel tutarlılık" yöntemine dayalı olarak "Cronbach alfa" ölçütü kullanılarak belirlenmiştir. Alfa değeri olası tüm ikiye ayırma kombinasyonları sonucu ortaya çıkacak olan ikiye ayırma katsayılarının bir ortalamasını göstermektedir. Alfa değeri 0 ile 1 arası değerler alır ve kabul edilebilir bir değerin en az 0.7 olması arzu edilir (Altunışık, Coşkun, Bayraktaroğlu ve Yıldırım, 2005:115-116).
Algılanan risk bölümü için yapılan güvenilirlik analizi sonucunda güvenilirlik değeri (Cronbach Alpha Katsayısı) 0,9555 olarak tespit edilmiştir. Kullanılan risk azaltma faaliyetlerini ölçmeye yönelik bölümün güvenilirlik analizi sonucunda güvenilirlik değeri (Cronbach Alpha Katsayısı) 0,8369 olarak belirlenmiştir. Turistlerin tekrar ziyaret niyetlerini ölçen bölümün güvenilirlik analizinde ise güvenilirlik değeri (Cronbach Alpha Katsayısı) 0,9272 olarak bulunmuştur.
Anketlerin pilot çalışmasında bazı zorluklar ve sıkıntılar ile karşılaşılmıştır. Anket sorularının çok fazla olmasından dolayı anketlerin doldurulmasında sıkıntılar yaşanmıştır. Tatillerinin son günlerinde otellerinde kısıtlı bir zamana sahip olan turistler, anket doldurmaya istekli olmamışlardır.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
ARAŞTIRMA BULGULARININ DEĞERLENDĐRĐLMESĐ
Bu bölümde araştırmadan elde edilen bulguların sunumu ve yorumlanmasına yer verilmektedir. Araştırmaya dahil olan turistlerin vermiş oldukları cevaplar doğrultusunda elde edilen veriler sosyal bilimler için geliştirilmiş olan SPSS istatistik paket programı ile analiz edilmiştir.
Veri toplama sırasında karşılaşılabilecek güçlükler dikkate alınarak araştırmanın yürütüldüğü karşılayıcı seyahat acentalarına toplam 700 adet anket formu dağıtılmış, formlardan 600 tanesi geri dönmüştür. Anketlerin geri dönüş oranı % 85 olmuştur. Anket formları tek tek gözden geçirildikten sonra uygun görülmeyen ya da eksik doldurulan 41 adet anket formu değerlendirme dışı bırakılmış ve geçersiz sayılmış, araştırmanın analizleri 559 anket üzerinden yapılmıştır.
Bölüm, ankette yer alan ifadelere verilen cevapların sıklık (frekans) ve ortalamalarının sunumuyla başlamakta, likert ölçeğinde oluşturulmuş ifadelere (tatil sürecinde algılanan riskler ve risk azaltma faaliyetleri) faktör analizi uygulanmış ve verilen cevapların demografik özelliklere, seyahate katılım türlerine ve geçmiş ve uluslararası tatil deneyimlerine göre farklılık gösterip göstermediği incelenmesi ve araştırma tatil sürecinde algılanan risklerin ve risk azaltma faaliyetlerinin tekrar ziyaret niyetlerine etkilerinin sınanmasıyla sonlanmaktadır.
3.1. ARAŞTIRMAYA KATILANLARIN DEMOGRAFĐK ÖZELLĐKLERĐ
Çizelge 3.1’e göre araştırmaya katılan katılımcıların %41,9’u erkek, %58,1’i ise kadındır.
Yine çalışmaya katılanların %44,4’ü 16-29 yaş gurupta yer almakta, %28,3’ü 30-39 yaş arası gurubunda, %18,4’ü 40-49 yaşları arasında, %5,7’si 50-59 yaşları arasında, %2,5’i 60-69 yaşları üzerinde ve %0,7’si ise 70 yaş ve üzerindedir. Araştırmaya katılanların büyük çoğunluğunun genç ve orta yaş nüfustan olduğu belirlenmiştir.
Araştırmaya katılanların medeni durumlarına bakıldığında katılımcıların %51,5’i evli, % 48.5’i bekardır. Katılımcıların medeni durumlarının yaklaşık yarı yarıya olduğu görülmektedir.
Araştırmaya katılanların %31,8’i Alman, %27,5’i Rus, %16,1’i Çek, %11,3’ü Hollandalı ve %13,2’si diğer milliyetlerden gelen turistlerden oluşmaktadır. Araştırmaya katılanların milliyetlerine bakıldığında çoğunluğun Alanya’nın en önemli iki pazarı olan Alman ve Rus turistlerden oluştuğu görülmektedir.
Araştırmaya katılanların %7,3’ü Đlköğretim, %46,3’ü lise, %40,8’i üniversite ve %4,3’ü yüksek lisans ve doktora düzeyinde eğitimlerini tamamlamışlardır. 7 katılımcı anketlerde eğitim seviyelerini belirtmemişlerdir. Katılımcıların eğitim seviyeleri değerlendirildiğinde genellikle lise ve üniversite mezunu kişilerden oluştuğu görülmektedir.
Çizelge 3.1: Örneklem Profilinin Sayısal ve Yüzdesel Dağılımı
Demografik Özellikler Kategori Frekans Yüzde
Cinsiyet Erkek 234 41,9 Bayan 325 58,1 Yaş Grupları 16-29 248 44,4 30-39 158 28,3 40-49 103 18,4 50-59 32 5,7 60-69 14 2,5 70 Yaş ve Üstü 4 ,7
Medeni Hali Evli 288 51,5
Bekar 271 48,5 Milliyetleri Alman 178 31,8 Rus 154 27,5 Hollandalı 63 11,3 Çek 90 16,1 Diğer 74 13,2
Eğitim Seviyesi Đlköğretim 41 7,3
Lise 259 46,3
Üniversite 228 40,8
Yüksek Lisans ve Doktora 24 4,3
Geçersiz 7 1,3
Gelir Grupları (Euro) 0-750 149 26,7
751 - 1500 175 31,3 1501- 2250 103 18,4 2251- 3000 42 7,5 3001- 3750 21 3,8 3751- 4500 21 3,8 4501 ve üstü 20 3,6 Geçersiz 28 5,0
Çocuk Sayısı Yok 263 47,0
1-2 Çocuk 255 45,6 3 Çocuklu 28 5,0 4 ve daha fazla 13 2,3 Meslekler Đşçi 160 28,6 Serbest Meslek 117 20,9 Kamu Çalışanı 62 11,1 Öğrenci 92 16,5 Tüccar 36 6,4 Ev Hanımı 25 4,5 Đşsiz 3 ,5 Emekli 13 2,3 Diğer 49 8,8 Geçersiz 2 ,4
Araştırmaya katılanların ortalama aylık gelirleri incelendiğinde katılımcıların %26,7’si 0-750 Euro, %31,3’ü 751-1500 Euro, %18,4’ü 1501-2250 Euro, %7,5’i 2251-3000 Euro,
%3,8’i 3001-3750 Euro, %3,8’i 3751-4500 Euro ve %3,6’sı ise 4501 Euro’nun üzerinde bir gelire sahip olduklarını belirtmişlerdir. Katılımcıların %5’i ortalama gelir bilgilerini belirtmemişlerdir. Bu durumda katılımcıların gelir seviyesinin ağırlıklı olarak 0-750 Euro, 751-1500 Euro ve 1501-2250 Euro arasında dahil oldukları tespit edilmiştir.
Araştırmaya katılanların % 47’si çocuk sahibi olmadıklarını, %45,6’sı 1 veya 2 tane çocuk sahibi olduklarını, %5’i 3 çocuk sahibi olduğunu ve %2,3’ü 4 ve daha fazla çocuk sahibi olduklarını belirtmişlerdir. Araştırmaya katılanların büyük bir çoğunluğunun çocuk sahibi olmadığı veya 1-2 çocuklu oldukları tespit edilmiştir.
Son olarak araştırmaya katılanların %28,6’sı işçi, %20,9’u serbest meslek sahibi, %11,1’i kamu çalışanı, %16,5’i öğrenci, %6,4’ü tüccar, %4,5’i ev hanımı, %0,5’i işsiz, %2,3’ü emekli ve %8,8’i ise diğer meslek gruplarına sahip olduklarını belirtmişlerdir. Katılımcılardan 2 kişi meslek grubunu belirtmemiştir.