Afet Yönetiminde İleri Teknolojilerin Kullanımı AFTEK Güz Çalıştayı Dr.Müh.Alb. Ali ULUBAY Harita Genel Komutanlığı

Afet Yönetiminde İleri Teknolojilerin Kullanımı AFTEK 2013 - Güz Çalıştayı

Dr.Müh.Alb. Ali ULUBAY

Harita Genel Komutanlığı

İleri Teknoloji Doğru Veri Akıl ve Bilim

En Az Zarar

GERÇEK DÜNYA MODELİ

Raster Veriler

Vektör Veriler

Matris Veriler

Güncelleme

CBS - MODELLEME –SİMÜLASYON-KARAR

KURUMSAL PLANLAMALAR

 Ne verisi toplanacaktır?

 O veriye ilişkin hangi bilgiler toplanacaktır.

 Bilgiler Kimin ihtiyacını karşılayacaktır?

 Veriler ne şekilde toplanacaktır, yöntemleri ne olacaktır?

 Verilere ait ihtiyaç duyulan doğruluk kriterleri nelerdir.?

 Hangi alan için toplanacaktır,

 Veri güncelleme sıklığı ne olacaktır?

 Ne kadar maliyet ayırmak gerekecektir?

 Kim (Hangi kurum), Hangi Ölçekte ?

KURUM İHTİYAÇLARI FARKLIDIR

Veri Toplama Durumunda olan/olacak kurumların; bu sorulara cevap verecek şekilde;

* Yeniden yapılandırılması ve görevlendirilmesi,

* Veri Toplama ölçeklerinin ve detay sözlük ve tanımlarının yapılması,

* Veri Toplama Yöntem ve Doğruluklarının belirlenmesi,

* Veri Modeli ve Standartlarının belirlenmesi,

* Kurumlar arası Veri Paylaşım Mimarisinin ortaya konması gerekmektedir.

Aksi takdirde MÜKERRERLİK devam edecektir.

DOĞRU MİMARİ

HARİTA GENEL KOMUTANLIĞI

ÜRÜNLERİ, PROJELERİ ve UYGULAMALARI

HARİTA GENEL KOMUTANLIĞI

657 sayılı kuruluş kanuna göre, Harita Genel Komutanlığının görevleri;

Savunma amaçlı olarak, Türk Silahlı Kuvvetlerinin,

Kalkınma amaçlı olarak; Bakanlıklar, kamu kurum ve kuruluşları, belediyeler, yükseköğretim kurumları ile özel ve tüzel kişilerin 1/25000 ve daha küçük ölçeklerdeki ihtiyaçları olan harita ve harita bilgisini sağlamak,

GÖREV

TUFUAB

- Çeşitli ulusal ve uluslararası haritacılık kuruluşlarında;

Türkiye'yi başkan ve üye olarak temsil etmektir.

GÖREV

* Türk Silahlı Kuvvetlerinin

Sorumluluk Alanında

TÜRKİYE

GÖREV

VAN (2011) GÖLCÜK/İZMİT (1999) İSTANBUL (2009)/SEL

* Kamu Kurum ve Kuruluşlarının enerji altyapı, mekânsal planlama ile ilgili temel ölçeklerdeki coğrafi veri ihtiyaçlarını karşılamaktır.

GÖREV

Sayısal Harita Üretim Durumu

Ölçek :

1: 25.000 Ölçek :

1: 50.000 Ölçek :

1: 100.000 Ölçek :

1: 250.000 Ölçek :

1: 500.000 Tematik Harita, Ortofoto ve Konum Belirleme

Harita Üretimindeki İş Akışı

olmak üzere dört temel aşamada gerçekleştirilmektedir.

Jeodezik/Arazi Çalışmaları

Fotogrametrik Çalışmalar

Kartografik Çalışmalar

Hava Fotoğrafı Çekimi

• Nokta Tesis ve Boyama

• Jeodezik ölçümler

• Jeodezik hesaplar

• Kartografik işlemler

• Baskı öncesi işlemler

• Baskı

1

2 3

4

• Foto laboratuvar işlemleri

• Fotogrametrik kıymetlendirme

• Topografik bütünleme

• Veritabanı işlemleri

Arazi Çalışmaları

Arazide tesis edilen noktalarda (GPS, Nirengi,

Nivelman ve Gravite) ölçümleri yapılmaktadır.

Hava Fotoğrafı Çekimi

Büroda Fotogrametrik Çalışmalar

Sayısal hava fotoğrafları ve nirengi noktalarından

yararlanarak oluşturulan stereo modellerin üzerinden

doğal ve yapay detaylar (münhaniler, bitki örtüsü,

binalar, yollar, vb.) 3 boyutlu ulusal koordinat sisteminde

kıymetlendirilmektedir.

Arazide Bütünleme Çalışması

Hava fotoğrafından belirlenemeyen eksik detaylar

(çeşme, elektrik ve telefon direği vb.) veya hatalı

kıymetlendirilenler arazi çalışması ile tamamlanmaktadır.

Veritabanı İşlemleri

1:25.000 ölçekli topoğrafik verinin kesintisiz

(paftadan bağımsız) bir yapıda veritabanında

tutulabilmesi için kenarlaştırma, birleştirme ve topolojik

kurallar ile ilgili işlemler yapılmaktadır.

Kartografik Çalışmalar

Haritaya görsellik (isimlendirme, semboloji vb.)

kazandırılmakta ve baskı işlemleri yapılmaktadır.

Renkli Ortofoto Üretimi (%76 Kaplama)

Ortofoto Üretimi

Deprem Sonrası Faaliyetler

Tatbikat Bölgesi Ortofotosu

* 2013 yılı sonu itibariyle

Türkiye’nin tamamının renkli

ortofotosu üretilmiş olacaktır.

Hrt.Gn.K.lığı Kamu Kurumları Coğrafi Hizmet Desteği

Veritabanı Sunucu

HGK

MİLE AFAD TOKİ

DSİ

TRGM

TKGM

OGM

EGM AB

BELEDİYELER

MTA

Ağ Tabanlı çevrim içi coğrafi hizmet sunumu (WEB Uygulamalı Harita Servisi-WMS, WEB Uygulamalı Vektör Veri Servisi-WFS)

Görüntü Arşivi Bilgi Sistemi

Mevcut hava fotoğrafı veya uydu görüntüleri sorgulanmakta

ve bunlar hakkında bilgi sunulmaktadır.

Harita ve Harita Bilgisi Kataloğu

Harita Genel Komutanlığınca üretilen her türlü basılı, raster,

vektör ve kabartma haritalar ile bu haritaların üretim durumlarının

TSK-Ağı üzerinden sorgulanması amacıyla geliştirilmiştir (2010-2013

yıllarında toplam 4.370.892 Kişi)

Harita Sunum Sistemi

Mevcut sayısal coğrafi verilerin (raster, vektör, ortofoto)

TSK-Ağı üzerinden kullanıcılara sunulduğu ve üzerinde çeşitli

işlemler yapılabilen (yer arama, koordinat sorgulama, ölçme

işlemleri vb.) bir uygulamadır (2010-2013 dönemi kullanılma

sayısı toplam 33.942.230).

Çok Amaçlı Coğrafi Bilgi Sistemi İstasyonu (ÇACBSİ)

* Geniş harekât alanının 3-Boyutlu, yüksek çözünürlüklü haritalar desteğinde görüntülenmesi.

* Görüş Analizi, Atış Simülasyonları vb. askerî uygulamalar.

* Hâlihazırda ÇACBSİ, Türk Silahlı Kuvvetleri ve Başbakanlık

(MİT/GES.K.lığı) bünyesinde 112 birim tarafından

kullanılmaktadır)

Arazi Analiz Sistemi

Harekât planlaması aşamasında arazi ile ilgili olarak;

* İntikal ve engel planlarının hazırlanması,

* Doğal afet sonrası çalışma ve benzeri analizlerde

kullanılan bir karar destek sistemidir.

Coğrafi Analiz Sistemi (CAS-2)

* Sistemin yeni sürümü ile vektör yapıda veriler üç boyutlu gerçek objeleri ile sanal küre üzerinden sunulmaya başlanmıştır.

* CAS-2 kullanıcıları coğrafi sorgulama ve analiz yapma yeteneğini (akıllı harita uygulaması) kazanmışlardır.

* Coğrafi verileri 3 boyutlu ortamda simüle eder, bu verilerin

TSK-Net üzerinden etkileşimli olarak paylaşımını sağlar.

Düşey Engel Veri Tabanı (DEVT) Çalışmaları

Alçak irtifa uçuşu yapan tüm hava araçları (askerî ve sivil) için

kaza ve kırımları önlemek maksadıyla düşey engel bilgileri

toplanmaktadır. (~1 milyon km ENH ve 34.449 adet münferit

Düşey Engel Verisi)

İZCİ SİSTEMİ

Harekât ya da felaket

bölgesinin harekatı icra eden

unsurlara gösterebilmek için

tasarlanmıştır..

İki boyutlu bir yüzey üzerinde üç boyutlu harita bilgisinin gösterilebildiği, haritacılık alanında hologram teknolojisidir.

Holografik Harita

TUSAGA-Aktif Sistemi

Türkiye’nin her yerinde, 365 gün 24 saat anlık santimetre seviyesinde konumlama

Sabit GPS İstasyonları

Kullanıcılar Kontrol Merkezi

Veri İletişim Alt Yapısı

GPS, GLONASS, GALILEO vb.

Konumlama Uyduları Kullanılıyor

1

2

3

• Harp silah ve araçlarının yönlendirilmesi

4

• Personel ve araç takibi, Alt Yapı Hiz.

• Arama-kurtarma, CBS, Meteorolojik

146 İstasyon

* Türkiye ve çevresindeki denizlere ait gel-git bilgisinin üretilmesi,

* Deniz seviyesinin zamana ve konuma bağlı değişimlerinin izlenilmesi,

* Deprem, Tsunami ve küresel ısınma gibi doğal afetlere yönelik verilerin üretilmesi.

Türkiye Ulusal Deniz Seviyesi İzleme Sistemi (TUDES)

1 2 3 4 5

6

8 7

9 10

1  Rüzgar hız/yön sensörü 2  Güneş paneli

3  Veri toplayıcı kutusu 

4  Seviye sensörü

5  Sıcaklık/Nem sensörü 6  Şarj regülatörü

7  Akü

8  Basınç sensörü 9  Veri toplayıcı

10 GSM/GPRS Modem TUDES Mareograf İstasyonları MOMA Mareograf İstasyonları

Türkiye İyonosfer Tabakası Haritasının Yapılması

* Proje sayesinde yerel iyonosfere ilişkin konumsal ve zamansal anlamda çözünürlüğü yüksek bilgiler elde edileceği,

* Sonuç ürünlerin tek frekanslı alıcılarla konum belirleme, telsiz

kestirim hassasiyeti ve içinde iyonosfer parametrelerini kullanan harp

silah araç ve gereçlerinde kullanılabileceği değerlendirilmektedir.

23 Ekim 2011 Van-Erciş depremi (Mw=7.2) ve 26 Mart 2012 Muş-Bulanık depremi (Mw=5) hemen sonrasında bu bölgelerde çekim yapılarak 1,5 gün içerisinde Hrt.Gn.K.lığınca ortofotolar Bölge Kriz Merkezine, AFAD Başkanlığımıza ve Gnkur.Bşk.lığına teslim edilmiştir .

Van-Erciş/Önce

(2010) Van-Erciş/Sonra

(2011)

23 EKİM 2011 VAN DEPREMİ

Deprem Etki Alanındaki

TUSAGA-Aktif İstasyonları Sabit İstasyonlar Atım Miktarları

Van Depremi nedeniyle meydana gelen kosismik yüzey değiştirmeleri TUSAGA-Aktif GPS ölçüleri ile hesaplanmıştır.

23 EKİM 2011 VAN DEPREMİ

Van Depremi

TUSAGA-Aktif sisteminin Van Depremi öncesi ve sonrasına ait GPS ölçüleri ile deprem öncesi, anı ve sonrasına ait koordinat zaman serileri analiz edilebilmektedir.

Van Depremindeki TUSAGA-Aktif İstasyonları Koordinat Zaman Serisi

- 12.000 km ² 'lik alanın hava fotoğrafı alımı,

- 198 noktada GPS ölçümü yapılmıştır.

Kriz Değerlendirme Çalışmaları Kapsamında

- 835 km ² 'lik alanın hava fotoğrafı alımı yapılmış, - TUSAGA-Aktif GNSS

noktalarında ölçüm alınmıştır.

Depremden etkilenen bölgelerde;

1999 2011-2012

VAN

Başbakanlık AFAD (UDSEP)-HGK

* 3 Adet Ana (Yerkabuğu Hareketi, Faylanma ve Deniz Seviyesi Ölçümleri)

* 5 Adet İlgili (Ortofoto, CBS desteği) eylem sorumluluğu üstlenilmiştir.

Harita Genel Komutanlığının Ulusal Deprem Stratejisi Uygulaması Kapsamında Valiliklere ve İl Özel İdarelerine;

2010-2013 yıllarında toplam 6.735 adet harita ve harita bilgisi (raster, vektör ve hava fotoğrafı) ile 56.924 km² ortofoto görüntü teslim edilmiştir.

Başbakanlık AFAD (UDSEP)-HGK

Bu haliyle Harita Genel Komutanlığı AFAD

Başkanlığımıza tüm ölçeklerde hazırlamış olduğu coğrafi verilerle ve temel jeodezik çalışmalarla katkılarını

sunmaya devam edecektir.

Kurumlarımızın kendi iç dinamikleri içerisinde ürettikleri verilerde standardizasyonun sağlanmasının ve AFAD Başkanlığımız tarafından ihtiyaç duyulan bilgilerin de dikkate alınmasının, birlikte çalışabilirlik ve coğrafi verilerin güncel tutulması için kurumlar arası koordinasyon ve işbirliğinin artırılmasının uygun olacağı değerlendirilmektedir.

SONUÇ

Afetlere neden olan insan uygulamalarının sonlandırılması dileğiyle…..

Teşekkür ederim.

SONUÇ