Çalışma Yapraklarının ve İzleme Testlerinin Hazırlanması

Çalışma yapraklarındaki etkinlik ve uygulamaların derste yer alacak ilkelere, öğrenilmesi amaçlanan kavramlara ve hedeflenen kazanımlara doğrudan ulaşılmasını sağlayacak nitelikte olması önemlidir. Ayrıca çalışma yapraklarında yer alacak maddelerin cevapları da hazırlanmalıdır. Bu ilkeler çalışma yapraklarına paralel olarak

hazırlanan izleme testleri içinde geçerlidir. Öğrencilerin en az hata yapılarak değerlendirilmesi açısından izleme testlerinin kapsam geçerliğinin yüksek olması önemlidir (Senemoğlu, 2012, s. 503).

Bu araştırmanın uygulama aşamasında kullanılan, öğrenciler arasındaki karşılıklı etkileşimi üst düzeye çıkaracak maddelerin yer aldığı çalışma yaprakları ve izleme testleri yeter sayıda çoğaltılmıştır.

3.6.2.3. Temel Puanlara Göre İşbirliğine Dayalı Öğrenme Takımlarının Oluşturulması

İlköğretim düzeyinde işbirliğine dayalı öğrenmenin tüm bileşenlerinin başarıyla uygulanması gerekliliktir. Bu yaştaki çocuklar öğrenmenin temellerini oluştururken eğitim sürecinde birçok yönden desteğe ihtiyaç duyarlar. Eğitimcilerin bilmesi gereken en önemli şeylerden birisi işbirliğine dayalı öğrenme tekniklerinin, uygun şartları oluşturmaksızın öğrencilerin öğrenmeleri için kullanılabilecek düpedüz bir araç olmadığıdır. Bilinmesi gereken, profesyonelce oluşturulmuş işbirlikli takımların, öğrenme kalitesini artırıcı bir rol taşıdığıdır (Bancroft, 2010, s. 10).

İşbirlikli öğrenmenin, sadece öğrencileri gruplara ayırıp birlikte çalışmalarını istemekle gerçekleşmesi mümkün değildir. Birbirleriyle etkileşim içerisinde yardımlaşacak bireylerin bir araya getirilmesi önemli bir faktördür. Ayrıca grup etkinliklerinde iş ve ödül dengesinin iyi yapılandırılması gerekmektedir (Yıldız V. , 1999, s. 162). Öğrenciler bir takım amaçlara ulaşmak için bir araya gelerek işbirlikli öğrenme grupları oluştururlar. Bunları üç kategoride ele alınabilir:

Formal işbirlikli öğrenme grupları: bir ders saati ya da birkaç hafta süreli

oluşturulan gruplardır. Öğrenciler bizzat katılarak materyali organize eder, açıklar, özetler ve mevcut kavramlar ile birleştirir.

İnformal işbirlikli öğrenme grupları: çok kısa süreli ya da bir ders saati için

oluşturulan gruplardır. Bu gruplar konuşma, gösteri, film gibi doğrudan öğretmede kullanılır. Öğrencilerin öğrenilecek materyal üzerinde dikkatlerini yoğunlaştırmaları amacıyla oluşturulan gruplardır.

İşbirliği esaslı gruplar: en uzun süreli heterojen gruplardır. Üyelik kalıcıdır.

Yardımlaşma, teşvik, akademik gelişmeyi sağlayıcı niteliktedir. Grup ilişkilerinde uzun süreli sorumluluklar vardır (Yıldız V. , 1999, s. 159).

İşbirliğine dayalı öğrenme gruplarının oluşturulmasında dikkat edilmesi gereken en temel faktör cinsiyettir. Özellikle kız öğrencilerin sayısının az olduğu gruplarda tartışma dışı kaldıkları görülmüştür. Yine sayı olarak az oldukları gruplarda erkek öğrencilerin de utangaç değillerse ya da öğrenme güçlükleri yok ise daha baskın olma eğiliminde oldukları gözlenmiştir. Diğer bir faktör ise grup üyelerinin gruplarına yaptıkları katkıdır. Öğretmen öğrencilerin gruplarına yaptıkları katkıyı iyi gözlemlemeli ve kaydetmelidir. Çünkü grup bir bütün olarak öğrenme amacına ulaşmış olsa dahi her bir üyenin bu çalışmadan mümkün olduğunca eşit yararlanmasını sağlamak önemlidir. Örneğin birkaç öğrenci sorumluluk alarak öğrenme süreçlerinde aktif, geri kalanlar ise pasif kalırsa; aktif olanlar öğrenir pasif olanlar ise saha az öğrenirler. Bu nedenle işbirliğine dayalı öğrenme gruplarını oluştururken çeşitli öğrenme düzeyine sahip öğrencilerin aynı grupta bir arada çalıştırılmasına ve takım başarısının tüm grup üyelerinin başarısı olarak ele alınmasına özen gösterilmelidir (Senemoğlu, 2012, s. 500- 501).

Grup büyüklüğü üyeler arasındaki iletişim ve yardımlaşmayı etkileyen önemli bir faktör olarak görülmektedir. Grup üyeleri arttıkça ilgili ders materyallerinin ayrıntılı olarak öğrenilmesi ve göreve yönelik ilişkilerin sürdürülmesi çok daha fazla çaba ve beceri gerektirir. Ayrıca kalabalık grupların öğretmen tarafından sağlıklı biçimde yönetilmesi de güçleşir. Grup üyeleri ideal sayıda tutulduğunda üyelerin kendi sorumluluklarından kaçması zorlaşır. Sorumluluk hissinin artması görevleri gerçekleştirmede daha fazla çaba ve derse katılımı beraberinde getirir (Bayrakçeken, Doymuş ve Doğan, 2015, s. 47-48).

İşbirliğine dayalı öğrenme gruplarında öğretim en etkili olarak 2-6 arası kişiden oluşan takımlarla gerçekleşir. Öğrenciler ikişerli gruplarda çalışırken işbirlikli çalışmanın yararlarının çoğunun yolunu açan fikir ve yaklaşımlar yeterince ortaya çıkmayabilir. 5 ya da daha fazla kişiden oluşan takımlarda ise her bir öğrencinin rolünün iyi tanımlanamamasından kaynaklanan sorunlar yaşanabilir. Takımların oluşturulmasında bir diğer temel kural da heterojen bir yapının oluşturulmasıdır. Yani tüm takımlar birbirine denk, grup üyelerinin toplam başarısının ortalaması benzer olmalıdır (Felder ve Brent, 2007, s. 40; Sünbül, 2010, s. 229). Öğrenci takımları oluşturma süreci, öğrencileri en üst düzeyde başarılı olanlardan en alt düzeydeki başarılı olanlara doğru sıralamakla başlar. Daha sonra öğrenciler temel puanları esas alınarak sıralı olarak 4 gruba ayrılır. Temel puanların hesaplanmasında öğrencinin daha önceki

sınavlardan aldığı puanların ortalaması esastır (Senemoğlu, 2012, s. 490-491). Öğrenci takımlarının dörderli olarak oluşturulması planlandığından matematik dersinde ilgili konu ile ilgili akademik başarıları açısından sıralanan öğrenciler 4 gruba ayrılmıştır. Dört gruba ayrılan akademik başarı sırası listesinde işbirliğine dayalı öğrenme takımları Tablo 13’teki gibi oluşturulmuştur.

Tablo 13. Akademik Başarıya Göre Öğrenci Takımlarının Oluşturulmasına İlişkin Uygulama Örneği

Başarı grubu (1) Başarı grubu (3)

1. öğrenci 11. öğrenci

2. öğrenci 12. öğrenci

3. öğrenci 13. öğrenci

4. öğrenci 14. öğrenci

5. öğrenci 15. öğrenci

Başarı grubu (2) Başarı grubu (4)

6. öğrenci 16. öğrenci

7. öğrenci 17. öğrenci

8. öğrenci 18. öğrenci

9. öğrenci 19. öğrenci

10. öğrenci 20. öğrenci

Tablo 13'te görüldüğü üzere 20 öğrenciden oluşan ve dörde bölünmüş olan listede en yüksek başarı gösteren öğrencilerin yer aldığı grubun birincisiyle en düşük başarı gösteren grubun sonuncusu; ikinci en çok başarı gösteren grubun birincisiyle akademik başarı açısından üçüncü grubun sonuncusu bir araya gelerek işbirliğine dayalı öğrenme takımlarının ilki oluşturulmuştur. Diğer takımlar ise, benzer biçimde aynı renge sahip öğrencilerden oluşturulmuştur. Akademik başarıya göre heterojen biçimde oluşturulan takımlarda cinsiyet, kültürel değişkenler açısından meydana gelebilecek homojen dağılıma da gerek görüldüğünde araştırmacı tarafından müdahale edilmiştir.

TURKUAZ TAKIM